Euskaltzaindiak eta Eusko Legebiltzarrak duten elkarlanari esker egin da lana, eta horretarako bat egin dute Eusko Legebiltzarrak, Nafarroako Parlamentuak eta Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako Batzar Nagusiek.
Euskaltzaindiaren egoitza nagusiak (Bilboko Plaza Barria, 15) hartuko du ekitaldia, ostiral honetan, otsailak 24 dituela.
Parte-hartzaileak (hurrenkera honetan): Andres Urrutia euskaltzainburua; Gotzon Lobera Hiztegi Juridiko-Parlamentarioaren lantaldeko koordinatzailea; Ana Otadui Bizkaiko Batzar Nagusietako lehendakaria; Pedro Elosegi Arabako Batzar Nagusietako lehendakaria; Eider Mendoza Gipuzkoako Batzar Nagusietako lehendakaria; Ainhoa Aznárez Nafarroako Parlamentuko lehendakaria; Bakartxo Tejeria Eusko Legebiltzarreko lehendakaria.
Euskal hedabideen elkarlana bideratzeko xedearekin sortu zen Hekimen (Herri Ekimeneko Euskal Hedabideen Elkartea), 2012an. Baina ez horretarako bakarrik, euskararen hiztun komunitateak behar duen eremu komunikatibo sendoa garatzeko asmoa ere aitortu baitzuten hasiera-hasieratik.
Ezaugarri nagusi bi dituzte Hekimen-en parte hartzen duten hedabideek: euskara hutsez jarduten dute eta ez dira publikoak.
2013tik, Alberto Barandiaran da Hekimeneko zuzendaria. Esperientzia handiko kazetaria da Barandiaran, eta datorren asteazkenean Euskaltzaindiaren Bilboko egoitzan egingo den jardunaldian parte hartuko du, horretarako 'Esparru berria garai berrirako' berbaldia prestatu duela.
'Euskal hedabideak, itun bila' jardunaldia elkarlanean antolatu dute Hekimenek eta Akademiak, eta goizeko 9:00etan hasiko da, Andres Urrutia euskaltzainburuaren hitzaurrearekin. Sarrera doakoa da.
Hitzarmen-marko berriak sei urteko epealdia hartuko du (2017-2022).
Besteak beste, eta akordioaren bitartez, honako egitasmo hauek bideratuko dira: Ipar Euskal Herriari dagozkion argitalpenak segurtatuko dira, hala nola lurraldeko gaiak, idazle batzuen idazlan ala antologia batzuen argitaratzeak; Euskaltzaindiak euskara batuaren alorrean egindako lana zabaltzen eta hedatzen ahaleginduko da Euskararen Erakunde Publikoa; eta Akademiak toponimoen grafia egokiari buruz EEPk ukaiten dituen galderak erantzungo ditu.
Andres Urrutia, euskaltzainburua: “Hitzarmen hau bestelako pausoa da Euskaltzaindia goi mailako erakunde moduan aitortzeko. Jada egina da hori Euskal Autonomia Erkidegoan nahiz Nafarroan, eta oraintxe dator Iparraldearen orena”.
“Itun honekin euskal lanak sustatu nahi ditugu, batetik, eta, bestetik, euskararen presentzia indartu nahi dugu bizitza publikoan eta jendaurreko jardunean”, azaldu du.
Mathieu Bergé, EEPren presidentea: “Plazer bat da hitzarmen hau sinatzea, niretzat azkena izango dena, Euskal Elkargoarekin aldaketa handien garaian baikaude Ipar Euskal Herrian”. “Euskal Elkargoarekin aldaketak datoz, Herriko Etxeek euskararen eskumenak haren esku utzi ahal dituzte, baina, era berean, herriek mantendu behar dute euskararen aldeko ekimenak egiteko gaitasun hori”, gaineratu du.
Urtero eta ekainean, etenik bako irakurraldia antolatzen du Bilbo Zaharra euskaltegiak, eta, horren harira, bestelako egitasmoak programatzen dituzte. Horietako bat da Bilbo Zaharra Forum-a, hiru hiletik behin egiten dena.
Datorren astean, hiru ekitaldi iragarri ditu euskaltegiak, 'Estereotipoetatik ihesi' lemapean, eta bertan Bernardo Atxagak, Iratxe Retolazak, Ibon Egañak eta Hinka taldeak parte hartuko dute.
Beste behin, Euskaltzaindiak hartuko du Forum-en ziklo berria, neguari dagokiona. Lehenengoko hitzaldia astelehenean izango da, otsailak 20 dituela, eta Iratxe Retolazak eta Ibon Egañak parte hartuko dute bertan. Bien artean Querr literatura aztertuko dute. Bigarren hitzordua asteartean izango da, eta ordurako Hinka taldearen ikuskizuna iragarri dute Bilbo Zaharra euskaltegiko arduradunek; Itxaro Borda poetak idatzitako testuekin onduko dute kontzertua Hinkakoek. Hirugarren eta azken hitzaldia Bernardo Atxaga idazle eta euskaltzainak eskainiko du, asteazkenean. Oraingoan, Atxagak itzulpenari buruz jardungo du ('Itzulpena kristalezko zubi bat da'). "Oraingo egoera erokeria da. Itzulpenarena estatu auzi bat da. Aparteko kontseilaritza bat behar luke, eta behar bezala antolatzeko plan orokor bat. Eta azpigai bat litzateke nora bideratuko ditugun itzulpenaren indarrak", esan du asteasuarrak, behin baino gehiagotan.
Egitasmo guztiak 19:00etan izango dira, Akademiak Bilbon duen egoitzan (Plaza Barria, 15).
Ostegun honetan sinatuko da, Euskararen Erakunde Publikoaren egoitzan, Baionan.
Mathieu Bergé (EEPren presidentea) eta Andres Urrutia (euskaltzainburua) izango dira bertan.
Bi erakundeek orain arteko bidea ontzat eman eta 2017-2022 epealdirako hitzarmen-marko berria sinatuko dute.