Harremana

    OEH - Bilaketa

    651 emaitza hobeki bilaketarentzat

    Sarrera buruan (23)


    Sarrera osoan (498)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    galdo.
    tradizioa
    Tr. Empleado desde Tartas y Belapeyre, sobre todo por autores suletinos y mixanos. Galdo es la forma empleada por los mixanos, por Tartas, Oihenart, Archu, Prop y Atheka; galt(h)o la del resto de los autores suletinos.
    sense-1
    1. (BN; VocBN , H (BN)), galto (S; H; -th- VocS 141, Gèze, Dv (S), H) Ref.: A (galdo, galto); Lrq (galtho) .
     Petición, demanda. "Demande" VocBN, Gèze, Dv. v. galde.
    Orazionia dela gauza hon baten galdoa, zoin iustuek Jinkoari egiten baitute. Tt Arima 4. Galtho horien ardiesteko hobeki, nor dükegü Jinkoa gana arartekari? Bp I 42. Zer galthatzen dügü lehen galthuan "erabil bedi saintüki zure izena"? CatOlo (ed. 1743) 40. Eztizüt, Jauna, zuri galto bat baizik egiteko. Othoitz 29. [Jinkuak] emanen deitzü zure bihotzaren galtuak. Mst III 12, 4 (Ip galthoak; SP eske, Ch galde). Zelütik ene galthoer eztüt arrapostürik. Egiat 172. Behar dizügü Khiristi resumetarat / sokhorri galthua igorri. Mustafa 25. (ap. DRA) Laserre gure inprimazaleak egin deikün galtua, berriz inprimatü nahiz Katixima edo Fedia Labürki. Ip ( in CatS II ). Heien galdoa ez zen onhartua izan. Prop 1876-77, 87.
    v. tbn. Galtho: Xarlem 655. UskLiB 72. CatS 66. EE 1883b, 509. Const 13 (galtua).
    azpiadiera-1.1
    Zertan den, Maitena, / bethiko zorigaixtua, / Eüskal Herriak egiten / deikü arraberriz galthua. " Le Pays Basque [...] nous lance son appel" . Casve SGrazi 144.
    sense-2
    2. + galto (S; VocS 141 (-th-)). Ref.: A; Lrq. Pregunta. v. galdera.
    Galthoa. Nork kreatü eta mündian ezari gütü? Ihardestia. Jinkoak. Bp I 28. v. tbn. Mst I 3, 5 (galto). Nehork egin diroen duda edo galdo bati aitzinetik ihardesteko. AR 128. Zertakoz diradian hüme bastartak egiazkoak beno azkarrago da galthoa. Egiat 275 (v. tbn. 217). v. tbn. Arch Fab 9. Galtho hau egin zeyuen dizipüliek: [...]. Ip Mt 17, 10. Kapitülü hartan diren galthuak oro ikhasi behar direla. CatS 17 nota. Halako galto batzü egiten zeitzon eta etzakian nula ihardets. Const 39.
    sense-3
    3. (Empleado sin sufs. de declinación, con verbos como ari, egon, etc.). Pidiendo. v. GALDOZ (a).
    Mainata etxekoari, berzegatik galdo ari bada, hire diruti edo bihiti, emok ilhindiaz uzkiti. "Ton domestique te demande" . O Pr 313. Ehülia hari galtho, / Ükhenik ere han franko. Etch 304. Bertan ziren orori hasi berri galtho. Ib. 350.
    azpiadiera-3.1
    (Tras tema nudo).
    Oihüz mendekü galtho daudianez. Bp I 56. Pharkamentü galtho nago / Jinkuari / Eta gero, jente hunak, / zier orori. (S). NafEKZ 119. (cf. en la vers. bajo-navarra recogida en A CPV 854 barkhamendu galdez)
    azpiadiera-3.2
    (Tras gen.).
    Belhariko nüzü Jesüs / grazia horren galtho. Xarlem 826. Senhar miserablia batian ohin lo, / eta bestian aldiz kristelaren galtho. Etch 426.
    sense-4
    4. (Sin sufs. de declinación). Preguntando. v. GALDOZ (b).
    Hogeiak nütineko, nik khidiak galtho / nun ziradin solasak, hetat juaiteko. Etch 178 (cf. nota del ed.: "ellipse de l'auxiliaire (nütian)").
    azpisarrera-1
    GALDOAN. Pidiendo. v. GALDOZ (a).
    Gure anaiak dirade / segürik ürhats gaixtuan / balin badirade guri / hantik lagüntza galthuan. Casve SGrazi 132.
    azpisarrera-2
    GALDO EGIN.
    a) Pedir, demandar.
    Galdo egin zian hamabost egun ephe [...] bere adeskiden eta askazien ikhustera ioaiteko. Tt Onsa 125s. Hanitz eri direnian Ienkoari galdo egiten baitute sendo ditzan. Ib. 171. Zer ere galdo eginen baituzie ene izenian ene aitari, hura oro ukhanen duzie. Ib. 151. Eta galto eginen Jinkuari, pietatezko eta debozionezko sendimentü beraien inspiratzez beste Khiristi orori. Mercy 32. Galtho egin nereioan ene herritar baten berri. Egiat 180. Jinkuari miserikordia galtho eginen dizüt. UskLiB 69.
    Eztu deus galdorik egin bere aitari. Tt Onsa 151.
    b) (galtho S ap. EAEL 64). Preguntar.
    Galdo egiten dute Orestes zoiñ zen. Tt Onsa 131. Moisa bethi tabernakliala hersatü izan zen, düda emaiten edo galto egiten zeienen klarki ezarteko. "Quaestionibus". Mst III 38, 2 (SP galde). Hetarik bati galtho zereioan egin, zertakoz zen haiñ teriste. Egiat 272. Galtho egin zeion berhala / Sarari kondizionia. Abraham pról. I 5 (ap. DRA). Legeko jakintsien biltzarre handi baten erdian jarririk, haier galtho egiten, haier ihardesten. Ip Hil 134s.
    azpisarrera-3
    GALDO IZAN. v. GALDE IZAN.
    a) Pedir, exigir.
    Zure othoitziak ta amoinak dereitzüt galtho. Egiat 179. Adiskide baten haituak gaiza hanitz dü galtho. Ib. 213.
    b) Preguntar.
    Hartakoz da galtho heia emaztiak egiazko adiskidegoaz gei diradianez. Egiat 217.
    azpisarrera-4
    GALDORA. A petición (de).
    Miraküllü horren egitez bere amaren galthoala [...] Jesüsek erakusten deikü zonbat handi den Ama Birjinak dian photeria. Ip Hil 148.
    azpisarrera-5
    GALDOZ.
    a) Pidiendo. v. supra (3).
    [Dabid] Jinkuari galthoz hura bera gal erazi lezan. Bp II 59. Musde Clerissa jaunari / zirade galthoz ezarri / nahi zünükiala entzün zunbait üskaldün koblari. Etch 532. Orai hiri sokhorri galthoz jin nük. Ib. 240. Ene aphez lagun guziak alde orotarik oihuz eta laguntza galdoz daude. Prop 1876-77, 81. Paganoak heldu zaizkote osteka batheioaren galdoz. Ib. 84. Ikhusten du maluros bat bere borthalatzian karitatiaren galdoz eta eskia hedatzen dako. Atheka 180. Bere borthan ikhusten dü, atherbe galthoz (S). Atheka 177 (ap. DRA).
    b) Preguntando. "Galthoz ai da (S), pregunta" EAEL 64. v. supra (4).
    [Jesüs Krist] jarririk zagoan jakinsien erdian, her beha eta galthoz. Bp II 34. Jaun gaztiari galthoz heia egia zenez. Egiat 173.
    azpisarrera-6
    GALDOZKO AKTE. Acto de petición.
    Galthozko aktia. UskLiB 109. Egizü galthozko akte bat. CatS 80.

    galdo

    galdo
    << gaizki 0 / 0 garaiketa >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper