1.
(V, G, AN, L, BN, Ae, S; SP, HtVocGr 439, Lar, Añ, VocBN, Gèze, Dv, H),
horraa.
Ref.:
A;
AAezk 297;
EtxbaEib. (Seguido de un sintagma nominal o una frase interrogativa indirecta).He ahí.
Tr. Documentado por primera vez en Leiçarraga, es de uso general. Hay horraa en Constantin (23).
Emazteá, horrá hire semea. LçIo 19, 26 (He, LE, TB, Dv, EvS, Ol, Leon horra; Or, IBk, IBe horra hor, Ker or dozu).
Horra ene esporzua, Aita Iainkoa. Harb 193.
Baldin etsaitzen bazara, horra non duzun berehala amorante harenganik milla burho. Ax 371s (V 245).
Horra nondik behar naizen / dohatsutzat famatu. Hm 162.
Orra gure pagua. BBizk 9.
Horra nominatibo singulareko exenpluak. ES 88.
Eta orra-non bereala eraso zioten illunak eta gabak. LarSAgust 13.
Orai beraz horra non badakizun zer den giriztiñozko perfekzionea. HeGudu 38.
Orra merkatari ta langille nagiaren zoria. MbIArg I 81.
Bada, orra zer pagua emango didaten. CbEg II 119.
Horra nola israeldarrak hastandu ziren Daviten ganik. Lg I 340.
Orrá zer diren orái. LEProg 122.
Orra nun daukazun zure semia. Zuzaeta 118.
Orra zetara etorri dan onen santidadia. MgCO 281.
Orra zertako diran askoren komunioak. AA I 421.
Horra non zaudeten Jainkoaz gozatzen. Dh 157.
Horra zer gisaz behar düzün gobernatü. UskLiB 98.
Orra zenbaterañoko ondasuna ematen deban. IztC 29.
Horra ezin erranezko adimendugabekeria. DvLEd 216.
Orra zergatik etsaiak beste sare bat ere zabaldu zion. AranSIgn 24.
Orra berba gitxitan etsaien omena. ABAmaE 100.
Horra nere seme guziz maitea. JnnSBi 21.
Horra nola nahi izan den sorthü. IpHil 90.
Orra Jesusek gizonari eman zion maitasunaren agergarri asko. AgSerm 353.
Horra nun xutitzen zaukun apez gazte misionesta. JEBur 135.
Horra Haritchabalet seminariotik kanpo ezaririk izateko bidian. Const 19.
Orra gau sakona!LauxBBa 116.
Horra nor den mahometanoen aita. ZerbIxtS 101s.
Horra zertako hunek hitzeman zion. LeonMt 14, 7.
Horra zertaratu den gure ameslaria. Lf(inZaitPlat XVIII).
Orra mundu barria Nikanor-entzat. ErkiagBatB 122.
Orra zergatik aurkitu nauzun nere baitan pentsakor. BerronKijote 19.
Horra beraz Idioineko bordako ene denborako berriak esplikatuak. Etchebarne 63.
Orra zelan direan / kontu oneik gertatu. Ayesta 25.
Orra gauza ederrak / bear ditugunerako.Insausti 222.
Hautatu eta berezi beharra, horra gizonari eman izan zaion dohaia eta zigorra. MEIG III 73.
azpiadiera-1.1
(Con oración completiva). Horra zure dizipuluek egiten dutela larunbatez egitea haizu ez dena. DvMt 12, 2 (He horra non).
Orra neska gastetxu bat agertzen dala añeketan estartia-gora. KkAb II 86.
azpiadiera-1.2
(Encabezando una oración; a menudo con valor de interj.). Eta Fariseuék erran ziezoten, horrá, zergatik egiten duté Sabathoan egin sori eztena?"Regarde".LçMc 2, 24.
Horrá, gelditzen zaizue zuen etxea desert. "Voici".LçMt 23, 38 (He bada, TB huna, Dv huna non, Ur ona emen non, Echn y Hual ona bada, Ol y Ker orra, ba, Leon horra non, Or begira, IBk adizu).
Horra, egiaz ezin dituzketzu bi bozkario. SPImit I 24, 6.
Horra beraz, irakurtzailea, ikhusi tutzu orai. ES 193.
Orra; nai det txit nere Jangoikoa zeraden. LarSAgust 15.
Orra, mairu onek ere erakusten digu. MbIArg I 106.
Orra, esaten digu Jesusek: zuekin, eta zuen artean nago. AA I 527.
Horra, arima galdua, harrezazu nere odola. DvLEd 88.
Horra, segur naiz zure kamelua tresna hunen beha zagola. JnnSBi 60.
Edadian ere aurrera guaz da, orra, ezkontzeko asmua artu det. MocDamu 12.
Orra orain ondo zagoz. EchtaJos 270.
Ta orain, orra, senargai gaztiak kendu, ta [...].AlzBurr 21.
Orra, Biryiñak seme bat sortu ta yaioko du. IrYKBiz 19.
Horra! Plateau de Vauclerc beha ginuen, guk, etsaiaren aztaparretarik khendu. ZerbGerlan 63.
Orra, Anton; eldu gaituk azkenera. NEtxAntz 102.
Orra munduan utzitzen zaitut / bost ume txikiren ama. Auspoa 39, 98.
Nire begira ebillelakoan negoan ni, ta, orra! Naiago izan dau, arean, nire orduari urrezkoa. ErkiagBatB 160.
Horra, ikusten duzu, etzira bakarrik. XaOdol 168.
Orra, zure elbururantz jaso beti zure begiak. BerronKijote 22.
Orra! Suerte txarra orduan... BAyerbe 124.
v. tbn. Cb Eg II 189. AstLas 35. TB Mt 12, 2. Gy 148. Bil 30. Sor Bar 63. Arb Igand 142. Kk Ab I 34. Lh Yol 25. Tx B 94. TP Kattalin 179. Lek EunD 40. Ldi IL 80. Zait Sof 42. Etxde JJ 197. Anab Poli 135. Basarri 9. Ibiñ Virgil 117.
azpiadiera-1.2.1
Aldegun guzia emango diogu, orra. AgG 38.
Utsa, baterez, txanpon ordoitu batzuek, peseta bat orra. Ib. 184.
azpiadiera-1.3
(Seguido de participio). Gero ondoren orra / erre Donostia. FrantzesB I 166.
Orra egiaz gertatu dana / publiko adierazi.Afrika 146.
Azkeneko bertsora / orra allegatu. Xe 227.
Lenago gaizki bizi giñanak / orra deskansuan jarri. PE 27.
Ene iloba maiteak, horra akabo ene kondaira. BarbSup 166.
Apusturako baldin bazaude, / orra biria txuxendu. TxB I 231.
Orra eskeñi arako esakunaren ordezkai politak. LdiIL 88.
Orra erritzaiña ao bete azurrez utzi. ErkiagArran 58.
Ogei ta zortzi urte senarrak, / orra mundua amaitu. Auspoa 39, 100.
Horra orain hegoa heldu Kalifornian barna. JEtchep 64.
Len sasitegi ziran barrenak / orra batetan loratu. Basarri 16.
Eta orra pakea egin bien artean.BAyerbe 134.
v. tbn. Ud 86. Noe 63. EusJok 26. JanEd II 108. Yanzi 104. SMitx Aranz 95. Etxde JJ 252. And AUzta 124. NEtx LBB 90. Uzt Noiz 34.
azpiadiera-1.3.1
(Seguido de part. más -(r)ik o -ta). Orra sangrija eginda. MgPAb 77.
Orra betiko galdurik. Gco II 53.
Orra amaitu edo akabadurik auzijak. Astar II 29.
Txomin eta Joakiñen kontu aiñ polita, / albait ondoen orra bertsotan jarrita. ABAmaE 245.
Orra banatuta gazte orren adiskidetasuna. EchtaJos 67.
Orra gizona egiñik. InzaAzalp 44.
Orra betiko zorionduta. Enb 85.
Horra ezkutapen bat argitaraturik. MdePr 181.
Orra garbi esanda. VillJaink 83.
Ta gogoa dezutenak jakin al dezazuten, orra paperean jarrita.JAzpiroz 10.
azpiadiera-1.4
Gizon zuzena dela holakoa, salbu, horra... politikazko zer hoitan. HUZez 194.
Piarres biziki ontsa zela osagarriz, bainan horra... zapata eta arropa miseria gorrian zela. LfMurtuts 40.
sense-2
2.
(V, G-goi, S; SP, Lar, Añ, Dv, H).
Ref.:
A;
HolmerApuntV;
ElexpBerg. (Forma de alativo de hor)."(Voy) ahí, orrara, orra, orrat noa"Lar(v. tbn. Añ).
v. horrara, horrera. Eta bidean gaude horra heldu nahiak. Harb 147.
Ezpalinbahizait agertzen / horra nizaik jinen. Xarlem 415.
Banua orra edo zagozan tokira. MgPAb 200.
Ez ioan orra. ABeinB 55.
Io ona, io orra. AgAL 61.
Leze aundi bat dago gure ta zuen artean, emendik orra ta ortik onara iñor ezin igaro dedin. OlLc 16, 26 (Leon horrarat, Or orrera; Lç zuetarát).
Autarkien bidez orra eltzeko asmua darakusen sozialistak. EguzkGizAuz 43.
Orra ala ara joateko beti gertu. ErkiagArran 27.
Barne Gaztelua. Orra doaz arima onak. OnaindSTeresa 33.
Orra eltzeko zain bagagoz.Gerrika 121.
Horra [Azkueren hiztegira] doaz euskal idazleak hitzez hornitzera. MEIG VII 73.
v. tbn. AB AmaE 322. Laux BBa 20. Zendoia 147.
azpisarrera-1
HEMENDIK HORRAKO.
azpisarrerakoSense-1.1
a)De todas partes.
Emendik orrako euren guztiyen, dirianen uste, siniste eta eretxi aldebaterako eta indartsua. UrBulaAl 34 (BulaV 22 y BulaG 552 emendik orrako).
azpisarrerakoSense-1.2
b)Mediocre, regular.
Emetik orrako atxaki ta akiakuluren bidez asarria ibittu erazo eutsen. Otx 151.
Emetik-orrako trikimallakaz. Ib. 162.
azpisarrera-2
HONA-HORRAKO.
v. hona.
azpisarrera-3
HORRA-HARA. De aquí para allá.
Noa horra hara, / nor' ezpaitakit. OPo 46.
Enazazula utz horra hara lurrean errebelatzera. SPImit IV 16, 2 (Mst horrat hunat).
azpisarrera-4
HORRA-HARAKO.
Horra-harako ibilteak hertstentu. "Evagationes".SPImit III 54, 4 (Ch pasaieta inutillak, Ol orraraldiak, Leon barreia-bideak).
azpisarrera-5
HORRA BADA. He ahí pues.
Horra bada [...] gure intenzionearen arauera behar diren meditazioneak. SPPhil 69.
Orra bada nola Agustiñen argia dan ona eta andia. LarSAgust 15.
Orra, bada, Jesusek hitzez ta lanez gaur agertu digun biderako S. Pablok berezten dizkigun zenbait pausu. MbIArg I 228.
Orra bada, ze ardura andiaz bizi bear zarean. AñLoraS 141.
Orra bada, zer erakutsi zigun Jesu-Kristok hitzez eta obraz. Gco II 73.
Horra bada nolakoa izan den Jesu-Kristoren ama benedikatua. Dh 274.
Horra bada non den etxeko andre ohia. Gy 204.
Orra bada nola orañ, denbora luzeak joanagatik, onegiñaren sari ugaria artzen diagun. ArrGB 119.
Orra bada esanik nire istoria. ABAmaE 256.
Lore zalea zera, ene Amatxo? / Orra, bada, zuretzat iru sortatxo. JaukolBiozk 42.
Orra, ba, nundik etorri ziran / Euzkadiren zorigatxak. Enb 49.
Horra bada lehen gizona: Adam. ZerbIxtS 8.
Orra ba, argi esan, esanbear guztia. ErkiagArran 111.
Orra ba nere gaitz, neke, ziñak eta miñak antxen bukatu. AnabAprika 62.
Horra bada luzamendutan uzkur lanari ekitetik gibelarazten ninduen nolabaiteko gogo gaiztoa. (In MEIG VI 25).
v. tbn. Cb Eg II 112. GavS 6. Mg CO 112. JJMg BasEsc 233. Hb Egia 92. Ir YKBiz 139. Lf Murtuts 22. Horra ba: Ag G 252. Zub 65. Kk Ab II 7. Zait Sof 66. Etxde AlosT 70. NEtx Antz 79. Vill Jaink 72.
azpisarrera-6
azpisarrerakoSense-6.1
(Encabezando una oración). Orra bada, sentitzen det emen gertatu dana ta barkatu bezate. SorAuOst 100.
Orra bada, ezkondu egiñ nai nuke, eta nola. MocDamu 16.
Orra, bada, atomutik asi eta Sokratesen buru azkarrera eldu arte eztago etenik. VillJaink 64.
v. tbn. Mok 20.
HORRA HEMEN. "Ve aquí, [...] orra emen"Añ.
Orra emen eskribidu ta erderatuta [...] izenen azterren edo esplikazinuak. MgPAb 182.
Orra emen Zure aurrean bekataririk galdu-gaistoena!AñEL1 124.
Orra emen zelan munduko gauzarik balijotsuenak zor jakezan aberetxu batzubei. UrDial 22 (It orra non, Dv horra nola, Ip horra nun).
Orra emen ere oraiñ beste kazuelakara bat. UrruzZer 93.
Orra emen orain arakatu bear dugun puntua. VillJaink 136.
Horra hemen, hitzez hitz, haren eskutitzaren zati bat. XaOdol 291.
azpisarrera-7
HORRA ETA HONA.
azpisarrerakoSense-7.1
a)(Uso adv.).De un lado a otro.
Sareaz kanpotik orra ta ona ibilten asperturik egozanean. AgKr 57s.
azpisarrerakoSense-7.2
b)
(orra ta onakV-m ap. A
; Añ).
(Sust. pl.)."Idas y venidas"Añ.
azpisarrera-8
HORRAINO (Lar, A; orraginoV, G-goi ap. A, horradinoL, BN, S ap. A
; H(o-)). "Hasta ahí, [...] orraño"Lar(s.v. hasta aquí).
Horradino ethorriren haiz; ez ordean urrunago!BarbPiar I 117.
Nere jakinduri eskasa, berriz, ez da horraino hedatzen. MEIG III 61.
azpisarrera-9
HORRAINOXE (orragiñoxeAMorf 349). Hasta ahí mismo.
Gizartekeria orrañoxe baletor be, gure erlejiñoaz ezelan be ezin alkartu leike. EguzkGizAuz 83.
azpisarrera-10
HORRA IZAN.
v. horra izan.
azpisarrera-11
HORRAKO.
azpisarrerakoSense-11.1
A)(Adnom.)
azpiadiera-1.1
a)Que va, etc. ahí.
Bide hunez izan duzu / orai duzun loria: / izaguzu guri ere / horrako biktoria. Hm 190.
Orrako [Bermeorako] ustez, Gernikaraño / eldu nintzan ozta-ozta. Enb 199.
Gotillunak dakije orrako zidorra. LauxBBa 24.
Orrako bideak oro. ZaitPlat 32.
azpiadiera-1.2
b)
(V, G, AN, L, BN ap. A
; Lar, Añ; korrakoSal, R ap. A).
(Con hori o horiek).Ese de ahí (en ocasiones con cierto matiz familiar o despectivo).
"Aquesse"Lar,
Añ.
"Ese de marras"A.
Zer hari den or gurutze orretan dadukazun orrako ori. MbOtGai III 31.
Pobreari orrako botoi orietatik bat eman bear diozu. CbEg III 390.
Esazu biur ditezela ogi orrako arri oriek. AA III 565.
Orrako karkaba ustel, atsitu eta loi orretara. Astar II 237.
Urratuteko orrako orma ori. UrMarIl 14.
Orrako berorren lagun ori. SorBar 47.
Horrako alkhi horren gainean. ElzbPAd 78.
Orrako orregaz onako neu? Ontxe gogorrago!ABGuzur 115.
Orrako lur elkor orren patua. Mok 22.
Orrako mutil orrek / zoroa dirudi. OrEus 37.
Orrako gau beltz ori ez da betikoa. Onaind(inGaztMusIx 149).
Eske bat egingo nioke horrako horri. MIH 256.
Ref.:
fB Olg 180. JJMg BasEsc 107. Aran SIgn 75. Ldi IL 23. Ir YKBiz 382..
(Con demostrativos de primer o tercer grado). Zer gaiaz egin zittuan Jaungoikak orrako mendi aiek. Inza Azalp 34. Orrako txontxongillo oek. LdiIL 20.
azpiadiera-1.2.3
(Sin demostrativo)."Orrako etxetan, en tal casa"AMorf 650.
Orrako plazako piestetara. fBOlg 52.
Baña zer dira orrako konjuro fuertiak, ez bigunak?Astar II 40.
Ekazak / orrako orbelak. ZavFabRIEV 1909, 28.
Ara orrako gizon kaikuak nolakoa daukan. AgG 93.
Orrako itzak lilluragarriro jazten ditu. Onaind(inGaztMusIx 154).
azpiadiera-1.2.4
(Con relativo). Orrako esan dirian piestetara ta erromedijeetara juanda. fBOlg 168.
Orrako gizon galdu, zeinzuk ezin inundik aurkitu al eben euren tratu okerren fijadorerik. Astar II 128.
Baiña horrako-hor dathorren gizona / duk sakelan diru asko baduena. "Cet homme qui passe".Gy 153.
Agoxabalik orrako or dagon / mitxirrika goiztarrari. OrEus 75.
azpisarrerakoSense-11.2
B)(Adv.)."(Vc, G-goi), para ahí. Nai onako, nai orrako, nai arako"A.
Agur, bai, Amerikak, enozue ikusiko / itxasoa zeartzen orrako ostera. ABAmaE 379.
azpisarrera-12
HORRAKOAN (SP, Dv). "Allant là"SP.
azpisarrera-13
HORRAKO HORRETAN. "Ahí [...] mismo"Añ.
"(V, msOch), ahí mismo"A.
Ikusten dituzu orreko [sic] ortan bat, an bestea... aritz galdurroan etxoltxo lerdenak? AnabUsauri ed. 1986, 95 (ed. 1931, 136 or).
azpisarrera-14
HORRAKOXE. "Orrakoxe y bertorako, para ahí mismo"AMorf 349.
azpisarrera-15
HORRANTZ.
azpisarrerakoSense-15.1
a)
(V-ger ap. A
; orrantzaV-ple, orrantxaAñ(V), orantxaDv, horruntzH(V), orrunzLar, Añ(G, AN), orrontzG; H(G), orronzLar, Añ(V), Dv, H, orrutzV-gip, orontzDv(G), oruntzDv(V-m)).
Ref.:
A(orrantz, orrantza, orrontz);
ElexpBerg(orrutz). Hacia ahí.
Eta txistuka orrontz / dijoazen balak. ItFab 63.
Ua emendik orrontza!Xe 243.
Zoazte bada orrutz zerbait ikustera. AgG 194.
Gizarteko ondasun-arau ta legeak orrantz jo dabela. EguzkGizAuz 27.
Laister noia orrantza. BEnbNereA 214.
Batzuk arantz, besteak orrantz. ErkiagBatB 57.
Emengoak orruntza elduko balira. NEtxLBB 81.
Orruntz datortzen danak semetzat / laster artzen dituzula. Olea 156.
Ijito ori orruntz sartu da. UztAuspoa 67, 114.
Orruntza begiratzia. (In UztNoiz 102).
Haizeak horrantz bazereman, ez zion amore eman haizeari. MEIG VII 35.
azpisarrerakoSense-15.2
b)"¡Por ahí! (se usa en tono despreciativo)"(V-ger). OrtVoc.
Eztogula guk iñor biar: geu gara gu naikua. Orrutz!ABGuzur 147.
Zer dakar? Orrantz! Ze demoniñe dakar berorrek!OrtOroig 46.
azpisarrera-16
HORRANTZAGO (-nz-Añ(s.v. acia), orronzagoLar(s.v. acia), Añ(s.v. acia), orrutzaoV-gip ap. ElexpBerg). Más hacia ahí.
a)(Adv.).De aquí para allá.
Ibilliko naiz gero / orrontz eta onontz. ItFab 148.
Gelditu gabe dabill orrutz ta onuntz. AgG 237.
azpisarrerakoSense-18.2
b)(Sust. pl.)."Orronz ta ononzak, les allées et venues"H.
azpisarrera-19
HORRANTZ-HONANTZ.
azpisarrerakoSense-19.1
a)
(orronz-ononzLar, H, oronz-ononzDv(que cita a Lard)).
(Adv.).De aquí para allá; a un lado y otro.
"Escarabajear, andar de aquí para allí, orronz ononz ibilli"Lar.
Tripaz gora jarririk [astoa], / zankoak airean, / orrontz-onontz jiraka. ItFab 63.
Badabill orrotz-onontz karrikaz karrika. Ib. 257.
Oietik jaiki, eta etxean oronz-ononz bazebillen. Lard 239.
Asi ziran orruntz onuntz [...] oñaztuak. Apaol 56.
azpisarrerakoSense-19.2
b)
(Añ(
A); orrontz-onontzakG ap. A, orronz-ononzakLar, Añ(G)).
(Sust. pl.)."Idas y venidas"Lar,
Añ,
A.
azpisarrera-20
HORRANZKO.
azpisarrerakoSense-20.1
a)
(orruntzakoDv(V), orrontzakoDv(G)). Que es de hacia ahí.
azpisarrerakoSense-20.2
b)
(V-gip).
(Sust.).Viaje de ida.
"Eztakitt mariau barik eingoten orruzkua"ElexpBerg.
azpisarrera-21
HORRANZKOAN (orruzkoanV-gip). Al ir hacia ahí.
"Orruzkuan txorrua itxi"ElexpBerg.
azpisarrera-22
HORRA-HONA. Aquí y allá, para aquí y para allá.
v. HORRAT-HONAT. Narabilzuna legez orra-ona, / axeak oi darabil beletea. Lazarraga 1187r.
Gura dodana egiteko / ebiliko nax orra-ona. Ib. 1190r.
Gogoa berzetan nuela, horra huna begiak nerabilltzala eta solasean nengoela. EZEliç 146.
azpisarrera-23
HORRA-HONAKA. De aquí para allí.
Amaika bider esan zion etxean atotsiko zutela eta etzedilla ijituen gixa orra-onaka ibilli. EtxdeJJ 274.
azpisarrera-24
HORRA HOR.
azpisarrerakoSense-24.1
a)Ahí.
"Zaude horra-hor, restez là"Dv.
Ez dezu zuk aditzen orra or diotena?MbOtGai III 12.
Blasfemari galduak dira orra or datozen gure ta zure etsaiak. MbIArg I 385.
Orra or datoz Bizkaia legez / Gipuzkoa ta Araba. ABAmaE 86.
azpisarrerakoSense-24.2
b)
(Añ, H, A). He ahí.
"Ve ahí [...], orra or"Añ.
Orra or Praiska. MgPAb 70.
Beren etxiak eta / ainbeste adore, / orra or gelditu / ezertxorik gabe. FrantzesB I 166.
Orra or zer dan oñastarrija. UrDial 118 (It, Dv e Ip (h)orra).
Orra or zuen lekua. ArrGB 144.
Orra or nun datorren bastanga pikatua. UrruzZer 93.
Horra hor soldadoen andana jarria / hobiaren inguru. Ox 81.
Orra or, Sabin, / zeure gaztiok. Enb 45.
Ona emen pilddubak eta orra or kandelea. Otx 166.
Orra or Yainkoaren Bildots, munduko pekatua kentzen duena. IrYKBiz 52.
Orra or ogei ogerleko. TAgUzt 182.
Orra or nun dituzuten lengo Oñati-mendi gose ta arloteak, oraingo mendi alai, apain eta aberats. Munita 76s.
Orra or zenbat arlotan ekiten deutsan mutillak. ErkiagBatB 130.
Orra or Kant, dena apal-itxurakeri. VillJaink 37.
Horra hor ene karitatea. XaOdol 265.
Orra or Teresa, arratsalde baten, bere gela zabalean lagun-aldra bategaz.OnaindSTeresa 61.
Orra or kaltea egin da merituak irabazi. BBarand 17.
Horra hor gogoeta xoil batzu, erraiteko nolako zuhurtzian eremaitekoak ziren semenarioko azken urteak. LarreArtzainE 189.
Horra hor garbiro aditzera emana [...] liburuaren izaera eta gaia. MEIG III 47.
v. tbn.
Lard 461. AB AmaE 463. A BeinB 47. Ill Pill 23. Inza Azalp 70. Jaukol Biozk 81. Kk Ab II 167. JMB ELG 9. Laux AB 62. Eguzk GizAuz 109. Lf Murtuts 2. SMitx Aranz 180. Or QA 147. Lek SClar 105. Txill Let 138. SM Zirik 18. Basarri 21. Gand Elorri 58. Zait Plat 152. MAtx Gazt 17. Ibiñ Virgil 42. NEtx LBB 154. Ardoy SFran 17. Berron Kijote 22. Ayesta 94.
azpisarrera-25
HORRA HORKO. De ahí.
v. HORRAKO. Zoin gaitzki zuen ezarri / horra-horko kuia hori!"Cette cirouille-là".Gy 12.
azpisarrera-26
HORRA HORTIK. "Horra-hortik ethorri da, il est venu de là"Dv.
azpisarrera-27
HORRAT (B, S; Urt II 31, Lar, Dv, H).
Ref.:
Lrq;
IzetaBHizt. "(Voy) ahí, orrara, orra, orrat noa"Lar.
"Là (où vous êtes), avec mouv. vers le lieu, pour y entrer et y rester"Lrq.
Zaude ixilik, zoaz horrat eta hobe baitate. E 219.
Banatu ziren bata horrat eta bertzea hunat. ES 114.
Horrat [zeruko Jerusalemerat] heltzeko. Monho 88.
Etorria da horrat, berak hautatu egoitza hortarat. HUAurp 92.
Beha zazu horrat, zer urreria duen!JEBur 73.
Artzai onen izenakiñ orrat / asko zerate juaten.Yanzi 228.
Horrat igorria zuten apez bat. ArdoySFran 300.
Ni horrat joan nintzalarik, ez zen ez erraboterik, ez eta trinketik. Etchebarne 99.
v. tbn. Gy 42. Zby RIEV 1908, 761. Ox 103. Etcham 94. Lf Murtuts 7. Mattin 80.
azpisarrera-28
HORRATAGO. "Plus par là"Dv.
azpisarrera-29
HORRATAGOKO (Dv). (El, lo) que está más ahí.
azpisarrera-30
HORRATEKO. "En destination de là"Dv.
Jakin zutenean, berak erranik, Frantziako lurra hustu behar bazuen, horrateko [Donostiarako] xedea zuela. HUAurp 92.
azpisarrera-31
HORRATEKOAN. "En allant là"Dv.
azpisarrera-32
HORRATEN. "Le plus proche de là"Dv.
azpisarrera-33
HORRATERAINO. Hasta ahí.
Arras ongi, ene haurra, horrat dino. Bainan erraiten bazinaut, nondik heldu den lehen oilo hura?Lap 58 (V 30).
azpisarrera-34
HORRAT ETA HONAT. De aquí para allá.
Lasterka zite horrat eta hunat, eztüzü phausia edirenen. "Hic vel ibi".Mst I 9, 1.
azpisarrera-35
HORRAT-HONAT (Lar; h. hunatUrt II 32). "Barloventear, andar de aquí para allí, gora bera, orrat onat ibiltea"Lar.
Horrat hunat itsuturik [...] / bethi errebelaturik. ArgDevB 34.
Bertze guztiak, zein bere mintzoaren eredura, horrat hunat barraiatu zirenean. ES 386.
Kuriosak, horrat hunat bethi dabiltzanak. Ch III 32, 1.
Enazazüla eitz lürren gañen barreiatürik horrat hunat ebiltera. Mst IV 16, 2 (SP horra hara).
azpisarrera-36
HORRAT-HONATKA.
(Pl.).Vicisitudes.
Nula thenpora lüzaz bakian egoiten ahal da, besteren egitekuetan sartzen dena, kanpotiko horrat-hunatkak txerkhatzen dütiana?Mst I 11, 1 (Ch kanporat spiritua barraiatzen duena, Ip kanpotiko gorabeheren ondoan doana).
azpisarrera-37
HORRATXAGO. "Un peu plus par là"Dv.
azpisarrerakoSense-37.1
"Horratxagoko, qui est [...] d'un peu plus par là"Dv.
azpisarrera-38
HORRATXE (S ap. Lrq
; Dv). Un poco hacia ahí.
"Un peu trop par là"Dv.
Entrada hau haiñitz aldiz mudatzen da horratxe edo hunatxe. INav 49.
azpisarrera-39
HORRATXEÑI. "Un tout petit peu trop loin, dans votre direction"Lrq.
azpisarrera-40
HORRAXE (S ap. Lrq
; AMorf 349),
HORRAXET (Dv). "Vers là"Dv.
"Jusqu'à cet endroit précis là (près de vous)"Lrq.
Igo daigula orraxe bera alabetan. ABAmaE 137.
Gizartekeriak, ondoen dala be, orraxe ekarriko leukez baserritarrak. EguzkGizAuz 124.
Osabie be "Orraxe juan biok" esaten neukan albotik. Gerrika 165.
azpisarrera-41
HORRAXERA (Dv),
HORRAXETARA (Dv). "Vers là"Dv.
azpisarrera-42
HORRAXERAINO (Dv),
HORRAXETARAINO (Dv). "Jusque là, avec mouvement"Dv.
Zertako etzira ene laguntzerat heldu horraxeraino?Egunaria 2-6-1961 (ap. DRA).
azpisarrerakoSense-42.1
HORRAXERAINOKO (Dv),
HORRAXETARAINOKO (Dv). De hasta ahí mismo.
azpisarrera-43
HORROKO. De ahí.
Orroko ate ortatik. OrSCruz 118.
Orroko or goien iturri. (Canc. pop. inLekSClar 112).
Itxi zazu orroko leio ori. AIrEuskIp 39.
Orroko soiñeko urdiñarekin dagoan neskatx ori emengoa al da?JAzpiroz 161.