Harremana

    OEH - Bilaketa

    437 emaitza ezkontza bilaketarentzat

    Sarrera buruan (47)


    Sarrera osoan (390)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    topatu.
    tradizioa
    Tr. En la tradición septentrional y guipuzcoana la forma general es topatu, y topau en la vizcaína, donde en menor medida se documentan tbn. topadu y topeu. En alternancia con topa(t)u hay ademas part. topa en R.M. Azkue (PB 77), E.M. Azcue (BeinB 76), Echeita (Jos 134), Orixe (Eus 333), Mendaro Txirristaka (151), S. Mitxelena, Etxaide, Erkiaga (Arran 18) y Berrondo (Kijote 35). En la tradición alto-navarra se documenta la forma opatu en Lizarraga de Elcano y en varios manuscritos de los ss. XVIII y XIX (opa en unos versos recogidos en Balad ); epatu en IntzSerm, upatu en Inza, y topatu en Iraizoz y en EvAN (Mt 18, 28). Hay tbn. upatu en Olabide (Ex 23, 4), Loramendi (122) y Zaitegi (Sof 79). En DFrec hay 26 ejs. de topatu.
    sense-1
    1. (V-ger-gip, G, AN; VP 89v, Lar, Añ, Izt 58r, VocCB , Dv (V, G), H (V, G)), opatu (AN-araq-ulz-egüés-olza; Dv (AN)), topa (V, AN-gip?), opa, epatu, upatu Ref.: Bon-Ond 156; A (topa, topatu, opatu); Ort Voc (topa); Iz Ulz, IzG (opatu), ArOñ (topau); Satr VocP (opatu); Etxba Eib (topau); Echaide Nav 304-305; Holmer ApuntV ; EAEL 240; Elexp Berg (topau); Gte Erd 116 y 288.
    Encontrar, hallar. "Topar, hallar" Lar y Añ. "Encontrar, topar uno con otro, (c.) alkar topatu" Añ. "Ópatu dút gauzé bat, he hallado una cosa" Iz Ulz. "Ezta bide bastarrian upatua ez, algo vale, algo estimamos" Inza (ap. DRA). "Lasto artian jostorratza topatzia lakotxe gatxa" Etxba Eib. En AxN se explica edireitea (403) por opatzea, y ediren (394) por upatu. Tr. No lo encontramos al Norte.
    Bere bizian oi ez ebela / jente obarik topadu. Lazarraga A6 1170r. Dama eder bat topa nezan. Ib. B16 1181r. Lenen topatzen dezun pobreari orrako botoi orietatik bat eman bear diozu. Cb Eg III 390. Jangoikoaen bide santuan aurkitu eta topetan direan enbarazu eta difikultadeak. Oe 126. Eta opatu zitue tenploan zeudéla saltzen idiak ta ardiak. LE Io 2, 14 (Lç eriden, He, TB, BiblE aurk(h)itu, Dv atzeman, Leon kausitu; v. tbn. opatu en LE Kop 37). Ainbeste gaitzerentzat remedio bat ezin epatu zuela. IntzSerm 180 (v. tbn. otro ej. en la misma pág.). Eztakit topauko dan inun andrakume euskaldunak baño senduagorik. Mg PAb 147. Bakerik topadu ezinda. Mg CO 235. Eta gaitzik edo utsegiterik batere topatzen ezpazion ere [...]. Gco I 452. Asto batek basoan zebillela, topatu zuen leoia, ta diotsa oni: [...]. VMg 74. Adiskide on bat topau dabenak, ondasun andija topau dabela. fB Ic II 209. Zenbatek opatu dute eriotza alimentuen eta medikamentuen? LakDot 234. Elizaren etsaiak billatzen, / topatu ta garaitzen. It Fab 202. Filistintarrak Israelen sartuta, topatu guzia [...] ondatzen zutela. Lard 173. Nor bere aldetik, isillik baratzan sartu eta elkar laster topatu zuten. Ib. 303. Ordutik ibilli naiz / [txoria] topatzen al dedan. FrantzesB II 97. Emendik illabetera etortzen bada, merkiago topatuko ditu. Sor Gabon 33. Eta gauzaren bat topau edo aurkitu izan dabenak. Itz Azald 108.
    ( s. XX) Opatu zuten illik. (Larrainzar, 1905). FLV 1988, 269. Senargei oberik eztau topako. Echta Jos 169 (235 topau). Eskatu ta emango zaizue, billatu ta upatuko duzue. Inza Azalp 128 (133 opatu). Laur ardit nintuen sakelan, / ezarri ditut arrandan; / intresa topa dezadan. Ox 134. Zelaira dua neskatxa, / mattasun ona topetan. Laux AB 18. Zabaldu zuen liburua ta topatu zuen arako itz aiek idatzirik dauden lekua. Ir YKBiz 77. Ezkontza bitartez bere zoriona topatu. Etxde AlosT 96. Egurastokitik ninjoala, Yon topatu dut. Txill Let 82 (v. tbn. 51). Etzuten begien ikusmiran iñoren arrastorik topa. Etxde JJ 111. Elurrak, gañek (t)opatzen ditu. (AN-ulz). Inza NaEsZarr 1014. Ama Birjina ta aren semea / opa nituan bidean. Balad 187. Urrengo goizean oraindik bizirik topatu zuten etxekoak. BAyerbe 58. Lantzien mutillen bat edo beste il batzuetarako topau naian. Gerrika 25. Bidea topatu du azkenean: beranduegi? MIH 299. Haiengan maiz topa daitekeelako noski bestetan urri dabilen naturaltasuna. MEIG II 106. Eta biek elkar topatuz gero, berez bezala dator elkarrizketa bizia. Ib. 72.
    v. tbn. Zuzaeta 74. AA I 625. Izt C 38. Bil 118. Arr GB 115. Aran SIgn 36. Xe 167. Alz STFer 141. Urruz Urz 39. AB AmaE 286 (290 -au). Bv AsL 52. Apaol 98. Moc Damu 10. AzpPr 27. Ill Pill 22. Noe 94. Lh Yol 35. Mok 13. Tx B II 65. Or Eus 229 (Tormes 85 -au). ABar Goi 36. Mde Pr 303. SMitx Aranz 125. JAIraz Bizia 58. Anab Poli 15. SM Zirik 121. MAtx Gazt 34. Arti MaldanB 229. And AUzta 57 (101 -au). Berron Kijote 21. Balad 102 (-adu; 192 topau). Topau: DurPl 115 (topetan). Astar II 126 (topetan). JJMg BasEsc 252. CatLlo 65. Ur MarIl 72. Kk Ab I 14. Azc PB 325. Altuna 107. Otx 84. Enb 183 (194 topeu). Bilbao IpuiB 275. Erkiag BatB 175. Osk Kurl 119 (topetan, 41 topeu). BEnb NereA 35. Ataño TxanKan 116. Opatu: MurSerm 72. LakSerm 316.
    sense-2
    2. (V-arr, G-azp-nav, AN-gip-arce-burg) Ref.: EAEL 270; Gte Erd 288 .
     (Aux. intrans.). Encontrarse (con alguien).
    Leku onean topadu gara, / Jaun Zerukoak gurarik. Lazarraga A7, 1172r. Kalean aurrez-aur topa giñeanean. Echta Jos 157 (v. tbn. 319). Eta ainbeste aldiz topatu giñan errietan eta oso lagun giñala ez dago esan bearrik. Uzt Sas 23.
    azpiadiera-2.1
    (Con sociativo o instr.).
    Etsaiorrez / topa nindin gradaetan. Lazarraga A25, 1197r. Topadu zan arzai bigaz. Ib. A, 1147r. Ala bearrez, galai gazte batekin topatu zan. Cb EBO 41.
    azpiadiera-2.1.1
    Ama-Semeakin bat / topa geranetik.SMitx Aranz 241.
    sense-3
    3. (H), topa (SP).
    Tropezar. "Rencontrer, se heurter à" H.
    Atzeraka asi naiz urrats txikiz. Maitxo batekin topatu, zapasalto, ta txarro bat puskatu da lurrean. Txill Let 88.
    sense-4
    4. (Ht VocGr, Lecl, Arch VocGr, Dv, H, Lh). "Accepter" Ht VocGr. . "Toper, convenir" Arch VocGr. . "Accepter une proposition; prendre au mot" Dv. "Accepter une offre, une proposition" H.
    [Horiek guziak] bihotzez topa edo akzepta detzakegu. He Gudu 151. Elhestan ari zirelarik erran zereioan [...] dolü zereioala haurrik etzialakoz. Berziak nahi bazian emaztiareki ützi etzatera hitz eman zereion, bat eginen zereiola; topatürik heltü zen hantik seme bat izen Artaxerzes ükhen ziana. Egiat 275. Badioazko [Simoni] bigarren galdearen topatzerat. Berritz ere Simonek galdea goratzen diote, eta nahi ditu hirur hogoi mila libera bere etxolaz. Hb Egia 18. Trufak trufa, kargak karga, lanak lan, zer egin dugu? Han hemenka, zenbeit herritan, ahal ginuenetan, etsaiaren hitza topatu. HU Zez 114. Gogo onez barkatzen daiat, Ganix. Topa zak esku hau! Zerb BiGo 309. Gure gain utzi zuten parioaren topatzea eta jujatzea. Larre ArtzainE 148.
    sense-5
    5. "Choquer avec les verres" Foix. v. TOPA EGIN.
    Crauko ardoa gañezka dago edontzian; ots, topa dezagun, aiton! Or Mi 7.

    topatu

    topatu
    << tirria 0 / 0 trakeskeria >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper