OEH - Bilaketa
971 emaitza horra bilaketarentzat
Sarrera buruan (18)
- HORRA (1 hor)
- horra
- horra
- HONA ETA HORRA (hona)
- HONA-HORRA (hona)
- HORRA BADA (horra)
- HORRA ETA HONA (horra)
- HORRA-HARA (horra)
- HORRA-HARAKO (horra)
- HORRA HEMEN (horra)
- HORRA-HONA (horra)
- HORRA-HONAKA (horra)
- HORRA HOR (horra)
- HORRA HORKO (horra)
- HORRA HORTIK (horra)
- HORRA IZAN (horra)
- horra izan
- HORTIK HORRA (1 hor)
Sarrera osoan (497)
- 2 abantzu
- abaskor
- aberats
- aberexka
- abia
- abiamen
- adarkatze
- 1 adimendu
- adimendugabekeria
- adiskide
- aditu
- adoratzaile
- adorazio
- ados
- adu
- ageri
- agerleku
- agor
- agorgailu
- ahal
- ahalketu
- ahamen
- aharrabide
- ahaztu
- ahitu
- ahizpa
- aho
- aholkulari
- ahul
- ahuntz
- ahuntziño
- ahuspe
- ahuña
- aiduru
- aieru
- aintxuño
- aintzira
- aipamen
- aipatu
- airatu
- 1 aire
- aireburuzka
- 1 airos
- aiseria
- aita
- aitaginarreba
- 1 aitor
- aitzakia
- aitzin
- aitzineko
- aiztur
- akitu
- akuilatu
- akusatzaile
- 1 ala
- alabadere
- 1 alatu
- aldagarri
- aldategi
- aldatze
- alderdi
- alegeratu
- altxagarri
- altxatu
- amarratu
- amarrutsu
- 2 amatu
- amesgile
- ameslari
- amestu
- amilka
- amodio
- anarte
- andana
- andre
- angelus
- animale
- anitz
- antolatu
- antzarazain
- anuntziazio
- apaintze
- apaizkunde
- apasta
- apezpikutasun
- apoplejia
- apostolu
- aralde
- arauz
- ardo
- argi
- argitaratu
- 1 argitu
- arlote
- arnotoki
- arraitsuki
- arranguratu
- arrapiztu
- 2 arrastatu
- arrastelatu
- arrats
- arratsalde
- arrauba
- arrazoi
- arroila
- 1 arte
- 1 arteka
- artifizio
- artino
- arto
- artoski
- ase
- asentu
- 1 aski
- asmatu
- aspaldi
- astaña
- aste
- asto-pata
- asun
- 1 ate
- atera
- ateraldi
- atorra
- atsegin
- 1 atxiki
- 1 atzar
- atzeman
- 1 aulki
- aurkitu
- aurpegi
- aurre
- ausiki
- auzo
- aza
- azeri
- azienda
- azken
- azote
- azpi
- aztaparratu
- aztoratu
- 1 ba-
- bada
- bafada
- bahe
- baina
- bait-
- baitezpada
- baizik
- bakan
- bakar
- baketu
- baketzaile
- 1 bala
- balaku
- balantza
- 7 baldar
- baldinba
- 1 balditu
- balentria
- banbaz
- bandera
- baratu
- baratxuri
- baratz
- barau
- barna
- barne
- barrandatu
- 1 barren
- barrenki
- bartz
- basaerramu
- 1 basatu
- baserri
- basur
- bataiatu
- bataio
- bateratu
- bazter
- bazterreratu
- baztertu
- bedeinkatu
- begietaratu
- begietsi
- begiztatu
- beha
- behar
- behar izan
- behartu
- 1 behatu
- behaztopagai
- behe
- beheiti
- beheramendu
- beheratu
- behin
- beilari
- bekatu
- 1 belar
- belaunikatu
- beldurtu
- 2 ber
- 1 berandu
- berde
- bereizi
- berenez
- 1 berga
- berina
- 1 berme
- bero
- berreuskaldundu
- berriketari
- 1 berriki
- berritu
- berritzaile
- berriz
- 1 berro
- bertutetsu
- bertz
- besagainka
- besape
- besazpi
- beste
- bete
- betezpal
- beti
- betiraun
- bezainbat
- bezala
- bezino
- bi
- bidaia
- 1 biga
- bigarren
- bihotz
- biko
- bila
- bilduma
- bilkura
- bilur
- biluztasun
- birao
- biratu
- birazkako
- birigarro
- bista
- bistaratu
- bitxikeria
- bizardun
- bizitu
- bizkarroi
- bizkitartean
- boltixur
- 1 bon
- borrero
- bospasei
- botika
- boz
- brasta-brasta
- brist
- bukatu
- burdineria
- burfudia
- buruberotze
- burumehe
- buruz
- buruzkintza
- dabantal
- dalanda
- danga
- dardaratu
- deblauki
- 1 deitu
- delako
- denbora
- depot
- deretxo
- desafio
- desertu
- desesperazio
- dilin
- dir-dir
- dirdiratu
- dohain
- dohatsu
- dolda-belar
- doloros
- dolu
- dorpetasun
- dozier
- duda-muda
- ebatsi
- edale
- egon
- egontoki
- eguerdi
- 2 egun
- egur
- ehortzetaliar
- 1 ekain
- ekarri
- elbarri
- 1 ele
- elekari
- 1 eleketa
- eliza
- eliztiar
- elkarlan
- elkor
- emanarazi
- enara
- enbarazu
- eneatze
- engoitik
- enkanteka
- enul
- erabili
- eragintza
- erakuskuntza
- erakutsi
- 1 eraman
- 1 erdi
- erditsu
- erein
- eritasun
- 3 erkin
- ermitaugo
- erori
- errabiamendu
- erran
- erreberia
- errebolber
- erreboltatu
- erredura
- erreferendum
- errekaño
- errientsaño
- erro
- errugbi
- ertzoarazi
- eskaintzaile
- esker
- eskergaitz
- 1 esku
- eskualde
- eskuin
- eskuratu
- espantagarri
- espezialista
- estai
- estali
- estekailu
- eta
- etoira
- etsenplu
- etxekoandre
- etxekoandrego
- etxeño
- etzan
- ezabaki
- ezagutza
- 1 ezin
- ezin-egin
- ezjakin
- ezkabia
- ezkutapen
- ezontsa
- eztitasun
- faktore
- faltsu
- famatu
- fexanta
- fini
- fiskeria
- floka
- fontantxa
- fuila
- fundazio
- funditu
- funts
- fuxiztu
- gabe
- 1 gai
- gain
- gaindi
- gaitzarazi
- gaizki
- gaizkondu
- gaiztagin
- gaizto
- gako
- galarazi
- galdu
- galerna
- galtzagorri
- galtzarbe
- ganibet
- 1 garai
- garaitzaile
- garbiro
- gazte
- gero
- 1 gibel
- giristino
- gisa
- gogo
- gogoragarri
- gogoratu
- goiheraska
- gonbidatu
- goren
- gormant
- gorritu
- gozo
- guardari
- gudu
- gupidetsi
- gutiziagarri
- gutxi
- guzti
- habia
- habituda
- haboro
- haia-haia
- 1 hain
- hainbat
- hainbeste
- haizebe
- 1 hala
- hamar
- han
- handi
- handitu
- hanpatu
- 1 hara
- haragitu
- haraindi
- harakai
- harea
- harpe
- harrapatzaile
- harrarte
- harro
- harruli
- 1 hartu
- 1 hartze
- haserretu
- hasi
- hastapen
- haste
- hats
- hatz
- haur
- hausnartzaile
- hauta
- hautetsi
- hauts
- hautsi
- 1 hazka
- 1 hazta
- hedailo
- hedatu
- 2 hego
- heldu
- hemen
- herbal
- herri
- herstura
- hertsiki
- hetikatu
- hezur
- hezurgiltzatu
- 1 hil
- hilkor
- hiru
- hobe
- hoben
- hodeipe
- 1 hola
- hona
- 2 hondar
- hontz
- 1 hor
- 1 hordi
- horradino
- horrantz
- horrara
- horrat
- horratu
- horratx
- horrenbeste
- horrera
- hotz
- 1 hozte
- 2 hu
goiburua
hilkor.
sense-1
1.
(L, BN, S; Gèze, Dv, H; i- V, G, AN, B, BN, Ae, R; Lar, Añ, H),
ilgor (BN-bard-arb, S)
Ref.:
A (ilkoi);
EI
35
.
"Mortal, capaz de morir" Lar, Añ. "Fallecedero" Lar. " Horra bizitze hilkor huntako itsasopean gabiltzala (He), [...] cette vie mortelle. Jainkoaren semea gure bezalako haragi hilkorraz jauntzia (Jaur San Joseperen ilhabetea 100)" Dv. "Mortal, propenso a morir" A. En AxN se explica mortal (72) por ilkor. Tr. Documentado desde mediados del s. XVII tanto al Norte como al Sur. En DFrec hay 5 ejs.
Gizon hilkor baten beldur. SP Imit III 36, 3 (Ch hilkor; Mst hil behar dian bat). Lur hilkor hunetarik ilkhiten. SP Phil 298 (He 298 hilkor). Nere animagatik, gorputz artu ta illkor edo mortal egin ziñan. Cb Eg II 43. Gizon hilkorrera. 'Corruptibilis hominis' . TB Rom 1, 23 (IBk, IBe hilkor; Bibl, Ker ustelkor ). Bizitze hilkor. MarIl 47. Birjina sainduak hil behar izan du, hilkor zituenak oro uztekotzat. Jaur 366. Aragi ilkorrean bizi zala. Itz Azald 74. Gorputz ilkor. Or QA 191. Hilkor sortu ginen ta zer erremedio! Xa Odol 111. Jasotzen du bere burua, hilkorra izan arren, jainko hilezkorren gainetik. MIH 324.
v. tbn. Mst III 51, 1. Lg II 166. Brtc 22. Monho 78. CrIc 19. CatElg 146v. Añ MisE 76. Gco II 24. fB Ic III 174. MarIl 125. Lard 508. Dv LEd 87. AxIp 454. Aran SIgn 28. AB AmaE 196. Bv AsL 112. Lap 114 (V 53). Jnn SBi 120. Ip Hil 267. Arb Igand 98. Ag Ezale 1897, 127b. A RIEV 1909, 158. Laux BBa 126. JE Bur 39. Zink Crit 18. Ol y Pi Imit III 47, 2. Inza Azalp 80. Ox 76. Enb 91. Jaukol Biozk 58. Vill Jaink 114. Ibiñ Virgil 114
"Mortal, capaz de morir" Lar, Añ. "Fallecedero" Lar. " Horra bizitze hilkor huntako itsasopean gabiltzala (He), [...] cette vie mortelle. Jainkoaren semea gure bezalako haragi hilkorraz jauntzia (Jaur San Joseperen ilhabetea 100)" Dv. "Mortal, propenso a morir" A. En AxN se explica mortal (72) por ilkor. Tr. Documentado desde mediados del s. XVII tanto al Norte como al Sur. En DFrec hay 5 ejs.
Gizon hilkor baten beldur. SP Imit III 36, 3 (Ch hilkor; Mst hil behar dian bat). Lur hilkor hunetarik ilkhiten. SP Phil 298 (He 298 hilkor). Nere animagatik, gorputz artu ta illkor edo mortal egin ziñan. Cb Eg II 43. Gizon hilkorrera. 'Corruptibilis hominis' . TB Rom 1, 23 (IBk, IBe hilkor; Bibl, Ker ustelkor ). Bizitze hilkor. MarIl 47. Birjina sainduak hil behar izan du, hilkor zituenak oro uztekotzat. Jaur 366. Aragi ilkorrean bizi zala. Itz Azald 74. Gorputz ilkor. Or QA 191. Hilkor sortu ginen ta zer erremedio! Xa Odol 111. Jasotzen du bere burua, hilkorra izan arren, jainko hilezkorren gainetik. MIH 324.
v. tbn. Mst III 51, 1. Lg II 166. Brtc 22. Monho 78. CrIc 19. CatElg 146v. Añ MisE 76. Gco II 24. fB Ic III 174. MarIl 125. Lard 508. Dv LEd 87. AxIp 454. Aran SIgn 28. AB AmaE 196. Bv AsL 112. Lap 114 (V 53). Jnn SBi 120. Ip Hil 267. Arb Igand 98. Ag Ezale 1897, 127b. A RIEV 1909, 158. Laux BBa 126. JE Bur 39. Zink Crit 18. Ol y Pi Imit III 47, 2. Inza Azalp 80. Ox 76. Enb 91. Jaukol Biozk 58. Vill Jaink 114. Ibiñ Virgil 114
azpiadiera-1.1
(Uso sust.).
Mortal (como equivalente de 'ser humano').
Zeiñ ilkorrek ez lituzke emango pozik bere biziko urterik oberenak [...]. Otag EE 1882c, 447. Zerorren aginduak, ilkor batenak izaki. Zait Sof 173. Menderdi hontan hilkor batxok ez ditu ukitu. Mde Pr 117. Zuengana etorri naiz ilkor bezala ez, Iainko ezilkor bezala baizik. Zait Plat 76. Keresek lenengoz irakatsi zien ilkorrei burniarekin lurra iraultzen. Ibiñ Virgil 72.
v. tbn. A Ardi 124.
Zeiñ ilkorrek ez lituzke emango pozik bere biziko urterik oberenak [...]. Otag EE 1882c, 447. Zerorren aginduak, ilkor batenak izaki. Zait Sof 173. Menderdi hontan hilkor batxok ez ditu ukitu. Mde Pr 117. Zuengana etorri naiz ilkor bezala ez, Iainko ezilkor bezala baizik. Zait Plat 76. Keresek lenengoz irakatsi zien ilkorrei burniarekin lurra iraultzen. Ibiñ Virgil 72.
v. tbn. A Ardi 124.
azpiadiera-1.2
(S ap. Lrq
; VocBN
→Lh).
"Disposé à s'éteindre: argi hilkor, chandelle disposée à s'éteindre" VocBN . " Argi hilkor, lumière faible" Lh. "Qui se éteint aisément" Lrq.
"Disposé à s'éteindre: argi hilkor, chandelle disposée à s'éteindre" VocBN . " Argi hilkor, lumière faible" Lh. "Qui se éteint aisément" Lrq.
sense-2
2.
Mortal, que causa la muerte.
"Pecado mortal, oben ilgorra
"
BeraLzM (s.v. mortal).
Cf. VocNav: "Ilkor, nombre popular del hongo 'Amanita phalloides'". cf. BEKATU HILKOR. v. hilgarri.
Hanbertze kolpe hilkor. MarIl 87. Atheratu zen bere dolore hilkorretik. Jaur 160. Gaisotasun ilkorrenak ere [sendatzeko grazia] . Aran SIgn 83. Zer estutasun ilkorra izango zan anima bedeinkatu onena. Ag Serm 176.
Hanbertze kolpe hilkor. MarIl 87. Atheratu zen bere dolore hilkorretik. Jaur 160. Gaisotasun ilkorrenak ere [sendatzeko grazia] . Aran SIgn 83. Zer estutasun ilkorra izango zan anima bedeinkatu onena. Ag Serm 176.
azpisarrera-1
BEKATU HILKOR.
v. bekatu.
azpisarrera-2
EZIN-HILKOR.
Inmortal. v. hilezin.
Anima ezin illkorra edo ezin ill ditekeana da. Ub 157. Aren gerizak erri-baratzak / ezin-ilkor egin ditu. Ldi BB 152.
Anima ezin illkorra edo ezin ill ditekeana da. Ub 157. Aren gerizak erri-baratzak / ezin-ilkor egin ditu. Ldi BB 152.
azpisarrera-3
HILKOR EZIK.
Mitxeletak, ilkor-ezik beren ustez. 'Las que créense inmortales' . Ldi BB 74.
Mitxeletak, ilkor-ezik beren ustez. 'Las que créense inmortales' . Ldi BB 74.
hilkor
-
hilkor....
-
1. (L, BN, S; Gèze, Dv, H; i- V, G, AN,...
-
(Uso sust.). Mortal (como equivalente de...
-
(S ap. Lrq ; VocBN →Lh). "Disposé à ...
-
2. Mortal, que causa la muerte. "Pecado ...
-
BEKATU HILKOR. v. bekatu....
-
EZIN-HILKOR. Inmortal. v. hilezin. Anima...
-
HILKOR EZIK. Mitxeletak, ilkor-ezik bere...
<< 1 hil 0 / 0 hiru >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
