(gral.; Lar, Dv, H, VocB , Zam Voc)
Ref.:
A (nagikeri); Etxba Eib e Iz ArOñ (nagikerixia); Elexp Berg (nagikerixa). Pereza, dejadez, indolencia."Acidia"Lar.
"Dejadez, abandono. Batan eta bestian nagikerixia gaittik, sasixak eta azunak jan eben baserrixa"EtxbaEib.
v. nagitasun. Tr. Documentado desde principios del s. XIX al Sur y, en menor medida, al Norte. En DFrec hay 4 ejs.
Alperkerija eta nagikerijagaitik biarrik egiten eztabeenak. Astar II 89.
Nagikeriak eta gogo txarak bost atxakia eta atzera-bide iminiko deutsuez ez etorteko. ZavSerm I 7.
Zure alferkeria eta nagikeria hari obeditzetik urruntzen zaituena. Jaur 205.
Zer da nagikeria? Gauza onak egiteko jausitasuna edo atzerapena. ItzAzald 176.
Euskalerria, bere semien nagikeriz ta lege zorrotzen debekuz, auleriak jota. EEs 1916, 50.
Usandizaga nagikeriaren etsai aundia zan ta etzan geldi egotekoa. GaritUsand 49.
Griña txar nagusiak zazpi dira: [...] bekaizkeri ta nagikeria. KIkV 60.
(KIkG 41 nagikeria)Hemengo umeek berek beren nagikeriaz galtzerat utzia. JEBer 92 (v. tbn. 86).
Nagikeria oitura, ekandu txar askoren ama da. EguzkGizAuz 107.
Ez niken nai nire nagikeri utsez [...] luzapenik ematea. EtxdeJJ 123.
Nagikerien mende gaudenak / badaukagu zer ikasi. Basarri 50.
Jai eta aste plazarik plaza / nagikeriak utzita. MMant 98.
[Bere ahaleginek] ez zuten antzinadanik zetorren nagikeria baztertu. MEIG V 69.
v. tbn. Dv Lab 343. Prop 1876-77, 9. Ag G 298. JBDei 1919, 232 (nagikeri). Enb 41. Erkiag Arran 228 (nagikeri). Berron Kijote 86.
azpisarrera-1
NAGIKERIAN (EGON, PASATU, IGARO...)
(Estar, pasar (el día, etc.)...) holgazaneando. "Atsalde guztia nagikerixan pasau dot" Elexp Berg. Zagola deusik egin gabe eta nagikerian. JnnSBi 82.
Joko ta nagikerian igaro ditu egunak eta urteak. AgG 367.
azpisarrera-2
NAGIKERIAZ.
Por pereza; con pereza, perezosamente. Gogoaren faltaz edo nagikeriyaz utzitzen badu [obra ona]. EchveImit I 19.
Nik bederen ez ditut nagikeriaz utziko horren onthasun baliosak galtzera. DvLab 350.
Aritzondo artetik zerua. [...] Nagikeriz bezela kulunka adaburuak. TxillLet 26.
Lenen argi-izpiek esnarazi ninduten [...] ta jaiki ta leioa itxitzeko nagikeriz [...]. AnabPoli 79.