1133 emaitza bi bilaketarentzat - [801 - 900] bistaratzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-06-09 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu OEH-EEBS corpusetan.
birringailu : AB38 1 (triturador), HiztEn (1 Likidoa tanta txiki-txikitan botatzea ahalbidetzen duen tresna; 2 Elikagaiak xehatzeko tresna; 3 teknol. Material bat zatitan txikitzen duen makina), Euskalterm 5 (1 'triturador' itzulia, beste 1 'pulverizador'; eta birringailu orokorra: trituradora universal; zabor-birringailu: triturador de basuras; motorgabeko birringailu eta hauskailuak: pulverizadores y espolvoreadores sin motor) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50, LurE // 'rallador' itzulitako bestea arraspagailu 2: Euskalterm 1 (arraspagailu xehe: rallador de paso fino; arraspagailu larri: rallador de paso grueso).
Bazar Hiztegia: arraspagailu ('rallador') // DenSuk: birrindu : rallar / râper; birrineztatu : empanar / paner; Birrineztatu: Arrautza irabiatuan eta ogi birrindutan pasa jaki bat, oliotan edo gurinetan frijitu aurretik. Birrineztatzeko modu bat baino gehiago dago; xehatu : picar, triturar / hacher, broyer; eta gazta birrindua: 58, 80, 96; ogi birrindua: 60, 74; ogi-mami birrindua: 48; koko birrindua: 130, 150; limoi-azal birrindua: 154, 160, 164 // Cocinan: arrallatu (ogi a., gazta a., limoi a., dultze a.).
birringailu : HiruMila (1 (aparato) triturador / 2 (aparato) pulverizador / 3 (aparato) rallador); ElhHizt (triturador; rallador); Casve EF (1 racloir / 2 pulvérisateur); PMuj DVC (pulverizador, rallador, triturador) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.
Erdal rallador / râpe formen ordainak: arraspa : XarHizt, HaizeG FB, T-L LBF; berega : PMuj DCV (rallador, rallo), Azkue Aurkibidea (rallo); birringailu : HiruMila, ElhHizt; karraka : XarHizt, Casve FE (eta karrakalarri; karrakaxehe), HaizeG FB (karraka-larri: râpe à gros grains; karraka-xehe: à grains menus), T-L LBF // eta beste hauek: HiruMila: xehagailu; XarHizt: harraskailu; Casve FE: braska; HaizeG FB: karrakakin; PMuj DCV: apurtailu; rallo: (rallador) 1 apurtailu; 2 (raspador): karraska, arraska // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE.
HitzIrud: "birringailua = rallador de pan, queso...".
forma berri, egoki, premiari erantzuten diona.
-gailu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-06-09 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-tze.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
AS: behin eta birritan
behin eta birritan
bi aldiz
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
-rts- egin ez dadin
birsaldu, birsal, birsaltzen. du ad.
birsaldu, birsal, birsaltzen
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:36 | 1998-06-09 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z6:LBeh | 2011-07-05 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z10: LBeh70 | 2020-06-16 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
birsorkuntza 11: Juan Mari Arregi, Nagore Irazustabarrena, EiTB.com 9. // birsorkuntza 69.
EPG: birsorkuntza 14: Berria 12, Filosofia apaingelan, Xabier Olarra.
birsortu da/du ad. Berriz sortu. Ik. sorberritu; birjaio. Piztueraren bidez itxaropen bizi baterako birsortu gaituelako
Euskalterm (Ingur.): regeneración birsorkuntza (TN).
es regeneración / fr régéneration: Adorez: - / Elhuyar: (Biol.) birsorkuntza / Labayru: 3 (biología) birsorkuntza / Zehazki: (biol) birsortze, erregenerazio / NolaErran: -.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
Bebil (forma berri finkatu gabea; cf. birsortze).
Hedatu gabea da; oraingoz ez da sartuko.
Hainbat arlotan erabilia, eta jasotzekoa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
-rts- egin ez dadin
birsortu, birsor, birsortzen. da/du ad.
birsortu, birsor, birsortzen
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh74 | 2022-06-07 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu.
LB: 74 (UEU 26); ETC: 108.
Elhuyar: birsortzaile iz./izond. regenerador, -a; regenerativo, -a; medikuntza birsortzailea: medicina regenerativa; Adorez: birsortzaile: adj. regenerador/ra, reproductivo/va; Labayru: 0; NolaErran: 0; Euskalterm: 0.
birsortu, birsor, birsortzen da/du ad. Berriz sortu. Ik. sorberritu; birjaio. Piztueraren bidez itxaropen bizi baterako birsortu gaituelako.
Erabilia eta jasotzekoa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm |
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | EArau | 2005-06-24 | |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:005 | 2002-11-12 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
ez dugu aurkitu.
birtualitate 5: GAO 1993 2 (adib.: "Zordunari, kargen titularrei, baleude, eta helbide ezezagunean egoteagatik zuzenean jakinarazi ezin zaien interesatu guztiei, ediktu hau argitaratuz legezko birtualitate osoarekin jakinarazitzat hartuak egon daitezen"), UZEI 2 ("Gehienez ere halako txosten batek balio dezake baliabide horren diskurtso teknikoari buruz [...] horren birtualitate teknikoei buruz aritzeko", "Baliabide bezala dituen birtualitate teknikoak"), J.A. Leizaola ("Egoera paradogikoa da benetan: alde batetik itsumustuan jasaten ditugu gure inguruari ez dagozkion ustezko merezimenduak eta inork ez deritzo beharrezko merezimenduon birtualitatea azaltzeari"); birtualtasun 2: J. Apalategi ("gizaki-anderekien jomugen mugagabetasuna eta birtualtasunen aberastasuna kontutan, beharrak ere ezin hesituzko direla adierazi behar dugu"), ELA/STV 1992 ("moneta defentsa edo kanpo harremanak estatuzgaindiko instantziei transferitzen ari dira mugen birtualtasuna bitartean zirriborratzen doalarik").
birtualtasun : HiztEn (birtuala denaren nolakotasuna), LurE (birtual denaren nolakotasuna), Euskalterm 1 (izangaitasun sinonimoarekin) // Ez ditugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50.
birtualitate : Barthes 68: "hitz poetiko bakoitza ezusteko objetu bat da, Pandoraren kutxa halako bat, zeinetik haizetaratzen baitira lengoaiaren birtualitate guztiak"; birtualki : EFrom: "askatasunaren aldeko burrukaldi luze eta birtualki taigabekoetan, etapa jakin batean zapalkuntzaren kontra burrukaturiko klaseak", "gizabanakoak birtualki berbera dirau, eta gizarteak bere bulkada naturaletan presio handiagoa egiten dionean bakarrik izaten ditu aldaketak", "negoziogizon txiki edo ertainak, bere burua kapital nagusiaren botere itogarriak birtualki mehatxaturik ikusten duenak", "Gaurregun kanpoko tabua ezabatu egin da birtualki, baina barne-oztopoek oso indartsu diraute"; Feud: "Arimaren iraganaren izakerazkoa bilakatuko da, beraz, bere ondorengoek ez dutela desagertaraziko, iragan historikoan gertatu ohi denez; bere ondorengoekin batera indarrean jarraituko du, birtualki edo aldiberekotasun errealean"; Barthes 142: "Horrenbestez, birtualki, lengoaiaritza guztia gainbehera erortzen zen, ezen zientzia horrek ez du sinesten esaldian baino...".
birtualtasun : ElhHizt (virtualidad), EskolaHE (birtuala denaren nolakotasuna), PMuj DVC (birtualidad) // Ez ditugu aurkitu ap. HiruMila, EuskHizt, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.
EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
birtualtasun egokiagoa dela uste du lantaldeak, birtualitate erabiliagoa den arren.
-tasun/-tate.
- [E116]: 'ni, holakoetan, lantaldearen alde agertzea nahiago dut, kontuan harturik ditugun datuak'.
- Erabakia: Erabakia (2005-06-24): 'sartu birtualitate'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:003 | 2002-11-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu.
birtualki 3: Hitz-ordena ("Elementu nominal guztiak birtualki bederen galdegai izan daitezkeelarik, hona hemen gainontzeko posibilitate guztiak"), F.J. San Martin ("Ezaguera berri honek, argitasun pragmatikoz errebindikatua, aurretik pintura eta eskultura birtualki gainditzea zekarren"), A. Gabikagogeaskoa ("Gaurregun kanpoko tabua ezabatu egin da birtualki, baina barne-oztopoek oso indartsu diraute, plazer zentzualak onespen kontzientea jaso arren"); birtualizazio 1, E. Antxustegi ("Klase-antagonismo iraunkor horren birtualizazioak zera suposatzen du...").
Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.
birtualki : Vill Eliza (237: "Agerkundean formalki dagoena [...] Jainkoaren Agerkundean birtualki dagoena"; 239: "Formalki ez, baina birtualki goi-agertuak dei daitezkeen gauzak"); KFedea (148: "Egia horiek [...] Eskrituran edo Tradizioan egon behar dute #mdash# esplizitoki, inplizitoki, birtualki edo nola, hori beste kontu bat da; hemen ez gara horretan sartuko"); EFrom (17, 22, 102, 143: "askatasunaren aldeko burrukaldi luze eta birtualki taigabekoetan, etapa jakin batean zapalkuntzaren kontra burrukaturiko klaseak", "gizabanakoak birtualki berbera dirau, eta gizarteak bere bulkada naturaletan presio handiagoa egiten dionean bakarrik izaten ditu aldaketak", "negoziogizon txiki edo ertainak, bere burua kapital nagusiaren botere itogarriak birtualki mehatxaturik ikusten duenak", "Gaurregun kanpoko tabua ezabatu egin da birtualki, baina barne-oztopoek oso indartsu diraute"); Freud (Arimaren iraganaren izakerazkoa bilakatuko da, beraz, bere ondorengoek ez dutela desagertaraziko, iragan historikoan gertatu ohi denez; bere ondorengoekin batera indarrean jarraituko du, birtualki edo aldiberekotasun errealean); Barthes (142: "Horrenbestez, birtualki, lengoaiaritza guztia gainbehera erortzen zen, ezen zientzia horrek ez du sinesten esaldian baino...").
birtualki : HiruMila (virtualmente), PMuj DVC (virtualmente) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.
EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-ki.
adlag.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:HBL | 2002-11-12 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z7:HBL | 2014-07-22 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z10: LBeh79 | 2020-12-23 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
LBeh (2014-04-03): birtuosismo 42: Consumer (Musika eta telebista alorretako birtuosismoaren agerpen bikaina, zinez), Berria 28 (adib.: Orain teknika ikasteko gogoa daukat berriz; baina, kontuz, birtuosismoan erori gabe), EiTB 3 (adib.: Piezek birtuosismo handia eskatzen dute, eskuak gurutzatzea eskatzen baitute eta teklatuan zehar salto egitea), Argia 6 (adib.: Birtuosismoa azala da. Mikel Laboa kantari eta gitarrista ona zen? Ez, baina izugarri transmititzen zuen), DiarioVasco 4 (adib.: Birtuosismoa eta sentimenduak txistuz bat eginik. Betikoa eta betirako). // birtuosismo 79: Argia 14, Berria 48, Deia, DiarioVasco 8, EiTB 3, Elkar, Erlea 3, Consumer.
EPG: birtuosismo 17: Berria 10 (adib.: Euskal kantariaren musikak ihes egiten du birtuosismotik, zertzelada gutxirekin asko esan nahian), Jon Alonso (Lisboako Setio honen birtuosismo teknikoa tesi asko eragiteko modukoa da, dudarik gabe), Josu Zabaleta (Garai horretan Alemanian egin ziren zenbait filmetan, kameraren birtuosismoaren zaletasunak "kamera jaregina" (entfesselte Kamera) deitu zena ekarri zuen), Iñigo Aranbarri (Birtuosismoa bai, ondo jotzea, baina sormena? Gertuago zegoen folkloretik, etnologiatik, atabismotik), Markos Zapiain (birtuosismo ikusgarriz, narratzaileak, autopistan galduriko gizasemearen kontzientziatik, berton betirako galdurik utziko duen auto-gidariarenera jauzi egingo du ezustean ipuinaren azken paragrafoan), Xabier Amuriza (Hareen buruan, birtuosismoa ez neuke esango, baina baegozan efektu batzuk, hauspoaren erabilkeran, batez bere), Koldo Izagirre (Birtuosismo horren errudun handienak txapelketak izan dira), Alberto Barandiaran (Birtuosismoa, partituraren irakurketa pertsonala egiteko ahaleginik gabe, errepikapen mekaniko eta hotza baino ez da).
BerriaEL2013: -.
es virtuosismo / fr virtuosité/virtuoso: Elhuyar: birtuosismo / Nolaerran: jeinu/dohain/antze handi, birtuosotasun / Zehazki: birtuositate / Labayru: birtuosismo; habilidad trebetasun, trebezia / Adorez5000: iaiotasun, trebetasun, birtuosismo.
ez du baldintza minimoa betetzen (virtuosismo / virtuosité) eta oraingoz ez da sartuko.
Erabili da, eta jasotzekoa da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-06-09 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +
iz.
Trebetasun handiko artista, batez ere musika jotzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
AS: birundan.
birundan
- [E301]: "[nik zerrendatik kendu egingo nuke]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-06-09 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: AS / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: AS / ElhHizt: + / EskolaHE: AS
adlag.
g.er.
biraka.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 |
AS
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-06-09 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -
birunda(tu), birundatzen.
du ad.
g.er.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm |
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
- [E124]: "nik neuk behintzat birtzahientzundut" (1995-01-25)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z8:LBeh | 2016-11-29 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
LBeh (2016-10-26): birzentralizazio 25: Deia, Berria 16, EiTB 3, Jakin 2, Argia 3; berzentralizazio 3: Berria, EiTB, Argia.
EPG: Ez dugu aurkitu birzentralizazio formarik.
BerriaEL2016: ez dugu aurkitu birzentralizazio formarik.
Erabilgarria, eta erabilia.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z7:HBL | 2014-07-22 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
LBeh (2014-04-03): birziklagarri 40: Elhuyar 6 (adib.: Foamak baino toxikotasun txikiagoa du, eta birziklagarria da), Consumer 6 (adib.: jatorri naturaleko gaiak erabiltzea eta material eta sustantzia biodegradagarriak edo birziklagarriak erabiltzea), Berria 7 (adib.: zenbait metal, zeramikak, portzelanak, beira arrastoak, behin erabiltzeko elikadura osagarriak, birziklagarria ez den bulegoko materiala, zigarro-mutxikinak, erraztatu ondorengo hondakinak...), EiTB 4 (adib.: 'Ekosfera", energia birziklagarriak eta ekologia ardatz hartzen dituen saioa, Euskadi Irratian, astelehenetan 21:30etan!), Argia 10 (adib.: Zentral nuklearrek sortzen dituzten hondakin erradioaktiboak ez dira inoiz hondakin hilak, birziklagarriak, arriskurik gabeak, desegingarriak edo dena delakoak izango, nuklearraren lobbyak darabilen hizkera anbiguoak hori iradoki nahi badigu ere), DiarioVasco 7 (adib.: Apaingarri jasangarriak proiektuaren bidez, material birziklagarria erabiliz, plaza eta kultur etxea apaindu dira); berziklagarri 1, DiarioVasco (Saltokiek paper eta plastikoetan aurreztu ahal izango dute herritarrok ontzi berziklagarri hauek erabiltzen baditugu).
EPG: birziklagarri 2, Berria (adib.: Sistema horrek honakoa esaten digu: lehenik eta behin, ahalik eta hondakin gutxien sortu behar da; bigarrenik, zaborra baliabidetzat hartzea eta haren kudeaketa optimizatzea, material birziklagarriak errekuperatuz eta duen energia baliatuz; eta, azkenik, ahalik eta gutxien isurtzea).
BerriaEL2013: -.
es reciclable / fr recyclable: Elhuyar: birziklagarri, birziklatzeko / Nolaerran: birziklatzeko, birziklagarri, birzikla daitekeen / Zehazki: birzikla daitekeen, birziklagarri / Labayru: - / Adorez5000: birziklagarri, birziklatzeko, birzikla daitekeen.
Adierazle egokia eta horren premia dago.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:25 | 1998-06-09 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z6:LBeh | 2011-07-05 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z10: LBeh405 | 2020-11-24 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
birziklapen 23: Jon Torner, Berria 4, Irune Berro, Urtzi Urkizu, Iñigo Astiz 3, Eñaut Gantxegi, Ainara Arratibel, EiTB.com 11.// birziklapen 405: Aizu 2, Argia 56, Berria 65, Deia 10, DiarioVasco 155, Euskal Herriko Agintaritza, EiTB 31, Elhuyar 30, Elkar 2, Erlea 3, Consumer 14, Goiena 3, Jakin 2, Laneki 17, UEU 3, Uztarria 11.
EPG: birziklapen 21: Berria 20, Edorta Agirre.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
ik. oh. s.u. birziklatu.
aski da birziklatze hedatuagoarekin.
Maiztasun handia du eta jasotzekoa izan liteke.
- [E208]: "birziklatu | F: zilegi al dira kalko bidezko eta oinarri gabeko eratorriak? Hau da: *ziklatu, dakigula, ez da euskal hitza, eta hor egin dena da, zerbaiti re- kendu eta bir- erantsi. Atzizkiei dagokienez, bestelako bidea markatu du Euskaltzaindiak, laborategi bezalako salbuespenen bat gorabehera (eta cf. maileguetako -ario amaierari buruzko araua). birziklapen | F: ik. oh. s.u. birziklatu. birziklatze | F: ik. oh. s.u. birziklatu".
- [E116]: "Hori bistan da hala dela. Hala ere, ez dakit nik zenbateraino itx ditzakegun begiak. Hizkuntzetan izaten dira anitzetan gaizki eratutako hitzak. Hitz honek, beldur naiz, bere bidea egina du euskara idatzian, hau baita behin eta berriz ibiltzen dena: XX. mendeko corpusean 29 aldiz ageri da, eta egunkarietan ere hau da erabiltzen dena gaur egun. Nik sartuko nuke (birziklatu bakarrik, beste biak ez nituzke aipatuko)".
- Erabakia: Erabakia (2005-06-24): "OK".
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:19 | 1998-06-09 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
zilegi al dira kalko bidezko eta oinarri gabeko eratorriak? Hau da: *ziklatu, dakigula, ez da euskal hitza, eta hor egin dena da, zerbaiti re- kendu eta bir- erantsi. Atzizkiei dagokienez, bestelako bidea markatu du Euskaltzaindiak, laborategi bezalako salbuespenen bat gorabehera (eta cf. maileguetako -ario amaierari buruzko araua).
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
- [E208]: "birziklatu | F: zilegi al dira kalko bidezko eta oinarri gabeko eratorriak? Hau da: *ziklatu, dakigula, ez da euskal hitza, eta hor egin dena da, zerbaiti re- kendu eta bir- erantsi. Atzizkiei dagokienez, bestelako bidea markatu du Euskaltzaindiak, laborategi bezalako salbuespenen bat gorabehera (eta cf. maileguetako -ario amaierari buruzko araua). birziklapen | F: ik. oh. s.u. birziklatu. birziklatze | F: ik. oh. s.u. birziklatu".
- [E116]: "Hori bistan da hala dela. Hala ere, ez dakit nik zenbateraino itx ditzakegun begiak. Hizkuntzetan izaten dira anitzetan gaizki eratutako hitzak. Hitz honek, beldur naiz, bere bidea egina du euskara idatzian, hau baita behin eta berriz ibiltzen dena: XX. mendeko corpusean 29 aldiz ageri da, eta egunkarietan ere hau da erabiltzen dena gaur egun. Nik sartuko nuke (birziklatu bakarrik, beste biak ez nituzke aipatuko)".
- Erabakia: Erabakia (2005-06-24): "OK".
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-06-09 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z6:LBeh | 2011-07-05 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
birziklatze 28: Urko Apaolaza (birziklatze tasa oso handia lortzen du), Mikel Carramiñana (Arazoak, hartara, ez dauka konponbide errazik. Baina badira birziklatzea, konposta, zabortegi edota errauste plantei buruz eztabaidatzeko prest daudenak), Ainara Arratibel (Ekimen horren bidez, birziklatzearen eta zaborren gaiako bilketaren alde egingo duen lege bat bultzatu nahi du), Miren Korta (birziklatzearen eta sexu seguruaren aldeko mezuak), Berria 8 (adib.: fluoreszenteen birziklatzea hobetuko duena, prebentzio, birziklatze edo konpostaje programak, birziklatze maila txukun batekin), Urtzi Urkizu (birziklatzeaz maiz aritzen gara), Iñaki Petxarroman (Hegoaldeko hiriburuetan dagoen birziklatze tasarik altuena), Iñigo Astiz (artea eta birziklatzea lotzen zituen), Aitor Renteria (plastikoaren birziklatzea egoki egiteko aholkuak"), Jon Ordoñez (birziklatze politika bultzatzea), Jose Luis Paulin (birziklatze eta berrerabiltze mailarik altuena), Mikel Peruarena 4 (adib.: zaborren birziklatzea % 27tik % 82 ingurura igaro da), Xabier Errekondo 2 (adib.: birziklatze eta konpostatze programa), Edu Lartzanguren (ordenagailu zaharren birziklatzea asko hobetu da), EiTB.com 3 (adib.: birziklatze plana).
EPG: birziklatze 59: Berria 46, Koro Navarro 9, Iñaki Heras 2, Bernardo Atxaga, Amaia Lizarralde.
HezkAdmin: reciclaje.
ik. oh. s.u. birziklatu.
hedatua eta erabilia.
- [E208]: "birziklatu | F: zilegi al dira kalko bidezko eta oinarri gabeko eratorriak? Hau da: *ziklatu, dakigula, ez da euskal hitza, eta hor egin dena da, zerbaiti re- kendu eta bir- erantsi. Atzizkiei dagokienez, bestelako bidea markatu du Euskaltzaindiak, laborategi bezalako salbuespenen bat gorabehera (eta cf. maileguetako -ario amaierari buruzko araua). birziklapen | F: ik. oh. s.u. birziklatu. birziklatze | F: ik. oh. s.u. birziklatu".
- [E116]: "Hori bistan da hala dela. Hala ere, ez dakit nik zenbateraino itx ditzakegun begiak. Hizkuntzetan izaten dira anitzetan gaizki eratutako hitzak. Hitz honek, beldur naiz, bere bidea egina du euskara idatzian, hau baita behin eta berriz ibiltzen dena: XX. mendeko corpusean 29 aldiz ageri da, eta egunkarietan ere hau da erabiltzen dena gaur egun. Nik sartuko nuke (birziklatu bakarrik, beste biak ez nituzke aipatuko)".
- Erabakia: Erabakia (2005-06-24): "OK".
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | EArau | 2005-06-24 | |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:105 | 2002-11-12 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
bis 3: Xikito ("Bis ahaire berrian"), JMB ELG ("29 bis irudia"), Mde Pr ("34-garrena #mdash# bis").
bis 105 (adib.: "Txibita paluaren ankakin / Santi Altuenekue (bis) / Aren parien jantzan eiteko / Joakiñ Garauntzakue (bis)", "Bertendona kaleko zenbaki ezpareen fatxada-lerroa, 3 bis", "IV. Titulua [lehengo III bis titulua]"): Lek 3, E. Laxague 2, Luzaideko eliz kantak 5, Alzola 13, J. Duoandikoetxea, J.L. Davant 4, BerTxapel 1986 4, NEtx, J.M. Apalategi 2, Eskolarteko bertso VIII 8, M. Arozena 3, EHAA 1989-1993 bitartean 7, GAO 1990, Usarraga, Lantziri, A. Legarreta 4, NPAO 1994, S. Mitxelena 4, Bapatean/94 eta /98 38, EuropaBI, M.L. Odriozola.
bis : AB38 2 (bis), HiztEn (1 adb. zerbait errepikatua dagoela edo errepikatu behar dela adierazteko hitza; 2 iz. entzuleen eskakizun edo txaloei erantzunez errepikatzen den musika-obra edo obra-zatia), Euskalterm 1 (Antz.) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50, LurE.
bis : ElhHizt (1 adb. Mus. bis; 2 adb. zenbaki errepikatuetan bis; 3 iz. musika-emanaldian bis), HiruMila (adlag. bis) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
erdal hitza; hots, euskarazko testuinguruan erabiltzen da, eta erabil liteke, baina erdarazko geratzen da (idatzi, letra etzanez idazten dira honelakoak, eta hala jaso litezke hiztegian: kurtsiboz, alegia).
- [E116]: 'lantaldeak proposatzen duena egingo nuke: letra etzanez jaso'.
- Erabakia: Erabakia (2005-06-24): 'bis 'berriz' batez ere Musikan'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-06-09 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Corpusean eta OEH argitaratuan ez dugu aurkitu.
bisatu EB 4: Gipuzkoako Ekonomia 2 ("1985ean bisatutako proiektuetan sartzen ziren etxebizitzak"; "Arkitektoen Kolegioek bisatutako proiektuak"); EHAA 1990 ("... dagokion Lanbide Elkarteak bisatu beharko duela Proiektu hori / visado por el Colegio Profesional correspondiente"); Hemen 1986 ("Mugen kontrol handiagoa, eta bereziki herrialde ez komunitarioen biztanleei bisatu eskatzearen asmoa da Margaret Thatcheren gobernu atzerakoiak proposatzen dituen neurritako bat").
bisa : AB50 6 ('visado'; eta "txartel-bisa" 3), LurE; bisatu : AB50 2 ('visado' eta 'visar'), HiztEn, Euskalterm 3 ('visado' 2 eta 'visar'); visa : Euskalterm 15 ('tarjeta visa'). Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38.
bisa : ElhHizt, HiruMila, EskolaHE; EEgunk (†bisatua); bisatu : HiruMila. Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, Lur EG/CE eta EF/FB, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
EEgunk: "bisa († bisatua)".
es, fr eta en behintzat horrela da.
iz.
Estatu batzuetan sartzeko, pasaporteaz gain behar den agiria.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | 1998-06-09 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z10: LBeh17 | 2020-05-19 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
Ez dugu aurkitu.
bisagra EB 2, erabilera markatuan (Hitz 1974: "[Euskal Herria] Kastilla eta Europaren arteko "bisagra" litzateke", "Aitzinean ere, Euskal Herriaren papera Kastilla eta Europaren arteko "bisagra" izan zen").
bisagra : AB38 3, AB50 1, HiztEn (ik. banda), Euskalterm 2 (hauetan bat bisagrazko biraketa-sistema: sistema de giro con bisagra) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec eta LurE // 'bisagra' itzulitako besteak: erro : AB38 2; bisagara : AB50 1; banda : Euskalterm 1.
bisagra : HiruMila ("ik. erro") // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
Erdal bisagra / charnière formen ordainak: banda : HiruMila, ElhHizt, PMuj DCV; erro : HiruMila, Lur EG/CE eta EF/FE, T-L LBF, PMuj DCV; gontza : HiruMila, XarHizt, HaizeG FB, T-L LBF; kuntze : Lur EG/CE eta EF/FE; ontza : HiruMila, PMuj DCV; opo : HiruMila, HaizeG FB (ate-opo), T-L LBF, PMuj DCV; partadera : XarHizt, Casve FE, HaizeG FB // Eta beste hauek: HiruMila: orpo, ar; ElhHizt: (fig.) giltzarri; Casve FE: guntz; T-L LBF: huntza; (de cuir) opuhal; PMuj DCV: anillo de bisagra: erro; calzos de bisagra: itzul-zapatak; ar-emeak "bisagra y pernio": HiruMila, PMuj DCV (arremeak) // Ez dugu aurkitu ap. Azkue Aurkibidea.
bisagra [Oharra: Euskaltzaindiak, bisagra-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. gontz; erro 6].
bisagra 15.
bisagra 7.
Debekua bere horretan uztea proposatu da, baina banda baliokidea ere gehitzea komeni da. Bide batez, banda sarreran gontz adierakoa gehitzea komeni da.
Ik. gontz, (atearen) erro.
- [P008]: [Sartzeko proposatzen dut] (1994-07-29)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
bisaia : EZ Man; EZ Noel; Harb; Ax; SP Phil; Gç; ES; Urt Gen 3; Ch III 50; He Phil; Lg II; Brtc; Monho; Jaur; Arch Fab; Gy; Hb Esk; ETZ; Elzb PAd; Ox; Iratz; Lf Murtuts; Larz Iru; Larz Senper; bisaje : Cb Eg II; PPer Harrip
bisaia forma 6 aldiz agertu da (IE: 4; EB: 1; EgAs: 1); bisaje behin (EBn)
1 'aurpegia'. 2 (esapideetakoa): deabruen bisaia!
-aia/-aje
1. aurpegia; 2. "Debruen bisaia!" moduko esapideetakoa
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Herr. 'itxura harrigarria, zabarra'.
-aia/-aje
itxura harrigarri, zabarra
- [E301]: "[nik zerrendatik kendu egingo nuke]" (1994-11-02)
- [I102]: dudarik gabe bisaia da hobestekoa. -aia/-aje arazo horretan nahikoa absurdua deritzot UZEIkoek eta Elhuyar-koek aspaldi honetan hartu duzuen joerari, hain zuzen, euskara batuaren sistema fonologikoan egon ez dagoen hots bat, [X], gaztelaniazko jota alegia, edo euskara batuaz [hota] moduan transkribatu beharko genukeena, sartu egiten duzuelako. Noiz emanen duzue ontzat giputzok batasunaren izenean zuen hots horretan nahi eta ez amore eman behar duzuela? Alegia, jota ebaki behar badugu, zertara dator gaztelaniagatik eta zuen dialektuagatik [hota] gisa ahoskatuko den akabantza bat?" (1995-01-10)
- [E109]: bisaia hobe.
- Erabakia: BAgiria (1996-04-26): bisaje formari herr. marka erantsi zaio.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
'bitsa duena': ardo bisduna.
bitsa duena
ardo bisduna
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
gehienetan etsaiak bi lerrotan ematen dira bisean bis, taulatuan.
Gehienetan etsaiak bi lerrotan ematen dira bisean bis, taulatuan
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z6:LBeh | 2013-09-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
LBeh (2013-06-10): bisexual 70: Berria 25 (adib.: Elizak gay, lesbiana, bisexual eta transexualen aurka daraman gurutzada), EiTB 38 (adib.: Ez nago lotsatuta, bisexuala naiz eta kitto), Argia 7 (adib.: Alboko ikaslea gay, lesbiana edo bisexuala dela jakingo bazenu zein erreakzio izango zenuke?).
EPG: bisexual 22: Berria 4 (adib.: Ameriketako Estatu Batuetako gay, lesbiana, bisexual eta transexualek gehiegikeria handiak jasaten dituzte), Luis Elberdin 12 (adib.: Hala, oraindik gaur egun ere, lesbianismoa, homosexualitatea, bisexualitatea, transexualitatea eta beste adierazpide sexual batzuk "desbideratzeak" direla diote), Xabier Montoia (Ongi oroitzen naiz hala eta guztiz, auzia nola garbitu genuen, zertan etorri ginen guztiok bat: Bisexualak dituk!), Karlos Zabala (Normala bisexualitatea da), Joan Mari Irigoien (Baina gehienak bisexualak gara, maila handiagoan edo txikiagoan), Txiliku (Bizitza osoan izan zuen jokaera bisexual hori), Koldo Biguri (Txirrindularitza-artegintza-herrigintza lehiaketa, bikote mistotan, Italiako hiri bisexualki alegorikoekin"?), Harkaitz Cano (Daramaten pankartek dioen bezala, harro daude beren bisexualitateaz).
BerriaEL2013: AMPGYL. /ampgil/ Gay, Lesbiana, Bisexual eta Transexualen Gurasoen Elkartea; LGTB. /ele-ge-te-be/ Lesbiana, gay, transexual eta bisexualak.
es bisexual / fr bissexuel: Elhuyar: bisexual / Nolaerran: - / Zehazki: bisexual / Labayru: bisexual / Adorez5000: bisexual, sexu biko.
nazioarteko forma da, eta beste gabe onartzekoa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:10 | 1994-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
- [E124]: "hau erdal forma garbia da. Iparraldean, bestalde, bisigot litzateke. Kasu honetan bisigotu forma etimologikora jo beharko genukeela uste dut, latinezko visigothus-etik kultismo gisa harturik, hitz hau ez baita egunerokoa. Inguruko erdaren antzera, guk ere visigotiko (arte bisigotikoa, kasu) baldin badugu, bidezkoa iruditzen zait bisigotu hitza ere onestea, espainol fonetikazko aldaki moderno horren lekuan" (1995-01-25)
- [E410]: Erabakitzat ematen da besterik gabe. Gero etorriko den godo / gotu arazoa ere bai?" (1994-07-07)
- [I102]: bisigotu [grafia hobesten dut]" (1995-01-10)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:09 | 1994-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ik. Izendegia: bisigu ahobeltz: Beryx splendens; bisigu ahogorri: Beryx decadactylus; bisigu arrunt: Pagellus bogaraveo.
bisigu : DurPl; Canc pop in Or Eus; Uzt Sas; bixigu : Sor Gabon; Zab Gabon; Iraola; Kk Ab I; Elizdo EEs 1925; Enb; Tx B; And AUzta; NEtx LBB; besigu : DurPl; Arrantz; Azc PB; Ag Kr; Ag G; Erkiag Arran; Bilbao IpuiB; bitxigu : Echag; besugo: Mdg; "En Dfrec hay 16 ejs. de bixigu y uno de besigu"
Pagellus centrodontus.
bisigu da gaur nagusi
ez dago sabaikariaren grafia onartzeko arrazoirik
AS gisa gehituz: bisigutan, bisigutara .
-is-/-ix-
- [E124]: "erabileran ez al dago bixiguhedatuagorik?" (1995-01-25)
- [K104]: arrosel(a) ere bada (OEH), Nafarroan ezagutzen dena" (1994-06-28)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-06-09 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
HLEH: AS / EuskHizt: AS: azalpen berritua / HiztEn: - / LurE: AS / ElhHizt: - / EskolaHE: AS
-n: -tan. AS gisa ematekoa da, ez baita deklinabide-kasu arrunta (cf. adiera: 'bisigu-arrantzan').
bisigu sarrerari dagokion azpisarrera.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-06-09 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
HLEH: AS / EuskHizt: AS: azalpen berritua / HiztEn: - / LurE: AS / ElhHizt: - / EskolaHE: AS
-ra: -tara.
bisigu sarrerari dagokion azpisarrera.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-06-09 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-te 'aldia'.
iz.
bisigu-arrantzako garaia.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:27 | 1998-06-09 | Bigarren mailan onartzekoa |
'visión (sobrenatural), aparición' adierakoak dira guztiak: bisione L-Zu 28 (Lç 20, SP Phil, Tt 6, Ch). Eta OEH argitaratuan: Urt Gen 15,1; Urt Ex 3,3; CatLav; EvL Mt 17,9; biziño B 1 (Bilbao IpuiB).
bisio EB 6 (L.D. Izpizua: "Ideologia dialogikoak osotasuna du, munduaren bisio bati dagokio, baina antidogmatikoa da, kontrapundua duelako, irekirik dagoelako"; Azurm: "Azken honetako poesian nabari zitekeen gauza da: zenbait eta buelo haundiagoko teoriak eta bisioak eta poesia are apalago ari zen jartzen"; F. Olariaga 3 adb.: "Eta orain ere askotan izan zituela bisioak, batez ere gorago esandakoetakoak, Kristo eguzki bezala ikustearena, etab."; M. Onaindia: "Aztarna guztiak erabat galdurik nituen amesgaizto edo bisioren bat balitz modura").
Ez dugu ohiko iturriotan aurkitu: DFrec, AB38, AB50, HiztEn-LurE, Euskalterm.
bisione : EuskHizt. Ez dugu aurkitu ap. ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FB, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Ik. ikuskari, ikuspen.
iz.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:39 | 1998-06-09 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:05 | 1994-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
AS: bisita egin
bisita egin
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 |
AS
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh44 | 2023-06-14 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
LB: 43 (Aizu 2, Argia 2, Berria 8, Deia 1, DiarioVasco 1, EiTB 8, Elhuyar 1, Elkar 12, Erlea 1, Jakin 1, Karmel 1, Laneki 2, UEU 3); ETC: 162
Elhuyar: 0 / Adorez: 0 / Labayru: 0 / NolaErran: carte de visite bisita txartel. / Euskalterm: bisita-txartel (Inform. TN da).
eufemismo iz. Gogorregia gerta daitekeenaren ordez erabiltzen den hitz leungarria. Ik. leungarri 2. Borreroak ez du oraindik bisita-txartelean ipintzeko eufemismo gustukorik aurkitu.
Azpisarrera gisa jasotzea proposatu da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:35 | 1998-06-09 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
-aldi.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:06 | 1994-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
bisitatu, bisita(tu), bisitatzen. du ad.
bisitatu, bisita(tu), bisitatzen
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-06-09 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
-ari/-tzaile.
iz.
bisitaria.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z9:OEH-AS | 2018-01-16 | Adibide gisa onartzekoa |
OEH: BISITAZ. De visita. Ezagutzen duzia Barkoxen Etxahun? [...] / bisitaz joan nindaite, ez balitz hain urrun. Xaramela 11. Airatzen ahal banintz urtzoa bezala, / Bisitaz joan nindaike eta berehala. Etcham 219. Bere erraiñak pamelia izan zuanean, gure aitak bisitaz eraman nai, oitura zan bezela, oillo bat. BBarand 45. Zein gogotik joaiten nintzan [...] Idiederre aldekoetara bisitaz. Larre ArtzainE 306.
bisitaz 7: Berria 5, Argia 1, Erlea 1.
bisitaz 49:Herria 27, Berria 11, Itxaro Borda 8, Elena Touyarou, Patxi Ezkiaga, Daniel Landart.
Adierazle egokia eta erabilia; adibide gisa jasotzekoa.
Adibide gisa jasotzekoa bisita sarreran.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Sin. lika.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ahoz bederen, erabilia da Ipar.
Sin. likatsu.
- [K204]: "ez da ekarria Lhande-n hiztegian" (1995-03-03)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB |
biskatu, biska(tu), biskatzen. da/du ad. Sin. likatu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:20 | 1998-06-09 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: ik. likatasun
nazioartekoa da (es viscosidad, fr viscosité, en viscosity, de Viskosität), eta beharrezkoa dirudi Fis. eremuan; erabilera arruntean hobestekoak dira biskatsutasun, likatsutasun bezalakoak.
iz.
Fis.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z7:HBL | 2014-07-22 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
LBeh (2014-04-03): biskote 32: Consumer 31 (adib.: Labore integralez eginiko jangaiek ere [ogia, biskoteak, barratxoak, gosaritarako laboreak] zuntz asko daukate), Berria (eta elikagai kurruskariek edo ertz gogor samarrak dituztenek ere ogi-azala edo biskoteak, esaterako erresumina areagotzen dutenez, baztertu egin behar dira).
EPG: ez dugu aurkitu biskote formarik.
BerriaEL2013: -.
es biscote / fr biscotte: Elhuyar: biskote / Nolaerran: biskota, ogierre xerra / Zehazki: biskote / Labayru: biskote / Adorez5000: biskote.
Baldintza minimoa betetzen du, eta beste formarik ez dago hori adierazteko.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB |
bislama (hizkuntza).
- [E115]: bislama: bisalamar da hangoen iritziz'.
- [E116]: Onomastika batzordeak erabakitzekoa da'.
- Erabakia: Erabakia (2005-06-24): 'OK'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2009-10-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Mineralak.
- Erabakia: Osoko Bilkura (2015-10-30): Onartua.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2009-05-14 |
bismuto: LurE-Harluxet.
Laburtzapenen hiztegian: Bi.
bismuto: Zehazki, ElhHizt, HiruMila, HiztHand.
ik. Le Petit Robert: «bismuth [...] lat. alchim. bisemutum, de l'all. Wismut».
Elementu kimikoak.
- Erabakia: Osoko Bilkura (2015-09-25): iz. Kim. markak gehitu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1993-01-27 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Ik. Izendegia: bisoi amerikar: Mustela vison; bisoi europar; ur-ipurtats: Mustela lutreola.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1993-01-27 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Ik. Izendegia: bisonte: Bison sp.; bisonte amerikar: Bison bison; bisonte europar: Bison bonasus.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | 1998-06-09 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu OEH-EEBS corpusetan.
bisor : LurE; bisore : HiztEn, Euskalterm 3 (hauetan bisore akoplatu: visor acoplado; bisore optiko: visor óptico) // 'visor' itzulitako beste hauek: ikustegi : AB38 1; ikusgailu : AB38 1; tutu-ikusle : AB38 1.
bisor : EskolaHE; bisore : ElhHizt // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
Erdal visor / viseur formen ordainak: begistailü : Casve FE, PMuj DCV (begiztailu); begistatzale : HaizeG FB, T-L LBF (begixtatzale); bisore : ElhHizt; ikusgailu : HiruMila // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Azkue Aurkibidea.
Erdaretakoak: fr (DLLF): viseur; it (S. Carbonell): mirino (ik. enfocador); ca (DCC): visor; en (Collins): sight / viewfinder; de (Langenscheidts): Visier / Sucher.
-r(e): -or(e): bisore forma dagokio, arauaren arabera, berria izanik.
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
- [E115]: "bisore: sin. mira".
- [E116]: "Lantaldeak bisore proposatzen du, hori izan baita erabiliena. Egia da 'bisor', 'ikustegi', 'ikusgailu', 'begistailu', 'begistatzale' ... bezalakoak ere erabili direla, baina forma hau da hedatuena. Nik hartuko nuke".
- Erabakia: Erabakia (2005-06-24): "bisore".
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB |
bissautar (herritarra).
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1994-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:05 |
kataloxa, largabista
AS: bistako, bistan egon, bistan izan, bistatik alde egin, bistatik galdu, bistatik kendu, bistaz ezagutu.
gehituz, AS gisa: bistara ; bista sarreraren adib. gisa: (begien) bistan, eta bistako azpisarrera arautuaren adibide gisa: begien bistako.
aski da bistan egon, bistan izan arautuetan jasotzen denaren ondoan, (begien) bistan moduan agertzea.
bistako, bistan egon, bistan izan, bistatik galdu, bistatik aldegin, bistatik kendu...
- [A104]: "Sarrera: "bistamotz"" (1994-08-02)
- [E115]: 'AS: bistako, bistan egon, bistan izan, bistatik alde egin, bistatik galdu, bistatik kendu, bistaz ezagutu. gehituz, AS gisa: bistara adlag.: Orain bistara azaldu zaigu lehen gordean egona; bista sarreraren adib. gisa: (begien) bistan, eta bistako azpisarrera arautuaren adibide gisa: begien bistako. Bista 3. Ikusmena betaurrekoak behar ditut, ez dut bista ona'.
- [E116]: 'hau lehenbiziko bueltan erabaki genuen, eta orduan bista besterik ez genuen jarri, azalpenik eman gabe esanahiari buruz.. Hemen AS eta adibide berriak proposatzen dira, baina esanahiari buruz informaziorik eman gabe. Nik ere bere horretan utziko nuke, ez nuke hemen 'ikusmena' bezala definituko, nahiz bistan den esanahi hori ere baduela. Nahi duenak erabil dezala'.
- Erabakia: Erabakia (2005-06-24): 'OK'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-06-09 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
AS
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-06-09 | Adibide gisa onartzekoa |
ik. OEH
HLEH: AS / EuskHizt: AS: azalpen berritua / HiztEn: - / LurE: AS / ElhHizt: - / EskolaHE: AS
adib. gisa azal daiteke bista sarreran.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 |
AS
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z10:LBeh1601 | 2021-03-23 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
adib: bistan adb. Ageri-agerian. Ik. begi bista. Zauri asko bistan ditu. Bistan dago bi alde dituela teoria horrek. Aspaldidanik aurkitu dute filosofoek bistan dagoena ez dagoela beti argi. || Erdibanatze horrek bazuen, bistan da, klase erroa. Bistan da, akituak ziren
bistan izan 2266.
bistan izan 874.
AS
Erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa.
Azpisarrera gisa jasotzekoa bistan sarreran.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-06-09 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
ik. OEH: AS
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-ra.
bista sarrerari dagokion azpisarrera.
adlag.
Orain bistara azaldu zaigu lehen gordean egona.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
bistaratu, bistara(tu), bistaratzen. da/du ad.
bistaratu, bistara, bistaratzen
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z10: LBeh143 | 2020-07-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu bistaratze formarik.
bistaratze 22: Argia 3 (Agerikoa denez, kulturaren bistaratzeak eskatuko du lanik handiena), Berria 3 (Horregatik, filmak badu salaketatik, baina batez ere bistaratze lana egin du zuzendariak), EiTB 2 (Egungo eta iraganeko argazkiak, Gipuzkoako argazki eta irudien bistaratzea), Elhuyar (Virtualware koen esanean, bistaratzearen ikusgarritasunak, ibilbide guztiaren interaktibotasunak eta soinu inguratzaileak sentsazio zirraragarria sortzen dute), Espainiako Gobernua (Madrilgo Superkonputazio eta Bistaratze Zentroko (CesViMa) Magerit), Laneki 11 (Aukera honekin, krokisaren balio lehenetsiak alda daitezke, eta krokiseko objektu jakin batzuen bistaratzea kontrolatu, monitorizazioa, bistaratzea, erregistroa eta operazioa), UEU (Foro, blog eta Chat en erabilerak komunitate itxura ematen dio irratiari eta nahiz eta komunitate sentimendu hori hedabidearen ezaugarri klasikoetako bat izan, gaurko eta atzoko irratiaren arteko ezberdintasuna, zentzu horretan, erkidego horren bistaratzean datza).
Ez dugu aurkitu bistaratze formarik.
Euskalterm: bistaratze-pantaila (TN, pantalla de visualización; Industria), bistaratze-sententzia (TN, sentencia de visualización; Industria), bistaratze (visualización, representación visual; Informatika).
Erabilia da eta, beraz, jasotzekoa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 |
AS
- [E210]: aldegin hori dena batera idatzita agertzen da.
- Erabakia: Batzordea (JAA, MA, IS) eta BAgiria (2000-03-30): horrela idatziko da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 |
AS
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 |
AS
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:40 | 1998-06-09 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
bista(tu), bistatzen.
du ad.
1 g.g.er. apaindu. 2 urrutian ikusi.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 |
AS
- [E117]: maiz erabili beharrekoa.
- Erabakia: BAgiria (1996-04-26): esapidea sartzea erabaki da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-06-09 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
iz.
(ebakuntzetako lanabesa).
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:25 | 1998-06-09 | Bigarren mailan onartzekoa |
Ez dugu aurkitu.
bisual 7 aldiz ageri da, EB (J.M. Agirre: "Sketch horren ondoren argibide-sekuentzia labur bat ematen da sarritan, zeinu bisualak erabiliz, sintaxiari eta lexikoari dagokion hizkuntz fenomeno bakoitza adierazteko"; Galiziar, kataluniar eta euskal idazleen 11. ihardunaldiak: "Ez detailetan, ez zehazpenetan, ez plano bisual bakoitzaren tajukeran, plano guzti horien artean lortzen den puzzlean baizik"; HezkSaila: "Sostengu bisual bat (nahiz eta beharrezkoa ez izan beti) daukaten ipuin edo istorioak kontatu"; M. Mendizabal: "Hots, oharmen bisual hori lortzea, eta elementu eta margo guztiei begiratzea", I. Zuazo 3: "zailtasunak daude lengoaia bisualera transferitzerakoan", "Lengoaia bisualaren berezitasun estrukturalak", "pinturaren kodigo bisualaren formalizaziorako arazoak sortzen dira").
bisual : AB38 1, HiztEn (1 Ikusmenari dagokiona / 2 ik. begi-lerro), Euskalterm 6 (hauetan bi ikus- eta ikusmen(eko) sinonimoekin; ingurune bisuala: ambiente visual 1; komunikazio bisuala: comunicación visual 1; haluzinazio bisual, ondoan ikusmen(aren) haluzinazio sinonimoarekin; Benton-en erretentzio bisualaren test, ondoan Benton-en ikustezko erretentzioaren test sinonimoa duela) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50, LurE // Eta 'visual' itzulitako beste hauek: begi aurreko : AB38 ; begi- : AB38 3, Euskalterm 4 (hauetan begi-akomodazio, begi-inpaktu, begi-purpura, begi-zorroztasun); begibista : AB38 1; begiratu : AB38 1; begiratze- : AB38 1; begizko hautemate : Euskalterm 1 (percepción visual); bistazko salmenta : Euskalterm 1 (venta visual); entzun-ikus emanaldi : AB50 1 (proyección audio-visual); entzun-ikusteko : AB50 1 (audio-visual); ikus- : Euskalterm 22 (ikus-angelu, ikus-arteak, ikus-asalduak, ikus-bitarte, ikus-entzunezko teknika, ikus-entzunezko, ikus-fenomeno, ikus-hegaldirako eguraldi, ikus-horizonte, ikus-mezu, ikus-mintzaira, ikus-nahasketak, ikus-pertzepzio, ikus-piramide, ikus-purpura, ekaitzaren ikus-seinaleak, ikus-sentipen, ikus-zentro, ikusakats, ikuseremu 2, ikuseremu); ikus-entzuketa : AB50 1 (exposición audio-visual); ikusizko baliabide : Euskalterm 1 (medio visual); ikusmen -: Euskalterm 16 (hauetan: ikusmen agnosia, ikusmen-akats 3, ikusmen-arteak, ikusmen-desarauak, ikusmen-eremu, ikusmen-erosotasun, ikusmen-eskema, ikusmen-pertzepzio 2, ikusmen-sentsazio, ikusmen-sinbolo, ikusmen-zentro, ikusmen-zolitasun, ikuspem-organo); ikusmenezko : Euskaltem 3 (hauetan: ikusmenezko agnosia, ikusmenezko diskriminazio, ikusmenezko hizkera); ikuspen-esfera : Euskalterm 3 (esfera visual); ikuste-sentipen : Euskalterm 1 (sensación visual); ikustezko : AB38 1.
Beste hiztegiak: Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
a) Erdal visual / visuel formen ordainak: begi- : HiruMila, XarHizt, Casve FE, T-L LBF, PMuj DCV; begiko : XarHizt, Casve FE, HaizeG FB, T-L LBF, PMuj DCV; begietako : XarHizt, Casve FE, HaizeG FB, T-L LBF, PMuj DCV; begi(ar)en , begi(ar)ekiko , ikusizko : HiruMila; ikuste- , ikus- : ElhHizt; b) línea visual/ligne visuelle formenak: begi-lerro : HiruMila, ElhHizt, HaizeG FB, PMuj DCV; begi-bide : HaizeG FB, PMuj DCV; begikaldu : Casve FE (-dü: rayon visuel); PMuj DCV; begiratu : PMuj DCV; potencia visual/puissance visuelle formenak: ikusmen : HaizeG FB, PMuj DCV; c) inst. visual/inst. visuel formenak: ikusgailu : HaizeG FB; ikuskin , ikuspide , ikustaili : PMuj DCV; d) mémoire visuelle formarena: ikusoritzapen : Casve FE // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, Azkue Aurkibidea.
Erdaretakoak: fr (DLLF): visuel; it (S. Carbonell): visuale; ca (DCC): visual; en (Collins): visual / line of sight; de (Langenscheidts): Seh..., Gesichts... / Sehlinie.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
normalean edo gehienetan, h. begi-, ikus-, ikusmen- modukoak (ik. begetal sarreran egin oharra).
-al izond. erref.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:003 | 2002-11-12 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z6:LBeh | 2011-07-05 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu.
bisualki 3: I. Iñurrieta ("Telebistarako material mota bat oso deskribatzailea da bisualki"), UZEI ("Karaktere alfabetiko eta zenbakizkoak bisualki errepresentatzeko hainbat kalkulagailu, erloju digital, etab.etan erabiltzen den gailua, LED diodoak erabiltzen dituena"), Garuna ("Apoak eta igelak, bisualki, oso pobrea den mundu batean bizi dira").
bisualki : DFrec 1, AB38 1 // Ez dugu aurkitu ap. AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.
Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
bisualki 10: Alberto Barandiaran 3, Mikel Onaindia, Imanol Magro, Urtzi Urkizu, EiTB.com 4.
EPG: bisualki 3: Ainara Gorostitzu, Xabier Olarra, Iñaki Mendiguren.
EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-ki osaerako librea.
hedatua eta erabilia.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
bisustu, bisuts/bisustu, bisusten. da/du ad.
bisustu, bisuts, bisusten
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2009-05-12 |
Zientzia-unitateak.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 2002-11-12 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:003 | 2002-22-12 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Ez dugu aurkitu.
bitalista (eta vitalista) 3: R. Irizar ("Hegel-etik asi eta, positivismoa zear, vitalisten sistema eta Bergson-en lur-axaleko pentsamenturaiño..."), Azurm ("Nihilismo vitalista"), F.J. San Martin ("Literaturatik pinturara, eskulturatik arkitekturara e.a. eta halaber, errealitatearen interbentzio globalizatzaile, anizkoitza eta zabaldu baten eskuraezinezko "beharra" adierazten zuen, klabe bitalistan, baita optimistan ere, Wagnerren fusio osorantz, alegia, azkenik, artea bizitzarantz hurbilduko lukeena, beraz, eremu sozialerantz").
bitalismo : HiztEn, LurE, Euskalterm 1; bitalista : HiztEn, LurE, Euskalterm 1 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50.
bitalismo : Azurm EHKrisi ("Ortegaren bitalismoa bere filosofia guztiaren ardatz bilakatu da", "Betiko temak: eraso-oldarra, bitalismoa, borroka, indargintza"); Cassirer (62: "Bitalismoaren aldekoa da Uexküll sutsuki; biziaren autonomiaren printzipioa defendatzen du"); bitalista : Azurm EHKrisi ("Kulturak, bizia izateko, bitalista izan behar du: arrazoimenari bizitza ipini behar dio gainetik, ikerketa hotzari intuizioa"); Unam BST ("Baliteke arimaren hilkortasunaz duen segurtasunaz behin ere duda egin ez duen arrazionalistaren bat egotea, eta hilezintasunaz duen fedean zalantzarik izan gabeko bitalistarik ere").
bitalismo : ElhHizt HiruMila, EskolaHE; bitalista : ElhHizt, HiruMila // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1993-01-27 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:07 |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1993-12-30 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
"bitan se documenta en textos guipuzcoanos (...) y en Xalbador; no se encuentra en vizcaíno sino en T. Etxebarria. Al Norte predomina la forma bietan, ya documentada en Etcheberri de Ziburu y Haramburu..."
AS: 'bi aldiz'
deklinabide mugagabekoak dira hobestekoak EBrako, zenb. zehaztu nahiz zehaztugabeekin: bitan, hirutan, seitan; askotan, frankotan, gutxitan
'bi aldiz'
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:MatHizt | 1994-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2007-10-02 |
Ez dugu aurkitu.
bitar (izlag. 1, izond. 24): Elhuyar (formato bitarrean, formato egokiena bitarra da, lehendabizi bitar bihurtu beharko ditu datu horiek), UZEI (logaritmo bitarren beharra), Informatika atlasa (zenbaki-sistemari bitarra deitzen diogu, zenbaki-sistema hamartarretik bitarrera bihurtzeko era bat bilatu behar da, konmutazio zirkuituen laguntzaz eragiketa bitarrak egin ahal izateko, sistema bitarrean zifraren balioa ez dago definiturik), A. Diaz de Lezana (zuhaitz bitar), OinElektr/BBB (algebra bitarraren algoritmoen bidez, batuketa eta kenketa bitarra, batugailu bitarretan oinarrituta), Programazio-Lengoaia (Aipatu beharra dago ANSI estandarrean datuak testu edo bitar formatuetan atzi daitezkeela, Fitxategi bitarrak testuak ez diren datuak gordetzeko), Garuna (aritmetika bitarra deritzo), J.R. Etxebarria (gatzak metal batek eta azidotik eratorritako anioi batek eraturiko konposatu bitarrak direla).
ZTC: zenbaki bitar, aldagai bitar 3, konbinazio bitar, sistema bitar 5, batugailu bitar 3, kenketa bitar 3, batuketa bitar 2, sailkapen bitar, kode bitar 4, etab.
zenbakikuntz sistema bitar
Kategoria aipatzea komeni da (bakarra dagokio honi, ez baita izlag. gisa erabiltzen): «izond.»
-tar atzizkiaren erabilera ohikoena ez den arren
-tar osaerakoak.
- Erabakia: Osoko Bilkura (2015-06-26): bitar izond. [kategoriak gehitu dira]
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | EArau | 2005-06-24 | |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:18 | 1998-06-09 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
eraikuntza librea dirudi, baina adiera berezi samarrekoa ere bada ('bi eratan'), eta azpisarrera gisa eskain daiteke bi sarreran; hala onartuz gero:
-ra: -tara.
adlag.
bi eratan.
- [E116]: 'guztiz bat nator, asko erabiltzen baita'.
- Erabakia: Erabakia (2005-06-24): 'OK'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau55 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1993-12-30 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
cf. OEHko a) De dos clases; b) Mixto; d) Ambiguo
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1994-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:02 |
AS: bitartean, -en bitartez postpos.: X izpien bitartez gorputz barruan dagoen edozer ikusi ahal izaten da.
bitartean, bitarteko, bitartez, etab.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:01 | 1994-01-13 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
AS
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:27 | 1998-06-09 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
ik. informazioa s.u. bitartekaritza.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: Ik. bitarteko / ElhHizt: - / EskolaHE: ik. bitarteko.
Bbehin: onartzeko zailtasunak ditu lantaldeak, osaera ilunekoa denez, onenean ere. Baina erabilia da: beharrezkoa al da, ordea? (cf. bitarteko arautua).
- [K104]: "onartzekoa bada (hala iruditzen zait) sartzea komeni da" (1994-06-28)
- [E210]: "Bi horien inguruan, honako ohar hauek egin dira: "bitartekari | F: Bbehin: onartzeko zailtasunak ditu lantaldeak, osaera ilunekoa denez, onenean ere. Baina erabilia da: beharrezkoa al da, ordea? (cf. bitarteko arautua); bitartekaritza | F: cf. bitartekotza". Proposamena: osaera ilunekoak izan arren, erabiliak eta beharrezkoak direnez gero, zerrendan agertu beharko lirateke. Hainbat eremutan, premiazkoak dira bi horiek, besteak beste, ekonomia eta enpresaren munduan, merkataritzan eta zuzenbide zibilean. Hiztegiek badakartzate (ikus, bestela, Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa, Euskalterm datu-basea eta 3000 Hiztegia). Gainera, gaztelaniaz hitz asko daude, "bitarteko/bitartekotasun/bitartekotza" horiekin euskaraz eman ezin direnak (euskara, halakoetan, urri eta motz geratuko litzateke "bitartekari/bitartekaritza" bereganatu ezean). Horien adibide gisa aipa daitezke, konparazio baterako, "mediador/mediación", "arbitro/arbitraje", "intermediario/intermediación", "corrredor/corretaje", "(amigable) componedor/composición"... Are gehiago, askotan "arbitraje" eta "mediación" batera agertzen dira, eta bi hitz behar dira horiek bereizteko. Bestalde, bada "Servicio de Mediación, Arbitraje y Conciliación" deituriko bat, eta horren euskarazko izen ofiziala "Bitartekaritza, Arbitraje eta Adiskidetze Zerbitzua" da".
- [E116]: "Nik ere onartuko nuke duda gabe. Adibide asko daude egungo euskal idazleen artean eta egunkarietan: Perurena, Mendiguren, I. Borda, Mendiguren, Lekuona, Zabala, Irigoien, Amuritza, Txillardegi... Nik onartuko nituzke biak".
- Erabakia: Erabakia (2005-06-24): "OK".
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | EArau | 2005-06-24 | |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:010 | 2002-11-12 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
ez dugu aurkitu bitartekari , bitartekaritza formarik.
bitartekari (eta bitartekari[-]lan, iniziazio-bitartekari, kultur bitartekari) 31: UZEI 2 (adib.: "Arabiarrek merkatal iharduera bizkor bati eutsi zioten, Ekialde eta mendebaldearen arteko bitartekari bihurtzeraino"), Garm ("Ezkongilea "casamentero", gaur egun esango genukeen bezala, bitartekaria, "intermediario""), A. Aizpuru ("Bahiketa batean bitartekari lanetan ibilitakoak"), Ondare eskualdaketa 1990 ("Baloreen jaulkipenerako erakundeek, Baloreen Sozietateak eta Ajentziek eta gainerako bitartekari finantzieroek parte hartzen dute"), Artxibategi 1990 ("Inbentarioa, liburu itxuran idatzia, dokumentazioa, eta bere erabiltzailea zen Administrazioaren arteko bitartekaria zen"), Salbamena ("Eliza bera eskaintzen zaigu Espirituaren bitartekari, bihotz-berritze eta adiskidetze prozesu honetan"), Orhipean ("Biltzaileak bitartekari soilak dira eta berri emaileak, aldiz, egitan jakintza atxiki eta zaindu dutenak"), Egunk 1992-1993 3 (adib.: "Corcuerak ukatu egin zuen Gobernua EAJ bitartekari gisa erabiltzen ari denik ETArekin negoziatzeko"), Ekintza/4 ("Senarra arrazoiz haserretu egiten da, eta beraz, bitartekari lana eginez, konpontzeko bidean ipini behar duzu"), PsikolSoz ("Kokapen historiko laburraren ostean, aipatu erlazioan bitartekari diren elementu psikosozialak berrikusten dira"), J. Sarasua ("Hizkuntza kolokial amankomuna oinarritzat hartuz eduki tekniko eta berezien bitartekari izatea"), OspitalEstat 1994 ("Mutuen eta horrelako bitartekarien partaidetzarik gabe"), L. Oihartzabal ("[Hitza] Elkarri gure sentipenen berri emateko bitartekaria da"), M.I. Astiazarain ("Aita eta Semea, hodeizko tronu batean, Ama Birjina bitartekari gisa eta aingeru bat otoitz egiten"), EITB ("ETAk Aljeriatik Estatuko gobernuarekin negoziatzeko HB bitartekari izatea onartu zuen"), Gerra zibila ("Garcilaso, nafarzalekeriaren ideologoa, Franco, Goded, Mola eta Sanjurjoren bitartekari prestua izan zen"), Sexua ("Sexuak jakinduriarako iniziazio-bitartekari gisa balio zuen"), Herr 1999 ("Christophe Soulan, Kultur bitartekariaren arabera saltegi barnean idekia den kafetegiak ekartzen dio berezitasuna gune osoari"), NPAO 1999 3 (adib.: "Nork eskatu dio Nafarroako Gobernuari negoziazio horietan bitartekari lanak egitea?"), MerkatLegea 1999 ("Merkataritza ekoizpenaren eta kontsumoaren [...] arteko lotura askotan gertatzen baita bitartekari baten banaketa-zerbitzuen beharrik izan gabe"), LandaTurismo 1999 ("Erreserba egiten baldin bada Erreserba Zentroaren bitartez, Zentroa bezeroen eta jabeen arteko bitartekaria izanen da"), P. Urzelai 3 (adib.: "Beste bitartekari bat behar da elkarrizketara itzultzeko"), eta izond.-banaketan, P. Iztueta 2 ("Bi gradutako sufragio honekin ordena politikoan gorputz bitartekariak edo organizazio funtzionalak sartuko lirateke", "Indibiduoaren eta Estatuaren artean organo bitartekari bihurtzeko abantaila dute"); bitartekaritza (eta bitartekaritza-lan, finantz bitartekaritza) 12: Oihenart Taldea 2 (adib.: "Geroz premiatsuago gertatzen ari zen merkatarien bitartekaritza kanpoko merkatuari buruz"), J. Tobar-Arbulu 2 ("Potentzia produktibo berriak, hauxe baita hemen aritzen ari garenekoa, une berean antagoniko, autonomo eta bitartekaritza-lanak egiteko gai izan behar du", "Hortarako, bitartekaritza behar da kokagune propioak eraikitzerakoan"), KirolEntrenamendua ("Pilota txandakako jokoa denez, aurkakotasun harremana pilotaren bitartekaritzaz gertatzen da"), KontabPlanOrokorra ("Ohizko iharduera gisa finantz bitartekaritza duten enpresak"), Egunk 1996 ("Orain bi urte bitartekaritza bidez auzia konsensuaren bidean jarri zen"), Heriotza 2 (adib.: "Hildakoen oinazeak arintzeko bizien bitartekaritzak garrantzia zuen"), P. Urzelai 2 (adib.: "Dagoeneko esan daiteke Uriarte gotzainaren bitartekaritza [...] bideragarritasunik gabe gelditu dela"), ELTxostena 1998 ("Argitu behar da alor honen baitan sartuta dauden espedienteen bideratzeari ekin zaiola bitartekaritza hutsaren ikuspegitik").
bitartekari : AB38 8 (intermediario), HiztEn (artekaria, bitartekoa), LurE (ik. bitarteko), Euskalterm 17 (mediador, intermediario, intercurrente); bitartekaritza : HiztEn (bitartekariaren iharduera), Euskalterm 13 (mediación, intercesión) // Ez ditugu aurkitu ap. DFrec, AB50.
bitartekari : HiruMila (intermediario), Lur EF/FE (médiateur, intercesseur) // Ez ditugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
Erdal 'intermediario, mediador/intermédiaire, médiateur' beste hiztegietan: arartekari :Casve FE (eta arartekarisa), PMuj DCV, Azkue Aurkibidea; ararteko : ElhHizt, HiruMila, Lur EG/CE eta EF/FB, Casve FE (eta arartekosa), HaizeG FB, PMuj DCV, Azkue Aurkibidea; artekari : ElhHizt, HiruMila, Lur EG/CE eta EF/FB, Casve FE, HaizeG FB, PMuj DCV, Azkue Aurkibidea; arteko : Casve FE, HaizeG FB, PMuj DCV; arteskü : Casve FE; bitartekari : HiruMila, Lur EG/CE eta EF/FB; bitarteko : ElhHizt, HiruMila, Lur EG/CE eta EF/FB, Casve FE, PMuj DCV, Azkue Aurkibidea; gizerraile : Casve FE; tarteko : Lur EG/CE eta EF/FB, PMuj DCV.
EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
cf. bitartekotza.
- [E210]: "Bi horien inguruan, honako ohar hauek egin dira: "bitartekari | F: Bbehin: onartzeko zailtasunak ditu lantaldeak, osaera ilunekoa denez, onenean ere. Baina erabilia da: beharrezkoa al da, ordea? (cf. bitarteko arautua); bitartekaritza | F: cf. bitartekotza". Proposamena: osaera ilunekoak izan arren, erabiliak eta beharrezkoak direnez gero, zerrendan agertu beharko lirateke. Hainbat eremutan, premiazkoak dira bi horiek, besteak beste, ekonomia eta enpresaren munduan, merkataritzan eta zuzenbide zibilean. Hiztegiek badakartzate (ikus, bestela, Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa, Euskalterm datu-basea eta 3000 Hiztegia). Gainera, gaztelaniaz hitz asko daude, "bitarteko/bitartekotasun/bitartekotza" horiekin euskaraz eman ezin direnak (euskara, halakoetan, urri eta motz geratuko litzateke "bitartekari/bitartekaritza" bereganatu ezean). Horien adibide gisa aipa daitezke, konparazio baterako, "mediador/mediación", "arbitro/arbitraje", "intermediario/intermediación", "corrredor/corretaje", "(amigable) componedor/composición"... Are gehiago, askotan "arbitraje" eta "mediación" batera agertzen dira, eta bi hitz behar dira horiek bereizteko. Bestalde, bada "Servicio de Mediación, Arbitraje y Conciliación" deituriko bat, eta horren euskarazko izen ofiziala "Bitartekaritza, Arbitraje eta Adiskidetze Zerbitzua" da".
- [E116]: "Nik ere onartuko nuke duda gabe. Adibide asko daude egungo euskal idazleen artean eta egunkarietan: Perurena, Mendiguren, I. Borda, Mendiguren, Lekuona, Zabala, Irigoien, Amuritza, Txillardegi... Nik onartuko nituzke biak".
- Erabakia: Erabakia (2005-06-24): "OK".
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:03 | 1994-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
bitarteko 1 iz. 2 izond.: noiz den hordikeria osoa, noiz bitartekoa, edo erdi-merdi esaten zaiona.
1. iz. (cf. ararteko); 2. izond. ("Noiz den ordikeria osoa, noiz bitartekoa, edo erdimerdi esaten zaiona")
- [E210]: 'Horren inguruko oharra hauxe da: "bitarteko | EArau: 1 iz. 2 izond.: noiz den hordikeria osoa, noiz bitartekoa, edo erdi-merdi esaten zaiona". Proposamena: adieren artean hirugarren bat gehitu beharko litzateke: "3 izlag.: bitarteko funtzionarioa". "Bitarteko" hitza Administrazioaren eremuan erabiltzen den izenlaguna ere bada, "interino" esateko, eta esangura hori nekez sartzen da proposatzen diren bi horietan'.
- [E116]: 'hau ez dut hain argi ikusten. Uste dut 'funcionario interino' kontzeptua Espainiako kontua dela (ez dakit beste tokietan baden), eta ez dut uste hala izanik ere, administrazio guztietan 'bitarteko' deitzen dioten, beste modu batzuk ere bai baitira. Nik ez nuke aipatuko adiera honekin, nahi duenak erabil dezala. Dagoen moduan uzten badugu, gainera, ez dira debekatzen izan ditzakeen beste modu bateko esanahiak, eta gutxiago esanahi hauek teknikoak badira'.
- Erabakia: Erabakia (2005-06-24): 'OK'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | EArau | 2005-06-24 | |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-06-09 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
HezkAdmin: mediar.
eraikuntza librea dirudi; adib. gisa eman liteke, bitarteko sarreran.
- [E116]: "azpisarrera gisa emango nuke nik ere".
- Erabakia: Erabakia (2005-06-24): "OK".
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-06-09 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
ik. OEH: AS
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Ik. bitartez.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:02 | 1994-01-13 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
pospos.
-ren bitartez ("X izpien bitartez gorputz barruan dagoen edozer ikusi al izaten da")