Aurkibide analitikoa: N

n, l, r kontsonanteen ondorengo s, z (intsektu, galtza…) (→ insektu > intsektu)

-(e)n baino / -(e)na baino (→ konparazio-perpausetako arazo batzuk)

-n; -(en)gan (→ bizidun/bizigabe)

-(e)n = -(e)la (→ -(e)la/-(e)na)

-(e)n = -(e)la subjuntiboarekin (→ -(e)n/-(e)la (subjuntiboa) )

-(e)n/-(e)lako + izena (→ -(e)lako/-(e)n atzizkiak izenak gobernaturiko perpaus osagarrietan)

-(e)n heinean (→ ahala [dig+])

-(e)n konpletiboa: ‘Ez dut uste etorriko den’ (→ -(e)n menderagailua adierazpen-perpaus osagarrietan)

-(e)n/-(e)na + baino (→ konparazio-perpausetako arazo batzuk)

-(e)n neurrian (→ ahala [dig+])

-(e)n ustea, -(e)lako ustea (→ -(e)lako/-(e)n atzizkiak izenak gobernaturiko perpaus osagarrietan)

-(e)n zehar-galderakoa ezin da deklinatu (→ *-(e)laz, *-(e)naz)

-na atzizki banatzailea: ‘bosna mila’, *bost milana (→ zenbatzaile banatzaileak)

-(e)na menderagailu konpletiboa (bizkaierazkoa) (→ -(e)la/-(e)na)

Nafarroa Behereko eskualdeak (→ euskal eskualdeen izenak)

Nafarroako eskualdeak (→ euskal eskualdeen izenak)

‘nago… -(e)n’ (→ nago(...) -(e)la / eduki(...) -(e)la / nago(...) -(e)n)

-nahi (→ galdetzailea + nahi: nonahi/non-nahi )

nahi izan:

ezezko esapideak: ‘nahi ezta’ / ‘nahi ezik’ (→ nahi izan)

‘nahi balu’ = ‘nahiko balu’ (→ nahi izan)

‘nahi etorri’ ≠ ‘nahi etortzea’ (→ nahi izan), (→ aditz-izena)

*nahi ezkero / ‘nahi izanez gero’ (→ nahi izan)

nahi izan eta subjuntiboa (-(e)n) (→ nahi izan)

nahi izan ≠ nahiago izan (→ nahi izan)

nahiago izan (→ nahi izan)

‘nahian’ / ‘nahi ezta’, ‘nahi ezik’ (→ nahi izan)

*nahiean/nahian (→ diptongoz (-ai, -ei, -oi, -au, -eu) bukatzen diren izenen deklinabidea), (→ nahi izan)

‘nahiko luke’ = ‘nahi izango luke’ (→ nahi izan)

‘nahi nuen bezain merkea’ / ‘nahi nuena bezain merkea’ (→ konparazio-perpausetako arazo batzuk)

nahinoiz, nahinon, nahinor… (→ galdetzailea + nahi: nonahi/non-nahi )

nahiz… nahiz… (→ alborakuntzazko juntadura (bai... bai, nahiz... nahiz eta gisakoak))

Naiara/Najera (→ Euskal Herri inguruko exonimoak)

naiteke/ahal naiz: ‘joan naiteke’ = ‘joan ahal naiz’; *ahal naiz joan (→ ahal izan)

-naka: ‘banaka’, ‘binaka’… (→ -ka atzizkia eta aditzondoak)

napar/nafar (→ Nafarroa)

*-(e)naren, *-(e)laren, *-(e)neko (→ -(e)lako/-(e)n atzizkiak izenak gobernaturiko perpaus osagarrietan)

*-(e)naren (perpaus osagarrietan) (→ -(e)lako/-(e)n atzizkiak izenak gobernaturiko perpaus osagarrietan)

nazkatu (-z/-ekin) (→ -ekin soziatiboa eta zenbait muga-arazo)

-(e)nean /-(e)larik (→ -(e)larik)

neba/anaia (→ anai-arreba (neba-arreba) (anaia-arreba)), (→ gure/nire)

*nekatuta(k) naiz / ?nekaturik naiz (→ partizipioa atribuzio-perpausean (itxia(k)/itxita/itxirik; irekia(k)/irekita/irekirik; ikusia(k)/ikusita/ikusirik; nekatua(k)/nekatuta/nekaturik))

*nekazal(-)/nekazaritza (→ *aizkol-kirten > aizkora-kirten edo aizkora kirten)

*-(e)neko, *-(e)laren, *-(e)naren (→ -(e)lako/-(e)n atzizkiak izenak gobernaturiko perpaus osagarrietan)

-(e)neko = -(e)nerako (→ -(e)neko)

nerabe (→ adoleszente/nerabe edo gaztetxo (hala dagokionean))

-(e)nerako (→ -(e)neko)

nerbio-, nerbioso (→ adjektibo erreferentziala)

nere/nire (→ ni pertsona-izenordain arrunta)

‘nesketan’/‘neskengan’ (→ bizidun/bizigabe)

neu/neroni… (→ pertsona-izenordain arruntak / pertsona-izenordain indartuak)

neu, nihaur, nerau / ni (→ pertsona-izenordain arruntak / pertsona-izenordain indartuak)

neure burua / *nire burua (→ burua (X-ren burua): neure burua, zeure burua, bere burua, beren/euren burua(k))

neurez(ko) (→ berezko, neurezko, geurezko...; berez, nirez...; berekoi, nirekoi...)

neurgaitzak  (izen) (→ izen zenbakarriak / izen zenbakaitzak)

neurgarriak (izen) (→ izen zenbakarriak / izen zenbakaitzak)

neurria:

neurria nola eman (→ zenbatzaileak eta nolakotasuna (-ko/-tako: hiru kiloko haurra / lau hankako mahaia)), (→ zenbatzaileak eta leku-denborazko sintagmak (-ra/-tara: 5 kilometrora/kilometrotara; 5 graduan / 5 gradutan; 5 euroan / 5 eurotan...)), (→ neurri-unitateak)

neurriak eta izenak (→ neurri-sintagmak: botila (bat) ardo(a) ≠ ardo-botila (bat))

neurriak eta galdetzaileak: zer, zenbat(→ zer/zenbat/zenbateko/zenbaten... galdetzaileak neurriekin (*zein))

neurri-unitateak mugagabean (→ neurri-unitateak), (→ mugagabea)

neutroa (erregistroa) (→ alokutiboa)

newton (→ ampere (*anpere))

ni / neu, nihaur, nerau (→ pertsona-izenordain arruntak / pertsona-izenordain indartuak)

*(ni) pertsonalki / ni neu (→ pertsona-izenordain arruntak / pertsona-izenordain indartuak)

‘Nigatik esana da’ / ‘Nik esana da’ (→ pasiboa (egitura pasiboa))

nihaur, neu, nerau / ni (→ pertsona-izenordain arruntak / pertsona-izenordain indartuak)

‘Nik esana da’ / ‘Nigatik esana da’ (→ pasiboa (egitura pasiboa))

*Niloan/Nilon (→ kanpoko leku-izenak eta artikulua)

nintzen/nintzateke (→ iragan-geroa aditzaldia)

nire/neure (→ genitibo bihurkaria: nire/neure; haren/bere), (→ pertsona-izenordain arruntak / pertsona-izenordain indartuak)

‘nire ama’ / ‘ama’ (→ gure/nire)

*nire burua / neure burua (→ burua (X-ren burua): neure burua, zeure burua, bere burua, beren/euren burua(k))

nirekiko / nire ustez (→ -ekiko atzizkia)

nirekoi (nerekoi), berekoi(→ berezko, neurezko, geurezko...; berez, nirez...; berekoi, nirekoi...)

nirez, berez… (→ berezko, neurezko, geurezko...; berez, nirez...; berekoi, nirekoi...)

noiz arte / noraino (→ -raino/arte)

nola (ikasi) ≠ zertan (ikasi) (→ gerundioa (erdal)), (→ zertan/nola: -t(z)en/-t(z)ez + aditza (irakurtzen ikasi ≠ irakurriz ikasi))

nola (‘irakurriz’, ‘arituz’) ≠ zertan (‘irakurtzen’, ‘aritzen’) (→ joan aditzaren perifrasi-modua (-tu(a)z joan / -tzen joan)), (→ gerundioa (erdal))

‘Nola deitzen da?’ (→ izen)

‘nola den’, ‘zer den’ (→ arabera (arauera)), (→ (*depende)), (→ segun (eta))

‘Nola duzu izena?’, ?Nola izena duzu? (→ izen)

nola… hala (→ hala... nola; nola... hala)

nola ≠ nolakoa (→ bezala/bezalakoa)

nola/non eta mugagabea: ‘sortatan’/‘sortetan’ (→ mugagabea)

nolakotasuna eta zenbatzaileak (→ zenbatzaileak eta nolakotasuna (-ko/-tako: hiru kiloko haurra / lau hankako mahaia))

nolanahi (→ galdetzailea + nahi: nonahi/non-nahi )

nominalizazioa ≠ aditz-izena (→ nominalizazio-estiloa (nominalizazioa ≠ aditz-izena))

non/noiz mugatua / non/noiz mugagabea: ‘bi egunean’ / ‘bi egunetan’ (→ zenbatzaileak eta iraupena (hiru astean / hiru astetan))

non/nongo kasua eta mugagabea:

‘letra handitan/handietan idatzi’ (→ mugagabea)

‘salgai liburu-dendetan/-dendatan(→ mugagabea)

non eta norengan (→ bizidun/bizigabe), (→ -ren- (-re-) tartekatu ala ez deklinabidean)

nonahi/non-nahi/nonnahi (→ galdetzailea + nahi: nonahi/non-nahi )

nondik kasua, -n/-l bukaturiko hitzetan (→ -go/-ko, -dik/-tik kasu-markak)

nondinahi/nondik-nahi/nondiknahi (→ galdetzailea + nahi: nonahi/non-nahi )

nongo/noren, aldea (→ -ko eta -en izenlagunak (NONGO eta NOREN): noiz -ko eta noiz -en)

*nor baino nor (→ nor baino nor gehiago (*nor baino nor))

nor bere ≠ norbere (→ norbera/bakoitza)

‘nor den’, ‘nola den’ (→ arabera (arauera)), (→ (*depende)), (→ segun (eta))

NOR aditza = da aditza (→ aditz-erregimena)

NOR-NORK (aditz-erregimenaren sistema) (→ aditz-erregimena)

norabibe (→ *norantza > noranzko / norabide)

noraino / noiz arte (→ -raino/arte)

norako/zertarako: ‘osasunerako/ osasunarentzat’ (→ -rako/-entzat)

noranahi (→ galdetzailea + nahi: nonahi/non-nahi )

noranzko (→ *norantza > noranzko / norabide)

norbere/norberaren (→ norbera/bakoitza)

norbere ≠ nor bere (→ norbera/bakoitza)

norekiko (→ -ekiko atzizkia)

norekin (→ -ekin soziatiboa eta zenbait muga-arazo)

noren/nongo, aldea (→ -ko eta -en izenlagunak (NONGO eta NOREN): noiz -ko eta noiz -en)

norendako = norentzat (→ norendako kasua)

norengan eta non (→ bizidun/bizigabe), (→ -ren- (-re-) tartekatu ala ez deklinabidean)

norentzat/zerentzat (→ -rako/-entzat)

norinahi (→ galdetzailea + nahi: nonahi/non-nahi )

nork bere (→ norbera/bakoitza)

nornahi/nahinor (→ galdetzailea + nahi: nonahi/non-nahi )

nortzat kasua eta mugagabea (→ mugagabea)

nortzu(e)k (→ nor/nortzuk, zer/zertzuk, zein/zeintzuk)

*Noski baietz!, *Noski ezetz!, *Noski etorriko dela (→ noski / jakina, horixe)

-nts-/-ns- (intsektu/suspense) (→ insektu > intsektu), (→ s/z letrak), (→ ts/tz digramak)

nukleo/nuklear (→ adjektibo erreferentziala)

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper