Harremana

    OEH - Bilaketa

    5777 emaitza gizon bilaketarentzat

    Sarrera buruan (103)


    Sarrera osoan (500)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    agerrarazi.
    tradizioa
    Tr. Las formas del tipo agertarazi, agerterazi no aparecen (salvo un ej. de Araquistáin) hasta mediados del s. XIX. En DFrec hay 10 ejs. de ager arazi, 1 de ager erazi, 1 de agerrarazi, 6 de agerrerazi, 8 de agertarazi y 2 de agerterazi.
    sense-1
    1. (L, BN, S; Urt II 197, Dv); agerrerazi (Lar, VocS 137); agerrerazo (Añ); agerrazi (S); agertarazi; agertarazo (V-ger); agerterazi; agertuazi; agertuerazi; agertuerazo Ref.: A (apapuan); Lh (agerrarazi, agerrazi).
     Mostrar, manifestar, poner a la vista, poner de manifiesto. "Clarere" Urt II 197. "Manifestar" Lar, Añ. "Manifester" VocS. . "Apapuko gauzak uts utsik egiteak alperrantza agertarazoten dau (V-ger)" A.
    Zergatik Jesüsek hamabi urthetan ager erazi nahi ükhen zian bere zühürtzia? Bp II 34. Hen frütiek ager eraziten dütie hen lanak. Ib. 117. Kondenatzeko diren guziak bada argiak ditu agerraratzitzen, ezen agertzen den guzia argi diteke. He Eph 5, 13 (ib. 5, 27 agerara-). Bihotzeko dolümenak ager erazitzen diküzü hanitx huntarzün. Mst I 21, 1. Bere zaurien orrenbat berritzerekin, ager-erazten du ezkabiaren izena eman dakikeon gaitz [...] bat. Mb OtGai III 235. Amorioaren zaiñak, zelakaudiak, ta obrak dütie pintratü, alabadere haren izaria eztie agerrerazi. Egiat 206. Bere sakramenduetan, bere zeremonia guzietan ager arazten du gurutzea. Jaur 408. Probatu ta agertuazi zituen beintzat ederki ta galanki bere prestutasun eta biotz-anditasuna. Aran SIgn 14. Ezagutarazi du Jaunak bere salbamendua, jendetzen aintzinean agerrarazi bere zuzentasuna. Dih MarH 121 (ap. DRA). [Misionestak] heien baithan Jesu-Kristoren odolaz erosi gizon-izaite egiazkoaren agerrarazteko. Prop 1896, 230. Lurbira guztiari agertueraziaz euskaldunak etzirala Jaungoikoaren baño besteren bildur. Ag Serm 428.
    ( s. XX) Jainkoaren nausitasuna ager-araz ditake gehiago. CatJauf IV. Bere edertasunak obeto agerrerazten dituztenentzat bi sari izango dira. EEs 1911, 165. Bizente Goikoetxea jaunaren jaiotetxean bere oroikarritzat jarritako arria ager-eraztean, Aramayon aurtengo Urrillaren 22-an, Azkue apaizak esandako itzaldia. A EEs 1916, 301. Erriko-etxearen arpegian jarritako arria agertu-erazi zuan alkatearen alaba lirain batek. Muj PAm 10. Azkenian ausartzen da irriño bat ezpainetan agerraraztea. Zub 105 (en la versión de GAlm 1959, 14 agerraztea). Gizon izikorra zen, bainan ahulkeria hori ez agerrarazteko, irri egiten zuen. Ib. 37. Baserriz landa nai aunat ager- / arazi, bazterrik-bazter / arroki. Ldi BB 136. Zubia berriro irikia izango dan ondoren agertu eraziko dan oarra. "La nueva aparición de las señales de paso libre". EAEg 30-11-1936, 423. Zure patxadan ager-araziz mendek zilatu zimurrak. Iratz 46. Hirugarrenean, ur guziak bildu zituen batetarat eta agertarazi leihorrak. Zerb IxtS 8. Senditzen zuen esker-on hitzez ezin esanezkoa Theresari ager-eraz ahal ziezontzat. Mde HaurB 88. Maite dute [egia] bera agertzean; gorroto, ark aiek agerraraztean. Or Aitork 273. Gorpuzkai batzuk [...], zorrotz, luze ala borobil, agerrerazoaz. Erkiag Arran 42. Kilkerra begien bistara agertu-erazotea. Erkiag BatB 36. Baretasuna agertu-erazoteko. Ib. 87. Munduak [filosofuei] Jainkoa ager-arazi zien bezala, areago gizonak, beste mundu txiki onek. Vill Jaink 59. Senditzen [kar hura], mihian menturaz. Bainan ezin agerraraz. JEtchep 89. Zuri-nagoka elkarri amor-ematerik ezkenuke izango burugabe, obekien agerrerazten leiatu bearrean. Zait Plat 127s. Txingika edo dirdaika agerterazten omen zuen aren buruak bere iakintzaren berri. Ib. 59. Ara, beldurraren ondoretatik bat ori duk, zentzumenak naastu egiten dituala eta gauzak batekoz-beste agerrarazten dituala. 'Hacer que las cosas no parezcan lo que son'. Berron Kijote 200. Erak, hutsune hau agertaraztea beste lanik ez du. MEIG IX 119. (en colab. con NEtx)
    azpiadiera-1.1
    Revelar.
    Biotz osoz siñesten ditut, Jauna, Zuk agertuazi dituzun egi guziak. Or MB 1315. Iakintsueri olako gauzak izkuta ditiezu ta ñimiñoeri agertarazi. Or Aitork 168. Agerrazten deikük bethik / behar dela zorihuna. 'Tu nous fais comprendre'. Casve SGrazi 98.
    azpiadiera-1.2
    Declarar.
    Mutil gazte liluratzailleak ingurura eltzean, senargaitzakoak ezer aipatu baizen laster ala itzerdiren bat agertaraztean. Erkiag Arran 63.
    sense-2
    2. (Dv), agerrerazi, agerterazi, agerazi. Hacer comparecer; hacer aparecer.
    Ene esteustasunean ithoko eta sekulako fundituko dire, thulunbio hortan agerrarazten nauzu neroni. Arbill III 8, 3. Faraonen aztiek [...] egin zituzten [...] Moisek bezalako mirakuilluak. Ezin ordean egundaino ager-arazi zuten ulitxarik. Lg I 123. Appoloniusek agerrerazi ere zian Akhiles bere thonban hogeitasei zehe handitarzün ziana. Egiat 172. [Etsai hil] haren üdüria ageraziren zereioala [sorgiñak] . Ib. 172. Eta agerrarazirik heien [buruzagiaren] aitzinerat Pierres eta Joanes, galdegin zioten. TB Act 4, 7 (Dv erakharri, IBe ekar erazi). Zerbait ispirazionez / nurbait agerrerazi izadazü. Mustafa 207. (ap. DRA) Andre gaizto ark baziekien illak agerterazitzeko eskurik etzuela. Lard 181. Ni zure amodio guziaz aberatsago uzteko, eta nere orduan zure Aitaren aintzinean agerrarazteko. Dv LEd 146. Bat banazka agerrarazi ditugu lurrean izan diren gizon handien guziak. Hb Egia 86. Gobernadoreak agerrarazi zituen bere aintzinera hirur martirak. Jnn SBi 143. Jainkoak agerraraziko darotzue, zuen artean, nere iduriko igarle edo profeta bat. Ib. 3. Jesus, soineko guzia khendurik, bilhuza agerrarazten zaituzte. Dih MarH 260 (ap. DRA). Akademiak [...] bere lagunetarik urtheka gure Biltzar-Bilkhurarat ager-araz dezan. Lander RIEV 1907, 100.
    sense-3
    3. + agerrerazi, agertarazi (Lar), agerterazi. Publicar. "Publicar un libro, agertarazi" Lar.
    Agertarazi deu euskeraren hitztegi ugari eta naroa. Aq (pág.) 82. Atrebitü izan da üskarazko librü gaxoñu hunen argiala ager erazitzera. Mst XVI. Lehenago 1876an agerrarazi nuen Ehun bat sainduen bizitzeak atsegin egin zautzuela erakutsi zinuten ederki, erosi zinituztenaz geroz bi urtherik barnean orduan inprimarazi nituen bi milak. Jnn SBi V. Hortakotz du ere adixkide batzuen laguntzarekin, egun guziez ager-arazten kazeta bat La Libre Parole erraiten diotena. HU Aurp 60. Diozesako Katixima berriz ager-araztean. CatJauf IV. Saristatu lanaz egonen da jabe Grattau Jauna eta hunek ageraraziko baititu hitzaldi saristatuak oro liburuño eder batean. EEs 1913, 365. Bere [Pernandoren] esaera ta ateraldiak [...] or dabiltz oraindik aoz-ao, esan eta entzun, guzioen pozkarri. Ta oiek liburutxo batean bildu ta agerrerazteko asmoa artu det nik... Muj PAm 7. Jaun horrek agertarazi orduko bertsularien lanak ez baitira oro galdu. Ox 203. Errain diat nork igorri zien hemendik Ameriketarat hire anaiaren hiltzearen berria, agertarazteko Eskualduna-n. Zub 63. Eta 1545-an Bordeleko moldiztegi batian agerarazi zuen. Ib. 17. Urlia yaunak lan bat agertarazi du arestian El Día-n. Ldi IL 61. Orain ordea guzia liburu batean bildurik agertarazten dugu. Ir YKBiz V. Hiribarrenen "Zuhur-Hitzak" Pierre Lhande Xuberoko aita jesuista euskalzaleak zenbeit ager-arazi zituen 1928-an. Zerb Azk 64. Baionako moldiztegi batean liburuxka bat agertarazi zuen 1932-an. Ib. 49. Ondoko urtean A Handbook of de Cornish Language deritzaion ikasbide bat agerrerazi zuen. Mde Pr 261. Lerro haukien agertarazteko zure astekarian. Herr 31-3-1960 (ap. DRA ). Orduko Eskualduna kazetan ager arazi zituela. Xa Odol 87. Galde egiten zauztet [pertsu haukien] Herria astekarian agert araztea. Mattin 49. Liburuska bat besterik agerterazteko ez zen gauza izan. MEIG VI 55. Nola, ni oker ez baldin banago, ez dagoen inolako eskubiderik pertsona bati bere ondasun bezala duen liburu bat agertarazteko edo agertzera behartzeko. MEIG IV 59.
    sense-4
    4. agerrerazo, agerterazo, agertuerazo. Hacer revelar.
    Losentxakin ager erazo ote diozkatzun norbaiti urliaren, sandiaren edo berendiaren faltak. AA CCErac 93s. Aldi onetan Dalilak alegin guziak egin zituen Sansoni agerterazotzeko. Lard 145. Senarrari ez bazion agertuerazotzen, asmakai ark zer esan nai zuen, etxeari su eman, eta bera bere aitarekin erreko zutela. Ib. 141.
    azpiadiera-4.1
    agerrazi. Hacer mostrar, hacer enseñar.
    [Euli beltzak] sudur-mizpira, errape-erroa, / isastxoko naiz okotza, / jun-etorrian billatzen dute / beiai agerraziz ortza. Or Eus 318.
    sense-5
    5. agerrerazi. Descubrir, encontrar.
    Aztarnok artuta, nire yatorria agerrerazi arte etengabe ariko naiz. Zait Sof 87.
    sense-6
    6. agertarazi. Representar.
    Jarduleak, zirkin ta errankizun apartekoz, egoki agertarazi zuten [Julien Green-en Etsaia] . Irigoyen Egan 1956 (3-4), 70.

    agerrarazi

    agerrarazi
    << agerle 0 / 0 1 agerri >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper