(S; Gèze, Dv (S)), iruiski (Foix (-tzia)), iruxki(tu) (-tü S), uruiski, uruxki, urixki(tu) (S; ürixkitü S), urizki(tu) ( -ki S, -tu R-uzt), uiskitu (S; ü- Lh), uixkitu (ü- Foix ap. Lh.), iguxkitu (S; H) Ref.: A (iruski , uiskitü , urixki, urizki, urizkitu); Lh (iguxkitü, iruxkitü, urixki, ürixkitü) Harriet da además como formas suletinas iruxkitzea y urixkitzea, que podrían corresponder tanto a un part. iruxki como iruxkitu.
Oprimir, aplastar (sdos. prop. y fig.). "Fouler" Dv, Foix. "1. se rendre maître de, maîtriser, dompter. Gorphitza iguxkitzia, dompter son corps. 2. presser, réduire à un moindre volume. Belharra iguxkitzia, presser du foin" H. "Hollar, calcar, oprimir, p.e. la uva en el lagar. Urixki zitut (S), le he pisoteado a usted" A. "(Sc), oprimir un objeto con las manos" Ib. "Urizkitu (R-uzt): 1.º oprimir un objeto con las manos; 2.º sajar" Ib. v. aurizki.
Miseriak alde orotarik inguru inguru zahatzen du, zerratzen eta urixkiten [gizona]. Tt Onsa 158. --Kristiak beraz zer sendimentü ükhen behar dü Gorozüman? --Bihotz uruiski, hasperen saintü, zinezko penitenzia bat. Bp II 43. Zunbatenaz arren natüra ürüxki eta goithü izatera hobeki erkharten beita. Mst III 54, 8 (Ch naturaleza heziago eta zapatuago baita). Eta iruxkirik izan zen [mahatsa] zügana hiritik kanpuan. Ip Apoc 14, 20 (Dv oinkatu;
v. tbn. 19, 15 iruxkiten).