OEH - Bilaketa

5802 emaitza gizon bilaketarentzat

Sarrera buruan (103)


Sarrera osoan (500)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
anarte.
tradizioa
Tr. Empleado sobre todo con sufijos locales de declinación; se encuentra desde Leiçarraga en autores septentrionales, y tbn. en Larramendi y en algunos meridionales del s. XX. Hay han arte en Leiçarraga, Materre, Pouvreau, Larreguy, Baratciart, Goyhetche e Hiribarren, y anharte en Tartas, Inchauspe, J. Etchepare y Barbier.
etimologikoa
Etim. Parece proceder (cf. tbn. ararte, ararteko... ) de han (hara ) + arte. La falta de aspiración puede ser debida al carácter proclítico del primer miembro del compuesto.
sense-1
1. han arte .
(Adv.). Entretanto; hasta entonces. "Mientras tanto, en el intermedio (de tiempo)" A (que dice tomarlo de Duvoisin, pero en éste no aparece en dicha acepción). v. ANARTEAN, ANARTERAINO, anartio.
Hunen bisita zuretzat guziz da lotsagarri, / han arte, orkatz tristea, ez erran salbo naiz ni. Gy 90. Han arte mintzo bera guziek segitu. Hb Esk 7. Izatu Zaragozan setio ematen; / Eskaldunak han arte deusik ez egiten. Ib. 57. Apostoluak etzirela han arte hanbateko soldadu agertu. Hb Egia 87. Il-arteraino bizi, an arte ez izu. Zait Plat 118.
sense-2
2. (Dv, PMuj) (Sust.). Intervalo. "Intervale de temps" Dv (que sin embargo sólo cita ejs. en casos locales de decl. en sing.). "Interín" PMuj.
"Elkar-zorion" ori etzan soindun ume, / lur kiskali lurruna bezain mamitzeke. / Zorionago zer nai anartea baiño? / Iraun âl-ba'lezaie biziak arteiño! Ldi UO 54.
azpisarrera-1
ANARTEAN (L; Dv, H; anhartean L, anhartian S; hanartean SP, sin trad.). Ref.: Lh; Lrq (anhartino). Entretanto, mientras tanto; hasta entonces. "Goan-ethorri baizik ez nuen egin; anartean eria hil zen" Dv. "Durant ce temps, cependant. Banoha iturrira, anartean igurik nezazu" H.
Eta han artean, gure arimén eta gorputzén goarda eta Iabe erakusten aizela. ABC A, 8r. Eternalak bekhatorea puni dezan artean, / Señaleak bidaltzen tu, on dadin anartean. EZ Man I 63. Azken iuiamendurako denbora anartean / Huts egiñen rekonpensa alegia finean. Ib. 73. Handik hara emana da sekulako arrasta, / anartean beraz zure dohañak detzan dasta. EZ Man II 94. Orduan saziatuko / duzu gure begia, / anartean behar dugu / hartu pazienzia. EZ Noel 122. Esperanza behar dugu bada egun batez izanen garela erle espiritualak [...] eta han artean bizi gaitezin [...] irakhasmenduetako eztiaz. SP Phil 432 (He 437 bizkitartean). Anartean etziala ansia, trufatzen zela penitenzia egitiaz. Tt Onsa 54. Bertziak oherat doazenian lo egitera anhartian lo egonik lanari lotzia eta trabaillatzen hastia. Ib. 23. Haren emaztea ere han artean Sarai zaritzona, deithua izan behar zen Sara. Lg I 49. Zenbait urthe baizen ez du bizi zarela: han artean non zinen? Brtc 76. Eta orduan emanen dautazut zure bakezko musua: anartean ene bihotza izan bedi zure borondateari sumetitua osoki. JesBih 450. Zori on haren gozamenean sartzeko denbora oraino luzatua da, anartean, pazientzia beharrean gare, behar dugu Jainkoaren borondateari eroriak egon. Jaur 188. Seigarren mendea zen eskas bortz urtheren, / Laphurdin hedatzean Eskaldun lerroen. / Sasi zen han artean Baiona inguru. Hb Esk 85. Urthe edo ephe laburrik barnean, nere zoriaz jakintsun eginen naiz. Bainan, nola soseguz lo egin dezaket anartean? Dv LEd 54. Bainan anartean zura baliatzen da; hazkartuz eta lodituz dihoa. Dv Lab 362. Erroman ezarri zuen bere kadira. Han artean, hiri handi horrek harmekin biltzen zituen herri eta erresumak. Hb Egia 99. Jakinen dut gauza hori, eta anartean eskerrak darozkitzut ene jendekiari dakharrezun amodioaz. Laph 105. Lau mila urthez mündiak egürüki dü gizonkentiaren Arrerosle hura eta haren Ama jinkozkoa. Anhartian Jinkoak berritzen zütian bere hitzemaitiak. Ip Hil 8. Anartean handi zaukuna da, gertakari hori hola balin bada, nola ez dugun orok jakin iragan buruiletik, uztail hau arte? HU Aurp 187. Anartean, ez dago lan ttipiei lotzeari Aita Saindu hilaren ordain izendaturen dena, nor nahi izan dadin. Ib. 135. Ondoko egunetan ageriko da nor. Anartean bazen eta bada omen oraino Parisen bertze lanik. HU Zez 89. Anartean, Jinkoak dizuela iguzki eder eta bero, belarrak idortu arte, histurarik gabe! Ib. 97.
( s. XX) Pilotariak, anhartean, beren hari. JE Bur 27. Anartean alemanak ere lanari lotuak ziren. StPierre 34. Anartean balengoaren gañetik yauzi egin ta atera gera. TP Kattalin 196. Anartean bagaude behin errekari beha. JE Ber 13. Anartean, aditurik dakitana erranen dauzuet. Ib. 33. Bizpahiru ilhabeteren buruko eroria izanen da [...]. Anartean, ahur-bethez aberats dadila beraz. Ib. 88. Anartean, Kristobal teatroari hurbildu da "kahiera" eta "krayon" handi bat eskuetan. Ox 34. Geroxeago ikusiko. Anhartean, gogoaren kontra, irri zuri batekin ihardesten dio mandozainari. Barb Sup 130. Lanhoak heldu ziren, anhartean, bethi'ta izigarriago, ortzi-karrasken erdian. Ib. 141. Anhartean haren laguna badoa Haragitei edo Buxeria batetara. Barb Leg 143. Anhartean, kalerna lehertu zitzaukun gainera. "Pendant ce temps" . Ib. 149. Pertsulariak anartean yendeari irri eginarazten beren ateraldi urragarriekin. Zub 116. Bainan, anartean, harramantzak yendea bilarazten du, eta multzoaren artetik agertzen da mutiko alimale bat, ukondoka bidea idekiz. Ib. 106. Agur! iñoiz ez dukala barne-zimikorik. Anartean, Yainko onak aingeruekin zuzen bitza txalupa ta urre-sagarrak. Or Mi 95. Anartean, alor-mugako eskortean, bordako artzaiek ardi-yeizten asi. Ib. 99. Anartean, aznai ematen zioten buru makurtuan. Ib. 121. Bai, zoazte denak haurraren laguntzerat dela Meriarat, dela elizarat. Nik mahainak anartean beztituko ditut. Lf Murtuts 53. Aberastuko? Aise ari zirezte, zuek! Anartean horra nola funditu dautaten ogi guzia, orotan zangopilaturik! Ib. 8. Anartean, baserri bat erosten saiatuko nauk Ezpeleta edo Sarako partian. Etxde JJ 117. Anartean suskurtuz zirauen uhinak. Mde Pr 141. Etzuten ez batek ez bertzeak horgo intzaurren biltzeko lanik. Bele, pika, garratoin eta urtxintxak ederki goxatzen ziren anartean Jainkoaren lorian. JEtchep 48. Anartean eztaukat nire ilobagandik inoiz alde egiteko batere gogorik. Arti OC I 418 (ap. ELok 444). Anartean bartzen toki, zorri-abia ta noiznai zaiez betea izaniko buru orrek, sekulako aldakuntza ikusgarria izan eukean. Erkiag BatB 27. Ba, anartean, zonbait eta zonbait dolar zuretuko ditutzu, horier saldu wizkiarekin. Larz Iru 66. Asi zaite: anartean Titir-ek zaituko ditu bazkatzen dauden antxumeak. Ibiñ Virgil 45. Anartean, itsasoz itsaso bazoan Frantses... "En attendant" . Ardoy SFran 245. Heben anartian ginen / usütto algarretatzen. "Ici, entre temps" . Casve SGrazi 136. Haren lanak irauten zuen nunbaitan hiru oren laurden. Anitz aldiz, anartean, etxeko andereak ba zuen prestatua arrultze moleta bat. Etchebarne 45. Mahia ezar zezala harek anartean. Larre ArtzainE 44. Saihestu nuen, bada, anartean suminez bezanbat saminez oinazetzen ninduen neure buruarenganako kupida. MEIG IX 93s.
azpisarrerakoSense-1.1
" Ni barazkal nadin anartean (artean), pendant que je dîne" H.
azpisarrera-2
ANARTEKO. "Han artekoa" SP (sin trad.).
azpisarrera-3
ANARTE HORRETAN. Entretanto.
Anarte hortan hartu nuen 50 euskaldun lagunekin Lur Sainduetarako beila baten epea. Larre ArtzainE 292.
azpisarrera-4
ANARTERAINO (L, B ap. A (-iño); Dv; han arteraino SP, sin trad.). Hasta entonces. "Jusqu'à ce moment-là, jusqu'à présent" Dv.
Barkha arazten derauzkigu han arteraiño egin ditugun bekhatu guztiak. Mat 135. Orduan guztiak utzikoitut [...]. Baiña bitartean, anarteraiño ezta zer mintzaturik. Ax 51s (V 33). Ez anarteraiño egon eta luzatu. Ib. 200 (V 134). Gaitz da orduan egiazko penitenziaren egitea [...] anarteraiño bethi gaixto izatu denarentzat. Ib. 201 (V 135). Noizeraino pisu baitzaitzu pairatzea eta nahi baituzu ioan ihesi, han arteraino gaizki izanen zara eta tribulazionearen beldurtasuna non nahi iarraikiko zaitzu. SP Imit II 12, 11. Anarte, gabaren len itzalak jatxitzen asi ziran. Lh Yol 33. Apostoluak anarteraño etziran sendo fedean. Lar SermAzc 55. Eta an artaraño Yaungoikoa zena, gelditu zen Yaungoiko eta Gizon egiazkoa. CatB 28.
azpisarrera-5
ANARTERAINOKO (han arterainoko SP, sin trad.). De hasta entonces.
Bizitze berri bati lotzeko, eta anarteraiñoko aztura gaixto guztien utzteko. Ax 46 (V 29). Bitartean, anarteraiñoko denbora guztian, zeure gaztetasunean, Iainko haren kontra zabiltza. Ib. 174 (V 117). Orduan behar du permatuago [...] anarteraiñoko trabaillua ere gal eztezan. Ib. 458 (V 298). Yainko batek agur egin omen zion, othoitzean zagoelarik, eta agindu inkarnazione, han arterainoko guziak ahantzaraziko zituen bat. Hb Egia 60.
azpisarrera-6
ANARTERAINOKOAN. Hasta entonces.
Munduari gibela emanen diot, eta debozinoan sarthuko naiz. Baiña anarteraiñokoan dezadan atsegin har. Ax 174 (V 117). Zeren nola anarteraiñokoan bethi arzain ibili baitzen, ezpaitzen oraiño harmetan usatua. Ib. 89 (V 61).
anarte
<< anaitu 0 / 0 anbaratu >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper