Zenbatzaileek sintagma mugagabeak eratzen dituzte gehienetan, baina, komunztadura mugagaberik ez dagoenez, aditzarekin singularreko edo pluraleko jokoa egin behar dute.
Zenbatzaile zehaztuak. Tradizioak diferenteak diren arren (ekialdekoek joera handiagoa dute halako izen-sintagmak singulartzat hartzeko), aditza pluralean emateko joera da nagusi (bat zenbatzailearen kasuan izan ezik, jakina): 10 urte bete ditu. 17 urte ditut. Hiru liburu irakurri ditut.
Nolanahi ere, badira aditz batzuk jokamolde bere-berea dutenak:
; ; ; .
Zenbatzaile zehaztugabeak. Singularrean nahiz pluralean egin dezakete komunztadura (batzuk da salbuespena). Euskaltzaindiaren Hiztegiak argi adierazten du zein den bakoitzaren ohitura nagusia. Adibideak:
Badira zenbatzaile zehaztugabe gehiago ere. Testuinguruaren arabera, bi multzotan bana daitezke:
• singularreko komunztadura dutenak gehienbat: pixka bat, apur(txo) bat, xorta bat, puxka bat, pittin bat... Adibidez: Ogi pixka bat hartu zuen. Eman zion ardo xorta bat.
• singularrekoa zein pluralekoa izan dezaketenak: makina bat, dexente, aski, ugari, nahiko, mordo, pila (bat)... Adibidez: Makina bat liburu irakurri dut/ditut uda honetan. Laudorio ugari izan zuen/ zituen. Argazki mordoa argitaratu zuten/zituzten.
ZATIAK (erdia, herena, laurdena) ETA KOMUNZTADURA: .
GEHIEN eta GUTXIENen KOMUNZTADURA: .
EUSKALTZAINDIA (1991). Euskal Gramatika. Lehen Urratsak I (EGLU I). Bilbo: Euskaltzaindia (82, 130, 141-152).
—(2002). Euskal Gramatika Laburra: Perpaus Bakuna. Bilbo: Euskaltzaindia (101, 206).
— “Aditzaren jokabidea: izan (komunztadura: 17 urte dut/ditut)”, Jagonet galde-erantzunak.
— “Kuantifikazioa adieraztea: komunztadura (10 urte du / 10 urte ditu)”, Jagonet galde-erantzunak.
— “Kuantifikazioa adieraztea: ugari (komunztadura: organo ugari egin ziren / egin zen)”, Jagonet galde-erantzunak.
SARASOLA, Ibon (1997). Euskara batuaren ajeak. Irun: Alberdania (29).
ALBERDI, Xabier, SARASOLA, Ibon (2001). Euskal estilo libururantz. Bilbo: UPV/EHU (317-318).