(AN, BN ap. A ; Lar, Añ, Dv (AN-mer, s.v. umezurtz), H), emaxurtx (-rx B ap. A ; Urt IV 336, VocB , Dv, H), emaxurtz (L-ain ap. A ), emezurtz.
"Huérfano" Lar, Añ, A. "Orphelin" H. "Huérfano, -na" VocB. v. umezurtz. . Tr. No hemos encontrado ejs. a partir de mediados del s. XIX.
Ni emazurtz <-rtuz> naiz, zaren zu ene aita. Mat 282. Zeure karguz hartzen / duzu emaxurtx probea. EZ Noel 139 (en Man I 13 emaxurtz; en otras tres ocasiones emplea emaxurtx). Aita prestu ohorezko bat hiltzen denean, ondotik gelditzen den seme emazurtza, anhitz lekhutan [...]. Liburutto haur da emazurtza, Posthumus. Ax 4 (V 2). Ema zurtzari lurra ere alha. "À une vefue [sic] ou orpheline" . O Pr 689. Emaxurtxak eta alhargunak bisitatzea. He Iac 1, 27 (Lç zurtz, Dv umezurtz). Uste izandu zuen Jakobek otsoren batek jan zuela aren seme maite emazurz Joseph. Mb IArg I 233. Naigabez beteak dauden emazurzei ta neketan arkitzen diran alargunei. Ib. 331. Au gazterik emezurtza, edo aita ta ama ill ta bakarra [...] gelditu zan. Cb Eg II 208. Etzaiztet utziko emazúrtz: etorriko-náiz zuengána. LE Io 14, 18. Berórrek anparatukodú emazúrz desanparátua. LE Ong 93r. Nik libratu izan nuen [...] nork lagundu etzeukan emazurtza. (Iob 29, 12). Ur ( in BOEg 1023 ).