Aurkibide analitikoa: I

-ia eta hitz-elkarketa (→ hitz elkartuen osaera eta idazkera)

*Iasone, *Yasone / Jasone (→ j letra (jota))

ibaiak (→ Euskal Herriko ibaiak), (→ Europako toponimia fisikoa), (→ munduko aintzirak, ibaiak, itsasoak, mendiak eta uharte nagusiak)

ibili:

‘dotore ibili’ (→ atribuzio-perpausa: mugagabea eta mugatua)

ibili (nondik/non) (→ nondik/non)

‘irakasle dabil’, ‘irakasle ari da’ (→ atribuzio-perpausa: mugagabea eta mugatua), (→ ari izan ≠ egon)

*idatz-makina, *idaz-makina, *idaz makina (→ aditza eta hitz-elkarketa)

ideia: ‘… -(e)lako ideia’ (→ -(e)lako/-(e)n atzizkiak izenak gobernaturiko perpaus osagarrietan)

iduri izan, irudi izan, iruditu = eman (→ eman)

Ignazio Loiolakoa (→ pertsona historiko ezagunak)

igo: *% 5ean igo (→ igo), (→ zenbatzaileak eta leku-denborazko sintagmak (-ra/-tara: 5 kilometrora/kilometrotara; 5 graduan / 5 gradutan; 5 euroan / 5 eurotan...)), (→ ehun (100) zenbakia)

ihardetsi (→ erantzun:galdera erantzun’ / ‘galderari erantzun)

ihesari eman (→ ihes egin ≠ ihesi)

-ik partitiboa (→ partitiboa (-ik))

-ik partitibo alferrikoa (→ partitiboa (-ik))

Ikaro (→ mitologia)

ikasarazi / ikastarazi, ikasiarazi (→ -arazi (-erazi))

ikasi: ‘joz ikasi’ ≠ ‘jotzen ikasi’ (→ gerundioa (erdal)), (→ joan aditzaren perifrasi-modua (-tu(a)z joan / -tzen joan))

*ikaslego (→ -go (-eria))

-iko bukaerako adjektibo erreferentzial nazioartekoak (→ adjektibo erreferentziala)

-iko, -tako (-dako), [egindako, eginiko, egin] (→ erlatibo jokatugabeak-tako (-dako/-iko)— eta aspektua)

ikusi:

ikus nezan / ikusteko (→ subjuntiboa/aditz-izena: ikus nezan/ikusteko)

?ikusi naiz (→ bihurkaria (perpaus))

ikusia(k)/ikusita/ikusirik; *ikusitak; *ikusita dut (→ partizipioa atribuzio-perpausean (itxia(k)/itxita/itxirik; irekia(k)/irekita/irekirik; ikusia(k)/ikusita/ikusirik; nekatua(k)/nekatuta/nekaturik))

ikusiren, galduren… etorkizuneko formak (→ aditz perifrastikoetako aditz nagusiaren etorkizuneko forma)

ikusita dauzkak / *ikusitak (→ partizipioa atribuzio-perpausean (itxia(k)/itxita/itxirik; irekia(k)/irekita/irekirik; ikusia(k)/ikusita/ikusirik; nekatua(k)/nekatuta/nekaturik))

ikusiz/ikusiaz (→ partizipioa eta kasu instrumentala: -z/-az (ikusiz/ikusiaz; esanez/esanaz; kantatuz/kantatuaz))

ikusteko (iz.) (→ zerikusi / zer ikusi)

(-)il- + bokala (nola ahoskatu) (→ ll digrama (elle)), (→ kontsonante busti-palatalen grafia eta ahoskera)

Ilargi amandrea (→ ilargi/Ilargi (hilargi))

(-)in- + bokala (nola ahoskatu) (→ ll digrama (elle)), (→ kontsonante busti-palatalen grafia eta ahoskera)

-in-/-imm- (→ imm- (inm-))

inespezifiko/espezifiko (→ goizean, goizetan / goizez; trenean/trenez), (→ mugagabea)

*ingalaterratar, *englandar (→ herritar-izenak (jatorri-adjektiboak)), (→ -ar atzizkia (aldaerak: -tar (-dar), -ztar))

ingeles / ingles, ingelera (→ munduko hizkuntza ofizialak)

ingelesezko izenak eta hitzak nola ahoskatu (→ atzerriko izenen eta hitzen ahoskera)

ingurrazti (→ koaderno (kuadernu))

inken izen mitologikoak (→ mitologia)

inor:

inor = beste (→ beste (bestek / besteek / beste batzuek)), (→ ezer/zerbait, inor/norbait, inoiz/noizbait)

inor / inor ez; ezer / ezer ez (→ ezer/zerbait, inor/norbait, inoiz/noizbait)

‘inoren etxea’, ‘besteren etxea’ (→ beste (bestek / besteek / beste batzuek)), (→ ezer/zerbait, inor/norbait, inoiz/noizbait)

inork, inori… = bestek, besteri… (→ beste (bestek / besteek / beste batzuek))

inpertsonala (→ aditz inpertsonala)

insomnio/intsomnio (→ s/z letrak)

instituto/institutu (→ maileguak)

instrumental mugagabea (→ mugagabea), (→ -gai), (→ gau), (→ y letra (i grekoa)), (→ zenbatzaileak eta iraupena (hiru astean / hiru astetan)), (→ amaitu)

inter aurrizkiaren ordain bat (→ arteko eta izenlagunak)

intrantsitiboa, trantsitiboa (aditza) (→ aditz-erregimena)

-io aditz trinkoa (esan) (→ aditz trinkoak (sintetikoak)), (→ dion ≠ dioen, nion ≠ nioen, genion ≠ genioen, zenion ≠ zenioen)

*Ioseba, *Yoseba / Joseba (→ j letra (jota))

*Iosu, *Yosu / Josu (→ j letra (jota))

ipar (→ Ifarralde > Iparraldea (-a); ifar > ipar)

Ipar Amerika, Hego Amerika(→ kontinenteak)

Ipar Europa (→ Europako geografia-izen nagusi batzuk)

Ipar Euskal Herria / Iparraldea (→ Ifarralde > Iparraldea (-a); ifar > ipar)

Iparburu (→ polo (ipar polo / Ipar Polo; hego polo / Hego Polo))

iragan urte(ko) (→ aurreko urte(ko) ≠ iaz(ko); aurreko urtean ≠ joan zen (den) urtean)

*irailan/irailean (→ hile > hil/hilabete)

‘irakasle(a) izan’ (→ atribuzio-perpausa: mugagabea eta mugatua)

irakaslesa (→ -sa (-tsa) atzizkia )

iraun eta komunztadura (→ iraun)

iraun ≠ luzatu (→ luzatu)

iraupena nola adierazi: ‘hiru astean’ ≠ ‘hiru astetan’; ‘bi egunean’ ≠ ‘bi egunetan’ (→ zenbatzaileak eta iraupena (hiru astean / hiru astetan))

ireki: ‘goizez ireki’, baina ‘astelehen goizean ireki’ (→ goizean, goizetan / goizez; trenean/trenez), (→ nola/zerez (zertaz))

irekia(k)/irekita/irekirik; *irekitak (→ partizipioa atribuzio-perpausean (itxia(k)/itxita/itxirik; irekia(k)/irekita/irekirik; ikusia(k)/ikusita/ikusirik; nekatua(k)/nekatuta/nekaturik))

iritzi:

aditzaren forma trinkoa (→ iritzi (eritzi)), (→ deritzat/deritzot (*deritzaio))

aditzaren forma trinkoa = deitu aditza (→ deitu), (→ iritzi (eritzi)), (→ deritzat/deritzot (*deritzaio))

‘iritzi + -(e)la’ (→ iritzi (eritzi))

iritzi eta atributua (‘on/ona deritza’) (→ deritzat/deritzot (*deritzaio)), (→ iritzi (eritzi))

iritzi, uste izan, iruditu (→ iritzi (eritzi))

‘iritziz aldatu’ (→ aldatu)

irtengo/irtenen (→ aditz perifrastikoetako aditz nagusiaren etorkizuneko forma)

*irtetzen (→ irten), (→ aditz-izena)

irudi izan, iduri izan, iruditu = eman (→ eman)

irudi-oinetako izen- eta aditz-sintagmak (→ aditzik gabeko adizlagunak izen-sintagman)

Iruneko/Irungo (→ -go/-ko, -dik/-tik kasu-markak)

Iruñerria (→ -erri(a) osagaia gaurko toponimian)

iruzkina (→ hitzen ordena)

islamaren eremuko dinastiak (→ dinastien izenak)

islamaren mitologiako izenak (→ mitologia)

italo-argentinar (→ herritar-izenak (jatorri-adjektiboak))

itsas forma eta marratxoa (→ itsas/itsaso), (→ giza)

Itun Berria, Itun Zaharra (→ Biblia/biblia)

itxaropena [-(e)n/-(e)lako] (→ -(e)lako/-(e)n atzizkiak izenak gobernaturiko perpaus osagarrietan)

‘Itxia dago’ / ‘Itxita dago’ (→ partizipioa atribuzio-perpausean (itxia(k)/itxita/itxirik; irekia(k)/irekita/irekirik; ikusia(k)/ikusita/ikusirik; nekatua(k)/nekatuta/nekaturik))

itxia(k)/itxita/itxirik: *itxitak (→ partizipioa atribuzio-perpausean (itxia(k)/itxita/itxirik; irekia(k)/irekita/irekirik; ikusia(k)/ikusita/ikusirik; nekatua(k)/nekatuta/nekaturik))

*Iulen, *Yulen / Julen (→ j letra (jota))

izaiten (→ aditz-izena)

izan aditza:

izan aditz trinkoa (→ aditz laguntzaile batua)

izan eta aditz-lokuzioak: damu izan, merezi izan(→ aditz-lokuzioa)

izan eta atributua: ‘garesti da’ / ‘garestia da’ (→ atribuzio-perpausa: mugagabea eta mugatua)

izan eta atribuzio-perpauseko partizipioa (nekatua naiz / *nekatuta naiz) (→ partizipioa atribuzio-perpausean (itxia(k)/itxita/itxirik; irekia(k)/irekita/irekirik; ikusia(k)/ikusita/ikusirik; nekatua(k)/nekatuta/nekaturik))

izan eta -(e)la (→ -(e)la/-t(z)ea aditz-izena)

‘izana’ eta ‘izena’ bat etortzea ala ez (→ izen bereziak: adierazpen izendatzaileen deklinabidea (leku-izen edo pertsona-izen ez diren izen bereziak))

izanagatik (kontzesiboa): *Eskerrik asko etorri izanagatik! (→ -agatik)

izar eta konstelazioen izenak (→ astroen izenak)

izatekotan ere (→ -t(z)ekotan/-t(z)ekotz)

izen abstraktuak eta komunztadura (→ komunztadura juntaduran: sing./plur.?), (→ izen-sintagmen arteko juntadura)

izen-aposizio batzuk:

XX kontzeptu, izen(→ -ko eta -en izenlagunak (NONGO eta NOREN): noiz -ko eta noiz -en)

XX plaza, herri… (→ -ko eta -en izenlagunak (NONGO eta NOREN): noiz -ko eta noiz -en)

izen-aposizioa/izenlaguna: ‘Unamuno plaza’ / ‘Unamunoren plaza’ (→ -ko eta -en izenlagunak (NONGO eta NOREN): noiz -ko eta noiz -en)

izen arrunten grafia ≠ onomastikako grafia (→ onomastika)

izen bereziak:

artikuluz amaitutakoek eraginiko zalantza (→ izen berezi artikuludunak eta a itsatsidunak), (→ erdal izenen artikulua euskaraz)

enpresa, erakunde, marka, gertaera eta gisakoak (→ izen bereziak: adierazpen izendatzaileen deklinabidea (leku-izen edo pertsona-izen ez diren izen bereziak))

Eusko Elkartasuneko / Eusko Elkartasunako (→ izen bereziak: adierazpen izendatzaileen deklinabidea (leku-izen edo pertsona-izen ez diren izen bereziak))

Ezker Batuko / Ezker Batuako (→ izen bereziak: adierazpen izendatzaileen deklinabidea (leku-izen edo pertsona-izen ez diren izen bereziak))

izen berezi a itsatsidunak (→ izen berezi artikuludunak eta a itsatsidunak)

izen bereziak eta mugagabea (→ mugagabea)

izen bereziak: izena eta izana bat ez datozenean (→ izen bereziak: adierazpen izendatzaileen deklinabidea (leku-izen edo pertsona-izen ez diren izen bereziak))

izen-bikoteen deklinabidea:

‘Bizkai-Gipuzkoetan’, ‘apiril-maiatzetan’ (→ Bizkai-Gipuzkoetan)

izen mitologikoak (→ mitologia)

izena + egin: arazi ala eragin? (→ eragin)

‘izena’ eta ‘izana’ bat etortzea ala ez (→ izen bereziak: adierazpen izendatzaileen deklinabidea (leku-izen edo pertsona-izen ez diren izen bereziak))

izena: Nola duzu izena?/ ?Nola izena duzu? (→ izen)

izenak (ponte-izenak) (→ euskal ponte-izenak (euskal izendegia))

izenburuetako izen- eta aditz-sintagmak (→ aditzik gabeko adizlagunak izen-sintagman)

izeneko, deritzan(→ delako/izeneko/deritzan...)

izen-elkarketa vs izena + izenondoa: ‘eskola-eguna’ / ‘egun lektiboa’ (→ adjektibo erreferentziala)

izenez/izenaz (deitu, ezagutu…) (→ ezagutu), (→ bezala)

izengoitiak nola eman (Txirrita, Txirrita, “Txirrita”) (→ letra biribil edo arrunta noiz), (→ letra etzana noiz)

izenlaguna/adjektiboa: glosarioa 458. or.

izenlaguna/izen-aposizioa: ‘Unamuno plaza’ / ‘Unamunoren plaza(→ -ko eta -en izenlagunak (NONGO eta NOREN): noiz -ko eta noiz -en)

izenlaguna izenaren ondoren (‘Jaun zerukoa’) (→ izenlagunaren lekua)

izenlaguna izenaren osagarri (→ aditzik gabeko adizlagunak izen-sintagman)

izenondo erreferentziala: metriko, atomiko(→ adjektibo erreferentziala)

izenondoa (erdal) vs izen-elkarketa (→ adjektibo erreferentziala)

izenordain ≠ ezizen (→ izenordain ≠ izenorde, ezizen)

izenordainak eta mugagabea (→ mugagabea)

izenordeak nola eman (Txirrita, Txirrita, “Txirrita”) (→ letra biribil edo arrunta noiz), (→ letra etzana noiz)

izenzalekeria (→ nominalizazio-estiloa (nominalizazioa ≠ aditz-izena))

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper