Harremana

    OEH - Bilaketa

    5751 emaitza gizon bilaketarentzat

    Sarrera buruan (103)


    Sarrera osoan (500)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    2 adi.
    sense-1
    1. (G ap. A ; Lar, H (V)).
    Inteligencia, entendimiento. "Intelección" Lar. v. adin I (4).
    Euk ire itxagaz nire adija artezten eustakan. "Encauzaste mi inteligencia". AG 107. Dakusalako adi zeurian / euzkel-euzkija. Ib. 2414. Gogoa ikutu eta adia asetzen duan goitar indarra ere [badaramate olerkiak] . Aitzol ( in Laux BBa VI). Begiz, irudiz, adiz, zearo / Aita au ezin dut ezagut. "Con ojos, imaginación, entendimiento". Or BM 50. Zugaitzik zugaitz begiok. / Agur-barrenez adia. 'Mi mente a través de un adiós'. Gand Elorri 200.
    azpiadiera-1.1
    (Como primer miembro de comp.).
    Maite minkuntasun basoak lagata, adi zelaietara datorkigu olerkaria. Aitzol ( in Laux BBa X). Adi-biotzez, eusko olerkariak emaitza daskaintzu. Ib. VI. Adi-ego egokiak ditu. Ib. XII. Bizitz elburuak urduri dakarzkio, adi-irudiak. Ib. VI. Adi-poesi eta maite-olerkiak. Ib. XII. Adi-gai bereziak. "Temas intelectuales". Ib. XII. Aldegiña aiz urrun, lagun biotz-bera, / adi-mugaz aruntz-erbeste itzalera. "Al destierro sombrío que tras de las fronteras yace de la razón". Ldi BB 80. Adi-yauregia. Ib. 80. Oraino zu baitan adi-argirik ez. Or BM 130. "Nere adimenari egiten zaion adi-ezaren adi-indarrak ainbesteraiño nere adi-kemena auldu dit, adi-osoz ai-eneka diot zure edertasunari" [...]. Olaxeko adi-gaietan galtzen zuan buruko juizioa zaldun gizajoak. "La razón de la sinrazón que a mi razón se hace, de tal manera mi razón enflaquece, que con razón me quejo de la vuestra fermosura. [...]. Con estas razones perdía el pobre caballero el juicio". Berron Kijote 32.
    sense-2
    2. (V-oroz ap. A ; H).
    Intención. "Adiagaz batiatuteko, avec intention de baptiser" H. "Intención (se usa mucho)" A. "Adi onekoa da gizon ori" Ib. "Neu oeti kanposantura eroateko adia dauke" Ib.
    Geldi geldi atera / auntz amaren soñuaz / dator, adi gaistoaz / ortz artean artzera. Zav Fab, RIEV 1909, 33. Ezarten yakala seiñari ura [...], eta ura ezartorduan esaten diriala, batiatuteko adiyagaz, berba oneek. CatLlo 58. Konpontzeko adirik / iñok bere eztu. Ayesta 21. Ezkontzeko adirik / iñoz ez daukona, / kortejatzera barriz / prestu joakona. Ib. 22.
    sense-3
    3. Aviso; señal.
    Orra nun tronpetaren soñuak ematen duan pestaren asieraren adia. Bv AsL 116. Aur zorionekua jaio baño illabete batzuez aurretik ikusten zan Asisen gizontxo bat jendiari oiuka etorkizun on baten adia ematen. Ib. 22. Jesukristok berak artan [lan aietan] irauteko adia ematen zion. Ib. 38. Onena izango zala Aita Santuari lenik adia ematia. Ib. 177. Kantuz ark ematen zion adia Santuari. Ib. 147.
    sense-4
    4. (Dv).
    Comprensión. "Adia heldu behar da hain ongi izpiritura nola beharrira, la compréhension doit arriver aussi bien à l'esprit qu'à l'oreille" Dv.
    sense-5
    5. "Ouïe" Dv. "Sens de l'ouïe" H (s.v. adimendua).
    sense-6
    6. Significado.
    Urriskidek zer adi duen / esanen dizut motxaro. "Qué significa". Or Eus 184. Eta akar zegidanari adirik artzen ez niolako, ez zan oitura ta arrazoi neri akar egitea. "Reprehendentem intellegere non poteram". Or Aitork 17.
    azpisarrera-1
    ADIRA. (Precedido de gen.). a) "Nere adira, a mi entender; en mi entender; a lo que, o por lo que yo entiendo; según mi juicio o mi modo de pensar" Aizk.
    b) Al sonido de, al oír.
    Ots, euskaldunak, goazen bidean / Zeru-deiaren adira. SMitx Aranz 41. Zeru-deiaren adira / eldu kristauak Mendira. Ib. 67.

    adi

    adi
    << 1 adi 0 / 0 adidun >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper