OEH - Bilaketa

5802 emaitza gizon bilaketarentzat

Sarrera buruan (103)


Sarrera osoan (500)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
almirante.
sense-1
1. (Lar), almirant.
Almirante (en la Armada). "Almirante, itsasoan agintari dana, agindea duena, almirantea " Lar. "Almirantazgo, almirantía, almirantearen zuzenpidea " Ib. v. amiral, izkudaburu.
Esan didate armadaz ezin partitu zirenian almirantaren unzia gutxi bat deskalabratu zitzaiela. CartEsp 457. Gastelako Almirante jenerosoa / sar zidin orduan animosoa. EgiaK 88. Belaunez lurrean Franzia gustia: / Almirante jauna, miserikordia! Ib. 87. D. Antonio Okendo Almirante Jenerala. ES 117. Don Antonio Alliri izan zan Almirante itsasoko Indiaetara bideko armadan. Izt C 464. D. Diego Aszensio de Vicuña Almirante Jeneral itsasoko ta leorrekoa. Ib. 477. D. Casto Mendez Nuñez, Ontzidijako Almirante jauna. (1866). BBatzarN 231. Agertu zan Jaizkibelko mendian Españatar martiztia, oñezkoak Alfonso Enriquez Gaztelako Almirantearen mendean. Zab Gabon 95. Aiuntamentubari / eman diye parte, / balkoyian jarrita / daguela Almirante (Interpr?). Xe 201 (¿nombre propio?; se refiere a un toro). Begiyak erne zeuzkan, / belarriyak tente, / esan nuen ote zan / lengo Almirante. Ib. 207. --Mundura etorri nindukan Uliya mendiyan Okendo bezela. --Orduan Almirantia aiz? diyo Kintuak. --Almirantia? Iraola 99. Sorbaldaz azkarra, menditarra ibilkeraz, mintzuraz gizaldi zarretako izkudaburua (almirantea). A Ardi 56. Okendo izkudaburu (almirante) aren bi arreba, lekaime izan ziran Lasarteko komentu onetantxe. Ib. 78. Orra Txurruka almirantia. MendaroTx 317. Ez dugu Errenterian gizon sonatu gehiegirik izan: zenbait kapitan eta gradurik gabeko gerra gizon, almirante pakezale bat [...]. MEIG II 106. En DFrec hay 8 ejs.
v. tbn. EE 1884b, 230.
azpiadiera-1.1
(Precediendo a un nombre propio).
Don Blas de Lezo, gizon gogoangarria, Kartagena Indiaetakoa ertsitua zegoela, Almirante Vernonen kontra gordezkeratu izan zeban España guztiaren pozkida beterako. Izt C 464.
sense-2
2. Almiranta, nave almirante. v. almiranta.
Doña Ana Franziako Erregiña begira arkitzen zirala bota izan zan urtara, Santa Ana deitzen zitzaion Almirante andi ospatsua. Izt C 128. Zeñak iraun zeban arratsaldeko zazpi orduetatik bigaramun goizeraño, gizon bat bakarra ere Kapitanatik galdu bage; eta bost baizik ez Almirantetik ere. Ib. 463.
sense-3
3. (Ae), almiente (G-nav), albiente (G, AN) Ref.: A (albiente); A Apend (almiente); A Aezk 289; Ond Bac (almiente) .
Alguacil; antiguamente, alcalde de un Almiradío. "Erderazko alguacil esateko berba asko daukaguz: amabia ta merinoa (Gipuzkoako Goierrin), amar-gizona (Aramaio-aldean), amarren-gizona (Oñatin bertan), albientea (Naparroan), prostua (Zarauzen), txinela (Bilbon)" A Ezale 1897, 62a. Cf. VocNav: "Almirante. Alcalde de un Almiradío (Navascués). Nombre que dan al alguacil en los pueblos de la Barranca y en Oroz-Betelu". Cf. MEIG I 227: "Almirante nabarmenegia iruditzen zitzaiolako edo, zertxobait itxuraldaturik hartu zuen Azkuek: albiente, Gipuzkoa-Nafarroetako zenbait herritan jasoa, eta eraskinetan Etxarri-Aranazko almiente. Halaz ere, aitortzen du bere Aezkera-n almirante dela hango hitza". v. Egan 1962, 299-300. v. amabi, merio.
1150-an Almirante bat zan errian, nola itsasoko gauzak arretaz begiratuak etziran izango? Etxeg RIEV 1908, 108 (los almirantes de San Sebastián eran cargos civiles que nada tenían que ver con el mar). Ukatzen duenari, zemai edo kastigutzat kentzen zaion diruarekin, iru zati egingo dira: bata Erregerentzat, bestea errian dan Almirantearentzat eta irugarrena alkatearentzat. Ib. 118.
sense-4
4. albiente. Ayudante, subordinado.
Gañera albientiak / badauzka [Luziferrek] munduan, / laguntzen diotenak / bere ofiziyuan. (c. 1900). Auspoa 97, 77.
almirante
<< almendra 0 / 0 1 alo >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper