Harremana

    OEH - Bilaketa

    639 emaitza ezti bilaketarentzat

    Sarrera buruan (50)


    Sarrera osoan (496)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    1 eztitu.
    sense-1
    1. (BN, S; SP, Ht VocGr, Lar, Añ (AN), Gèze, VocBN , Dv, H, VocB ), estitu Ref.: A; Lrq .
     Endulzar(se), dulcificar(se). "Dulzurar, dulcificar" Lar. "Rendre doux, enlever l'amertume, l'acidité, édulcorer" H.
    Erleak [...] bethatzen du mundua eztiz eztitzeko eta ezkoz argitzeko. Ax 35 (V 21). Azukreak eztitzentu fruitu [...] ondugabeak. SP Phil 8 (He 8 estitu). Beaztuna bere eztitu. Zav Fab, RIEV 1909, 34.
    sense-2
    "Paladear, aficionar, eztitu, zaletu " Lar. "Paladear, poner miel al recién nacido para que se aficione a mamar" Ib. " Estitu, suavizar" LE UrtVoc (pero no se encuentra en el orig.). Cf. tbn. Lar: "Paladeo, eztitzea, zaletzea".
    sense-3
    (BN, S; SP, Urt III 352, Ht VocGr, Lar, VocS , Añ (AN), Gèze, VocBN , Dv, H, VocB ) Ref.: A; Lrq; Gte Erd 86 .
     Suavizar(se), aplacar(se), calmar(se), sosegar(se). "Radoucir" VocS . "Moderar el paso" A. " Sobera eztitu du [refiriéndose al tiempo] (BN-arb)" Gte Erd 86. Tr. Documentado al Norte desde mediados del s. XVII. Es menos frecuente al Sur, donde se documenta en Mendiburu, Lizarraga, V. Moguel, Iztueta, Iturriaga, Apaolaza y Arrese Beitia, y en el s. XX, en F. Irigaray y algunos pocos autores occidentales cultos. En DFrec hay 5 ejs.
    Zeren amorioak manamenduei bere garratztasuna eztitzen [baiteraue] . Ax 487 (V 314). [Ezta oiñhazerik] ematzen eta eztitzen eztenik. Ib. 600 (V 386). Kolera eztitzeko. Gç 191. Amudioak estituko darozkitzute nekhe guziak. Ch I 25, 11. Penak eta tormentak gutituko edo eztituko. CatLav 73. (V 45) Ezpañak irriz edo farrez eztiturik. Mb IArg II 342. Eztitzerat eta arintzerat bidegabe edo damu hura. Lg I 243. Laztarzüna eztitzen. Egiat 256. Zenbat eztituko ez zan nere biotza irakurri nituenean [...] ipui onak? VMg XI. Itz labañetan ez eztitu. Ib. 17. Haren haserradura ezti dezakenik. Dh 129. Egarriaren eztitzeko. JesBih 452. (v. tbn. Herr 23-10-1958, 1 egarria eztitzen) Eztitzen dira zenbait gizon fier. Bordel 152. Erraiten dio botza eztiturik. Arch Fab 111 (Gy 136 eztituz boza). Hankürak eztitü behar dira enplastüz. Ip Dial 79 (It biguindu, Ur bigundu, Dv beratu). Uhinak eztitzen dire. Laph 223. Eztitzeko [...] errabia. Elzb PAd 41. Eztitu ginuen urhatsa. Prop 1888, 39. (ap. Dv) Jaunaren justizia eztitu beharrez. Zby RIEV 1908, 289. Eztitu zuan itz legunakin. Apaol 104. Ikhusiz Jaun Erretora unthuts eta [...] hirriskuan, eztitu ziren. Elsb Fram 73. Aitaren hasarrea eztitzeagatik. Arb Igand 120. Eztituz doala etsaia. HU Zez 179. [Berinakiak] eztitzen zuen iguzki ageri zenaren distira. Ib. 96. Gaixoaren mingoztasunak eztitutera. Ag AL 89. Jaidura gaixtoak eztitzen ditu. CatJauf 114. Su izigarriaren eztitzera. JE Bur 37. Eztitzen hasi sukarra. Ox 200. Haritchabaletek bazakian balakatzen eta biltzen: Kapitaina eztitü zen. Const 32. Beren eztiaz eztitutzeko / Jaunan naigabe mingotza. Jaukol Biozk 12. Sabeleko miñen eztitzeko. FIr 190. Eremuak zabaltzen eta eztitzen dira. Zub 118. Eztitzen ditu penak. Etcham 103. Itsasoa [...] osoki eztitua orai eta baketiar. JE Ber 96. Gure gogaien eztitzeko nor-gere izkuntza degula abaraskarik oberena. Ldi IL 127. Bizitza erti-lanez eztitzen. Ib. 125. Itsasoa eztitu zen. Zerb IxtS 85. Ene irakiña arengan ezti-naiez. Or Aitork 129. Arrangurak eztitu. JEtchep 76. (Idekitzen du eta eztitzen da). Ha, zuek zineztena? Larz Senper 40. Izialdura [...] eztitu. Lf ( in Casve SGrazi 10 ). Joaldia ezin eztitu ta eskuraturik. Onaind STeresa 35. Pottoka hezgaitz aire batekin ginen eskolan sartzen, guritzeko eta eztitzeko nolazbait. Larre ArtzainE 22.
    v. tbn. Mst III 48, 4. Brtc 156. Jaur 174. It Fab 49. Izt C 24. Hb Esk 23. AB AmaE 157. Ip Hil 127. Lap 51 (V 27). Barb Sup 102. StPierre 28. Jaukol Biozk 12. Iratz 159. LuzKant 103. Etxde JJ 269. Mde HaurB 88. Zait Plat 72. Ardoy SFran 246. EZBB II 110. Etchebarne 117. Estitu: Ag Serm 550.
    sense-4
    Ozkarbi urdiñan odeirik eztager, / izaki gustiak pozez eztitzen / dagoz. GMant Goi 41.
    sense-5
    2. Templar, afinar.
    Bialtzen dio orotariko musika orri, ari ondo eztitu bat bailitzan bere eiñean. Gazt MusIx 70.
    sense-6
    3. (Part. en función de adj.). Dulce, suave. v. 2 ezti.
    Jesusen Bihotzaren Debozio eztitua banatzera. Mb IArg I 52. [Nekea] arinzen dio Jangoikoak bere graziaren leunz eztituarekin. Ib. 293.
    azpisarrera-1
    EZIN EZTITUZKO. "Qu'on ne peut adoucir, calmer" Dv.
    azpisarrera-2
    EZTITUXE (Forma con suf. -xe, de valor aprox.). "Un peu adouci" Dv.
    Uzten zaitut esperantza gozo horrekin. Ez ditu, ez, naski osoki zure nigarrak agorturen, bainan bai eztitukoxe. " Les rendra moins amères" . Darthayet Manuel 410.

    eztitu

    eztitu
    << eztitsu 0 / 0 eztizale >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper