OEH - Bilaketa

377 emaitza hotz bilaketarentzat

Sarrera buruan (54)


Sarrera osoan (323)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
hegazti.
etimologikoa
Etim. Es posible que la palabra estuviera formada con el suf. -ki (cf. la forma hegazki(n) ), cambiado por disimilación en -ti(n) .
sense-1
1. (V, G, AN-olza, Ae; VP 24v, Lar, , Gèze, VocCB , Dv (e-), H (+ e-)), hegaztin (B, L, BN; SP, Lar, , H (+ e-)), hegaztina (hegatztiña VocBN), hegastin (L, BN; Urt III 185, Dv, H), hegasti (V-gip; Dv, H), hegaxti (S), hegaixti (S), egaste Ref.: A (hegaixti, hegaxti, egazti); Bon-Ond 143; VocPir 433; Lrq (hegaxti); Etxba Eib ; Iz ArOñ (egásti), Ulz ; Izeta BHizt (egaztin); EAEL 92.
Ave. Tr. De uso gral. en todas las épocas y dialectos. Los labortanos y bajo-navarros emplean hegaztin (-tina en Leiçarraga y Etcheberri de Sara) y hegastin, dándose ambas formas a menudo en un mismo autor; en los suletinos, vizcaínos y guipuzcoanos sólo se encuentra -ti . Lizarraga de Elcano emplea egaste y los baztaneses egaztin . Para otros testimonios en textos dialectales, v. CantTP 30, 31, 54, 55, 78, 79, 88, 89, 100, 101. En DFrec hay 21 ejs. de hegazti .
Hegaztina satsu eta exekrable ororen retiragune. Lç Apoc 18, 2 (He, Echn (h)egaztin, Dv hegastin, Ip, Ur (V y G), Ker, IBk, IBe (h)egazti). Egaztirik ezta arinago andreen gogoa baño. RS 458. O hegatztin, Pelikano. EZ Man II 80 (138 hegastin; Noel 141 egaztiñ). Gizona sortzen da trabailluko, eta hegaztina aireko. Ax 34 (V 20). Inhurria sarri hiltzekotan hegaldun egin zedin, eta ez hegasti gertatzekotan. O Pr 278. Hegaztina guziak. ES 86 (142 -st-). Haragi guzia ez da haragi bera; bainan bertze da alabaiñan gizonena, bertze berriz bestiena, bertze hegastiñena, bertze are arraiñena. He 1 Cor 15, 39. Aireko hegastinei. Lg I 279. Aidean egatzen diran egaztietatik pare bana. Ub 16. Begira dezagun aizearen regione edo lekura, eta ikusiko dugu kontaala egaztin, guziak diferenteak. BaztSerm1 353. Gizona izaki jaioa trabajatzeko, nola egastea egatzeko. (118) LE-Ir s.v. izan. Mozolua baño nun dago egazti edertuago janzirik? Mg PAb 45. Meza entzutera ollo, ollasko edo beste egaztiak otarran dituela. AA I 530. Aireko egazti eta lurreko pistien janari. Lard 165. Artzeko ustez egazti andia, / Ez itxi galtzen eskuko txoria. AB AmaE 276. Atxeman zuen hegastin bat. Jnn SBi 88. Egazti arraparien kabia. Ag G 2. Egun bat urte igaro dira / erre zala Donostiya, / orain zerua dan bezelaxe / orduan zan egaztiya. Imaz in FrantzesB II 137. Ainbat egazti mueta, ainbat arrain, abere. GMant Goi 21. Itsas-egaztiek taldeka ateratzen zaizkie agur egitera. Or Mi 147. Hegaztinak berak ixil daude beren ohantzetan. JE Ber 99. Egazti ankaluze batzuek. JAIraz Bizia 42. Hegaztina baten hegalak. Arti Tobera 282. Hegaztin inozenter bizia kentzea. Xa Odol 136. Fenix Egaztiarena. Berron Kijote 212. Hegaztinak jasaiten tu lurrean bere hegalak, eta airean hegalek dute jasaiten hegaztina. EZBB I 84. Artzeko ustez egazti andia, ez itxi galtzen eskuko txoria. Ib. 44. Ta beure garaian egazti ta animali asko mantentzen du: usoak, ixkiñosuak... Ostolaiz 23. Zenbat egazti edo txori [...], bidian banaka eta aldraka. Gerrika 289. Egunoroko hegazti jateak okitzen omen gaitu azkenean. MIH 320.
sense-2
2. Animal volador en general.
Hegaztiñ antsiatua. Gy 179 (refiriéndose a una mosca). Zertako duk urrundu [apexa] maitearen ganik! / Hegaztin gaxo horrek ez zian hobenik. Elzb Po (ed. 1991) 16.
sense-3
3. hegaztin. Avión. v. hegazkin.
Lehenago oinez egiten zuten, orain hegaztin edo airekoa hartuz ez da hain nekea. Herr 8-8-2002, 6. Ikusi ditugu hegaztinetik ateratzen bi biak. Herr 30-12-2004, 6.
sense-4
4. egaazti (Añ). (Adj.). Volátil.
azpisarrera-1
HEGAZTI HOTZ (Lar). Avefría. v. 1 hegabera.
azpisarrera-2
HEGAZTI URDIN. Garza.
Egazti-urdin begi-illuna. 'Bihoreau' . Or Mi 118.
azpisarrera-3
HEGAZTI-ZEZEN. "(Botaurus stellaris), avetoro común" MItziar Txoriak 17.
azpisarrera-4
HEGAZTI-ZEZENTXO. "(Ixobrichus minutus), avetorillo común" MItziar Txoriak 18.
hegazti
<< HAUR HOTZ 0 / 0 HEZUR-HOTZ >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper