OEH - Bilaketa

5802 emaitza gizon bilaketarentzat

Sarrera buruan (103)


Sarrera osoan (500)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
altxarazi.
sense-1
1. (Urt V 27), altxa-erazi, altxa-erazo, altzarazi, altxa arazi.
Hacer levantar, hacer alzar. "Ciere" Urt V 27. "Ciere auxilia, lagunak, laguntza biltzea, [...] lagunei dei egitea, lagunak altxatzea, altxeragitea, altxarazitzea, altxaraztea " Ib. 27.
Eztakizue ezen altxagarri guti batek orhe guzia altxa eraziten duela? 1 Cor 5, 6 (TB alxarazten ). Haizeari ere bake diozozu furia, / Altxarazi eztezantzat hola arrapotia. EZ Man II 148 (v. tbn. 145). Hark berak oraño ditu brumak altxarazitzen / eta lurraren gañean hautsa legez banatzen. EZ Eliç 390. Goaiak alxarasten duben esklataiak hagitz unziari arrola arasten dio. INav 133. Eta baldin aski dohakabe bagara Eskumikuan erorzeko, hartarik altxaraz detzagun gere buruak ahalik lasterrena. CatLav 62. (V 39) Zeiñek altxarazten baidu bere iguzkia onen eta gaixtoen gaiñean. He Mt 5, 45. Eragin zion Moisesi bronzezko suge bat eta alzarazi mindun beren erdian, ta sendatu ziran mindun begia jaso ta ekusi zutenak. Mb IArg II 82. Yoantzen lekhu hartarat, eta altxarazi zuen hobiaren gaineko harri handia. Lg II 204. Altxarazi zituen lurretik. Ib. 258. Kontsulek hilaren thonba altxa erazirik [...]. Egiat 173. Apar andia altxerazten bada. AA II 167. Zeinak altxa arazten baitu iruzkia eta uria eror arazten bere etsairik handienentzat bere adixkiderik minenentzat bezala. Jaur 105. Khoroa ematean, beso altxarazi, / Guzien onarentzat nahi zela bizi. Hb Esk 52. Egun batez, Mehemet-Alik buruan eman zuen altxarazi behar zuela, eta egorri Franziako errege Carlos X garrenari. Hb Egia 149 (ref. a un obelisco). Eta esker onen Sakrifizioko urrina altxaraziren dut zure aintzinean. Dv LEd 64. Errientak, kheinu batez, alxarazten gaitik guziak gure alkhietarik. Elzb PAd 49. Lagun zazu Eliza / Zure bothereaz. / Bothere berak beza / Frantzia altxaraz. Zby RIEV 1908, 288. Iguzkia yeikitzen abiatu zenean Madama Elisabetek begiak altxa arazi ziozkan erreginari. Elsb Fram 81. Jainkoak altxaraziz bere urrikalmendua gure bekatuez gorago [...]. Lap 147 (V 65). Izen horrek lo daudenei eta orori, nahi eta ez, begiak zabal-araziko dazkotela eta beharriak xut altxaraziko. HU Zez 174. Altxarazten dute (Jesus) ostikoka. Dih MarH 468 (ap. DRA). [Loreek] zeruko Jainko onari bihotzak altxa-arazten dituztela. Zerb Metsiko 327. Hobiko harria altxarazi eta Lazarori manatu: "Lazaro, xuti zaite!". Zerb IxtS 85. Oraingoan gure erria oso galtzeko zorian zegon, erri bezala ta kristau bezala. Gelditu dan fede-ondarrak altxaraziko al yun noizbait ere. Or QA 90.
v. tbn. Ducq 12. Altxa erazi: CatS VIII.
azpiadiera-1.1
Ikhusirik etziñela / hitzetara behatzen / aserrerik tormentara / altxarazi zintuen.EZ Noel 149 (ref. a un mártir).
azpiadiera-1.2
Hacer sublevarse, hacer levantarse.
Ordean sinhetsi nahi ez zuten juduek altxarazi zituzten jentillak eta tarritatu anaien kontra. He Act 14, 2. Davitek entzun zuen, ordutsu hartan, norbait bazela Benjaminen tribuan, egundaino bezala populua altxarazten zuena haren kontra. Lg I 319. Altxarazi zituen filistindarrak israeldarren kontra. Ib. 254s. Erran zioten Jesusez gizon populua altxarazten zuen nahasi bat zela. Lg II 268. Eta badegu beste etsairik gure amorio propio itxu eragabeari laguntzen dionik [...] Jaungoikoaren borondate santuaren kontra altxa erazotzeko? Gco I 418 (v. tbn. en la misma pág. altxatu erazo). Aragonan Beranguer haren etsai bizi; / Castillako errege lagun altxarazi, / Santxoren erresuma biek partitzeko, / Zoriona bazuten haren bentzuteko. Hb Esk 70. [Miserable harrek] altxarazi [zuen] haren kontra hango eta inguruetan ziren bertze herrietako yendeak. Elsb Fram 91.
azpiadiera-1.2.1
(En la expr. bila altxarazi 'hacer alzarse a la busca de (alguien), hacer alzarse tras (alguien)').
Ez othe dut sobra erran, bila altxarazteko, / enetzat ez egon herran, herritar naizelako. / Abokat batek egia, bethi erran behar du. (L, 1765). RIEV 1923, 155.
azpiadiera-1.3
Provocar, suscitar.
Hau zen presondegian ezarria hirian altxarazi izan zuen sedizione batengatik. He Lc 23, 19. Eta noizetere zenbeit mobimendu altxaarazi baitute zure sensuetan, berehala zure arrazoiñaren indar guziak enplegatu behar ditutzu hauk berriz urhuntzeko eta ithotzeko. He Gudu 84 (v. otro ej. en la misma pág.). Zeren sensuek gure bihotzean altxa]ra[-ranzten dituzten mobimendu gaxtoek, traiñatzen bezala baitgaituzte, atseginak eta plazera itsutuki maitatzera. Ib. 127. Berehala ikhusi behar da, ea hura altxa-arazi duen kausa barnekoa ala kanpokoa den. Ib. 113. Altxarazi zuen haize handi bat, emeki-emeki bazter guziak xukatu zituena. Lg I 32. Ordu gaixtoan nere bekhatuaz altxarazi dut zure hasarrea. Dv LEd 205.
azpiadiera-1.4
Hacer erigir, construir.
Beren jainko faltsoari aldare bat altxarazi zioten. Zerb IxtS 65.
sense-2
2. Hacer coger (preso), hacer apresar v. altxatu (2). .
Altxarazi zuen preso, eta manatu zuen ez ziozotela eman ogia eta ura baizik. Lg I 360. Herri hetako erregek altxarazi zuen Sara, eta erakharri bere palaziorat. Ib. 56. Herodiasek zer nahi erran eta egin zezan, Herode ezin debeka zitekeien ohoratzetik berak preso altxarazia. Lg II 160. Giristino guzien preso altxarazten eta hilarazten. Jnn SBi 127.
sense-3
3. Hacer educar.
Yainkoak bere Eliza sainduan altxarazi ditu gizon handi batzu heresien bentzuteko. Elsb JBBizia IX.
altxarazi
<< altura 0 / 0 altxatu >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper