1.
(L, BN, S ap. Lh
; VocBN.(phens-)). Pensando."En réflexion"VocBN..
"En train de réfléchir, méditer. Pentsaketa zagoen, il réfléchissait"Lh.
v. GOGOETA EGON. Tr. Documentado sólo en la tradición septentrional.
En' ixil eta / maiz pensaketa / egonak ziotsan higati. 'Mon silence et mon attitude souvent pensive'.OPo 10.
Ibaia baten hegitik pentsaketa zoala [...].Gy 30.
Lorikan ezin egin beti pentsaketa. Oxald( inAstLas 72).
Martin dena malezia / pentsaketa zen hasia.Etcham 203.
Jaun erretora etorri zen, luzaz egon ere ehaka eta pentsaketa. LfMurtuts 18.
Huntan egona niz frangotan phentsaketa. Herr 3-4-1958, 1.
Hasarratu zirare, ta hartu tupeta; / Ahantzirik ziztela, ez hortaz inketa. / Bakotxak bereaz du, aski pentsaketa, / Kurridan abitua baitugu Prefeta! Ib. 4.
Pentsaketa ari zen. JEtchep 108.
Nor nizan pentsaketa egonen zira, badakit. Ib. 95.
Bakartasunean zer gerta ditaken pentsaketa hasten nun. Ib. 69.
Hire bihotzeko zorionari pentsaketa nindagonean oixtian. Ib. 68.
Harriturik eta hiri pentsaketa, gar handi horrek bere beroa bihotzeraino sartzen zauntala. Ib. 64.
Jarri nintzan hobi-harri baten gainean, pentsaketa.GAlm 1963, 60.
Yamagushirat buruz abiatu zen berriz, ixil ixila... eta pentsaketa!ArdoySFran 235s.
azpiadiera-1.1
(pentsa-pentsaketa). Pentsa-pentsaketa jardun ondoren, ontaratu zen ezinbestean. EtxdeJJ 161.
Engrazi apurtxo batean pentsa-pentsaketa egon zan. Ib. 111.
sense-2
2.Pensamiento, acción de pensar."Utzkitzu holako pentsaketak, zoratuko ere ahal zaituzte, laissez ces pensées qui vous préoccupent"H.
Gizon seindu horrek ihardesten dirakozu pentsaketa suerte hetzaz behin ere etzela izan inkietatia. AR 394. Pentsaketa hortaz burua hartua / gure giza dago net enbrazatua. Gy 13. Phentsaketa horrek izitzen du, lazten du, harritzen du. Laph 208. Bost phensaketa eginik nago zurekin ezkondu beharrez. ChantP 292. Bainan hainitz pentsaketa izpirituan ibili dut gau huntan. Lap 305 (V 139). Hainbeste pentsaketaren artetik [...], izan ditut ene gisako dudak. Larre ArtzainE 108. Sentierak, halaz ere, irudipenak, oroitzapenak, pentsaketak eta horien gisakoak bigarrenekoak genituzke. MEIG VI 116. En DFrec hay 7 ejs.
azpisarrera-1
PENTSAKETA EGIN;
PENTSAKETAK EGIN (etc.).
Pensar. Pentsaketa egiteko / tenoria baita. Bordel 164.
Bortz pentsaketa eginik nago / zurekin ezkondu beharrez.LuzKant 30.
Gero phentsaketa hau eginen duzu: [...].Laph 234.
Eginen ditut horren gainean neure phentsaketak. Ib. 113.
Geroztik nago, ondikotz, / bortz pentsaketa eginik. Etcham 44.
Gizonak hor ainitz pentsaketa egiten du. JEtchep 63.
Muthiko gazteak beste pentsaketa frango ere egin zituen. Ib. 97.
Ontsa ilun izan behar niz holako pentsaketen egiteko. Ib. 74.
Anai gazteak egingo zian / an pentsaketa zuzenik. Basarri 27.
Hire geroaren jabe haiz. Eginazkik hire pentsaketak. LarzIru 104.
Zertaz behaun ezkondu / laneko lekurat? / Pentsaketak egin-ta / jar hadi konturat. Mattin 85.
Pentsaketak eginik gero ere biharamunean arrapatuko nuela. Etchebarne 79.
Nihaur hasia nintzan goizik pentsaketa egiten neureaz. LarreArtzainE 107.
azpisarrera-2
PENTSAKETAN(BN-arb ap. Gte Erd 255; Urt, Dv, H). Pensando. "Adversare, phentsáketan harítzea" Urt I 261. "Méditation. Pentsaketan egotea, rester à réfléchir" Dv. "Bethi pentsaketan dago, il est toujours pensif. Pentsaketan nindagon nola ilkhiko nintzen egiteko nahasi hortarik, j'étais à penser, à calculer" H. "Bizikletaz pentsaketan ari niz (BN-arb)" Gte Erd 255. v. GOGOETAN. Zer egin ziroen, oldarbat, / egon zedin pensaketan.OPo(ed. Michel) 243.
Igan triatila eta so orotararat eta jar kaideran eta pentsaketan, jaiki eta mintza. AstLas 12.
Herbi bat bere xiloan / zagon behin pentsaketan. Gy 116.
Haurra eman zen pentsaketan, eta laster, erran zion amari: [...].Lap 58 (V 30).
Denak pensaketan daude. Yanzi 81.
Ene etxolan nago / huntaz pentsaketan / Jaun on hura nik nola / paga dezaketan. Etcham 198.
Pentsaketan geiago jardun gabe, xixpa bota ta igesiari eman zion. EtxdeJJ 157.
Denbora pentsaketan bezala zabilan ean txarrerat edo onerat eman behar zuen. ZerbAzk 39.
Ixtantpat pensaketan egon zen eta yarraitu zuen erranaz: [...].IzetaDirG 44 (v. tbn. 80).
Bati karkula eta / bertziaz pentsaketan, / gosturik ere ez dut / etxeko lanetan. Mattin 53.
Gizagaizua neri zer saka, / hortxet pentsaketan dago. Marrin(inXaEzinB 119).
Geroztik egona niz pentsaketan zendako harek ni fiteago ezagutu ninduen nik hura baino. Etchebarne 121.
Idazteko behar duen astia ikusmiran eta pentsaketan alferrik eman gabe. MIH 382.
azpisarrerakoSense-2.1
[Pagoak] bizitza neke ahulen / pentsaketa luzean, / ezin du konprenitu / nire presa bidean. Azurm HitzB 26.