Harremana

    OEH - Bilaketa

    5751 emaitza gizon bilaketarentzat

    Sarrera buruan (103)


    Sarrera osoan (500)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    adiskidetu.
    tradizioa
    Tr. Formas con final en -atu se documentan en Añibarro (GGero 128), E.M. Azcue y EY (adiskidatu ), JanEd (adiskiratu ) y Uztapide (aixkidatu ). En DFrec hay 14 ejs. de adiskidetu.
    sense-1
    1. (S; Urt, Lar, VocS <anis->, Añ, H, VocB ), adixkidetu, adiskidatu, aiskiretu (V-gip), aixkiratu (V-gip, G-azp; -au G-azp), aizkidatu (V-gip). Ref.: Lh; Iz ArOñ (aiskiretu); Etxba Eib (aizkidatu); Elexp Berg (aixkiratu); ZestErret (aixkirau).
     Reconciliar(se). "Réconcilier" VocS. . "Reconciliar" Lar, Añ. "Se réconcilier" H. "Urtietan asarre ziranak, gaur aizkidatu dira" Etxba Eib. . "Aixkiraukoia oillarrak txixa inbaño len, esaera honek adiskidetuko direla baieztatzen du" ZestErret .
    Eta egun hartan berean adiskide zitezen elkharren artean Pilate eta Herodes: ezen lehen etsai ziraden elkharren artean. Lç Lc 23, 12 (He, TB, Dv, Ol, Leon, Or, Ker, IBk, IBe adiskidetu; Oteiza adiskide gelditu). Gaitzerizkoak eta etsaitasunak iraungirik ahal dagiten bezanbat guztien adiskidetzera enseiatzen direnak. Mat 160. Zuk nahi duzu [...] zeure zahartzean ondu, zuk nahi duzu orduan Iainkoarekin adiskidetu. Ax 174 (V 117). Etsaiarekin adiskide nendilla. Ib. 594 (V 382). Jainkoarekin baketzea edo adiskidetzea guri emanez grazia saindutzen gaituena. CatLav 274. (V 137) Hura izan zen ordua zeinetan etsaikoan bizi ziren bi printze hek adiskidetu baitziren. Lg II 270s. Jainkoarekin adiskidetu bagine bezala. Brtc 165. Da ematea ta geitzea grazia Jangoikoarekin adiskidetzen edo laztantzen gaituena. Mg CC 216. Baketu ta adiskidetu gaizuz zure Aita aserratuagaz. Añ EL2 125. Lengo elkar-ezin-ikusi guziak utzita, biak adiskidetu ziran. Lard 452. Bere onginaia etsai zituenakin ere laster adiskidetzeko. Aran SIgn 6. Beste lan nekagarri bat: [...] elkarrekin gudan zeuden pamili jauregitar batzuek adiskidetutzia. Bv AsL 167. Bakean, zerua eta lurra, / dakustaz, adiskideturik. AB AmaE 366.
    ( s. XX.) Aserratuta badago, aiskiretu leike. Ag Kr 155 (AL 136 adiskidetu). Gero jinen da Bazko pharkamentiekin / gü adixkidetüko salbazaliekin. Xikito 2. Zure pekatu guztiak barkatuak daude, Jaungoikoa adiskidetu da. ArgiDL 39. Nerekin adiskidetzeko noiz edo noiz azaldu dun gogoa, azal-uskeria ta itxurakeria da. Or SCruz 99. Naiz askotan asarretu [...], alkarrekin egon-bearrak adiskidetzen zituan. Anab Usauri 10. Adiskida zaite zure aurkariarekin (etsaiarekin) bereala. Ir YKBiz 122. Itzaldi orretan adiskidetuko diran ala ez... ez dakit nik. ABar Goi 42s. Adiskidatuko dira, oiloak txiz egin baiño lenago. (G-goi). A EY III 319. Adiskidatuko dok oiloak arrautza baltza egin-orduko. (V-och). Ib. 330. Gaur arte ain elkarren etsai amorratu ibilliak, adiskidetzeko bidean sartuak. NEtx Antz 58. Nor arki nik, Zurekin adiskidetu nazanik? "Quem invenirem, qui me reconciliaret tibi?". Or Aitork 299. Adiskidetu ziren [katua eta zakurra] amodio onarekin. Arti MaldanB 201. Burrukan jardun eta adiskidetu, iraiñak alkarri jaurti ta laztan bigunez alkar igurtzi ibilli oi diralako. Erkiag BatB 85. Asarre ibiltzeak adiskidetu bearraren ondorioa du. EZBB I 45. Bertsotan emen ai gera / bi zar ta bi gazte, / aserretu ta aixkidatu / eiten degu laste. Uzt Noiz 46. Parkaziñoko sermoia. Asarre ziranak adiskidetzekoa izaten zan. Etxabu Kontu 89. Len erdi zaputzik geundenok adiskidetzeko. Ataño TxanKan 226s.
    v. tbn. Harb 134. CrIc 152. Arr May 60.
    azpiadiera-1.1
    Aplacar, apaciguar. "Rendre [...] ami" SP.
    Itsasoak bere bular aserrea adiskidetzen du ta arnas biguin dario titi guzietatik. Or Mi 41. [Mariren seme] gaiztoa adiskidetzeko gatz bikor batzuek bota oi dira gora. JMB ELG 85. Aita aserre jartzen danian / Berak [Jesusek] adiskidetzeko. And AUzta 154.
    sense-2
    2. (S; SP, Urt I 184, Lar, Añ, Dv, H, VocB), aizkidatu (V-gip), aixkiratu (-au G-azp), adiskiratu. Ref.: Lh; Etxba Eib (aizkidatu); ZestErret (aixkirau). Hacer(se) amigo; hacer(se) amante, novio, etc. "(Hacerse) amigo", "componer, hacer amistades" Lar y Añ. "Contracter amitié" H. "Contraer amistad" VocB. . "Arrateko erromerixan aizkidatu ziran gaur senar-emazte diranak" Etxba Eib. .
    Lehenbizian errax da emaztekin adiskidetzetik eta trebatzetik begiratzea. Ax 404 (V 263). Arte hartan, zer eztut egin / zureki adiskidetzeko? / Zuk nizaz, nik zuzaz atsegin / biek orozbat hartzeko? 'Pour lier amitié avec vous'. O Po 1s. Ezagutu nahi ut hobeki, adiskidetu bano lehen hireki. O Pr 585. Norbaitekin adiskidetzen banintz Jainko legearen kontra, ebaskoetan [...], desoneskerietan elkharren lagun izatekotan? Dh 118. Ta errazoiaren ta karidadiaren neurrijagaz errazto adiskidetuten dira, kasik zelan ez dakijela. fB Ic II 209. Haren lehenbiziko artha izan zen eskolieren artean ziren perestuenekin adixkidetzea. MarIl 112. [Ardi] batño bat beitzian arras ñaphürtürik / beste artzañ bateki adixkidetürik. Etch 350. Adiskidetu zan gizon jakitun au frai Mateo Baso eritxon kaputxinu bategaz. Ur MarIl 13. [Notaria] bordales andere bere adintsuko batekin adixkidetua zen. JE Bur 95. Adiskiratzen bada / tabernariakin, / igual juango da / oiko zapiakin, / ardoa edateko / aren baliakin. JanEd II 22. Adiskidetu nintzan ostatuko ugazaba andreagaz. Or Tormes 31. An adiskidetu zen Joseph Roumanille irakasle gaztearekin. Or Mi II. Kontuak aterata, adiskidetu ziranez geroz bi bider eman zion eskua. Anab Usauri 84. Bost urte dira pasatuxiak / adiskidetu giñala. Tx B I 138. Harekin adixkidetzea bilhatu zuten. Zerb Bahnar 19. Tropetako aintzindari baten emaztearekin adixkideturik, traba urruntzeko, aintzindari hura igorri zuen gerla-toki gaixtoenetarat. Zerb IxtS 55. Belotean hasi zen, jadanik adixkidetua [lagun berriekin] . JEtchep 104. Nere laguna suizarra zala jakin zuanean, oso adiskidetu zitzaion. Anab Aprika 30. Ohoin handi batzuekin adiskidetu zan. Osk Kurl 20. Neska gazteak soiñetik armak eranzten ari zitzaizkion, elkarrekin adiskidetu bait-ziran. Berron Kijote 47. Harekin ere ixtanteko adixkidetu nintzan. Etchebarne 88. Aita zuen Baigorri-Urdozen guarda egona bera gazte zelarik eta Bastida Otsobiko familiarekin adiskidetua. Larre ArtzainE 165. Belgikako artista-olerkariekin adiskidetu ginen. MEIG I 111.
    azpiadiera-2.1
    Aficionar(se).
    Beira zaite hertsiki zure buruarekin adiskidetzetik, zure burua lausengatzetik, zure buruari bere nahikarak ematetik. Dh 214. Adiskidatu nintzan / orduan kartakaz / baina ze ordu gaiztoak / karteteak dakaz! Azc PB 341. Maite ditugun gauzekin zerk adiskidetzen gaitu? "Quod nos allicit et conciliat rebus quas amamus". Or Aitork 92.
    azpiadiera-2.2
    (Causativo).Hacer, convertir en amigo.
    Nahi baduzu, adiskide dezakezu zeure etsaia, eta bai etsaiago ere. Ax 293 (V 195).
    azpiadiera-2.3
    Aliarse políticamente.
    Milla eta eun da / ogei ta irutan / [Gipuzkoa] nafarrakin aurrena / adiskidetu zan. Afrika 33.
    azpisarrera-1
    ADISKIDETUXE. "Adiskidetüxe (S), commencer à devenir ou redevenir amis" Lh.

    adiskidetu

    adiskidetu
    << adiskidetasun 0 / 0 aditu >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper