OEH - Bilaketa

892 emaitza euskaldun bilaketarentzat

Sarrera buruan (9)


Sarrera osoan (499)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 garbiki.
tradizioa
Tr. Documentado al Norte desde principios del s. XVII, son escasos los ejs. suletinos (Constantin, Casenave; tbn. en Oihenart y Tartas). Al Sur se encuentra en unos pocos autores modernos. En DFrec hay 14 ejs., 11 de ellos meridionales.
sense-1
1. (L-ain ap. A ; SP, Urt I 127, Dv, H).
Limpiamente; puramente, castamente; honestamente. "Nettement" SP. "Proprement, nettement. Garbiki atxikitzen du etxea, il tient la maison proprement" Dv. v. garbiro.
[Emaztearekin] halako traturik gabe garbiki eta prestuki bizi behar dugu. Ax 373 (V 246). Batzu eztabiltza garbiki ene aitzinean [...] nahi dituzte ene sekeretuak iakin. SP Imit III 4, 3 (Ch sinpleki eta xuxenki). Garbiki [...] / eraman hire bizia. 140. Garbiki kontserbatu [...] inozentzia. Brtc 143. Garbiki atxikitzen den xerria [...] lasterrago gizentzen da. Dv Lab 280. Bizi ahal izatu zen garbiki eta sainduki. Jnn SBi 52. Lohiak khenduko tutzu, / bihotza begiratuz garbiki. CatJauf 6. Garbiki eta onheski beztitua. Ib. 115. Garbiki jauntziak. JE Ber 46. Hau etxe panpina! [...]. Neskatxa bat sukaldean galtzerdi egiten ari. Eta hain polliki emana, hain garbiki! Zerb Ipuinak 279. [Atxiki dugu eskuara] garbiki, gure arbasoek mintzatzen zuten bezala. Zub 18. Garbiki beiratzeko euskaldun dohainak. Xa Odol 111.
v. tbn. Hm 161. SP Phil 114s. He Gudu 138. Daguerre in Brtc 4. Dh 86. Hb Egia 128. Arch Gram 161. JE Bur 199. Or Aitork 209. Mde Pr 135. Gand Elorri 172.
azpiadiera-1.1
Dote gaitza nuen hunki / [...] / Dotea daut ba, garbiki, / debru zaharrak eremaki.Ox 133.
sense-2
2. (L-ain ap. A ; Dv).
Claramente; con nitidez. " Garbiki mintza zaite, parlez clairement, nettement. Mendi gainean hemendik ikhusten dut garbiki, d'ici je le vois distinctement sur la montagne" Dv. "De fijo, en puridad, sin ambages ni rodeos" A.
Baldin zu bazare, othoi, garbiki erraguzu. EZ Noel 165. Garbiki eta segurki erran zioen [...]. Ax 72 (V 48). Bestiek garbiki eta klarki emaiten baitute aditzera zer muetetakoak diren. ES 168. Aithorzazu garbiki zure iakingabetasuna. Ch I 2, 3. Garbiki eta guziek konprenitzeko bezala erran zuen. Lg II 142 (v. tbn. en contexto similar SP Phil 309, Tt Arima 41, Monho 54, Dh 115, Bordel 84, HU Zez 66 garbiki erran; Hb Egia XIII, Const 27, Laph 46, JE Bur 47, Lf Murtuts 21, JEtchep 66, Larz Senper 26 garbiki mintzatu; Ardoy SFran 325 garbiki mintzo). Garbiki da esplikatu. Monho 130. Ikhusten dute garbiki, estalgirik gabe. Dh 175. Zeruko doatsuek garbiki kuste' utena. (Urdax, 1827). ASJU 1993, 587. Ez dut hori aditzen garbiki. Dv Lab 165. Hitz berak direlarik ez dute bi mintzaietan bardin garbiki gauza bera erran nahi. HU Zez 192. Denbora dela zaite / garbiki mintzatu. (B, 1914). Auspoa 97, 115. Atxo bat iduri zuen [...] eta erranen zinuten, garbiki, orenetik orenera ximeltzen ari zitzaizkola ezpain hek. Barb Sup 102. Orain niz garbiki ohartzen zer [...]. JE Ber 19. Hau garbiki erran dezaket, ez dut ezagutu ene buru-berotzailerik nehor ene oroitean. Larre ArtzainE 107.
v. tbn. O Po (ed. Michel), 225. He Gudu 160. CatLuz 33. Dv LEd 77. Jnn SBi 3. HU Aurp 212. Barb Leg 149. JEtchep 93s. Mattin 92. Casve SGrazi 166.
azpisarrera-1
GARBIKI ERRAITEKO. A decir verdad, francamente. v. GARBIRO ESATEKO.
Eta soineko hura, garbiki erraiteko, ez zen xuri-purifikatua . Barb Sup 39. Garbiki erraiteko, ez dut maite Donostia. JE Ber 84 (v. tbn. 22). Karlos haatik ez zen batere trenpuan: alabainan bazkariak ere munduko bertze gauzek bezala bere bidea behar. Garbiki erraiteko, sabeletik minez zagon. Lf Murtuts 26.
garbiki
<< garbi 0 / 0 garbo >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper