Aurkibide analitikoa: D

dagokionez ≠ dagokienez (komunztadura) (→ dagokionean ≠ dagokionez)

-dako = -tzako (→ -tzat/-tzako (-dako))

Dante Alighieri (→ Erdi Aroko eta Goi Erdi Aroko pertsona-izenak)

*Danubioan/Danubion (→ kanpoko leku-izenak eta artikulua)

-dar atzizkia (→ -ar atzizkia (aldaerak: -tar (-dar), -ztar))

*darraiote, *darraiozu (→ jarraitu, jarraiki)

dauka ala du? (→ dut/daukat)

‘daukat… -(e)la’ (→ nago(...) -(e)la / eduki(...) -(e)la / nago(...) -(e)n)

dei hitz monosilabikoa (→ gai)

deikia (→ bokatiboa)

deitu:

deitu = iritzi aditzaren forma trinkoa (→ deitu)

‘-ra deitu’ esapidearen arriskua (→ deitu)

deituren grafia ≠ herri izenen grafia (→ onomastika)

deizu(e)la: ‘Egun on deizu(e)la!’ (→ *On dagizula! > On (egin) d(e)(g)izula!)

deklinabidea eta leku-izenak (→ izen bereziak: kontsonantez (n, l, s, z, tz edo r) bukatzen diren leku-izenen deklinabidea)

deklinabide-atzizkia eta marratxoa (→ marratxoaren erabilera kasu-marken aurretik), (→ ehuneko (%)), (→ erdal hitzen deklinabidea), (→ -ing (ingelesezko hitz berriak)), (→ latinezko esapideak nola), (→ letra etzana noiz), (→ -r letraren hitz-bukaerak sortzen dituen zalantzak), (→ siglak), (→ sinboloak (nazioartekoak))

dela… dela… (→ alborakuntzazko juntadura (bai... bai, nahiz... nahiz eta gisakoak))

dela eta / dela-eta (→ eta)

delako / deritzon / esaten zaion (→ bezala), (→ delako/izeneko/deritzan...)

delako/direlako, zelako/zirelako (→ delako/izeneko/deritzan...)

*delaren berri, hipotesi / ‘den/delako… berri/hipotesi…’ (→ -(e)lako/-(e)n atzizkiak izenak gobernaturiko perpaus osagarrietan)

dena zenbatzaile orokorra (→ zenbatzaile orokorrak)

*denaren berri / ‘den/delako… berri/ hipotesi…’ (→ -(e)lako/-(e)n atzizkiak izenak gobernaturiko perpaus osagarrietan)

denbora-maiztasuna (→ zenbatzaileak eta maiztasuna (lau astean behin, astero... *zenbatero (> zenbatean behin))), (→ -ero/-oro/-ro), (→ zenbatzaileak eta leku-denborazko sintagmak (-ra/-tara: 5 kilometrora/kilometrotara; 5 graduan / 5 gradutan; 5 euroan / 5 eurotan...)), (→ zenbatzaileak eta nolakotasuna (-ko/-tako: hiru kiloko haurra / lau hankako mahaia)), (→ -raino/arte)

denbora nola adierazi (→ zenbatzaileak eta iraupena (hiru astean / hiru astetan)), (→ zenbatzaileak eta leku-denborazko sintagmak (-ra/-tara: 5 kilometrora/kilometrotara; 5 graduan / 5 gradutan; 5 euroan / 5 eurotan...))

*deneko berri / ‘den/delako… berri/ hipotesi…’ (→ -(e)lako/-(e)n atzizkiak izenak gobernaturiko perpaus osagarrietan)

*deritzaio (→ deritzat/deritzot (*deritzaio))

deritzan/izeneko… (→ delako/izeneko/deritzan...), (→ bezala)

deritzon / delako / esaten zaion (→ bezala), (→ delako/izeneko/deritzan...)

desberdin:

‘?-ekiko desberdin’, ‘?-en desberdin’, *-z desberdin (→ berdin/desberdin (?bestearen desberdina) (*-(e)z desberdin))

desberdin vs era askotako (→ desberdin/ezberdin)

desberdin vs hainbat (→ desberdin/ezberdin)

desberdin vs zenbait (→ desberdin/ezberdin)

deun (→ San, Santu, Santi, Done... / san, santu, done...)

deus (→ batere ≠ ezer (deus))

deusetaz/deusez (→ -z/-taz)

dexente eta komunztadura (→ zenbatzaileak eta komunztadura)

diese (→ sostenitu (sostenidu) )

diptongoa:

beheranzko diptongoa (→ diptongoa)

diptongoa eta hiatoa (→ diptongoa)

goranzko diptongoa (→ diptongoa)

direla… direla… (→ alborakuntzazko juntadura (bai... bai, nahiz... nahiz eta gisakoak))

direlako/zirelako izenlagunak (→ delako/izeneko/deritzan...)

dirudi (→ iruditu (dirudi (...) -t(z)ea/-t(z)eak))

diskretuak (kantitate) (→ kantitate ≠ kopuru)

Don, On, Sir, Lady(→ tituluak eta kidekoak)

Donald ahatea (→ ipuinetako pertsonaiak)

Done (→ San, Santu, Santi, Done... / san, santu, done...)

Donemiliaga Kukula (→ Euskal Herri inguruko exonimoak)

dorre/torre (→ b, d eta g letren aldakortasuna)

Dostoievski (→ alfabeto zirilikoz idatzitako izenak)

dozenaka (→ -ka atzizkia eta aditzondoak)

du ala dauka? (→ dut/daukat)

du/dio erregimeneko aditz batzuk (→ abisatu), (→ deitu), (→ entzun), (→ lagundu), (→ ohartarazi )

-du/-tu aditz-partizipioa (→ aditz-partizipioa (aditzaren forma burutua))

dudako/dudazko (→ -ko eta -zko)

dudatan egon / dudan egon (→ kontuan hartu (kontutan hartu) )

duke (→ dateke (≠ daiteke))

-dun eta kasu-markaren elkarketa (→ -dun atzizkia)

-dun/-ko: ‘lau hankako’, ‘lau hankadun’ (→ -dun atzizkia)

Dürer, Albrecht (→ Errenazimentuko pertsona-izenak)

‘dutena baino’ ≠ ‘duten baino’ (→ konparazio-perpausetako arazo batzuk)

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper