OEH - Bilaketa
445 emaitza ebaki bilaketarentzat
Sarrera buruan (29)
- ebaki
- EBAKI-EBAKI EGIN (ebaki)
- ATZEKI-EBAKI (atzeki)
- AUZIA EBAKI (1 auzi)
- AZTALAK EBAKI (aztal)
- BIDEA EBAKI (1 bide)
- BIHOTZA EBAKI (bihotz)
- BIZARRA EBAKI (1 bizar)
- buru-ebaki
- BUZTAN-EBAKI (buztan)
- DONE EBAKI (done)
- EBAKI-BELAR (ebaki)
- EBAKI ERAGIN (ebaki)
- EBAKI-EZIN (ebaki)
- ERTZAK EBAKI (ertz)
- HAIZE EBAKI (haize)
- HOTZAK EBAKI (hotz)
- IDUN-EBAKI (idun)
- IJEZTA EBAKI (ijezta)
- ILE-EBAKI (ile)
- ILTZE EBAKI (iltze)
- LEPO-EBAKI (lepo)
- LUR EBAKI (lur)
- lur-ebaki
- MARKA EBAKI (1 marka)
- UR-EBAKI (ebaki)
- UR-EBAKI (ur)
- ZEHAR EBAKI (zehar)
- ZERRAN EBAKI (1 zerra)
Sarrera osoan (416)
- abere
- adabegi
- adaburutu
- adaki
- adats
- adierazi
- adina
- ahaide
- ahal
- ahoskatu
- ahul
- 1 aihen
- 1 aire
- aizkora
- aizto
- aiztur
- 1 akats
- akazia
- akitu
- albastoan
- albitz
- alde egin
- aldi
- alfanje
- alokairu
- alor
- altsuma
- altzairu
- andeatu
- 1 anker
- antxumatu
- apur
- arabera
- arbazta
- arbola
- 1 argitu
- arkazte
- arma
- arnasa
- arpan
- arraidura
- arras
- arrimatu
- arrunt
- 1 arte
- aterarazi
- atomo
- atzealde
- atzeki
- aurre
- 1 ausarki
- 1 auzi
- auzoko
- axola
- azote
- azpi
- aztal
- aztarrenatu
- azubil
- baietz
- baki
- 1 bala
- baltsamu
- bana
- banako
- barru
- 1 basa
- basur
- behar
- behar izan
- 1 behatz
- behaztoparazi
- behe
- bekatu
- bekaturatu
- 1 belar
- belaun
- beldur
- benjamintar
- bentaja
- 1 bera
- 1 berandu
- beraz
- berde
- berdin
- 1 bere
- berezi
- berna
- berriz
- bertso
- 1 besanga
- besangaondo
- besarkatu
- bestelakotasun
- 3 beta
- bezala
- bibelar
- bigun
- bihotz
- bihozgabe
- bihurkatu
- bihurri
- biketu
- biribildu
- 1 bizar
- bizi
- bortuka
- brotoin
- buru-ebagi
- burumoztu
- buruntzatu
- busti
- buztan
- dantzari
- demontre
- derrigor
- deskalabratu
- dilindaka
- doble
- done
- ebagi
- ebai
- ebakialdi
- ebakiarazi
- ebakidura
- ebakigaitz
- ebakimendu
- ebakiondo
- ebakitxo
- ebakitzar
- ebate
- edeki
- eder
- edun
- egin
- egotzi
- eho
- eiki
- ekoiztu
- elegante
- elementu
- enbor
- 1 epai
- epain
- epaite
- epaite-
- epaitu
- epakai
- epaki
- erabaki
- 1 eraman
- 1 erausi
- erauzi
- 1 erdi
- 2 erkin
- 1 errai
- erregretatu
- errenka
- erro
- ertz
- esangaitz
- eskastu
- 1 esku
- eskutur
- eskuzka
- estrazia
- estu
- et
- etxe
- ezarketa
- ezbehar
- ezberdin
- ezer
- ezetz
- 1 ezin
- ezotu
- 1 galbide
- galdara
- galdu
- ganibet
- garbi
- garbitu
- gareban
- 1 gari
- gariko
- gerli
- gerri
- gozo
- guraize
- gurdi
- gurutzetxo
- haiek
- haize
- haizepaitu
- halaxe
- halere
- hamalaugarren
- haragitu
- hari
- harrika
- haserre
- hasiera
- hautsi
- hebaindu
- 1 hego
- heldu
- hesi
- heze
- hezur
- hiru
- hitz
- hobe
- honenbeste
- honetariko
- 1 horma
- hotz
- hoztasun
- hunkitu
- 2 hur
- hurreratzenagotu
- hurritz
- 1 huts
- idoki
- idun
- iduritu
- igitai
- ihartu
- 1 ihesi
- ijezta
- ile
- iltze
- 1 inausi
- inauskai
- ingurebaki
- intziri
- iodo
- ipular
- ipurdi
- irabazi
- iragan
- ireban
- iren
- irendu
- irristatu
- izan
- 1 jaiki
- jainko
- 1 jo
- joan
- joko
- kalpar
- kana
- kanako
- kanpo
- kapeta
- karanba
- kargu
- keinu
- kendu
- kizi
- kontra
- kopurugai
- korda
- kordel
- koroa
- 1 koska
- 1 koskor
- kristo
- 1 kuku
- landu
- larrutu
- lastabiko
- leku
- lepo
- ler
- 1 lera
- libratu
- 1 lo
- loditasun
- lokarri
- lore
- lubaki
- luizi
- lur
- luze
- mahats
- maila
- maixukeria
- mami
- mandabide
- 1 marka
- mehar
- mehe
- 1 men
- mendertsi
- milana
- mintz
- moldatu
- motots
- moztu
- muga
- 1 muino
- 1 mulko
- mullastin
- mutur
- muturka
- nabala
- natura
- neurketatxo
- nonbait
- norkada
- odoltsu
- oguzi
- oin
- oko
- olibo
- 3 ondo
- ondu
- ordubete
- 1 oro
- orpo
- orri
- 1 osatu
- oso
- osoko
- ozitu
- pago
- 1 palda
- 1 palma
- partitu
- pasaratu
- 1 pasmo
- petiri
- 1 pikatu
- 1 piko
- 1 pitxo
- purtxa
- puskaka
- sagarrondo
- 1 sail
- sakailatu
- sakon
- sarigarri
- 1 saski
- sastaka
- sastako
- sator
- segatu
- seinale
- sikatu
- 1 soberania
- soin
- solomotxo
- sorbalda
- sorgin
- sortatxo
- sustrai
- sutu
- tailaketa
- tartail
- telegrafo
- 1 tini
- tiragune
- 1 toildu
- traba
- trebeska
- trenkatu
- tronko
- trontza
- 3 tusto
- 1 txaro
- txato
- txertaketa
- txigortu
- txirikorda
- txox
- uda
- 1 ukaldi
- ur
- urde
- urratu
- 1 urte
- usadio
- usain
- usnatu
- utzi
- xehe
- xuhurtu
- 1 zain
- zango
- zaplainka
- 1 zarrastako
- zart
- zehar
- zein
- zenbait
- zentimetro
- zerbait
- 1 zerra
- 2 zerratu
- zikiratu
- zikitatu
- zilbor
- 1 zimel
- zimeldu
- zinkurin
- zintzur
- zipert
- zirkunzidatu
- zorne
- zorrotz
- zuin
- zuntoi
- 1 zur
- zurtoingorritu
- zuztar
goiburua
hebaindu.
sense-1
1.
(G-to, AN-gip-5vill, L, B, BN-ciz; SP, Lar, Añ, VocBN , Hb, VocCB, Dv, H)
Ref.:
A;
Gte Erd 211
.
Tullir(se), baldar(se), lisiar(se); debilitar(se); cansar(se), rendir(se) de cansancio. "Estropier" SP. "Se fatiguer jusqu'à perdre toute énergie" VocBN . " Ibiliaren ibiliz hebaindua naiz " H. " Ebaindua etorri nauk (AN-gip), ebaindua nago (AN-gip)" Gte Erd 211 (s.v. lehertuta nago). v. balditu, elbarritu, ahitu(2),
akitu
(1).
Tr. Documentado en textos septentrionales no suletinos (sí en Oihenart).
Gehiago atsegiñak eztire higunduren / Ezta gozatzeaz ere puxantzak hebainduren. EZ Man I 133. Obra on guztiak [gelditzen dira] hilduak, hebainduak. Ax 541 (V 348). Aitzinara naiz hebainduko, / Enbaldituko et' ezdeustuko. 'Je suis destiné à devenir impotent, estropié et réduit à néant' . O Po 48. [Arima] hurren hebaintzen du eta indargabetzen. SP Phil 466 (He 472 gogortzen, tontotzen). Gorphutzak [...] behar du izan matutua, flakatua eta hebaindua barurez. He Gudu 114. Ikhusirik yuduak nekheaz hebainduak zirela. Lg I 138. Haiñ da hebaiñdu fiñean, / Non akitua, ahitua, / Muturraz lurrean baidago ezindua. Gy 301. Abiatzen da mendia gora, hebaindua, hor-hemen erorikoka. Dv LEd 13. Gogorki unhatua niz, ebaindua kasik. JE Ber 96.
Tullir(se), baldar(se), lisiar(se); debilitar(se); cansar(se), rendir(se) de cansancio. "Estropier" SP. "Se fatiguer jusqu'à perdre toute énergie" VocBN . " Ibiliaren ibiliz hebaindua naiz " H. " Ebaindua etorri nauk (AN-gip), ebaindua nago (AN-gip)" Gte Erd 211 (s.v. lehertuta nago). v. balditu, elbarritu, ahitu
Gehiago atsegiñak eztire higunduren / Ezta gozatzeaz ere puxantzak hebainduren. EZ Man I 133. Obra on guztiak [gelditzen dira] hilduak, hebainduak. Ax 541 (V 348). Aitzinara naiz hebainduko, / Enbaldituko et' ezdeustuko. 'Je suis destiné à devenir impotent, estropié et réduit à néant' . O Po 48. [Arima] hurren hebaintzen du eta indargabetzen. SP Phil 466 (He 472 gogortzen, tontotzen). Gorphutzak [...] behar du izan matutua, flakatua eta hebaindua barurez. He Gudu 114. Ikhusirik yuduak nekheaz hebainduak zirela. Lg I 138. Haiñ da hebaiñdu fiñean, / Non akitua, ahitua, / Muturraz lurrean baidago ezindua. Gy 301. Abiatzen da mendia gora, hebaindua, hor-hemen erorikoka. Dv LEd 13. Gogorki unhatua niz, ebaindua kasik. JE Ber 96.
azpiadiera-1.1
(Part. en función de adj. o sust.).Tullido.
Mutuak, itsuak, mainguak, hebainduak eta hainitz bertze eri suerte. He Mt 15, 30 (Lç hebain).
Mutuak, itsuak, mainguak, hebainduak eta hainitz bertze eri suerte. He Mt 15, 30 (Lç hebain).
sense-2
2.
(G ap. A
)
Golpear, moler a palos. "1.º golpear, p. ej. los colchones para hincharlos. [...] 3.º destrozar, hacer trizas" A. "Ebaindu, jo-jo eittia. Eerki ebainduittu artuak (atzoko egualdiyak)" (AN-gip). v. ebaki
(I, 7).
Morroe gixagaxuok, ebaindduta, umatuta, ziatuta, eiota. Otx 36. Piarresek, emaztea ebainduta gero, mendira iges egitea erabaki [...] zun. Etxde JJ 150. Erroldan sasiko-alen arek ebaindu bait nau, arte gerriaz makilka. "Me ha molido a palos" . Berron Kijote 86. Gizon aiek zekarzten armak, gu ebaindu giñuztenak alegia. "Con que nos machacaron" . Ib. 169. Zizpun aietako bati baketa kenduz, lastaira bezela, aukeran ebaindu nizkin. Ataño TxanKan 54. Garbi ageri da ez lukeela beste biak ebaintzeko lan astunik izango. MIH 311.
Morroe gixagaxuok, ebaindduta, umatuta, ziatuta, eiota. Otx 36. Piarresek, emaztea ebainduta gero, mendira iges egitea erabaki [...] zun. Etxde JJ 150. Erroldan sasiko-alen arek ebaindu bait nau, arte gerriaz makilka. "Me ha molido a palos" . Berron Kijote 86. Gizon aiek zekarzten armak, gu ebaindu giñuztenak alegia. "Con que nos machacaron" . Ib. 169. Zizpun aietako bati baketa kenduz, lastaira bezela, aukeran ebaindu nizkin. Ataño TxanKan 54. Garbi ageri da ez lukeela beste biak ebaintzeko lan astunik izango. MIH 311.
azpisarrera-1
HEBAIN-HEBAIN EGIN.
Golpear, dar una paliza; destrozar.
Merezi luke ebañ-ebañ egitia! Alz STFer 134. Jo ta ebain-ebain egin zun emaztea espartzu pusketa bailitzan. Etxde JJ 127. Pernando gizajoa ebain-ebain eginda utzi zun. Etxde PerPl 55. Ebain-ebain egingo zuan [...] aren ikaraz biotz-ikutua izan ez bazuan. Anab Poli 115.
Merezi luke ebañ-ebañ egitia! Alz STFer 134. Jo ta ebain-ebain egin zun emaztea espartzu pusketa bailitzan. Etxde JJ 127. Pernando gizajoa ebain-ebain eginda utzi zun. Etxde PerPl 55. Ebain-ebain egingo zuan [...] aren ikaraz biotz-ikutua izan ez bazuan. Anab Poli 115.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
