Harremana

    OEH - Bilaketa

    330 emaitza jaiki bilaketarentzat

    Sarrera buruan (23)


    Sarrera osoan (307)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    ibilera.
    tradizioa
    Tr. Documentado en textos meridionales y en J. Etchepare. En DFrec hay 4 ejs. de ibilera, uno de ibillera y uno de ibiliera.
    sense-1
    1. (-ll- V, G; Lar, Añ, H (V, G)), ebilera, ibiliera. Ref.: A; Etxba Eib; Elexp Berg; ZestErret .
     Andadura, andanza (a veces con el sentido de 'quehacer, trabajo'; tbn. como 'correría'); viaje, recorrido. "Acción de andar" Lar. "Paseo" Añ. "Medio de andar, paso, andanza, marcha" A, que cita a Añ. "Ez deste graziarik eitten zure ibillerak" Etxba Eib. "Egunero Donostiatik bueltia ein biharra ezta ibillera ona" Elexp Berg.
    Nai etzenukeen besteari hitz egiteak eta bide luzeko ibillerak etzaituzte izutzen. Mb JBDev 104. Jornadak edo araonako ibillerak. Cb Just 41. Ezteuskuz eskatuten geure ondasunak, ez dirubak, [...] ez bizitzia, ez neke, gatx, ibelera [sic] andijak. Astar II 42. Preminazko ibilera edo biajeren bat. Ib. 238. Gipuzkoako ibai andien jaiotza, beren ibillera eta bukaera nondik nora eta nola dan. Izt C 110. Gauza onak irakatsi eta lagundu eutsanari bere ibilleretan. Ur MarIl 67. Bere neke eta ibillera gogor guzietan. Lard 97. Itxasoko ibillera / da negargarriya / or ikusitzen degu / istillu gorriya. Arrantz 24. Biar [...] amaituko dot nik neure bizitzako ibilerea. A Ezale 1897, 110b. Oinen, soinaren, gogoaren beraren ibilera bizia mentzen zioten eta zaintzen. JE Ber 94. Bere kontrabandoko ibilleretan. JAIraz Bizia 14. Batez ere neguan, zenbat ibillera txar, udaberriko larreak etorri arte? Munita 127. Trankil eta asaldakaitz begiratzen ari da eguzkiaren ibillera geldia. Txill Let 24 (tbn. eguzkiaren ibillera en Alzola Atalak 95). Baiña ibillera asko egiten ziran ortozik. And AUzta 106. Gabeko ibillerak / itxizuz. BEnb NereA 74. Odolaren zirkulazioa edo odolaren ibillera normal jartzeko. Ostolaiz 142. Jesus ta bere ikasleen itxas aretako ibillerak da ekintzak. Gerrika 254. Ulysseren ibilerek [...] erakusten digutena hauxe da. MIH 324.
    v. tbn. Gco I 235. Añ MisE 162. fB Ic I 11. Bv AsL 27. Apaol 112. Ud 63. Ag G 43. ABar Goi 52. Etxde JJ 146. Lek SClar 121. Anab Poli 85. Basarri 123. SM Zirik 25. Vill Jaink 104. Osk Kurl 84. Erkiag BatB 97. MAtx Gazt 75. Salav 88. NEtx LBB 348. Etxba Ibilt 483. Uzt Sas 175. Ataño TxanKan 126.
    azpiadiera-1.1
    Zenbat ote ziran erregeen egun oroko legoak edo ibillerak? Mb OtGai I 252. Lurraren ibillera (tít.). And AUzta 88.
    azpiadiera-1.2
    (Como segundo miembro de comp.).v. ELIZ-IBILERA.
    Ara zer diyon batek lerro-ibillera (procesión) onen gañean. EE 1893, 13. Engrazi ere oarturik zegon etxekoak igarri zizkiotela bere gau-ibillerak. Etxde JJ 138. Goi-alde guziak gerra-ibillerak egiteko onak zirala uste zuan. Alkain 9.
    v. tbn. AZink 52.
    azpiadiera-1.3
    "Manière d'agir, conduite" H. "Ibillera txarrak eitteittue gaurko gaztiak" Elexp Berg. "Mutil horren ibilerak eztia bate onak" ZestErret.
    Etzirala sarzen aien jostaket zikin, ibiller arin ta joan-etorri galgarri eroetan. Mb IArg I 163. Aragizko gusto itsusi, jolas edo ibillera torpe, itzketa edo deseo galduen gañean. Cb EBO 53. Gaiztoak arkitzen dituzte beren galbideak lagun ta ebillera txaarretan. Mg CC 106. Arteztu egizuz nire egikerak, zuzendu nire ibillerak. Añ EL1 8s (EL2 13 ibileraak). Ongi irabazia zuan aren ausardiak ta aren ibillerak oraiñ gertatu zaiona. AA III 610. Ibiliera ta olgeeta sarritako nasaijetan. fB Olg 5. Etxe atan ez zala izango libertaderik alako ibillereetarako. JJMg BasEsc 170. Ibilliera gaiztoai / beaiegu laja. Xe 327. Ez omen zan bear bezelakoa Zito-ren amaren ibillera. TAg Uzt 67. Bakoitzaren ibillerak eta izaerak itzak bañan garbigo mintzatzen dute. JAIraz Bizia 97. Aitak etzittun jakiten semetzakoaren ibillera okerrak. Etxde AlosT 24. Gazteen ta umeen jokabide ta ibillerak. Erkiag Arran 148. Gaur zuen agotik lenengoz entzuten ditut ibillera orrek. Gerrika 232. Goizean goiz jaiki ta / beranduan etzan, / orduko ibillera / ola izaten zan. Insausti 83. Ibilera horiek, aski zoroak izanik, arretaz oharrarazten digu, gaztarokoak dira. MIH 245.
    v. tbn. CrIc 31. Arrantz 100. Aran SIgn 94. Bv AsL 104. AzpPr 83. JanEd II 134. ArgiDL 101. Alz Ram 44. Yanzi 156. Or Aitork 41. Bilbao IpuiB 60.
    azpiadiera-1.4
    Itsas-ontzien makinen ibillera leguntzeko bear diran olioak.ForuAG 247.
    sense-2
    2. (V-gip, G-azp Lar, Añ, H (V, G)), ebilera. Ref.: Etxba Eib; ZestErret .
     Modo de andar, paso. "Démarche, allure" H. "Txori batena lezkotxe ariña aren ibilleria" Etxba Eib. "Ibilleratik esango nuke gure neska dala" ZestErret. v. ibilkera.
    Etzen ori, ez, era orretako soñeko batzuei zegoten ibillera. Mb OtGai III 36. Beraz, birritan errena da, ta igarten jako ibilleran. Mg PAb 177. Geroago ta laburragoa zan astoaren ebillera edo pausoa. VMg 62. Itzegitean, begiratzean, ibilleran eta soñekoetan modu eder bat gogoz eta gustoz gordetzea. AA I 615. Nortzuk dira eureen ibili-eraan ta egon-eraan jagitasuna, arrotasuna [...] erakusten dabeenak? fB Olg 199s. Zenbat eta baserritik urrerago, ainbat eta ibillera motelagoa darama gure gazte baldarrak. Ag G 306. Gaztea, iñolaz ere, ibillerak ezagun duanez. Mok 16. Ibillera astitsuaz, goputza zurrun. Or Tormes 73. Ezagut-errexak dira begitartetik, mintzotik, ibileratik. JE Ber 86. Ibillera eta jazkera nabarmenak. Etxde JJ 137. Atunok otzaretaratu eta ibillera azkarrez eroaten zituen pisuetara. Erkiag Arran 130. Euren [zangurruen] ibillerari buruz, euren atzeraka ibillerari buruz. Bilbao IpuiB 60. Neska dantzarien jazkera, gorpuzkera, ibillera ta abar maxiatu dituzte. MAtx Gazt 71. Oña ttiki ibillera azti. NEtx LBB 341. Ibillerea ez zan berezkoa, alako ritmokoa baiño, oinkada bakotxean alde batera ta urrengoan bestera asko okertuaz. Etxabu Kontu 85. Aren ibillera ta imintzioak amalau urteko gazte hatenak ziruditen. Ataño TxanKan 15. Ankak gurutzatuaz / ura ibillera! Zendoia 87. Eztabaidaren haize haserreak berotzen duenean inoiz baino ibilera arinagoa agertzen du. MIH 88.
    v. tbn. Izt D 26. Bil 47. Otag EE 1882c, 448. EE 1885b, 234. Muj PAm 28. Enb 40. Kk Ab II 184. Lab EEguna 111. Txill Let 82. Anab Aprika 38.
    azpisarrera-1
    IBILERA-ALDI. Viaje, expedición.
    Baña noizdañokoak? Bere ibiller-aldia egin ta etxera artekoak. Mb IArg I 65.

    ibilera

    ibilera
    << horra 0 / 0 igual >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper