Azpisarrerak (sarrerak) (103)
anddere.
1. (AN-gip; any- Lar, (G), H), anddera ( anj- G ap. A, que cita el msOch y a Añ).
Muñeca. "muñeca de niñas", "Moña, figura de mujer que sirve para modelo del traje", "títere" Lar. "Muñeco" . v. panpina, andere ( 3 ), andrakila, andramilika, andreko (2).
Ekusiko dira dagoten baño apaindura geiago darabiltenak. Eta ez ote dira gizonen artean ere gizantz edo anyere biurtu diranak? AA I 453.
2. (AN-erro, L, BN, S; Hb (-j-), H (-y-)), andde (Hb (-j-)) Ref.: A Morf 277; Lh; EI 142 .
Dim. (con palat. expr.) de andere. " Anyerea, petite maîtresse" H. "Señorita" A Morf 277.
Zer egin zare koplari zaharra, / gure andderen xaxari suharra. BertsZB 180. Estofa ez bada, badute fazoina, / ez baditezke andre, bederen anddere, / agertzen dire. Ib. 184. Erregek eta harekilako guziek beren izenak khanbiatu zituzten. [...] pinze ttipia, anyere gisa beztiturik, eta haren arreba, Maria-Theresa-Charlotta, deitzen ziren Aglae (Printzea) eta Amelia (Printzesa). Elsb Fram 89. Asmo berriko motots txikia kaskarrean darabilten anddere buru-loka. A Ardi 44. Eztakit zer sartu zitzaidan belarrian barrurago: zeinuen otsa, ala gizon ta gixon, andere ta anddere aien zalaparta. Ib. 45. Anddere berrizale bat bezalatsu orrera ta onera dabilen, ereslarien adiskide ilargia. A Eusk 1921 (II) 59. Bausko ta Berbentanako, anyere ta nexkak, esaten niken, egalda zaitezte nire yauregira. ' Demoiselles et filles des champs' . Or Mi 33. Gizona leher gaizto egiten lanean, eta emakumea, bere bizi-laguna, exeri eta egon, anddere baten gisa. MEIG IX 108.
3. Nombre con el que se llama a las abejas, especialmente a la abeja reina. v. andere ( 5 ). "Erleen erregina adiarazoteko [...] Azpilkuetan angere [donde g está por algún sonido palatalizado]. Saraitzuarrak edozein erleri esan oi dautse anddere anddere anddere" A EY I 431.
4. (BN-lab ap. A ; Lar) .
(Adj.). Elegante. "Soplado, demasiadamente pulido" Lar. " Oi ze zaldi andderea ! " A (s.v. andere).
Jin dadiela hiri horietarik sehi bat, larria, mehe mehia, anddere, jaunxka, xapeldun, pinpirin, bare karakoila bezala ditiena guziak bizkarrian. GH 1931, 461.
ANDDERE-ARAN. "Anddere-ahan (BN), variedad de ciruelas negras" A. "Anddere-arhan (S), petite prune jaune ovale" Lh.
ANDDERE KOTA-GORRI (S; anddekottegorri S). Ref.: A; EI 386. Mariquita. "Anddekottegorri, bihar ekhi ala ebi (S)" EI 386. v. AMONA MANTAGORRI.
Oi, duela zenbeit egun Mauleko karrikan Gameko etxekandere xahar bati zer atseginarekin erranarazi diogun lehen ere aditua genion katalin-gorriaren josteta! Anddere-katagorri [sic], bihar ekhi ala ebi? Eki balinbada, hegalda hadi; ebi balinbada, zaparta hadi. Zerb Herr 21-8-1958, 3.

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper