OEH - Bilaketa

445 emaitza ebaki bilaketarentzat

Sarrera buruan (29)


Sarrera osoan (416)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
zilbor.
tradizioa
Tr. Documentado en textos guipuzcoanos y en F. Bilbao. Hay txilbor en Beovide, D. Aguirre, Orixe, Zaitegi, Bilbao y Anabitarte, y zilbor en Azkue, Orixe (junto a xilbor y txilbor ) y Aresti. En DFrec hay 10 ejs. de zilbor y 1 de txilbor.
etimologikoa
Etim. Relacionado con bilgor, gilbor, etc.
sense-1
1. (G-to, AN-larr-ulz; H), txilbor (G-azp-goi-to-bet, AN-gip-larr-araq-ulz; VP 13r, Lar, Añ (G)), txilbur (G-bet, AN-gip-5vill), xilbor (H), xilbur (AN-5vill), txilgor (AN-araq), txildor (G-bet) Ref.: A (txilbor, txilbur); EI 72; Iz To (txilborra); EAEL 286 .
Ombligo. v. pixkolte.
Reatiko ibar au arkitzen da Italiaren biotzian; beragatik deitzen diote Italiako txilborra. Bv AsL 181. Zer daukaken guk etzekiagu, baña ontzurre ori erakusten dek beintzat, txilbor gañean. Ag G 263. Zillarrezko kate luzea, ainbeste lerrotan, txilborretik bera esekita. Ib. 110. Luzitzen dituztela / atorraren puntillak [...] / erakutsiko digute / oraindik txilborra. MendaroTx 196. Txilborretik oztu da agure zâr negu. "Ombligo" . Or Eus 129. Ni aren zilborrean itsatsiago, ta nere etsai izkutuak ni zanpatzenago ta lilluratzenago. Or Aitork 42. Musika ere atera zan eta arek alaitu zituan erriko kaleak, txilborraren gisa etxeek arma-arria duten kaleak. Anab Poli 79. Ordu erdian jarraiki zuten hola, zilborraren kordela ebaki ondoren haurraren negarra entzun zen arte. Arti Ipuin 82. Txilborreraño zuloan sartua zioken. Ataño TxanKan 199. Hizkuntza bat [...] ez da mintzabide bat besterik. Zerbaitetarako da, zerbait adierazteko, ez bere txilborrari begira egoteko. MIH 209. Geronen txilborrari begira egon ohi garenok. MEIG III 103.
azpiadiera-1.1
(Fig.).Ombligo, centro.
Geroz, Axularren biribilkia edo cicloa, bera zilbor edo buru delarik, ipini diteke aurrena, uka-mukarik gabe. Or EEs 1927, 149. Zezen antzo, bakarti, madakaritua oin madarikatuz aron dabil, lurreko txilbor erditik ilki erantzunak itzuri naiaz. Zait Sof 70. Bazter orietaz arago ba dira beste milla mundu: / ibil eta joan, nork ote lezake mugarik arkitu? / Ez xilborrik ere. Or Poem 526. Aiek uste zuten Lurra zela mundu osoaren erdi ta zilbor. Vill Jaink 42. Nerea, mukuluaren bihotzean, lan-txilborrean biltzen den aintzira hori da. "Alma misma de la obra" . MEIG IX 140s (en colab. con NEtx).
azpiadiera-1.2
Tarte eta sasikate horien sare-txilborrean, bidagurutze eta urrats horien bilgunean, lodikien pilatze horiek zutikatzen eta itsasten dira. "Redes angulosas". MEIG IX 130 (en colab. con NEtx).
sense-2
2. (V, G), txilbor (V-gip, G-azp) Ref.: A (txilbor, zilbor); Iz UrrAnz (silbórra); ArOñ (silbor); Elexp Berg. .
Panza, tripa. " Zilbota, txilborra, urdailla, tripa" Ag AL 55n. " Txilbor [...] (FSeg), panza" A. " Orrek dauka zilborra, orrek " Elexp Berg. . v. zilbot.
Orain dala ordubete ikusi det gizon guri potrollo bat. "Eztezu txilborra makala!" esan diot. Ag G 347. Zumardiko indianoen garondo gorri ta zilbor beteak egoki azaltzen digute Ameriketan bat baino geiago erruz aberastu izan dirala. A Ardi 40. Andik egun bitara Olentzaro mozkor; / jendeak barau du, ta arrek bete zilbor. Or Eus 135. Azeria txilborra bete-beterik ikusi ebanean, beragana joan-da, zelan bete eban itaundu eutson. Bilbao IpuiB 36. Gerrikoak lan gutxi zilborrari eusten. Insausti 302.
azpisarrera-1
ZILBOR-HESTE (txilbor-este G-to ap. A). "Ombligo, cadena del ombligo que se corta al recién nacido" A.
Txilbor-hestea ebakiten mutilla omen zan. Zait Plat 91.
azpisarrera-2
ZILBORREKO. "Umbilical, txilborrekoa" Lar.
zilbor
<< zikitatu 0 / 0 1 zimel >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper