1. (V-gip, G, L), urtikan, urtik, utik, uutik, utike (AN-larr), uutikan (V-gip), utilikan. Ref.: A (utikan); Lh; Asp Leiz2 (utike); Etxba Eib (utikan); Elexp Berg (uutikan).
(Interj.). ¡Fuera!, ¡a paseo!. "Var. de ut, contr. de u ortikan? A paseo, al traste" A, que cita a Uriarte. "(L), fi donc!" Lh. "Utikan amendik, Jaungoikuan izenian!" Etxba Eib. "Ez fregaurik eiñ, ez kuartuak jaso... berandu jaiki ta kalera. Uutikan zuekin etxaon ze eiñik. Ainbeste ume zeekin jantziik ez eta. Uutikan" Elexp Berg. v. 1 ut. . Tr. Documentado en BorrB, Uriarte, Urruzuno, y en textos vizcaínos y guipuzcoanos del s. XX. La forma general es utikan. Hay urtikan en BorrB y en un ej. de Auspoa, urtik en Moguel, utilikan en Urruzuno, uutik y uutikan en D. Aguirre, y utik en Mirande. En DFrec hay 5 ejs. de utikan.
Urtikan petral ori: berealako praka narrasa zatozkigu. "Anda afuera". BorrB 36. Urtik bat esaten bajako [txakurrari], alde egingo dau maijaren alboti goserik andijena badauka bere. Mg PAb 92. Txit andia zan erriaren bozkarioa eta erreinuen lotsaria berakgandik utikan aurtiki zuten . (1 Mach 4, 58). Ur ( in BOEg 1587). --Seigarrena... --Ez, ez; utilikan...! Urruz Urz 76. Baño gu zertan gaude? Uutik! Bere errira dijoala!... Ag G 352. Uutikan mutillak! A ze izatekoak, ainbeste lan gurasoai eragin ta gero nai zuten lekura iges egiteko. Ib. 68. Utikan, alproja alena. Alz Burr 17. Utikan! --izan zan neska mutilzalearen azkeneko itza. Anab Usauri 19. Yesuk esan zion: "Utikan, Satan ori". Ol Mt 4, 10 (Lç, TB, EvL habil, He, Dv, Ur (G), Leon (h)oakit, Samper apartazte kortik, Hual, SalabBN aparta (h)adi, Ip abil hua, Echn goaie, Ur (V) juadi, Or, Ker, BiblE alde (h)emendik). Utikan zakur, sorgin, zantar, gizeralle ta gezurra maite ta egiten duten guziak! Ol Apoc 22, 15 (Ker, IBe, IBk, BiblE utikan; He khen hemendik, Dv, Ip, Echn, Ur (V, G) kanpora(t)). I, batetik berrizale, bestetik bizkaitar? Utikan! Ldi IL 112. Joan ortik! / Utikan! Ez urbil geigo! EA OlBe 30. Alde! Lurralde ontatik utikan! Usu! Zait Sof 112. Utikan emendik, Moisek gezurrak esan zitula uste dutenek. Or Aitork 364. Utik hemendik! Mde Pr 306. Ostiko bat emanda, utikan! eta an bialtzen zinduten gezurti bat bezela. Loidi 63. Da, da, mamuari! Utikan, zatar ori! NEtx Antz 116. Begira, etxekoak, gauza nun legokean! Urtikan, itxura gaizto ori! Auspoa 48, 135. Lapatx eta narrak aldera itzatzu; utikan belar guria ere. Ibiñ Virgil 102. Utikan, zaldun, alde emendik! Berron Kijote 105. Utikan, ume txatxuak aleenak! Ataño TxanKan 99.

2. De eso nada, de ninguna manera.
Nik ezer artu ire eskutik? Utikan! Erosi zak nai dekana ire lagun protestante orrentzat. A Ardi 27. --Jesus...! Orren itxusi naun, nigatik orrela izitzeko? --(Isekaz). Bai zera! Ona etxeko aingeruñoa! Utikan, zatar ori! Ez dun ori. TP Kattalin 187. Utikan! Egizute lo gaur oge goxoan. "De ninguna manera". Or Eus 51. Pentsiño-etxe areri begirakune errea egin deutsa. Utikan! Ba doa besteren baten billa. Erkiag BatB 169.