Harremana

    OEH - Bilaketa

    330 emaitza jaiki bilaketarentzat

    Sarrera buruan (23)


    Sarrera osoan (307)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    ondoez.
    sense-1
    (V, G-azp-goi-gip, AN-gip); ondez (V) Ref.: A (ondez); A Apend; JMB At; Garbiz Lezo 32; Etxba Eib; Gte Erd 259; ZestErret .
     Malestar, indisposición. "Benetako ondeza daukanak eztau orrenbeste edaten (V), el que de veras está indispuesto no bebe tanto" A. "Ondoez antzean dabil (G-azp)" Gte Erd 259. Tr. Documentado desde el msOñ en autores meridionales. En DFrec hay 12 ejs.
    Beren aurren bat [...] ondo ezen bategaz ekusten badaube. msOñ 99v. Ondoez baten nork begiraturik etzeukala. Ag G 255. Baña ondo-eza andi bat etorri yakon laster; Aprikako itxas-aldean geixoak gelditu eragin eutson negu osoan. Belaus Andoni 7. Norbaitek buruko mina nai katarrua nai beste ondoez bat daukanean. A EY IV 234. Oeratua egon naiz ondo-ez batekin. Elzo EEs 1916, 296. Bere bijotzeko ondoezak agertu eutsozan. Kk Ab I 37. Urdallaren ondeza begiratuta. "Indisposición gástrica". Zink Crit 27. Soin-atalak ondoezen batek jo. Ib. 29. Ia bera alattuten juan gura ete zeunkienentz [...] ondo-eza arinddu dakijon. Otx 67. Umeeginondoko ondo-ezak. EAEg 28-12-1936, 667. Bizitzaren laburrak eta buka-bearrak uzten digun ondoez aren pareko garraztasuna. Vill Jaink 117. [...] esateak, eztigu guri ondoez aundirik ematen. Ib. 52. Giarrak, geldi egonaz, galdu egiten dira. Odola nekez dabil eta ondoeza sortzen da. Ib. 140. Goitik beera laisterka joana, ondo-eza sentitu omen zuan. JAzpiroz 92. Bere zartasunez gain, daben gaixo edo ondoezagaitik. Gerrika 194. Oihenarten ezin-egona eta ondoeza gorputzekoak baitziren arimakoak baino gehiago. MIH 248.
    v. tbn. Ayerb EEs 179. Erkiag Arran 165. Etxba Ibilt 466. Berron Kijote 189 (ondo-ez). Ataño TxanKan 173. MMant 54. Onaind STeresa 43.
    azpisarrera-1
    ONDOEZA EGIN (V-gip, G-azp-goi). Ref.: Etxba Eib; Elexp Berg; Gte Erd 219; ZestErret. Indisponerse, sentir malestar. "Lanian diarduala, ondoeza eiñ eta lurrera jausi zan, [...] le ha dado un desmayo" Etxba Eib. "Ondoeza egin zaio (G-azp-goi)" Gte Erd 219 (junto a itzaltasuna egin zaio, mintxuria egin zaio, etc., de otras zonas). "Mareo, desvanecimiento. Sukaldian ondoeza eiñ da luze jausi zan" Elexp Berg.
    An dago gaixoa ondoeza eginta trabenan. Urruz Urz 45. Bordaxarko Joxe, ondo-eza eginta, goiko gaixotegi berrira eraman dute. Ataño TxanKan 270.
    azpisarrerakoSense-1.1
    (ondoezak egin).
    Ondoezak egiten zaizkala gaxo dagoanari, edo izerdi aundi [...] batzuen itxuran edo [...] lozorroaren itxuran. Aran-Bago ManMed 248.
    azpisarrera-2
    ONDOEZAZ (Estar...) indispuesto, mal.
    Ama, ondoezaz egoala ta, oera goizetik joan zan. Erkiag BatB 95.
    azpisarrera-3
    ONDOEZ BATEAN (Estar...) indispuesto, mal.
    Pierre ondoez batean zegoen. Gehiegi jan eta edan zukeen edo. Mde Pr 146.
    azpisarrera-4
    ONDOEZIK (V-gip, G-azp). Ref.: Etxba Eib; Elexp Berg; Gte Erd 219 y 259. (Estar, encontrarse, andar...) indispuesto, mal. "Jaiki naizenetik, ondoezik sentitzen naiz" Etxba Eib. "Aspaldixan ondoezik dabill, ezer onik eitten ez detsala, hace tiempo que anda indispuesto" Ib. "Ondoezik zegoen baina tajatu da (G-azp)" Gte Erd 219.
    Etxean sartu zireanean, umea ondo-ezik eta artegaturik topa eban. A BeinB 76. Gaisorik edo ondoezik zagozenean. A Ezale 1897, 154a. Oian itzi dot ondo-ezik, abail-abail egindda. Otx 161. Gaur haatik, ondoezik zegoen Pierre. Goizegi esnatu zelako ote? Mde Pr 148. Batzuk gripegaz ondoezik egozalako. Etxabu Kontu 31. Kikili-mokolo, ondoezik eta min-ontzi ibilli yakun ia bizitza guztian. Onaind STeresa 8. Lenengo, ikusi zuala ondo ezik zegoana. BBarand 28. Piska bat ondoezik nebillen egun batzuk aurretik. Gerrika 150.
    v. tbn. Etxde JJ 249. NEtx LBB 35. Albeniz 217.

    ondoez

    ondoez
    << 1 olde 0 / 0 ondoratu >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper