Iparraldeko hizkerak Euskararen Herri Hizkeren Atlasean: zenbait mapa

Amaia Jauregizar

Iparraldea erdigunean jarri behar da, euskarak ere hizkuntza-atlas bat izatearen aldeko aldarrikapenaren jatorrian. Duela ehun urtetik gora izan zen hori. Ehun urtetik gorako tartea da gutxi gorabehera lehendabiziko aldarrikapenetik burutzera izan dena.

Ia hiru mila galdera dituen EHHAren galde-sortatik ateratzen diren kontzeptuak askotarikoak izanagatik ere, lexiko-kontzeptuetan, behintzat, badira errepikatzen diren joerak. EHHAren mapetan, aztertze-eremua edozein izanik ere, badira lematizazioan hartutako erabakien ondorioz eta superlemen bitartez, etengabe berdin-antzean zedarritzen diren eremuak: mendebaldeko hizkerena da ezagunena eta etengabe azaltzen dena; izan ere, mendebaldeko inkesta-puntuak eta erdialdeko beste zenbait askotan lematizatzen dira batera. Erdialdeko eremuak gorabehera gehiago izan ohi ditu hedadurari dagokionez, Nafarroako inkesta-puntuetara eta Lapurdiko itsasertzekoetara ere hedatzen baita askotan eta ez beti modu berean.

Iparraldeko hizkerei dagokionez, lan honetan nabarmenduko direnen artean daude Lapurdiko itsasertzeko inkesta-puntuak eta Zuberoakoak, batzuetan batasun handikoak izaten direnak, baina ez beti.

Testu osoa irakurtzeko hemen klika. →