1.
(gral. (al Norte -kh-); Urt (-kh), Lar, Añ, Dv (-kh-), H (+ -kh-)),
hotzikare (ZMoso 67),
hotz-ikhal
Ref.:
A; Lrq /hócikháa/; Iz ArOñ, To ; Etxba Eib ; Elexp Berg ; Gte Erd 278; ZestErret
.
(Sust.).
Escalofrío.
"
Sukhar hotzikharak uztea
"
Urt II 225.
"Calofrío"
, "frío de calentura", "tiritona" Lar y Añ.
"
Otzikaria pasauta gelditu naiz (G-goi)"
Gte Erd 278 (junto a dardaria, ikaria, etc., de otras zonas).
"
Akordautare hotz-ikara etortzezat
"
ZestErret.
Ene erraietan ezta / baizen hotz ikhararik.
EZ
Eliç
324.
Emen sentitu zuen Antonek otzikara bat ezurretaraño sartu zitzaiona.
Urruz Urz 49.
Otzikara aundi bat.
Aran-Bago ManMed 228.
Hiltzeko bezpera aratsean, hotz-ikharek hartu zuten eta gero sukharrak.
Ducq 28.
Neure Ikometxu otzikara andiak artu eban.
Ag Kr 91.
Etzela ongi, hotz-ikharekin zela eta aldi-xartzeko heinean.
Prop 1906, 8.
Ikusi utsarekin, gorputz guzian otz-ikara sartzen zait.
Alz Ram 45.
Hotz-ikare bat harturik.
Barb Sup 103.
Eguzkija ta otzikaria / beinguan kentzen dabena.
Enb 47.
Hotz ikarak nagitzen eta uzkurtzen gitu.
Zub 122.
Khorpitza sogilen bixtatik galdü denian, hotz ikhal batekin bata bester soz dagotza ixil ixila txerkhazaliak.
D. Béhéty GH
1932, 406.
Khorpitza sogilen bixtatik galdü denian, hotz ikhal batekin bata bester soz dagotza ixil ixila txerkhazaliak.
Iratz 59.
Otzikarea asunakaz igurdi ta yoaten da.
A EY IV 254.
Sukar daukanean gaixoak ola dik eiten otzikara.
Or Poem 527.
Hotz-ikara bat nabaitu zuen bere burua hauzitegi batean zekusalarik.
Mde HaurB 83.
Bustiak, eta batzu-batzuk otz-ikarak artuta.
Etdxe
JJ
258.
Ikusi dut ixpiluan nere burua, ta otzikara batek iñarrosi nau.
Txill Let 96.
Ozkirri ta otzikara-antza suma eban beregan.
Erkiag Arran 156.
Izugarrizko hotz-ikara batek astindu zion bizkar-hezurra.
Arti Ipuin 28.
Hire azken aldiko berriak hartzean, / hotz ikara ilun bat sartu duk etxean.
Xa Odol 201.
Aize otz eta zorrotz arek otzikara zaiñetaraiño sartzen zidalako.
AZink 161.
Birritan jagi eta sukarra gogorra eta otz-ikera be bai gogorra, eta ezin juan.
Gerrika 150 (148 otzikara
).
Negu-mineko hotzikara hezur-muinetan nabaitzen badu ere.
MIH 318.
Izuaren hotzikara larria.
MEIG I 174.
Neure burua hotzikarak hartzeko.
MEIG VI 110.
v. tbn. A Ardi 122. Ldi IL 29. R. Maruri in Onaind MEOE 651. JAIraz Bizia 99. Ugalde Iltz 13. Gand Elorri 16. NEtx LBB 159. En DFrec hay 4 ejs. de (h)otzikara.
2.
(Adj.).
"Friolento, friolero, [...] otzikara
"
Lar.
"Friático"
Añ.
3.
(Adv.).
Temblando con escalofríos.
"Tiritar, otzikara egon
"
Lar.
Argi-egidazu, / izarño dardarti, / gauaren altzoan / otz-ikara beti.
Ldi UO 18.
HOTZIKARAN.
Estremeciéndose con escalofríos.
Balujan / bazoan / larrua hotz ikharan.
Ox 102.
Gizona bustia baizagon eta gañera otzak, otz-ikaran jarri zen.
FIr 150.
Sukarretan aitu zan Uda, jaun gorria / otzikaran utzirik seme negartia.
Loram 129.
HOTZIKARAZ.
"Hotz-ikharaz nago, je grelotte de froid" H.
Ni guzia larri, zurbil, otzikaraz.
Or Mi 114.
Gau otz onetan, ni bezelaxe otz-ikaraz zaudete gau beltz sakonean.
NEtx Antz 92.
v. tbn. EA OlBe 89.
HOTZIKARETAN.
Temblando con escalofríos.
Gure gizona akitua, unatua eta otz-ikaretan dar-dar zegon.
Etxde JJ 233.
Tontorrera eldu zaneko otz-ikaretan zegon.
Ib. 259.