Aurkibide analitikoa: Z

z letra: ahoskera desegokiak (→ z letra (zeta))

-z/-az: ‘ikusiz’/‘ikusiaz’, ‘kantatuz’/‘kantatuaz’ (→ partizipioa eta kasu instrumentala: -z/-az (ikusiz/ikusiaz; esanez/esanaz; kantatuz/kantatuaz))

-z/-ekin (→ -ekin soziatiboa eta zenbait muga-arazo)

-z/-gatik (galdetu, hitz egin, entzun…) (→ galdetu)

-(e)z/-(e)taz (→ -z/-taz)

-z (ZERTAN) ≠ -t(z)en (NOLA): ‘ikasiz’/‘ikasten’ (→ gerundioa (erdal)), (→ joan aditzaren perifrasi-modua (-tu(a)z joan / -tzen joan))

-z: ‘8z biderkatu, zatitu’ (→ biderkaketa > biderketa)

zai/zain (→ -ain/-ai)

zail da = zaila da (→ egoki da / egokia da)

zailtasun, arrisku, esperantza, gogo… (singular/plural) (→ gogo (*jateko gogoak))

zait ≠ litzaidake (→ ditu ≠ lituzke, zait ≠ litzaidake...)

Zaldi Ero (→ Ameriketako buruzagien izenak)

*zapategi (→ -tegi)

Zarauztik/Zarautzetik, Zarautza/ Zarautzera… (→ izen bereziak: kontsonantez (n, l, s, z, tz edo r) bukatzen diren leku-izenen deklinabidea)

zatekeen/zen (→ iragan-geroa aditzaldia), (→ baldintza-perpausak)

zatiak eta komunztadura (→ erdi), (→ zatikiak eta proportzioak)

zatiketa (→ eragiketa aritmetikoak / kalkuluko eragiketak)

zatikiak:

nola irakurri (→ zatikiak eta proportzioak)

zatikiak eta deklinabidea (→ zatikiak eta proportzioak)

zatikiak eta komunztadura (→ zatikiak eta proportzioak)

zatitu: ‘biz zatitu’ (→ biderkaketa > biderketa)

zauri: ‘zauriak jasan(→ jasan)

*zazpirehun, *zazpiretan / zazpiehun, zazpietan (→ zenbaki kardinalak)

*(ta) zeba ez? (→ *ze ba...? > Zer ba(da)?)

*zegoeneko (→ dagoeneko (*zegoeneko) ≠ ordurako)

zehar-galderak eta ba- (→ ba-)

zehar-galderak eta kasu-markak, bateraezinak (→ *-(e)laz, *-(e)naz), (→ arabera (arauera))

zehar-marra ala marratxoa euskal leku-izenetan (Lasarte-Oria) (→ leku-izenak: zehar-marra ala marratxoa Euskal Herriko leku-izenetan)

zein eta nor (→ nor/zein)

zein… zein… (→ alborakuntzazko juntadura (bai... bai, nahiz... nahiz eta gisakoak))

zein(tzuk); zein, zeintzuk (→ nor/nortzuk, zer/zertzuk, zein/zeintzuk)

zein aditz laguntzaile isildu aditz laguntzailea isiltzean (→ aditz laguntzailea isiltzea juntaduran)

zelako/zirelako, delako/direlako (→ delako/izeneko/deritzan...)

zelan… -(e)n (→ nola... -(e)n kausazkoa)

zelten izen mitologikoak (→ mitologia)

*zen/litzateke (→ iragan-geroa aditzaldia)

zen, zatekeen (→ iragan-geroa aditzaldia), (→ baldintza-perpausak)

zenbait vs desberdin (→ desberdin/ezberdin)

zenbait eta komunztadura (→ hainbat ≠ zenbait), (→ zenbatzaile zehaztugabeak), (→ zenbatzaileak eta komunztadura)

zenbakiak:

zenbakiak + bukatu (→ amaitu)

zenbakiak + hasi (→ amaitu)

zenbakiak + {-raino/arte}? (→ -raino/arte)

zenbaki erromatarrak:

dinastiak (Olaizola II.a) (→ zenbaki erromatarrak)

jaialdiak, biltzarrak… (→ zenbaki erromatarrak)

mendeak adieraztea (→ zenbaki erromatarrak)

zenbaki kardinalak:

deklinabidea (→ zenbaki kardinalak)

komunztadura (→ zenbaki kardinalak)

marratxoa noiz (→ marratxoaren erabilera kasu-marken aurretik), (→ zenbaki kardinalak), (→ zenbaki ordinalak)

puntua noiz (→ zenbaki kardinalak)

zenbakiak eta eta (→ eta)

zenbaki ordinalak:

EGLU II; Matematika II: ez dira ordinalak (→ zenbaki ordinalak)

-garren/puntua (→ zenbaki ordinalak)

‘1.ean’/‘1.an’ (→ zenbaki ordinalak)

zenbakiak eta proportzioak: ‘hiru(ta)tik bi’, ‘sei(ta)tik bostean’ (→ zatikiak eta proportzioak)

‘Zenbat/zer balio du?’, ‘Zenbatean dago?’ (→ balio izan), (→ neurri-sintagmak: botila (bat) ardo(a) ≠ ardo-botila (bat)), (→ zer/zenbat/zenbateko/zenbaten... galdetzaileak neurriekin (*zein))

*zenbat eta… -ago, gero eta… -ago (→ gero)

zenbat-nahi / zenbanahi (zenbatnahi) (→ galdetzailea + nahi: nonahi/non-nahi )

‘zenbat/*zenbatean… igo’ (→ ehuneko (%)), (→ igo)

zenbatean ≠ zenbatetan (→ zenbat galdetzailea), (→ euro)

zenbateko (→ zenbat galdetzailea), (→ zer/zenbat/zenbateko/zenbaten... galdetzaileak neurriekin (*zein))

zenbatetan ≠ zenbatean (→ zenbat galdetzailea)

<zenbatetik… zenbatek> egitura eta deklinabidea (→ zatikiak eta proportzioak)

zenbatu (-raino/arte) (→ -raino/arte)

zenbatzaile zehaztuak (bi, hiru, lau…) eta komunztadura (→ zenbatzaileak eta komunztadura)

zenbatzaile zehaztugabeak (asko, zenbait…) eta komunztadura (→ zenbatzaile zehaztugabeak), (→ zenbatzaileak eta komunztadura)

zenbatzaileak eta deklinabidea (→ zenbaki kardinalak), (→ zenbatzaileak eta iraupena (hiru astean / hiru astetan)), (→ zenbatzaileak eta leku-denborazko sintagmak (-ra/-tara: 5 kilometrora/kilometrotara; 5 graduan / 5 gradutan; 5 euroan / 5 eurotan...)), (→ zenbatzaileak eta maiztasuna (lau astean behin, astero... *zenbatero (> zenbatean behin))), (→ zenbatzaileak eta nolakotasuna (-ko/-tako: hiru kiloko haurra / lau hankako mahaia)), (→ mugagabea)

zenbatzailerik gabeko mugagabea: harriz, urez(→ mugagabea)

zenbaki-multzoak ez bereizteaz (→ lerro-bukaerak nola eten)

zentral nuklear / *nukleo-zentrala (→ adjektibo erreferentziala)

zer:

zer/zertzuk (→ nor/nortzuk, zer/zertzuk, zein/zeintzuk)

zer harridurazko perpausetan (→ zer/zein), (→ zer)

‘zer adin’ (→ zer/zenbat/zenbateko/zenbaten... galdetzaileak neurriekin (*zein))

‘zer aurrekontu’, ‘zenbateko aurrekontu’ (→ zer/zenbat/zenbateko/zenbaten... galdetzaileak neurriekin (*zein))

zer den’, ‘nola den’ (→ arabera (arauera)), (→ (*depende)), (→ segun (eta))

‘zer distantzia’ (→ zer/zenbat/zenbateko/zenbaten... galdetzaileak neurriekin (*zein))

‘zer neurri’ (→ zer/zein), (→ zer/zenbat/zenbateko/zenbaten... galdetzaileak neurriekin (*zein))

‘zer pisu’ (→ zer/zenbat/zenbateko/zenbaten... galdetzaileak neurriekin (*zein))

‘zera badago’ (→ ?salda dago / badago salda)

zerbaitetaz/zerbaitez (→ -z/-taz)

zerekiko (→ -ekiko atzizkia)

zerekin/zerez (→ -ekin soziatiboa eta zenbait muga-arazo)

zerentzako ≠ zertarako (→ Norako bidea? / Zertarako bidea? (bizikletentzako bidea / bizikletetarako bidea))

zerentzat/norentzat (→ -rako/-entzat)

Zeres (→ mitologia)

zerez (→ -ekin soziatiboa eta zenbait muga-arazo)

zerez/zerekin (→ -ekin soziatiboa eta zenbait muga-arazo)

zerez/zertaz kasua eta mugagabea (harriz/ harriez) (→ mugagabea)

zeropetik (→ azpi postposizioa), (→ zero/huts)

zeroz/zero(a)rekin/zeroan’ amaitu, hasi… (→ amaitu)

zerrenda: ‘hautagai-zerrenda’ eta ‘hautagai berrien zerrenda’ (→ izenondoa hitz-elkarketaren barruan)

zertan (ikasi) ≠ nola (ikasi) (→ gerundioa (erdal)), (→ joan aditzaren perifrasi-modua (-tu(a)z joan / -tzen joan))

zertan (‘irakurtzen’, ‘oinei eragiten’) ≠ nola (‘irakurriz’, ‘oinei eraginez’) (→ joan aditzaren perifrasi-modua (-tu(a)z joan / -tzen joan)), (→ gerundioa (erdal)), (→ zertan/nola: -t(z)en/-t(z)ez + aditza (irakurtzen ikasi ≠ irakurriz ikasi))

zertan + … behar (*Ez duzu zertan ibili behar) (→ behar izan)

zertan ibili, jolastu… (→ jokatu ≠ jolastu)

zertarako/norako: ‘osasunerako’/‘osasunarentzat’ (→ -rako/-entzat)

zertarakozerentzako (→ Norako bidea? / Zertarako bidea? (bizikletentzako bidea / bizikletetarako bidea))

zertaz (→ -ekin soziatiboa eta zenbait muga-arazo)

zertzu(e)k (→ nor/nortzuk, zer/zertzuk, zein/zeintzuk)

Zesar (→ Antzinateko pertsona-izenak)

zeure burua (→ burua (X-ren burua): neure burua, zeure burua, bere burua, beren/euren burua(k))

Zezen Eseri (→ Ameriketako buruzagien izenak)

Zhivago (→ alfabeto zirilikoz idatzitako izenak)

zifra handiak nola irakurri (→ zenbaki kardinalak)

zifrak eta lotura-marratxoa (→ marratxoaren erabilera kasu-marken aurretik)

zifrak eta siglak ez bereizteaz lerroz aldatzean (→ lerro-bukaerak nola eten)

*zilegi bekit / zilegi izan bekit (→ bedi)

*zin dagizut / zin degizut (→ *On dagizula! > On (egin) d(e)(g)izula!)

-zio (→ -keta/-pen/-zio)

zirelako/direlako izenlagunak (→ delako/izeneko/deritzan...)

zitzaidan ≠ litzaidake (→ iragan-geroa aditzaldia)

ziurra / hipotetikoa (gertaerak) (→ ditu ≠ lituzke, zait ≠ litzaidake...)

salbuespena: behar izan eta nahi izan (→ ditu ≠ lituzke, zait ≠ litzaidake...)

Zizeron (→ Antzinateko pertsona-izenak)

zoriontsu(a) izan (→ atribuzio-perpausa: mugagabea eta mugatua)

zoroarena egin (→ -ena egin: tontoarena egin (*tontoa egin))

-zta atzizki txikigarria (→ -xka/-xko)

-ztar atzizkia (→ -ar atzizkia (aldaerak: -tar (-dar), -ztar))

‘zuenean’ (‘zuen etxean’) (→ gure/nire)

zugan/zutaz  pentsatu (→ pentsatu)

zuganatu/zureganatu (→ -ren- (-re-) tartekatu ala ez deklinabidean)

‘zuk beste inork’ (→ besterik ez (baino ez, baizik ez), salbuespena adierazi nahi denean)

zukako tratamendua (→ alokutiboa)

zuontzat guztiontzat / *zuen guztiontzat (→ plural hurbila (-ok))

zure/zeure (→ genitibo bihurkaria: nire/neure; haren/bere)

zurrumurru [-(e)n/-(e)lako] (→ -(e)lako/-(e)n atzizkiak izenak gobernaturiko perpaus osagarrietan)

zutaz/zugan pentsatu (→ pentsatu)

zuzendari:

‘eskolako zuzendari’ / ‘eskolaren zuzendari’ (→ -ko eta -en izenlagunak (NONGO eta NOREN): noiz -ko eta noiz -en)

‘zuzendari aukeratu, egin, izendatu…’ (→ atribuzio-perpausa: mugagabea eta mugatua)

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper