Harremana

    OEH - Bilaketa

    330 emaitza jaiki bilaketarentzat

    Sarrera buruan (23)


    Sarrera osoan (307)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    haizetsu.
    sense-1
    1. (V, G, AN; SP, Lar, Añ, Dv), aixetsu (V-gip), axetsu (Lar, Añ). Ref.: A y Elexp Berg (aizetsu); Etxba Eib (aixetsu); ZestErret .
     (Tiempo, lugar, etc.) ventoso. "Denbora haizetsua, venteux" SP. "Airoso, de mucho viento, aizetsua, axetsua" Lar. "Ventoso" Añ. "Venteux, sujet aux vents" Dv. "Paraje ventilado" A. "Beizuko zabala, egi aixetsua, [...] páramo ventoso" Etxba Eib. . "Paraje aizetsua da zuen basarrixa" Elexp Berg .
    Zeren nola ohoiñak desiratzen baitu gau ilhuna eta haizetsua ebasteko. Ax 283 (V 189; Añ GGero 213 axetsu). [Eguna ] ikusten dugu hedoitsurik, uritsurik, idorrik, haizetsurik. SP Phil 470 (He 476 haizetsurik). [Gazta] gazitzen dagoan bitartean egon bear du toki legor eta aizetsuan. It Dial 88 (Ur axetsu, Dv haizetsu; Ip aizestatü). Toki agiri, aizetsu, eguzkia darion uri bat dala. RIEV 1907, 169. Bein eguraldi onak, bestean txarrak, orain aizetsuak, gero euritsuak. Echta Jos 147. Ai, a zan egun eder gozo eztitsua, / Edoi argi-argijaz ipar axetsua! Enb 32. Gau aizetsu ta argian. Or Mi 76. Gorputz ona, euritsu; gorputz txarra, aizetsu. (G-azp) "El buen cadáver es lluvioso; el mal cadáver, ventoso". A EY I 215. Eguraldia zenbat eta beroago, aizetsuago ta argiagoa dan [...]. Munita 73. Gau aizetsu zanez, sua parra-parra zabaldu zen etxean. Etxde JJ 213s. Udazkeneko arratsalde aizetsuan. Txill Let 32. Apirilla aizetsubak nekazaria poztutzen du. EZBB I 36. Eguna aizetsu jaiki zan. NEtx LBB 59. Aski duzu inguru bat egitea Alpes aizetsuetara. Ibiñ Virgil 104. Gau aizetsu eta euritsu ura. Zendoia 69. Itzalean sekatu, zintzilik jarri leku aizetsu batean. Ostolaiz 165.
    azpiadiera-1.1
    "Kanabera haizetsua, roseau plein de vent" SP.
    Ez fida eta ez perma kanabera haizetsuaren gainean, zeren haragi guzia abre belharra da, ta haren loria guzia belhar lorea bezala eroriko da. "Super calamum ventosum". SP Imit II 7, 2 (Ch haizeak darabillana).
    azpiadiera-1.2
    Yasko ventôsa edo ilhabete haizetzua daitzonaren hamahirurean.Revol 145.
    sense-2
    2. (V-gip, G-azp; Lar, H), aixetsu (V-gip). Ref.: Etxba Eib (aixetsu); Elexp Berg (aizetsu); ZestErret .
     (Lo) que causa flatos. "Flatulento, aizetsua, putzeragillea" Lar. "Venteux, [...]; qui les produit. Baratze-belhar haizetsua, légume venteux" H. "Babak, janari aixetsua geixenandako, las alubias, comida que produce flatos a los más" Etxba Eib. . "Babak aizetsuak izaten die" Elexp Berg. .
    sense-3
    3. (V ap. A ; Añ (G), H), axetsu (Añ (V)).
    "Flatulento" Añ. "Venteux, qui est sujet aux flatuosités" H. "Pedorrero" A.
    sense-4
    4. "Fofo, [...] fofoa, arrotsua, aizetsua. Lat., spongiosus, turgidus" Lar.
    sense-5
    5. "Pneumático, aizetsua" Lar.
    sense-6
    6. (V-gip; G-azp), aixetsu, aizezu. Ref.: Elexp Berg. ; ZestErret .
     Vano; inconstante, veleidoso; vanidoso, orgulloso. "Se dice de las personas fantasiosas y casquivanas. Anai gaztia oso aizetsua zan eta Ameriketara joan zan" Elexp Berg. . "Gure ume haure haizetsu xamarra da" ZestErret.
    Zeren [halako haurrak] diradian haboroenak aizetsü ta ürgüillütsü. Egiat 276. Errazoe txaarrak, palagu aixetsubak, guzurrezko abonubak. fB Ic I app., 15. Banidadezko ta arrokerijazko berba aixetsubak. Ib. app., 22. Andiguria, ta onei darraikon gurari aldra aixetsuba. fB Ic II 263. Nok kontauko ditu zure pensamentu lotsarizkuak? [...] Nok zure andi gura aixetsuba? Ib. 234. Emakumiaren burutazinoe arinak, aixetsubak. Ib. 222s. Buru eritxija ta aisetsuba [da] . fB Ic III 373. Buruan dago gazte oien arretarik andiena. Illea koipea leunez betea, usai gozozko urez bustia [...] Ikustekoa egoten da zalduntxoen burua ta alegiñak egin oidituzte beren goialde ariñ aizetsua erakusten. Ag G 164. [Gizon] arroa, aizetsua, edozer gauzak postutzen du... edozer gauza ori berak egindakoa izan ezkero. Muj EEs 1916, 290. Ez zaite aizezu, nere gogoa, ta biotzeko belarria zure aizekerien abarrotsez ez bekizu sogortu. "Noli esse vana, anima mea". Or Aitork 88. Ni aldakor izanik [...] aizatzen ninduzun eta iarki zintzaion ene buru aizezu oni. "Ventosae cercivi meae". Ib. 96. Nerau agertu nintzan manestarren bidez, aizezu zoro oien bidez. "Per eos ipsos manichaeis vanitatibus ebrios". Ib. 121.

    haizetsu

    haizetsu
    << haize 0 / 0 hanpurutsuki >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper