Orotariko Euskal Hiztegia

(AN-ilzarb-olza-egüés-ulz, R, S; Urt II 42, VocS, Lar, Arch VocGr , VocBN , Dv, H), bestitu (SP <ues->, Gèze). Ref.: Bon-Ond 157; Lrq; Iz Ulz; ContR 531 .
(Con aux. trans. e intrans.). Vestir(se). "Amicire, estali, beztitu, jauntzi" Urt II 42. "Vêtir" Ht VocGr 436. "Habiller" Ib. 369. "Beztittu itzuliko aldéra, vestirse al revés" Iz Ulz. "Beztitü, gainetik behera ipintzen diren soinekoentzat hala diogu, baina, berriz beheiti gora ezartzen diren jauntsiendako, jauntsi diogu (oskiak, galtzerdiak, galtzak eta abar)" Peillen FLV 1983, 134. Cf. meztitu. v. jantzi. Tr. Usado desde Dechepare por autores septentrionales y navarros. Las formas de futuro beztiko y beztiren se hallan, debido a necesidades métricas, en Hb Esk 98 e Irazt 11 la primera, y en Hb Esk 135 la segunda. En DFrec hay un ej. de beztitu y otro de beztitü .
Goiz et'arrats egiten duk buluz eta beztitzia, / gorputzaren zerbitzutan barazkari afaria. E 25. Eta bezti zezaten hura eskarlataz. Lç Mc 15, 17. Arropa luze xuriz beztitu hauk nor dirade, eta nondik ethorri dirade? Lç Apoc 7, 13. Biluzien bestitzea. Mat 22. Beztiturik beztidures zein eliza sanduak baitauzki ordenaturik. Ber Trat 10v. Kamelu-larruz beztitu / ziñen guztiz gogorki. EZ Noel 165. Eztezazula sekulan siñes denbora izarratuari, ez eta brodatzaile gazki bestituari. Volt 167. Errege bezti bedi oihalik hoberenaz. Ax 417 (V 270). Etxausko etxearen arropa gorriaz bestitzeko bidetan izan zarela. Ib. 8 (4). Bat bederak behar du bere estatuaren arauaz, nola baitagoka, hala beztitu eta ez gehiago. Ib. 417 (V 270). Eskunetik Erregina / Dagotzu beztitua, / Urre finez, perleriaz / Ederki propitua. Hm 52. Orratzak mundu oro du beztitzen eta da bera biluz gelditzen. O Pr 380. Xoil pobreki iaten dute, lodiz bestituak dire. "Grosse vestiuntur" . SP Imit I 25, 8. Gorputza besti dadilla / aberatski guzia, / arima ibill dadilla ordean billuzia. Arg DevB 53. Jaiki eta beztitü bezain sarri. Bp I 127. Esau bere anaiaren arropez edo soinekoez beztiturik joan zitzaion Isak aita zaharrari. ES 87. Biluzki edo modestia gabe bestitua ibiltzea. CatLav 131. (V 69) Billusirik dagona bestitzea. El 12. Etziterakoan eta bestitzerakoan laur orazioak erratea. Ib. 96. Bestitzen zarenean. He Gudu 69. Eztütü lodiak mesperetxatzen, ezetare xaharkiz beztitziari beltzuririk egiten. Mst III 54, 3. Inmodestki beztitiak. CatLan 115. Behar ez bezala beztitzen. Mercy 25. Espadaike belauriko, benzáit bestitzen bidanábar, emán Jangoikoari gráziak. LE Prog 96. Billusiek bestitzia. CatUt 10. Bestimenda ihetzi xar bat ekarten diena ahalgetzen edo humiliatzen badu zeren hain xarki den bestitia. AR 398.
( s. XIX.) Bürdüñaz bestitürik beita [Ferragus] . Xarlem 495. Zertaz izanen zareten beztituak. TB Mt 6, 25 (Ol zerez soña yantzi, Or zer jantziko ). Borzgarrena: Biluziak beztitzea. CatB 52. Eskarlatazko manto hura zuiñez beztitü beitzüntien zuri haboro trüfa egitiagatik. UskLiB 39. Graziaren espos arropaz bestitua. MarIl 51. Hornituko dauzku haren zerbitzuan garenei hazteko eta beztitzeko. Jaur 190. Arzaiñ gisan bestiturik. Arch Fab 123. Lehoiñ larruz bestiturik. Gy 23. Biluxien beztitzea. CatAe 50. (CatSal 51 beztitzea, CatR 51 beztitia) Aita eta Amek behar dütie bere haurrak maithatü, hazi, beztitü eta hen heñaren arau establitü. CatS 47. Bai eta zetaz ere beztitü ekhia jelkhi zenian. ChantP 190. Igandetako arropa ederrenekin beztitua zen. Elzb PAd 4. Prinze ttipia, anyere gisa beztiturik. Elsb Fram 89. Bertzek ez bezalako jaunztura zuhail batez beztitua zen. Jnn SBi 127. Notha guzietarik xahutua, eta zure graziaren espos-arropaz beztitua. Arb Igand 197. Arraphizte jeneraleko egün izigarri hartan, o Maria, o gure Ama huna, nahi güntükezü oro gloriazko arropa xuriaz beztitürik. Ip Hil 207.
( s. XX.) Eta izan behar da garbiki eta onheski beztitua. CatJauf 115. Egun guziuan egon da elurrari dunba-danba; gesal bateki karriketan, ezbaizaiteken kristiak erkin; ezen [= ez zen] beztitu zipoterorik ere. Mdg 137. Jente miserable bat, gaxki beztitruk. Ib. 138. Billusiek beztitzia. CatUlz 36. Ango txipi-aundiak / beltzez dira bestitzen. Balad 75. Oraiko andrekin dut... / kasik etsitzeko: / Botaka nabilate / moden segitzeko. / Tinduz emokatuak, / erdi-beztitzeko! Ib. 222. Nere bolsatik zera askotan beztitu / dama elegantiaz / kalian luzitu. Yanzi 96. Ez dakizu Mayi lagundu behar dutala beztitzen. Lf Murtuts 52. Ahatik hola beztitua, nola ezagutu zu? Larz Iru 136. Oneski beztiturik. Xa Odol 281. Apezak ere ez dira / gaur berdin beztitzen. Mattin ( in Uzt LEG II 205 ). Arratsean besti, ta goizean biluzi. (AN). EZBB I 41. Ontsa beztitzeko neguan. Larre ArtzainE 115.
v. tbn. Brtc 23. Monho 158. AstLas 69. CatLuz 37. Etch 476. Arch Fab 185. Bestitu: Ch IV 5, 3.