OEH - Bilaketa
504 emaitza lagundu bilaketarentzat
Sarrera buruan (8)
Sarrera osoan (496)
- 1 abar
- adimen
- adina
- adinon
- adiskide
- adoregabetu
- afaldar
- ageri
- agindu
- ahal
- ahalegin
- ahalmentsu
- aho
- aingeru
- aita
- aitama
- aitor izan
- aitorpen
- aitzin
- aiutatzaile
- akordeoi
- al
- alabantza
- alamen
- alargun
- aldarte
- aldeztu
- aldi
- alkahuete
- alkontra
- ama
- amaitu
- 1 amatu
- amoinerogo
- amore
- andre
- animatu
- antz
- antzina
- 1 apal
- apalkiro
- aprobetxategi
- apur
- 1 ardatz
- arduratsu
- 1 are
- 1 ariketa
- arima
- arindu
- arnasa
- arozgintza
- arratsalde
- arraun
- arren
- arriskatu
- 1 arte
- asiar
- asistitu
- asketsi
- 1 aski
- askotxo
- asmo
- asto
- 1 atal
- atondu
- atsegin
- atseginaldi
- atsegingarritu
- atsekabe
- atsekabedun
- atsekabetu
- 1 aulki
- aupa
- aurka
- aurre
- aurreratu
- aurresku
- 1 aurrezki
- aurreztu
- ausart
- ausilio
- auzo
- auzoko
- axola
- axolatu
- azal
- azken
- azpi
- azterkari
- aztertu
- azti
- 1 ba-
- babespetu
- babestu
- badaezpada
- bahitukari
- bai
- baino
- bait-
- 1 baita
- bakar
- bakezale
- baldantzar
- baldintza
- baliatu
- bandera
- banku
- bapo
- barkatu
- barna
- barne
- 1 barren
- batzandu
- batzuk
- bederazka
- begira
- begiratu
- begiratzaile
- behar
- behargile
- behar izan
- beharkizun
- behar-ordu
- behartasun
- behartsu
- behartu
- bekatu
- beldur
- 1 berandu
- berba
- berbera
- berbertsu
- bereizi
- bereziki
- berori
- berotu
- berriarazi
- berriztatze
- besarkatu
- bete
- bezero
- beztitu
- 2 bidalde
- bidaune
- bigarren
- bigunkiro
- bihar
- bihotzuki
- bihurrera
- bihurritu
- bilakuntza
- 1 bilera
- biltze
- 1 bira
- bitarte
- bitarteko
- biziro
- bizkartu
- bizkor
- bonbonada
- borobildu
- borondate
- bost
- boz
- buelta
- bultzatu
- burdina
- burruta
- burubide
- burutasun
- damu
- dantza
- deklaratu
- delako
- demonio
- 1 dena
- deseatu
- deskuidatu
- diru
- dohatsu
- doi
- dolore
- doloretsu
- dolu
- eakinde
- edozer
- eginahal
- egipen
- egoitza
- 1 egun
- ehiza
- ehortz-meza
- elizkizun
- eliztar
- elkar
- emazurtz
- emendatu
- enbarkatu
- 1 enpeinu
- enperadorenahi
- eragile
- eragotzi
- eraitsi
- erasia
- erbestetasun
- erbi
- 2 eri
- erorialdi
- erregenahi
- 1 erregu
- erretore
- 1 erronka
- errukitsu
- 1 esku
- 2 eskuda
- eskukaldi
- espetxeratu
- esturaldi
- estutasun
- estutu
- etxe
- europar
- euskotar
- ezagun izan
- ezertxo
- ezik
- 1 ezin
- ezinahal
- ezkero
- ezkontza
- 2 ezkutu
- ezune
- fama
- 1 fin
- frotatu
- fundazio
- gabe
- gain
- gaitzikusi
- gaizki
- galdu
- galtzarbe
- garbalki
- gaur
- gehien
- gehitu
- geroxe
- gerrari
- gertaldi
- giza
- gogoratu
- gogotsu
- goititu
- goiz
- goralditu
- gordearazi
- gordezale
- gotortu
- grazia
- grazioski
- guardia
- gudale
- haatik
- hagitz
- hainbat
- haize
- 1 hala
- halabehar
- hanka
- haparka
- 1 hara
- hargatik
- harkaitz
- harrigarri
- harrigarriro
- harrotasun
- hasi
- hats
- haur
- haurride
- hausnarka
- 1 hauste
- hazixeagotu
- hazkuntar
- heldu
- hilerri
- hiltiar
- hilzori
- 1 hobeki
- hoinbeste
- hunkitu
- hustu
- hutsar
- ibilera
- igarri
- 1 ihesi
- ile
- indartze
- 1 indiar
- indies
- inoiz
- iraingetu
- irozgarri
- 1 itxi
- itzali
- izakera
- izen
- jai
- jaitsi
- 1 jakin
- jakinde
- jakingabe
- jan
- jaramon
- jaso
- jaten
- jaugin
- jaun
- jaungoiko
- jazarri
- jesuita
- 2 jokada
- kalte
- kantatu
- kapillau
- kinka
- komunikatu
- konbertitu
- kontseju
- kontzientzia
- kortekide
- kuraieztatu
- lagun
- lagunarazi
- lagundugura
- lagundunahi
- lagungarri
- laguntu
- laguntza
- laketu
- lan
- 2 lantze
- lapur
- lasai
- lehia
- leku
- 1 lema
- lemazain
- lorika
- lotsa
- lotsagarri
- loxinka
- mahai
- maistra
- maite
- mandataritza
- 1 mandatu
- mando
- maneiatu
- martirizatu
- mataza
- mehealdi
- mendeku
- mentura
- meza
- mezaraso
- milaka
- mordoilotu
- 1 nagi
- nagusi
- nahigabetu
- nahi izan
- 1 nahiz
- nasaitasun
- naturaleza
- negargarri
- neska
- nolatan
- 1 non
- nondik
- nor
- noski
- ogasun
- ogasundun
- ogi
- oharte
- ohi
- oihartzun
- oin
- oker
- omentasun
- 1 on
- ondoren
- ongi
- ongile
- ontsala
- orain
- ordu
- orduan
- orga
- osasunbidegarri
- ostatesa
- ostatu
- ostendu
- 1 ostera
- osterantzean
- ozta
- partikular
- piper
- piro
- pizte
- poliki
- poltsa
- poxi
- poz
- pozik
- predikatze
- premialdi
- putz
- sabel
- 1 sagu
- sasoaldu
- satisfazio
- sein
- sekretario
- sendagai
- sendagarri
- sentitzaile
- soin
- soinkari
- sokorritu
- sokorru
- solastu
- sorotsi
- sostengatu
- sufritu
- suge
- suportatu
- 1 sustatu
- tentamendu
- tokamentu
- traba
- trapu
- trebeki
- ttipi
- txanda
- txar
- txeratsu
- txikitxo
- 2 txindi
- txistulari
- txita
- txoxperri
- ugarikor
- ugaritasun
- ukimen
- umetoki
- umil
- umildu
- urgatzi
- urrikalmen
- urrikaltasun
- usain
- uste
- ustel
- xahutu
- xerka
- xerritegi
- zahar
- zahartze
- zaintzegarri
- 1 zalantza
- 1 zama
- zamatu
- zein
- zenbat
- zentzungabe
- zer
- zerbait
- 1 zeren
- zeresan
- zeru
- zierto
- zikin
- zimiko
- zimurdikeria
- zintzoro
- zirikaldi
- 1 zor
- zorabiatu
- zoramengarri
- zorigaiztotasun
- zuriko
- zuritu
- zurrutaka
- zuzendu
goiburua
oihartzun.
sense-1
(-rz- L, BN ap. A
; H, Urt II 484, SP (oy-), Ht VocGr, Lar, VocBN
.(oy-)Dv),
oiartsun.
Eco; resonancia, repercusión (sentidos prop. y fig.). "Eco, lugar o paraje donde se hace, oiarzuna " Lar. v. 2 aran. Tr. Al Norte, aunque se encuentra ya en Pouvreau, Haraneder y Monho (-rz- 58), se documenta sobre todo a partir de mediados del s. XIX; el único ej. suletino corresponde a Mirande (Pr 131 oiharzünak ); a excepción de Pouvreau y Zubiri, todos los demás emplean la forma con aspiración. Al Sur se encuentra a finales del s. XIX en C. Otaegui (-rz- EE 1882c, 582) y Aguirre, y su uso aumenta en autores vizcaínos y guipuzcoanos durante el s. XX; hay oiartsun en Aitzol. En DFrec hay 43 ejs. de oi(h)artzun y 1 de oiharzun.
Erleak ezin daudeske oiarzunek, oiuek eta soinuek ihardetsten duten lekuan. SP Phil 405 (He 409 oihuek eta soiñuek oihartzunes ihardesten duten lekhuetan). Hoik bien izenak / kausturen mendietan bethi oiharzunak. Hb Esk 212. Tronpeta batek atzartzen ditu oiharzun lokhartuak. Laph 143. Zer aiteke, hi, oiarzuna, / heien [aitasoen] oihua baizen? Elzb Po 198. Ez da Jesusen oinazetarik bat, Mariaren bihotzean bere oiartzun doloragarria izan ez duenik. Lap 274 (V 125). Mendietatik pozgarrizko oiarzun da albisteak [itxaron] . Ag AL 141. Gure deia ez da, Jainkoari esker, oihartzun gabe gelditu. Prop 1899, 140. Zure itzak nere ustien oiarzuna dirudi. Ag G 193. Uri paketsu artara Eibarko mitiñaren oiarzunik ezta eldu. Ib. 356. Oraino aditzen da gertakari haundiaren oiartzuna. Zub 102. [Ezilkortasun aiotsen] oiartsuna neurtitzetan dagerkigu. Aitzol ( in Laux BBa XII ). Biotzetik datorkit / orain oiartzuna. Ldi UO 14. [Gabi-olaetako] tiriki-daunga-daunga / onen oiartzuna. Or Eus 212. Oihartzunez oihartzun gora erraiteko. Iratz 40. Mendiak laister zure orruen oiartzun negargarriak iratzarriko ditue! Zait Sof 69. Klaneko giza handien arimen oihartzuna. Mde Pr 352. Oiharzun gabe hire orhoitzan / auhenak dituk ixildu. Mde Po 101. [Aizeak] ekarri du zure gorrotozko itzen oiartzuna. Etxde JJ 14. Urrutiko boziñen oiartzun motelak. Txill Let 60. Kanpai-ots bereixia da; oiartzun itzal eta lazgarria sortzen dauana, entzule guztien biotzetan. Erkiag Arran 166. Ostotsaren oiartzuna orroaka aren [lurraren] erraietan. Amez EG 1959 (1-2), 106. Oiartzunean / bizi zan otsa. Gand Elorri 100. Erri denetako lege eta oituretan aurkitzen dugu beroien oiartzuna. Vill Jaink 166. Gure itzulpen au latiñaren oiartzun sor bat besterik ezpaita. Ibiñ Virgil 24. Gaztea basoan oiulari: / oiartzunak erantzuten ari. NEtx LBB 334. Mendiotako gaiñak eta beeak, oiartzun batean. Berron Kijote 139. Nere miñ-oldearen oiartzun trixteak. Ib. 154. Ez eban izan oiartzun andirik nire eskutitz arek. Etxabu Kontu 144. [Ez dugu] erdararen oihartzuna baizik entzuten euskal hitzetan. MIH 86. [Txillardegi ez baita] inoren oihartzun, ez baita besteren ahoz ari, bere baitaren baitatik baizik. Ib. 303. [Zenbait esaera] aspaldiko eta ez hain aspaldiko gertakarien oihartzun soil direla. MEIG IV 94.
v. tbn. Atheka 8 (-rz-). Prop 1876-77, 305. JE Bur 142 (-rz-). Ox 152 (-rz-). Etcham 173. Lf Murtuts 23. Xa Odol 265. Oiartzun: A Ardi 130. Altuna 78. TAg Uzt 78. SMitx Aranz 108. Aurre-Apraiz EG 1959 (3-6), 125. Arti MaldanB 195. BEnb NereA 253. Uzt Sas 356. Azurm HitzB 43. Ataño TxanKan 77.
Eco; resonancia, repercusión (sentidos prop. y fig.). "Eco, lugar o paraje donde se hace, oiarzuna " Lar. v. 2 aran. Tr. Al Norte, aunque se encuentra ya en Pouvreau, Haraneder y Monho (-rz- 58), se documenta sobre todo a partir de mediados del s. XIX; el único ej. suletino corresponde a Mirande (Pr 131 oiharzünak ); a excepción de Pouvreau y Zubiri, todos los demás emplean la forma con aspiración. Al Sur se encuentra a finales del s. XIX en C. Otaegui (-rz- EE 1882c, 582) y Aguirre, y su uso aumenta en autores vizcaínos y guipuzcoanos durante el s. XX; hay oiartsun en Aitzol. En DFrec hay 43 ejs. de oi(h)artzun y 1 de oiharzun.
Erleak ezin daudeske oiarzunek, oiuek eta soinuek ihardetsten duten lekuan. SP Phil 405 (He 409 oihuek eta soiñuek oihartzunes ihardesten duten lekhuetan). Hoik bien izenak / kausturen mendietan bethi oiharzunak. Hb Esk 212. Tronpeta batek atzartzen ditu oiharzun lokhartuak. Laph 143. Zer aiteke, hi, oiarzuna, / heien [aitasoen] oihua baizen? Elzb Po 198. Ez da Jesusen oinazetarik bat, Mariaren bihotzean bere oiartzun doloragarria izan ez duenik. Lap 274 (V 125). Mendietatik pozgarrizko oiarzun da albisteak [itxaron] . Ag AL 141. Gure deia ez da, Jainkoari esker, oihartzun gabe gelditu. Prop 1899, 140. Zure itzak nere ustien oiarzuna dirudi. Ag G 193. Uri paketsu artara Eibarko mitiñaren oiarzunik ezta eldu. Ib. 356. Oraino aditzen da gertakari haundiaren oiartzuna. Zub 102. [Ezilkortasun aiotsen] oiartsuna neurtitzetan dagerkigu. Aitzol ( in Laux BBa XII ). Biotzetik datorkit / orain oiartzuna. Ldi UO 14. [Gabi-olaetako] tiriki-daunga-daunga / onen oiartzuna. Or Eus 212. Oihartzunez oihartzun gora erraiteko. Iratz 40. Mendiak laister zure orruen oiartzun negargarriak iratzarriko ditue! Zait Sof 69. Klaneko giza handien arimen oihartzuna. Mde Pr 352. Oiharzun gabe hire orhoitzan / auhenak dituk ixildu. Mde Po 101. [Aizeak] ekarri du zure gorrotozko itzen oiartzuna. Etxde JJ 14. Urrutiko boziñen oiartzun motelak. Txill Let 60. Kanpai-ots bereixia da; oiartzun itzal eta lazgarria sortzen dauana, entzule guztien biotzetan. Erkiag Arran 166. Ostotsaren oiartzuna orroaka aren [lurraren] erraietan. Amez EG 1959 (1-2), 106. Oiartzunean / bizi zan otsa. Gand Elorri 100. Erri denetako lege eta oituretan aurkitzen dugu beroien oiartzuna. Vill Jaink 166. Gure itzulpen au latiñaren oiartzun sor bat besterik ezpaita. Ibiñ Virgil 24. Gaztea basoan oiulari: / oiartzunak erantzuten ari. NEtx LBB 334. Mendiotako gaiñak eta beeak, oiartzun batean. Berron Kijote 139. Nere miñ-oldearen oiartzun trixteak. Ib. 154. Ez eban izan oiartzun andirik nire eskutitz arek. Etxabu Kontu 144. [Ez dugu] erdararen oihartzuna baizik entzuten euskal hitzetan. MIH 86. [Txillardegi ez baita] inoren oihartzun, ez baita besteren ahoz ari, bere baitaren baitatik baizik. Ib. 303. [Zenbait esaera] aspaldiko eta ez hain aspaldiko gertakarien oihartzun soil direla. MEIG IV 94.
v. tbn. Atheka 8 (-rz-). Prop 1876-77, 305. JE Bur 142 (-rz-). Ox 152 (-rz-). Etcham 173. Lf Murtuts 23. Xa Odol 265. Oiartzun: A Ardi 130. Altuna 78. TAg Uzt 78. SMitx Aranz 108. Aurre-Apraiz EG 1959 (3-6), 125. Arti MaldanB 195. BEnb NereA 253. Uzt Sas 356. Azurm HitzB 43. Ataño TxanKan 77.
azpiadiera-1.1
(Como segundo miembro de comp.).
Illuntzeko aize bigunak Arranondoraño ekarren olango erezi-oiarzuna. Ag Kr 70s. Oso egiña zegoan Joanes mendi-oiarzun guztietara. Ag G 2. Nun-nai abots gozozko / euzkel-oiartzuna. Enb 69 (v. tbn. Ldi BB 158 euskel-oiartzun). Lên-oiartzuna dut ozen gogoan. 'El eco de lo pasado' . Ldi BB 130. Zorion-oiartzun batean. Gand Elorri 139. Gu baitan aditzen da gudu oihartzuna. Xa Odol 207. Tiro-oiartzun dardara ona ibiltzen uan jaietan zoko ontan. Ataño TxanKan 211. Batzuek soinua aditzen dute, besteek soinuak ernatzen dien gogo-oihartzuna. MIH 156.
Illuntzeko aize bigunak Arranondoraño ekarren olango erezi-oiarzuna. Ag Kr 70s. Oso egiña zegoan Joanes mendi-oiarzun guztietara. Ag G 2. Nun-nai abots gozozko / euzkel-oiartzuna. Enb 69 (v. tbn. Ldi BB 158 euskel-oiartzun). Lên-oiartzuna dut ozen gogoan. 'El eco de lo pasado' . Ldi BB 130. Zorion-oiartzun batean. Gand Elorri 139. Gu baitan aditzen da gudu oihartzuna. Xa Odol 207. Tiro-oiartzun dardara ona ibiltzen uan jaietan zoko ontan. Ataño TxanKan 211. Batzuek soinua aditzen dute, besteek soinuak ernatzen dien gogo-oihartzuna. MIH 156.
azpisarrera-1
OIHARTZUNA EDUKI.
Tener eco, provocar respuesta. v. OIHARTZUNA IZAN.
Baserritarren artean, erreboluzioak eztuela oihartzun faboregarririk eduki. Arti Tobera 264.
Baserritarren artean, erreboluzioak eztuela oihartzun faboregarririk eduki. Arti Tobera 264.
azpisarrera-2
OIHARTZUNA IZAN
(Aux. trans.). Tener eco, provocar respuesta.
Ez dut uste orain artean egin diozkadan artikuluek oiarzun aundirik izan dutenik. Mde Pr 191. Platonek euskal literaturan izan duen oihartzuna. MEIG III 77.
Ez dut uste orain artean egin diozkadan artikuluek oiarzun aundirik izan dutenik. Mde Pr 191. Platonek euskal literaturan izan duen oihartzuna. MEIG III 77.
azpisarrera-3
OIHARTZUN EMAN.
Hacer(le) eco.
Orroaka zegoen haren karraxiei erantzun nien. Oihartzun eman eta lagundu nien. Mde Pr 115.
Orroaka zegoen haren karraxiei erantzun nien. Oihartzun eman eta lagundu nien. Mde Pr 115.
azpisarrera-4
OIHARTZUNETAN.
Haciendo eco.
Nai nuke nik orain boz indartsu bat euki, naikua erririk-erri eta mendirik-mendi oiarzunetan munduaren kaburaño juateko nere diadarra. Ag Serm 124. [Kanpaiak] mendirik mendi t'etxerik etxe oiarzunetan zuen ill berria esanaz. Ib. 364.
Nai nuke nik orain boz indartsu bat euki, naikua erririk-erri eta mendirik-mendi oiarzunetan munduaren kaburaño juateko nere diadarra. Ag Serm 124. [Kanpaiak] mendirik mendi t'etxerik etxe oiarzunetan zuen ill berria esanaz. Ib. 364.
azpisarrera-5
OIHARTZUN-HOTS.
Eco. v. oiharrots.
Gau-txoriaren oiartzun-otsa / gau itzalaren geigarri. BEnb NereA 77. Amaren oiartzun-otsak / nori egin leio kalte? Ib. 206.
Gau-txoriaren oiartzun-otsa / gau itzalaren geigarri. BEnb NereA 77. Amaren oiartzun-otsak / nori egin leio kalte? Ib. 206.
oihartzun
-
oihartzun....
-
(-rz- L, BN ap. A ; H, Urt II 484, SP (o...
-
(Como segundo miembro de comp.). Illuntz...
-
OIHARTZUNA EDUKI. Tener eco, provocar re...
-
OIHARTZUNA IZAN (Aux. trans.). Tener eco...
-
OIHARTZUN EMAN. Hacer(le) eco. Orroaka z...
-
OIHARTZUNETAN. Haciendo eco. Nai nuke ni...
-
OIHARTZUN-HOTS. Eco. v. oiharrots. Gau-t...
<< ohi 0 / 0 oin >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
