OEH - Bilaketa

117 emaitza zaia bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
unai.
Onom.: Et de Hunamendico. (1076) Arzam 421. Garcia Unaia. (s. XIII) GLarr SJ 115. La Cruç de Vnamendia, (1284) Arzam 421. Eneco Hunaya. (1360) Ib. 420.
sense-1
(G-to-bet-nav, AN, L, BN-ciz-baig, Sal, R-uzt; Lar, Hb, VocCB (G), Dv (G), H (G, L, BN), ZMoso 72; -nh- SP, H), unain (V-gip; -nh- SP, Urt IV 114, H (BN)), ulain (ülhain BN-mix, S, -lh- Dv, H (S)), unei (B), onai (Lh, que cita a Lf), ilhain (S; H (S)), umain (V-gip), uhain (ühañ S), unha (Dv (BN)) Ref.: A (unai, ülhain); Lh (unai, ülhain, ilhain); Lrq /ülhán'/; A Apend (umain, unain); AEF 1926, 132 y 1956, 71; AtSac 50; Iz ArOñ (unáiñ); Izeta BHizt2 (unei).
"Vacher. [...] Unhain iartzea, se mettre vacher" SP. "Boyerizo" , "vaquero, pastor" Lar. "Pâtre" Dv. "Vacher" H. "Pastor de vacas, vaquero de monte" A. "Bouvier" Lh. " Ilhain (S), bouvier, vacher" Ib. "Vacher en montagne, pendant la saison d'été" Lrq. "El dinero que tributaban ordinariamente las chozas estaba destinado para el pago del unaiña o pastor asalariado (V-gip)" AEF 1956, 71. "Al [pastor] de ganado vacuno se le llamaba unaiñ, e yguerizo al de las yeguas" Zumalde 305y312.
azpiadiera-1.1
Tr. Documentado tanto al Norte como al Sur. Además de la forma mayoritaria unai, hay ullañ en Voltoire, ulhain, ülhain en Oihenart, Inchauspe y Constantin, unei en UskLiB, y unain en Mirande y Villasante.
Unaiok arri zitean, gastaeok agir zitean. RS 52 (RIs 81 unaiak aserra zitean). Galdegin dezezu bidea, idizañer, urdañer, astozañer, ullañer eta arzañer. "A los pastores y borregueros". Volt 142. Unhaia aiher unhaiari. "Vacher". O Pr 451. Ulhainak ezteramana, urdainak. O PrASJU 242. Alde aietako artzai ta unaiak. Cb Eg III 345. Eta Deabruak-ere beretzat dauzkan bekatariak markatzen ditu bere gisara, ipintzen ditu unai kontuzkoakin. AA III 293. Au da alabaña infernuko unaiak [...] beretzat daukan taldearen marka. Ib. 418. Sen Grat Unei haitatia. Sen Grat Jesüs-Kristen Ministre hanitz dignia. UskLiB 141s. Ülhain batek nabaritü zian bere idi bat bestiak beno gizentzenago zeiola. Ip Hil 193. Abeltzañak edo unaiak ederto irabazten dabela. Kk Ab I 52. Behizain edo unainak. Mde Pr 126. Auntz, unai ta ardi lurrotan. Gand Elorri 54. Naiago nuke, dio Akiles-ek, laborari pobre baten etxean unain egon. Vill Jaink 111. Afrikako unaiak aldean eraman oi ditu zer guztiak: etxea, laratza [...]. Ibiñ Virgil 101. Bizi izan zan unai izanik. Berron Kijote 162. Oiuka asi zitzaizkion unaiak eta artzaiak. Ib. 201.
v. tbn. SaraGut 136. LE in BOEanm 1678 (voc.). It Fab 181. JE Ber 16 (-nh-). Etxde JJ 93. Zait Plat 117. Arti Tobera 280.
azpiadiera-1.2
(Como primer miembro de comp.).
Han edo heben, artzain edo ulhain-olha bat edo beste. GH 1954, 354. Unaitaldetik artuta. Ol Deut 21, 3. Poema onek ez du bat ere unai kutsurik. Ibiñ Virgil 42.
azpiadiera-1.3
" Unaia, nexka bei zaia (Sal)" EI 384. Cf. Garate Cont RIEV 1933, 95: "Aunaia, mujer del valle de Salazar", y VocNav: "Unaya, vaquera. Nombre genérico que se da a las mozas del Valle de Salazar, porque muchas de ellas lo son (Campión, Narraciones Baskas)".
azpisarrera-1
UNAI-HIZKETA. "Bucólica, anaihizketa" Lar.
azpisarrera-2
UNAI-KANTA. Bucólica.
Gogotan darabilgun unai-kanta onek ere badu bere gertaleku emana. Onaind ( in Gazt MusIx 153 ). Unai-kantaetan artzai-bizitza goraipatzen du nolarebait. Ibiñ Virgil 24. Unai kantak. Ib. 29 (tít.). Zortzigarren unai-kanta au Polionentzat idatzi zun olerkariak. Ib. 54.
azpisarrera-3
UNAI MAIZTER, UNAMAIZTER. Mayoral de pastores.
Orti Lehoarriç, faciet ut lingua nauarrorum dicitur unamaiçter (Libro Redondo de la Catedral de Pamplona, 1167). TAV 2.2.11, 47 (Moret traduce: "como se dice en la Lengua de los Navarros un Maizter (suena en Vascuence Mayoral de pastores)"; cf. TAV 2.2.11, 49: "según Fr. Tomás de Burgi, San Miguel de Excelsis, Pamplona 1774, libro 3, p. 33, en la copia que de este documento había tomado del Libro Red. de Pamp. se leía Unainausi"). Et si ille qui erit unamayçter facit dagnum in uaccis in alius ulius [...] (1167). TAV 2.2.11, 47.
Yar itzazu nere abeltalde guzien unai-maizter. Ol Gen 47, 6 (BiblE arduradun).
azpisarrera-4
UNAI NAGUSI. v. UNAI MAIZTER.
azpisarrera-5
UNAI-OLERKI. Égloga.
Luze xamarra bai unai-olerkietan. "Églogas" . Berron Kijote 83.
azpisarrera-6
UNAI-SAIO. "Sayo vaquero, unaisaioa" Lar.
azpisarrerakoSense-6.1
"Jaquette d'enfant" Hb (Lhande transcribe erróneamenmte unhasaio).
azpisarrera-7
UNAI TXIPI. "Unaichip i , vaquero, boyerizo menor o de día: El urdazaychipi quedó en casa... y el unaychipi en casa de Juan Martinez (Contratos Atauri, 1661)" LzG.
unai
<< tzar 0 / 0 urrats >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper