(G-azp, AN-gip),
ametidu,
ametiu (G-azp),
admititu,
atmititu ( VP
),
almititu
Ref.:
BU Arano;
ZestErret
.
Admitir, aceptar; permitir.
"
Atmi uitu ez, excluir"
VP
42r.
"
Ametittu/ametiu, onartu. Hori ezta ametitzeko moukua
"
ZestErret.
v. onartu.
Tr. Documentado en la tradición meridional, sobre todo en bersolaris y diálogos populares desde finales del s. XIX. Antes de esa época se documenta en MRos, Ochoa de Arin, Lizarraga de Elcano, J.J. Moguel y un documento de principios del s. XIX, en los tres primeros bajo la forma admititu, var. desplazada por ametitu en textos posteriores. Hay además almititu en unos versos alto-navarros de principios del s. XX. En DFrec hay 8 ejs. Cf. BU Arano: "Ametitu. [...] (Veo que ya lo usan buenos escritores)".
Gure erriak eztu admititzen zuen komisionea.
MRos 10.1r.
Zerren pensamentu edo deseo bat gaiztoa dana ezaguturik, admititzen debanak bere borondate libreaz bere biotzean, ala admititzen deban instante artan bertan autsitzen deu Jaungoikoaren lege santua.
OA 61.
Aisa admitilezakéte edozéin bekátu obéki, ezi ez trabáju edozéin.
LE Prog 108.
Zerén barkátu gure gaizki egínak ta admititugaituen berriro bere grázian.
LE Ong 43v.
Bañan ez ditzala [bonak] ametitu, non-ta legalidade guztiarekin presentatzen ez diran.
FrantzesB I 98.
Urten eban Carlos IV lege batek aginduten ebala, ez Elixako, ez bestelako Juezak admitiu eijeela esposaleen gañeko demandarik, baldin [...].
JJMg BasEsc 250.
Nungo juezak leike / ametidu ori?
EusJok II 80.
Ni nago morroi serbitzen, / besteren kargak berdintzen; / andria orla ametitzea / ez du legiak agintzen.
Xe 274.
Itzak eder ta biyotza falso, / beti dabilla tranpiyan, / [...] orain bastante egin diyote / ametitzia erriyan.
Ib. 189.
Arren astuak azkar juteko / biar aiñ' indar etzuan, / ametituko zitzaion pozik / lan egin izan bazuan.
PE 42.
Elizak ez du besterik ametitzen.
Sor Gabon 45.
Au izan zan gazte bat, iñoiz ere itz lasai bat bederik bere aurrian esatia ametitu nai etzuena.
Bv AsL 26.
Umill eskatu zion Franziskori, artu zezala bere ikaslien artian, eta ametitu zuan.
Ib. 69.
Tokatzen ez bazitzaion / plaza artan sartzia, / zertako ametitu / kantuz aritzia?
AzpPr 118.
Ez dute almitituko / zeruko partian.
Auspoa 97, 39.
Orain esango ditut / nik kontu berriyak, / ametitutzen banau / Alzako erriyak.
Tx B 186.
Orrek nai du bizi / guziyen nagusi, / iñon ametitzerik / eztu merezi.
Tx (
in
Imaz Auspoa
24, 141
).
Eztet proatu nolakua dan / Hotel Maria Kristiñik, / bañan apenas ametitzen det / zu bezelako zikiñik.
Imaz Auspoa
24, 160.
Laztantxuren biotzak etzitzakean ametitu alako gaiztakeri billakaturik.
Alt LB 35.
Demokraziak gizon guzien eskubideak ametitzea, onartzea, erakusten eta agintzen deusku.
EgutAr 20-4-1962 (ap. DRA
).
Eta orain dala bost bat urtez emendik, ez omen da kanpoko beirik ametitzen.
Uzt Sas 348.
Oiek [ bertso berdeak] ez dira ametitzeko modukoak!
Uzt LEG 49.
Ez duela gasolinarik ametitzen ganbara ontan.
Lab SuEm 187.
Adjetibo guztiek mailak ametitzen dituzte: polit adjetiboak, adibidez, mailak ametitzen ditu politasunean.
PGoen Gram 309.
Ezta auntzik eta akerrrik ametitu ere.
TxGarm BordaB 30.
Zuen modukoa iñun / nola ametitu?
Insausti 155.
Etzuten ametitzen maletarik. Baña neri utzi zidaten edo ametitu zidaten.
Albeniz 58.
Nik ez nuke horrelakoetan, zinetan eta benetan ari naizelarik, bustidurarik ametituko.
MEIG VII 194.
Atzizkia daramanak ez du ametitzen kasu gehigarririk; gizonari eta kito, ez baita luzatzerik.
MEIG VI 74.