Harremana

    Hiztegia letraka
    Ikus halaber
    Azpisarrerak (sarrerak) (103)
    aitzin-gibel.
    I . (Adv.).
    1. (SP, H) .
    (En la expr. aitzin-gibel behatu, 'mirar adelante y atrás, considerar detenidamente'). " Aitzin gibel behatu gabe " SP. " Aitzin-gibel, itzul-inguru behatzea, regarder devant et derrière, tout autour" H.
    Ontasunak munduko plazeren ondoan nenbilala aitzin-gibel behatu gabe gastatu ditudana. Mat 225. Hango doloren konsideratzeak, hobeki ukitzen gaitu eta aitzin-gibel beha arazitzen deraku. Ax 574 (V 368). [Ezta] aitzin-gibel behatu gabe egin behar iuramentua. Ib. 255 (V 171). Erho batek bezala, aitzin gibel behatu gabe. Ib. 280 (V 187). Erregek aitzin gibel guti behaturik, eta Salomonen konseilluaz ere kontu guti eginik [...]. Ib. 345 (V 229). Gauza ongi konsideraturik eta aitzingibel behaturik. Ib. 273 (V 182).
    2. Del revés. " Hitzak aitzin-gibel erratea, dire les paroles, les discours sans devant derrière, de travers, confusément" H.
    3. En longitud.
    Etxe gora bat da, bi estai bederen badituzkena, bainan gora baino puska batez hertsiago, ez hain barna ere aitzin-gibel. JE Ber 56. Ez da handia pikor hura: zabalerat, zentimetra bat eta erdi; aitzingibel, zentimetra bat ez arras; zentimetra erdi bat gain-beheiti. JE Med 37.
    4. Aitzin-gibel, ezker-eskuin, / gain ta barne / neurtzen ari nauzun Begi. "Por delante y por detrás." Or BM 28.
    5. Adelante y atrás.
    Gizarte osoa astiro-astiro ibili dabilela balizkatzen du, zuzenbidetik edo okerbidetik aitzin-gibel, ezker-eskuin ibili ere. Zait Plat 247.
    II . (Sust.).
    1. (SP), aintzin-gibel (Dv, A) .
    (Pl.). Partes delantera y trasera. "Le devant et le derrière" SP. " Antzin-gibelak, les devants et derrières d'un lieu quelconque" Dv. " Aintzin-gibelak, las partes anterior y posterior de un lugar" A.
    Nurat nahi juanik ere [zamaria] eror eta ützülarrika, / aitzin gibelez ez kuka, sal'zak fite edo trüka. "Il ne se cabre ni du devant ni du derrière" . ChantP 350.
    aintzin-gibel (Dv, A) .
    (Fig.). " Aintzin-gibelak [...], au fig., les faces diverses d'une affaire" Dv. "[...], los aspectos diversos de un asunto" A.
    Utzten ditut plazer haren aitzin-gibelak, anarteraiñoko eta ondoreko egitekoak eta atsekabeak, handiak baitira. Ax 383 (V 251). Eta "tasun" auek eta aitzin-gibel aiek dituelako, orregatik izaki au da bakarra, bakoitza, kidekorik eztuena. Vill Jaink 66. Jainkoaren auzi au, aitzin-gibel askokoa da, eta saiets guztietaik eldu nai izan diot. Ib. 9. Beste bide bat, zabalagoa oraindik, aintzin-gibel askoduna gaiñera. Ib. 117.
    2. " Aitzin-gibelak sendoak ditu gizon ark, aquel hombre es muy fuerte (B)" A EY III 293.
    AITZIN-GIBELA. Adelante y atrás. "Aintzin bigela aunitz ibiltzen gera (AN-5vill)" Gte Erd 31.
    AITZIN-GIBELEKO.
    a) (Que es) de cara y a sus espaldas.
    Hitz gaixtoak, aitzin gibeleko gaizki erranak, urgoiak, eranzuteak, liskarrak [...]. " Injurias, oblocutiones, reprehensiones" . SP Imit III 35, 2.
    b) Anterior y posterior a.
    Darabilen hauziaren muina ez da, azken buruan, Espainiako gerratea besterik: gerratea eta gerratearen aitzin-gibelekoak. MEIG VIII 34.
    AITZIN-GIBELETAN. Delante y detrás.
    Tronuaren erditsuan eta inguruan ziren laur animalia begiz betheak aitzin gibeletan. He Apoc 4, 6 (Dv aitzin gibeletan; Lç, TB, Echn, Ip aitzinean (e)ta gibelean; Ur (G y V) aurretik (e)ta atzetik, Ol, Ker aurre atzetik, IBe atze eta aurre). Eta etzen bozkariozko eta musikako xirola eta soinurik errepikatzen etzutenik arkaen aitzin gibeletan. Lg I 300. Apaindurik, / Zaia zikinak kendurik! / Xingolak aintzin-gibeletan / Mantelinak galtzar-azpitan, / Apaindurik. Monho 34. Bigarrenak bi taula badauzka aintzin gibeletan, bera "zanduitx" dagola erdian. Larz Iru 64.

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    pin up casino- Online casino in India

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper