Harremana

    OEH - Bilaketa

    437 emaitza ezkontza bilaketarentzat

    Sarrera buruan (47)


    Sarrera osoan (390)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    seguratu.
    tradizioa
    Tr. Documentado al Norte desde Leiçarraga. Al Sur es menos frecuente. En la tradición vizcaína sólo se encuentra en Añibarro y CatLlo, y en la suletina en Inchauspe. Su uso disminuye en el s. XX. La forma segurutu la emplean Añibarro, Iztueta, CatLlo, Otaegui y Arrue. En DFrec hay 7 ejs. de seguratu.
    sense-1
    1. segurutu .
    (Aux. trans. bipersonal). Asegurar (a alguien), dar seguridad.
    Eta hunetan ezagutzen dugu ezen egiatik garela, eta haren aitzinean seguraturen ditugu gure bihotzak. Lç 1 Io 3, 19 (Dv seguramendua harrarazi ). [Sakramenduek] gu Iainkoaren promesez segura gaitzatenzat. Lç Ins F, 2r. Seguratzen gaituenean ezen gurekin izanen dela munduaren fineraino. Ib. C, 6r. Seguratzen zitut ezi gizon terrible bat dela. Echaux 155. Zure partez seguratzen gaitu zure Profetetarik batek eztuzula nahi gal dadin. Mat 228. Izar eder batek gaitu / sortzeaz seguratu. EZ Noel 65. Espiritu prinzipal batez bortitzturik segura nazazu. Harb 335. Egiaz erraiten deratzuet, seguratzen zaituztet [...] errezibituko duela. Ax 506 (V 326). Hala seguratzen zaitut eta prometatzen darotzut. Hm 215. Seguratzen gaituzte bizitze debota bizitze eztia dela. SP Phil 7. Jainkoari agintzeko eta haren seguratzeko xirio batzuek bezala nahi garela konsekratu. CatLav 449. (V 210) Ez zaituela seguratzen biharamun goiza ardietsiko duzula. He Gudu 125. Bi aingeruek seguratu gaituztela biztu dela. Lg II 289. Zeren seguratu bai nau entzunen nabela. Brtc 185s. Ez da, seguratzen zaitut, / nahikunde gaixtoa. Monho 50. Seguratzekó guziók ezi [...] egónzela ilik egiaz. LE Doc 166. Nork segura nezake ez nauela herioak hatzemanen. Dh 122. Jesusek berak segurututen gaituz San Juanen agotik. Añ MisE 19. Seguratu prestuak [Napoleonek], gaxtoak izitu. Hb Esk 159.
    v. tbn. Mong 588. Gç 123. In Ch pról.
    azpiadiera-1.1
    (Aux. trans. tripersonal).
    Nok segurutuko deutsue elduko zareala bizirik egunsentira? Añ LoraS 129. Aita fraileak segurutu bedorri. Izt Carta a JJMg 17. Nik segurutzen dizut egun asko baña lenago idukiko dezula zure burua emakumeetan zorionekoena. Otag EE 1881b, 89. Hura laster igaroko zala gaxoak segurutu zion. Arr May 181.
    azpiadiera-1.2
    (Aux. intrans.). Asegurarse, quedar seguro, convencido. "S'assurer" Dv.
    Abantailan dabilela albailedi segura. E 233. Eta seguratzen naiz Iaunean, ezen neuror-ere sarri ethorriren naizela zuetara. Lç Phil 2, 24 (He, Bibl fida izan, Or, Ker, IBk uste izan, IBe espero izan ). Segura gaitezen frangoki ezen [...] eztutela enpatxaturen. Lç Ins B, 4r. Eta seguratzen gara haren gureganako amorioaz. Ib. E 6v. Ezen hartzaz, giristiño, ahal aite segura. EZ Man I 59. Zedin osoki segura / hill hura bera zela. Arg DevB 156. Segura zaitezte ez gaudezela lo. CartUrruñ 136. Segura zaitezte ez direla hemen gauzak nik pensatuak. Mong 586s. Segura zaite hagitzez gehiago direla zuk ez dakizkitzunak. Ch I 2, 3. Seguratuak izan behar baikara ez dugula gehiago errezibitzen bi ostiatan batean baino. CatLav 252s. (V 127) Eta segura zaitezte bethi ere zuekien izanen naizela mendeen akhabantzaraiño. He Mt 28, 20. Izan zaite seguratua Jainkoa dela haren lehenbiziko kausa. He Gudu 131s. Onetan seguratu ziran geiago begiz ikusi zuten marabilla batekin. Cb Just 92. Hori badakit, hortaz seguratua naiz. Brtc 152. Gloriará joatekó seguraturik daudénak. LE ( in BOEanm 795 ). Heien sentimenduak / ez direla ganbiatuak, / gaudela seguratuak. Iraultza 156. Guziak seguratuak dire Maria izan dela garbi. MarIl 84. Etzaitezila behinere goan oherat [...] seguratu gabe ontsa direla [abereak] . Dv Lab 230. Següratürik ordian han zela nahi izan ohoratürik eta ez bestetan. Ip Hil 201. Seguratzen da gure Jaun Erretora Bilbil errienta duela salatari higuina. Barb Sup 3 (v. tbn. Leg 67).
    v. tbn. INav 136. Lg II 102. Mih 120. Dh 118. Jaur 147.
    azpiadiera-1.3
    (Part. en función de adj.). Seguro, confiado.
    Presuna seguratuak. Ax 104 (V 70). Zeiñak laguntzen baititu humillak, eta humiliatzen fidosak eta seguratuak. Ch I 7, 1.
    sense-2
    2. Garantizar, asegurar.
    Seguraturik ehork eztu egun baten bizia. E 35. Hemengo irabazia ttipi da, ezta seguraturik ehuneko bat ere. Ax 226 (V 150). Nahi badute gure iurisdikzionetik erretiratu seguratzen tugu hekien biziak eta ontasunak. CartUrruñ 135. Oraiño gure erresuma / ezta bada seguratu. Gç 189. Seguratzen zien itsasoz bidalzen zuten oialdia. Mb IArg II 345. Eriotza on bat segura zadazu. Cb Eg II 98. Ez duk ez biharamunik seguraturik. Monho 112. Osasuna, bizitze luzea, onthasunak, eztauzkitzu Jainkoak seguratu. Dh 236. Zerren urten gura leukeen egoera ez jakiñeko eta nekezko onetatik, eta sendotu edo seguratu betiko subertia. (1846). BBatzarN 165. Baduket seguratua / oillo eihar baten trunkoa. Gy 281. Hoik guziak seguratzen ziotzaten ungi zabiltzanei. Hb Egia 9. Nik dakidana da, aphur bat ere seguraturik ez dudala. Dv LEd 160. Ezkontza seguratua zegoan, da nola egin da noiz erabakitzea palta zan. TxGarm BordaB 186.
    sense-3
    3. (G-azp ap. Gte Erd 15; SP, Urt, Ht VocGr, Dv, H), segurutu. Asegurar, afirmar (sin explicitar a quién). "Assurer" SP y Ht VocGr. "Affirmare" Urt I 401. "Assurer, affirmer" Dv. "Assurer, certifier. Hain ongi gezurra segura lezake nola egia" H.
    Eta hek erran ziezoten: erhoa aiz. Baina hark seguratzen zuen hala zela. Lç Act 12, 15 (TB seguratu; He seguratuki zioen). Bertze batek seguratzen zuen, zioela: segurki haur-ere harekin zen. Lç Lc 22, 59 (Or aitortu). Seguratzen zuelarik arimak hala zirela ubelduak. "Assurant" . SP POB 11. Eztela ausartatzen gauza hala dela osoki seguratzera. ES 157. Orra zenbat milagro [...] testigu-ekusleak bere juramentuz seguratzen dituenak. Mb IArg II 310. Testigu onek prozesoetan juramentuaz ala seguratu zuen. Cb Just 93. Seguratu ere bazuen ikhusi zuela apostolu hura. Lg II 264. Dakigúna diogúla, ta ikusi-dugúna seguratzen-dugúla. LE Io 3, 11 (Lç testifikatu, Dv lekhukotasun egin, Or aitortu). Santa Theresak seguratzen du ez duela egundeino deus galdatu San Josepen izenean. JesBih 444. Segura dezagun ez dugula sekulan hortaz dudatuko. Jaur 344. Edozeñek segurutu dezake [...] eraman izan zituztela [...] bei samalda andiak. Izt C 31. Billkuia gustatu tretuaz othe zen / nik eztut seguraturen. Gy 156. Aita Sainduak buldan Burunda aiphatzen; / han erregetu zela Garcis seguratzen. Hb Esk 52. Askok segurutzen dute [...] ez dagoela beste bat orrekin anzundu litekenik. Otag EE 1881b, 85. Alakorik beregan barrundatu etzuela segurutzen zuen. Arr May 182. Dudan ezin emanezko lekukotasunez seguratuak diren gauzen gainean finkatzen. Lap 36 (V 20).
    v. tbn. MarIl 85.
    sense-4
    4. Proteger, guardar; conservar.
    Laster egiten du etxera, pausatzera eta bere buruaren seguratzera. Ax 428 (V 277). Mundu hunetan ditutzun onen ere seguratzeko, berretzeko eta emendatzeko bide ona. Ib. 231 (V 154). Zure konszienzia geiagotik geiagora seguratuko baituzu bekatu mortal guzien kontra. SP Phil 88. Almakez ere ezin segura daiteke [idia] . Mong 589 (Interpr?). Soldadu berak eman zioten eskua seguratu naizik. Mb IArg I 232. Seguratuko dute len zutena ta [...] bilduko dute gañez zerbait. Mb IArg II 345. Segurátzeko bekála zerúko lotzáki dibinobátes amório naturále beardutenúra. LE Matr2 86. Hura galduaz nere bizia segurutu nai izan nuen. Arr GB 99. Ofiziyua seguratu det, / daukat ondo ikasiya. EusJok 148. (Interpr?) Amabi ta erditan juan ziran / arraia arrapatzera, / ordu bata ta berrogeian bat / seguratu ta etxera. Ib. 109 (Interpr?).
    azpiadiera-4.1
    (Part. en función de adj.). Seguro, protegido.
    Noiz izanen dut bake konpli hura, bake seguratua? SP Imit III 48, 3 (Ch seguratu; Mst y Leon segur, Ol eskier).
    azpiadiera-4.2
    (Con ablativo). " Etxea erretzetik, dirua galtzetik seguratzea " H.
    Ezta gizona osoki seguratua tentazionetarik. SP Imit I 13, 3 (Mst solt, Ol eskierrik). Neure Arima sekulako sepulturatik segura dezadantzat. Arg DevB 175. Orrek gordeko eta seguratuko gaitu pekatuan erortetik. Gco II 43. Arrisku ontatik seguratzearren. Berron Kijote 35.
    azpiadiera-4.3
    Guardar, poner a buen recaudo, vigilar. " Ardia ongi se(g)u(ra)tua dago (AN-gip)" Gte Erd 23.
    Hek bada ioanik segura zezaten sepulkrea, harria zigilaturik, goardekin. Lç Mt 27, 66 (He, TB, Or seguratu; Dv, IBe segurtatu, Ur ingurutu, Ip zerratü, Ker zaintzailleen ardurapean itzi, Echn, Samper aseguratu). Bere sosak [...] / seguratu nai baitzituen. Gy 241.
    azpiadiera-4.3.1
    (Aux. intrans.).
    Badituzue goardak: zoazte, segura zaitezte dakizuen bezala. "Vous assurez" . Lç Mt 27, 65 (He begirazi, TB zainarazi, Ur gorde, Dv, Ker, IBk, IBe zaindu, Samper goardia eseri, Ol yagon, Or zaitu).
    sense-5
    5. Asegurarse, asegurarse de conseguir (un objetivo, un objeto).
    Zuek seguratu duzue zuen salbamendua. Mat 300. Zeruko glori betikoa seguratu. Mb IArg I 318. Zure gloriako fin au seguratzeagatik. Cb Eg II 25. Eternitate dohatsuaren seguratzeko. Brtc 133. Ordu onek ondo emonik segurutu leizu Zerua. Añ EL1 23. Zuen betiko zoriona seguratu nai badezue. Gco I 400. Nere zerurako hautamena seguratzeko. Dh 125. Eta pekatu benialak baño ezpadaukaz konfesetara doianak, zer egin biar dau damua ta propositua segurututeko? CatLlo 70. Nahi dutenean etsaia enganatu / eta kolpe handi zenbait seguratu. Gy 270. Zure ospeko helburua seguratzeagatik. Dv LEd 58. Salbazioa segurutu lizaket. Arr May 33. Ura daukanak seguratzen du / mundu ontako zerua. Tx B II 41.
    sense-6
    6. (Part. en función de adj.). Seguro, cierto.
    Eta eztüt uste berzela deüs hunik ez següratürik egin datekiela. Etchart 8.1v.
    azpiadiera-6.1
    Seguro, infalible, que ofrece seguridad.
    [Esperantza] zeiña baidugu arimarentzat aingura seguratu eta fermu bat bezala. He He 6, 19 (Lç, Dv segur ).
    sense-7
    7. + segurutu (Lar, Añ), segurtu (Dv). "Assegurar, poner segura alguna cosa" Lar, Añ. "Afianzar, asegurar para que no caiga" Añ.
    Lurra seguratu zuen. "Stabilivit" (Ps 95, 10). Hm 61. Kalabrote lodi batekin barkua loturik, gelditu zeban nai ta nai ez seguruturik. Izt C 438. [Soka] hau nahi du itze batez seguratu paretan. Gy 118. [Arbolari] soka bat eman biar zitzayola / seguratzeko klasian. Auspoa 39, 71.
    azpiadiera-7.1
    Fortalecer (en un estado).
    Bere alaba maitea zeruko bidean seguratzeko. Cb Eg II 208. Konfesio jeneral on bat pakean egin, ta seguratu nai det [anima] . Cb Eg III 231.
    sense-8
    8. (Part. en función de adj.). Seguro, confiado.
    Konplitu hurren zenean denbora mundutik goan behar zuena, hartu zuen aire seguratu bat Jerusalemerat goateko. He Lc 9, 51 (Dv begithartea biphilik ).
    sense-9
    9. Confirmar.
    Leon hamabigarrenak eta Pio zortzigarren, bizi denak, seguratu diozkate oraino aintzineko Aita Sainduek eman izatu diozkaten pribilio guziak. JesBih 391.
    azpiadiera-9.1
    Garantizar, apoyar un testimonio.
    Gure erranaren seguratzeko Jainkoa lekhuko hartzea. CatJauf 78.
    sense-10
    10. Asegurar (con una póliza de seguro). " Etxea seguratua zuten (B)" Gte Erd 23.
    azpisarrera-1
    EZIN SEGURATUZKO. "(Chose) qu'on ne peut [pas] assurer" SP.

    seguratu

    seguratu
    << sasiezkontza 0 / 0 sigi-saga >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper