OEH - Bilaketa

639 emaitza ezti bilaketarentzat

Sarrera buruan (50)


Sarrera osoan (496)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 ezti.
Onom.: Pero Ortiz Eztigrina. (1330) Arzam 238 (seguramente 'amante de la miel').
sense-1
(gral.; Lcc, Volt 95, Mic, SP, Urt I 69, Ht VocGr 386, Lar, Arch VocGr , Gèze, Añ, Dv, H, VocB ), esti ( VP 24v) Ref.: A; VocPir 351; Bon-Ond 141; Alth Bot 13; Lrq; Iz Als, Ulz, ArOñ, R 403; Elexp Berg.
Miel. "Miel rosada, ezti errosadua " Lcc. "Castrar colmenas, eztia atera " Ib. " Eztiz egina, fait de miel" SP. "No se hizo la miel para la boca del asno, astoaren aoari eztia eztagoka ongi " Lar. "Melaza, eztiaren liak, ondarrak, ondakinak " Ib. Tr. General en todas las épocas y dialectos.
Zen ene ahoan eztia bezala ezti. Apoc 10, 9 (tbn. ezti en todas las demás versiones). Eztia ta ozpin, gozo ta onegin. RS 267. (v. tbn. 28 y 459) Erle joanak eztirik ez. RIs 31. Ene ahoari zure hitzak / zein goza zaizko / are gutxiago ezti / kofonekoa baño. EZ Eliç 234. Eztia darion beraska. Ax 355 (V 235). Erle ioan-nahiak, ez ezti, ez breska. O Pr 146. Berrehun dupha estitan. ArtPoAN 85. [Erleek] bere kofauetan eztiaren errekaitatzeko. SP Phil 350. Ezti guziak baño gozoago zan debozio ura. Cb Eg III 343. Astoaren aorako eztia eztala. Cb EBO 30. Uliak eztirat lasterrago biltzen dire ezen ez minagrerat. Monho 48. Zoruen eztija, gozua guztija. Mg PAb 122. Mana, edo goietatik intza bezela erorten zan eztimodua. Mg CC 219. Emoten [...] ogi ganean eztia. LoraS 78. Azukrearen lekuan eztia. AA II 184. [Erleak] ematen digute eztia. It Dial 10 (Ur, Dv, Ip ezti). Ezkalu eta eztia [...] jan. Lard 473. Azukrean edo eztian konfitatzen. Arb Igand 114. Eztia baiño gozoago dan neskatilla. Ag AL 37. Gogamen atsegingarria! Eztiz intzaturiko gogamena! Ag G 330. Neskatxak, zuek zarete ezti gozo [...] ene gosete handian. Mde Po 37. Baiña tiro artean ibiltea ez da, gero, ogiaren ganeko eztia! Erkiag BatB 185. Laparrak mats gorrizkaz beteko eta artelatzak ezti-intza ixuriko dute. Ibiñ Virgil 43. Indibaba zuriak / oliozpiñetan, / ezti piskat ganean, / bariku oietan. Ayesta 64. Txillarraren lorean dabillen erleak, ezti illuna egiten du. Ostolaiz 133.
azpiadiera-1.1
(Uso fig.). "Dulzura" Lar.
[Emazten] konbersazioneak eta solhasak berekin du eztia, berekin du balakua. Ax 397 (V 259). Kausitzen dugu zure baithan / eztia garratzarekiñ. 89. Estirat ganbiatzen tu khiratsik miñenak. Ch III 5, 3 (SP eztitzen du). Purgatorioko tormentuen aldean! Utsa edo ezti gozoa. Mg CC 146. Zü zira [...] maleruseren eztia. 'Miel des malheureux' . Etch 580. Eztia zarioten solhas samur batzu erraten ziozkalarik. Jnn SBi 136. Ai! banu, ama, zuk duzun bihotzaren eztia. Iratz 158. Itzetan gogorkeria ta begietan eztia. NEtx LBB 149. Ezpaiñetan det [...] gau-jai artako eztia. Ib. 83. Irakurlearen ahoak ohi duen eztiaren ordez [...] irentserazi nahi diogun ozpina. MEIG III 94.
azpiadiera-1.2
" Ezti, suc sucré dont se chargent les feuilles d'arbres. Hosto eztitsua, eztiduna, feuilles emmiellées" H.
azpisarrera-1
ARKAITZ-EZTI. Miel hecha por las abejas en paredes rocosas.
--Zertzuk iaten? [...] --Igaliak eta arkaitz-eztia, eskuarki. Or QA 121.
azpisarrera-2
BASA-EZTI. v. basaezti.
azpisarrera-3
EZTI-ABAO. Panal de miel. "Abáua, el panal. Eztiabau bat. Eztiabaia, eztiabaekua, con su cera" Iz ArOñ. v. eztiabia.
Eta enzun bere aotik ezti abaoa baño gozuago dirian berbak. Astar II 275. Ta topau eutsan bere auan Erlia ezti abauagaz. fB Ic III 204.
azpisarrera-4
EZTI-ABARASKA. Panal de miel. v. abaraska.
Ezti-beraskatik absintioa, plazeretik desplazera sortzen da. Ax 356 (V 236). Ezkalu erre bat eta ezti-abaraska bat eman ziozkaten. Lard 473. Eta hara erle-moltzo bat jarria zela lehoinaren ahoan, eta ezti-breska bat ere bazela. Dv Iud 14, 8 (Ol, Ker ezti-orrazia). [Maitetasuna lurrean da] gizon bidastiaren ezti abaska. Ag Serm 376. Jagi nadin, eta noian, atsekabetuen atsegin, mingostasunen ezti-abaraska dan andra zoragarriagana. Erkiag Arran 156.
v. tbn. Ezti-aberaska: Zait RIEV 1933, 60. Ezti-breska: Gy 188.
azpisarrera-5
EZTI-ARDO ( (Lar, Hb)). "Clarea, vino con miel y canela" Lar.
azpisarrera-6
EZTI-BITS ( (V-gip)). "Néctar, gozo. (Fig.) gloria. Ango ardaua zan eztibitsa, Jainkuendako eiña balitz bezela. A zan eztibitsa alkartu giñanian! Ainbeste txalo eta jasotzekin, eztibitsian dabill" Etxba Eib.
azpisarrera-7
EZTI-EDARI. "Carraspada, bebida compuesta de vino, agua, miel" Lar.
azpisarrera-8
EZTI EGIN. "Dulzurar, dulcificar, gozotu, eztitu, gozo, ezti egin" Lar.
azpisarrera-9
EZTI-EMAILE. "Melifero, eztiemallea" Lar.
azpisarrera-10
EZTI-EZTITAN. En la gloria (intens. de eztitan).
Ezti eztitan an nindukala ipar aixetxo gozuak. AB AmaE 468.
azpisarrera-11
EZTI-GOZOTAN (Estar, etc.) en la gloria. v. EZTITAN.
Goi-maitasunez ezti gozotan / Aingerutxuen irudi. Enb 151.
azpisarrera-12
EZTI GOZOZKO ILARGI. Luna de miel. v. EZTI-ILARGI.
Opa dizutet urte askotan ezti gozozko illargia. And Auspoa 52-53 (ap. ELok 7 ).
azpisarrera-13
EZTI-ILARGI. Luna de miel. v. EZTI GOZOZKO ILARGI, eztialdi (2).
Opa dizuet nerearen bar barrendik eztillargi on betea izan dezazuela gaurtandik. EA NereB 132 (ap. ELok 7).
azpisarrera-14
EZTI-JALE. Comedor de miel.
Txori ezti jalea egoten dan toki artan Txanpaka lorea izango ninduken ni. Sabiag Y 1934, 22.
azpisarrera-15
EZTIKETA. A por miel.
Nork ez ditu erleak frangotan ikhusi eztiketa ernerik dabiltzala lorez-lore? Arb Bok 132.
azpisarrera-16
EZTI-KOLOREKO ( (Lar, Hb)). "Melado" Lar.
Ezti koloreko ulematasa. Erkiag Arran 97.
azpisarrera-17
EZTI-KUTSUZKO. De miel (fig.). Cf. EZTI-ILARGI, EZTI GOZOZKO ILARGI.
Ogei ta amar egun pasa zituzten [ezkonberriak] ezti-kutsuzko ibillaldi ortan. TxGarm BordaB 188.
azpisarrera-18
EZTI-LAPIKO. "Meloso, eztitsua, eztijarioa, eztilapikoa" Añ. v. eztitsu.
azpisarrera-19
EZTI-MULKO. Montón de miel.
Ezti-mulkoak sakabanatzen eta orrazeak ere puskatzen ditute. Ibiñ Virgil 111.
azpisarrera-20
EZTI-ONDAR. "Écume de miel" Hb.
azpisarrera-21
EZTI-OPIL. "Panal de miel (V)" Añ.
azpisarrera-22
EZTI-ORRAZE (S ap. Lrq; SP, Lar, H; e.-orrazi Sal ap. A; VocCB 345; e.-orratze LE-Ir 125). "Panal de miel. Eztiorraziak irur gauza ditxu: eztia, arzaia ta kozkorra, el panal de miel tiene tres cosas, la miel, la cera y cerote" A. v. abaraska.
Ezti orraze batetarik. Lc 24, 42 (He, Brunet, Ir YKBiz 531, Ol, Leon ezti orraze; TB, Dv erle orraze). Urtu itzatzu esnetan [...] ezti-orrazea eta Baken edari goxoa. Ibiñ Virgil 76. Ezti-orrazia. Ker Iud 14, 9.
azpisarrera-23
EZTI-SAGAR. "Pomme douce" Hb. "Variedad de manzana" Garate Cont RIEV 1930, 154.
azpisarrera-24
EZTI-SALTZAILE. "Mielero" Lar.
azpisarrera-25
EZTITAN (EGON, IBILI, SARTU, etc.). (Estar, andar, etc.) en la gloria. "Bañarse en agua de rosas, eztitan egon; litm. estar en miel (V)" A EY III 241. "Eztitan, gozando, consolado" A Apend.
Eztitan sartu baten gisan ta [...] kezkarik bage beti bizitzea. Mb IArg I 303. Katua saguen zain [...] antzera: eztitan da adurra eriola. A BeinB 55. Eztitan bezela egoten naiz barrukoen otoitzak entzuten. Ag G 283. Eztitan eukiten izan du beraren biotz andia. A Ardi 88. Egun a ta biaramona eztitan igaro nebazan. Baiña etzan luzaroko atsegiña. Or Tormes 45. Bi gazteak eztitan dijoaz. Etxde JJ 35. Euren poza, ingurukoak ere eztitan jarten dituana. Erkiag Arran 30. Sibari-tarra eztitan egon eta uraren gaineko bitsean eta aren gaineko sitsean bizi oida da gure artean ere. Zait Plat 53. Maite biak, alkar idoro ondoren eztitan daude, eskuak emanik. Onaind ( in Gazt MusIx 155 ). Onez gañezka, eztitan. "De bien y gloria lleno" . Gazt MusIx 215. Mutila eztitan zebilen. Esne-neurrian agiri zan onen biotz-aldi beroa. NEtx LBB 43.
azpisarrera-26
EZTI-UR. "Agua-miel" Lar.
Hogoi-ta bi urthe hotan, xorta-xorta biltzen hari dudan ezti-ura. Jnn SBi 170.
azpisarrera-27
EZTIZKO ( (SP, Dv, H)). De miel; dulce (sentidos prop. y fig.). "Eztizko hitzak [...], paroles de miel, douces" SP. "Eztizko itzketa, melifluidad" VP 45r. "Qui est fait avec du miel. Eztizko ophila, gâteau au miel" Dv.
Errana ezta gozoa bada bere eztizkoa. RS 460. Amaizuna, eztizkoa ere ezta huna. O Pr 24. Hitz eztisko eta pasionatusko jariete handi bat. He Phil 301 (SP 300 hainitz hitz eztiztaturik). Keñu lausengarriz ta eztizkoz. Mb IArg I 376. Eztizko hitz on zenbait esaten ziela soseg-erazi zituen. Mb IArg II 344. Santutxoaren gustorik andiena Ama santisimaren egzelenzien gañean itz egitea zan [...]. Eztizko erregaloetan zegoen orduan. Cb Just 117. Gure euskera suabe eztizkoarenzat soñu ori ezta. Cb EBO 23. Berba eztizkoak. MisE 36. [Eskribatu zuen] zearo ta garbi jaierazko itz-giro eztizkoan. Aran SIgn I. [Maitetasuna da] eztizko sugarra, kiskaltze alaia, errebear atsegiña. Ag Serm 577. Jaioterriko kopla eztizkoak. Echta Jos 310. Musikoa bazera, irakurzazu geigarri orren atzeneko oiuki zar eztizkoa. A Ardi X. Eztizko lorak yatzuz ezpanak. Laux BBa 26. Eztizko irriparre. Ldi BB 150. Zeru eztizko. Or Aitork 220. An irakats eustan eztizko jakintza. Onaind ( in Gazt MusIx 208 ).
ezti
<< EZTI-EDARI 0 / 0 EZTI-EMAILE >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper