negu.
Tr. Documentado en todas las épocas y dialectos. En DFrec hay 58 ejs. de negu .
1.
(
gral.; Lcc,
Mic 7r,
SP,
Deen I 305,
Urt I 273,
Ht VocGr 314,
Lar,
Aq (AN),
VocS
145,
Arch VocGr,
Gèze,
Dv,
H,
Zam Voc),
neu (
G-azp, AN-gip)
Ref.:
Bon-Ond 136;
VocPir
16;
A;
Lrq (
negü
);
Ond Bac 403;
Iz
ArOñ
;
Iz R 293, 313;
Echaide Nav 70;
Etxba Eib;
Gketx Loiola (
pake-egin
);
Holmer ApuntV;
EAEL
226;
Elexp Berg;
Gte Erd 271
.
Invierno.
"Invernar, negutu, negua irago
",
"invernada, negutea, negua
"
Lar.
"
Kandelaria bero, negua dauka gero, kandelaria otz, negua joan da motz (AN)"
Aq (pág.) 63.
"
Negurako gare laster, nous arriverons bientôt à l'hiver"
Dv.
"
Negua elhurte, uda ogite (S), invierno de mucha nieve, verano de mucho trigo"
A.
"
Neguan gizonak etxiakin pake-itten du
"
Gketx Loiola (s.v. pake-egin
).
"
San Bizente otza, neguen biotza
"
Iz
ArOñ
.
Orain negua bada ere / etorriko da udea.
CancAzc
1s.
Enbarka gentezen Alexandriako unzi islán negua iragan zuen batetan.
Lç Act 28, 11 (
TB, BiblE negu; Dv, Ol, Ker negute; He hiberniatu
).
Oi ez ninduzun / ai rekojidu neguan.
Lazarraga A26, 1199r.
San Simon eta Juda negua eldu da.
RG A, 16.
Uda ta negu, eguzu ogi ta su.
RS 304.
Neguan okin, udan txiribogin.
Ib. 373.
Oiek diotena da Plemura armada biurtu dela negu unetakoz.
CartEsp
461.
Nahiz uda dela eder edo aspre negua, / Iainkoaren othoizteko hau duk erremangua.
EZ Man I 9.
Eztadilla zuen ihesa gertha neguan edo larunbatean.
Ax 200 (V 134).
Ganderalu hotz, negua boz, ganderalu bero, negua paskoz gero.
O Pr 178.
Neguari darraio uda.
SP Imit II 8, 5 (Ch, Mst, Ip, Ol, Pi, Leon negu
).
Animalia guziak harpaz motheltzen dituen negu gogorra.
SP Phil 466 (He 472 negu
).
Bizi gireno udan gira, onsa gira jinen da negia, jinen da herioa.
Tt Onsa 83.
Biltzen du udan neguaren iragaiteko behar duen mantenua eta bazka.
ES 185.
Bazkatzen ditu zakur onak uda ta negu.
Mb IArg I 310 (tbn. uda ta negu en A Ardi 6).
Negu gogor orretako oztasunak.
Mg CC 227.
Badira itsasoak neguan izozten diranak.
AA III 501.
Otso bat negu luzeko dietaz unhatua.
Gy 72.
Negua alderatu zalako asmo au udaberrirako utzi zuen.
Lard 190.
Badakie negia jinen dela eta ordian ezin elkhiko direla bere khobañetik.
Ip Dial 27 (It, Ur, Dv negu
).
Neguaren ondotik jiten duzu uda.
ChantP 278.
Uda ala negu, jauntzia zagon bethi, fraide arropa zuhail batez.
Jnn SBi 92 (v. tbn. uda ala negu en Ardoy SFran 87).
Ene Ama maitia, igaran düzü negia, ürhentü düzü desterria.
Ip Hil 199.
Urteko laur estazioniak dra, negiua, bedatsia, uda eta urrieta.
Mdg 146.
Neguak supazterra dako manatzen Eskualdunari.
JE Bur 75.
Noiznai arriskuz josia baitda kalea aurrendako.
EAEg 7-11-1937, 239.
Holako barne haundiaren berotzeko negian, ze sugaiak behar zituzten erre?
Zub 82.
Odeizko yantzijan dator negu latza.
Laux BBa 6.
Negu ankerrak billozten dituz / zelaiak eta baratzak.
BEnb NereA 200.
Negua, zarraren borrerua.
(AN-araq).
Inza NaEsZarr 70.
Neguak edertzen du uda.
(AN-ulz).
Ib. 1262.
Uda eta negua han pasatzen zituen.
Etchebarne 32.
Soldadu juan nitzen aurreko negu eta udabarriaren zati bat [...], piñu sartzen ibili giñan.
Gerrika 41.
Belarra [...] igartu egin bear izaten da, ta etxeratu negua datorrenerako.
Albeniz 20.
Lizardik, ez dugu ahaztu behar, neguan hasi zuen udazkenean burutuko zuen ibilaldia.
MIH 301.
Kapak neguan eraman ohi dira udan baino areago.
MEIG V 87.
v. tbn.
BBizk 31. Mong 591. Cb Eg III 347. LE Prog 118. Egiat 189. Zuzaeta 51. Mih 78. DurPl 75. Zby RIEV 1908, 415. Azc PB 138. Const 41. Etxde JJ 106. Arti Ipuin 28. And AUzta 67. ZMoso 39. Auspoa 63-64, 157. Casve SGrazi 100. Uzt Sas 339. Ataño TxanKan 71. Onaind STeresa 44.
(Como primer miembro de comp.).
"Acuartelar, gerratariak negu-etzauntzan paratu
"
Lar.
"
Negu-arrats, soir d'hiver"
Lh.
"
Negu-egun, jour d'hiver"
Ib.
"
Negu sasoia dela ezin uka (V-gip), [...] neguan gaudela (AN-gip)"
Gte Erd 271.
Bere sorhoan, / negu denboran.
Arch Fab 199.
Loreak uda hastean, / fruituak negu-sartzean.
Gy 263.
Negu akhabantza da xederratzeko tenorierik hobeena.
Dv Lab 356.
Negu izpi hau diuk orai iragaiteko.
JE Bur 121.
Negu gau tristeak.
Ill Pill 3.
Negu-gau luze / t'illuna.
Jaukol Biozk 29 (v. tbn. negu-gau en Bilbao IpuiB 19).
Negu-lozorrotik / esnatu da lurra.
Ib. 93.
Aurten be negu-lora zurijok mara-mara jausi dira.
Euzk 1932, 2.
Ba-dakusa lurra negu-nagiak ateratzen, elkor itxuragaitzak azalduki.
Or Mi 109.
Delfin-erriko goiko ibarretatik zabaldiko negu-larrera yeisten zenean!
Ib. 42.
Gaur ere "negu-abesti" onaz / ikaratu nok ostera.
Enb 195.
Negu-muñean aritza adar utsetan.
Ldi IL 109.
Ama gaxôri ille zâr dario / negu legorteen adin.
Or Eus 328.
Zozo-bikote datorrenean / ez dira negu-bildurti.
Ib. 74.
Nori ez atsegin negu-giltzarion elduerea.
Erkiag Arran 191.
Negu denbora trakets, gaiztoa, / gertatu zaigu gaurkoan.
Basarri 164.
Uda azkena izaten dogu / negu sarrerako atia.
BEnb NereA 55.
Negu-aize izoztuak.
Ibiñ
Virgil
89.
Untzia haize faltaz, ez baitzitaken negu ondo artio berriz bideari lot.
Ardoy SFran 157.
Egualdiak etzuan negu-itxurarik.
NEtx LBB 72.
Etxean izaten gendun / beti naikua egurra, / ura pentsatzen jarri ezkero / juaten zan negu-bildurra.
Uzt Sas 37.
Negu-goiz batez jantzi-ahala lehiotik begiratu zuen.
MEIG IX 105.
2.
(Dv→A).
"Seta blanca que viene después de las demás en los sitios áridos"
A.
3.
"Vieillesse"
Hb.
4.
"Au fig., mauvaise passe"
Lh.
NEGU-AITZIN (L, BN, S ap. Lh
).
Tiempo anterior al invierno.
Dilijentadi negu aitzinean ethortera.
Lç 2 Tim 4, 21 (Dv negu aitzinean; He, TB, Ol, Ker, BiblE negua baino lehen
).
Lasterka bazabilan, / negu aintzin, dena lan.
Ox 117.
NEGU-ALDE.
a)
Invierno.
v. NEGU-ALDI.
Au eskribitzen dedan denboran negu alderonz zuen etxe barrunbean bertan [...].
Cb Eg III 361.
Hutsa dago irla hau negualde guzian.
Prop 1898, 232.
Zer moduz gobernatu / eztaki bildotsak, / aurki negu aldera / ilko dizka otzak.
Tx B II 256.
Austu negu aldezko txori guzurtijak.
Enb 179.
Negualdean belar ondua urri dabillenean, abereentzako janari atsegiña izan oi da arto-ostoena.
TAg Uzt 291.
Negu aldien, [eskolara] uts gitxiago.
Gerrika 21.
Txakurrak askotan, negu aldera batez ere, [...] izotz gaiñera eramango ditugu.
Ostolaiz 35.
b)
"Nord"
Hb.
Negu aldeko yaun batek saldu zituen bere gauza guziak.
Hb Egia 19.
NEGU-ALDI,
NEGUTALDI.
Invierno.
v. NEGU-ALDE.
Yupiter ostosduna negualdian / elurrez datorrenean.
Or JBDei
1919, 253.
Donostin egiten zun emakume onek negualdia.
TAg Uzt 66.
Orain arte jantzi izan duten monoa negu aldirako eskasa izaki.
EAEg 18-10-1936, 76.
Madrillen, an emoten ebazan negualdiak.
Alzola Atalak 79.
Aurtengo negualdi osoa lotan pasa nahi nuke.
PPer
HarriP
67.
Negu-aldi ikaragarria sortu omen zan urte artan.
BAyerbe 144.
v. tbn. Enb 108. Laux BBa 48. Etxde JJ 55. Erkiag Arran 126. Negutaldi: MEnb Euzk 1930, 520. En DFrec hay 2 ejs. de negualdi.
NEGU-ANTZ.
a)
(V ap. A
).
Otoño.
Arboliaren orrijak jausten diran legez negu antzian, [...].
JJMg BasEsc 264.
Neguantza usnatzen dutenean egaztiak igeska dijoazi, otz-bero egokiaren billa.
Vill Jaink 150.
b)
"(V, AN), traza de invierno"
A.
NEGU-ARO,
NEGARO.
Invierno.
Negaroaren hatsarria.
Egiat 157.
Negu-aroan bixigutarako.
Elizdo EEs
1925, 215.
NEGU-HASTE.
a)
Otoño.
"Auctumnus, negu hastea
",
"Auctumalis, negu hastearena, negu hastekoa
"
Urt III 111.
b)
Comienzo del invierno.
Doi doia ikusi ditut ardi ernari multxo batzu saltzeko, larrazken ondarrean edo negu hasteari.
Larre ArtzainE 293.
NEGU-AURREN.
"(G-to), comienzo del invierno"
A.
NEGU-AZKEN.
a)
(G-to, L, B, Sal, R ap. A
; Izt C 236).
"Fin del invierno"
A.
Negu-azkena zan eta gauez elurra egindako eguraldi ustel batean irtetea, erabaki zuten.
Arr GB 101.
Europan negu-azkenetan ziran sasoian, Ameriketan udazken-asiera zuten.
NEtx LBB 73.
Negu azkenean gera, / laiste udaberrira.
Insausti 351.
b)
"(L), primtemps"
Lh.
NEGU BELTZ (G-azp, L, BN, S; Izt C 236)
Ref.:
Lh;
Lrq;
ZestErret
.
Crudo, riguroso, duro invierno.
"Cœur de l'hiver"
Lrq.
"Negu gogorra eta hotza"
ZestErret
.
v. NEGU MIN.
Nolabait negu beltz au / igaro dezadan.
It Fab 56.
Abereak negu beltzean naierara bazkatzeko.
Izt C 142.
Begiratzen diot bada gañera datorkidan negu beltz gogorrari.
Arr GB 45.
Negu baltza da Euzkal-Errira / sartu dan erdalkeria.
Enb 138.
Negu beltzak askotan / jotzen du suminki.
EA OlBe 57.
Negu beltzeko gau luzeetan.
FLab (
in
Munita 10
).
Negu beltz aren erdian Pariseko karrikak dirdiratzen zuten.
Izeta DirG 97.
Negu mina eta negu beltza!
Ardoy SFran 125.
Marrubiak negu beltz onetan?
NEtx LBB 158.
Negu beltzari bizkar emanda / sarturik udaberrira.
Olea 237.
Zenbat arrantzale t'artzai / negu beltzean egoten geran / danok udaberrian zai.
Uzt LEG II 155.
Udaberriak ezeztatzen du negu beltzak duen pena.
Xa Odol 342.
v. tbn. AB AmaE 135. Ag Kr 77. Etcham 152. Zub 122. Ldi UO 28. Arti MaldanB 232.
NEGU BETE .
(En casos locales de decl. sing.).
Pleno invierno.
v. NEGU-ERDI.
Xiruli, / xirula, / negu bethean mihuri, / xoxoek huntzan uztaila / xiru liru li.
Ox 132.
NEGU BILUZI.
Invierno crudo, invierno riguroso.
Zabalduz dioaz yakitaten mugarriak: eder liteke ikusten balire izarretan uda aberatsak, negu biluziak eta adimenduaren lanak.
Hb Egia 39.
NEGU-BIHOTZ (B, BN, S, R; Dv, VocB
)
Ref.:
A;
Lrq
.
Corazón del invierno, pleno invierno.
"
Negubiotza, lo crudo del invierno"
VocB
.
Bethelemeko heian, / negu bihotzean, / Jesus haurra sortu zen, / eguerri gauean.
Zby RIEV
1908, 208.
Arbendol, lenen loratzen den zuaitza, urtarrillean, negu biotzean.
Ibiñ
Virgil
81.
NEGU-BURU
v. neguburu.
NEGU EGIN.
hacer tiempo de invierno.
v. negutu.
Udan uda ta neguan negu, / egiñik eguraldia, / eldu dakigun ainbat lasterren / justiziaren aldia.
AB AmaE 84.
NEGU-ERDI .
(En casos locales de decl. sing.).
Pleno invierno.
v. NEGU BETE.
Negu erdi-erdian zen bata ta bestea ta negutik atera bage atera zuten Jesus bere itxetik.
Mb IArg I 151.
Negu-erdian berotzen zinun / artzai otzaren zangoa.
"En medio del invierno"
.
Or Eus 413.
Negu erdiraiño luza ezazu erein lana.
Ibiñ
Virgil
74.
Negu erdian biotzak bero, / eztegu elur bildurrik.
NEtx LBB 379.
NEGU ETA UDA,
NEGU ETA UDARA.
En invierno y en verano.
Negu ta uda badagoz kanpoak berdiak.
AB AmaE 25.
Eginik negu ta uda / izerdi-lekea.
Azc PB 332.
Negu ta udara atertu-gabe / noiznai nonaitik zetozen.
SMitx Aranz 67.
Erramua berde egoten da beti; negu ta udara, ostoarekin beti.
Ostolaiz 101.
Amaika izerdi bota dezute [...] / Negu ta uda, gau eta egun, / etxe bat egin asmoan.
Insausti 35.
NEGU-ETXE (Dv (
A
)).
"
Dio Jaunak: Joko ditut negu-etxea eta udako etxea, [...] la maison d'hiver"
Dv.
"Casa de invierno"
A.
NEGU-GARAI.
Invierno.
Negu-garaia nola zan.
BAyerbe 99.
Negu-garaian banuen nere lan izentatu samarra.
AZink 42.
Ez zan samurra maai ura utsik aurkitzea. Batez ere negu-garaian.
Zendoia 45.
NEGU-GIRO (AN-larr).
Tiempo invernal.
"Tiempo atmosférico durante el invierno"
Asp Leiz.
Negu-giroko iluntze goiztiarrean batera eta bestera genbiltzalarik.
MEIG IV 111.
NEGU GORRI (V-gip; SP, Dv)
Ref.:
Etxba Eib;
Elexp Berg
.
(Sobre todo en ines. sing.).
Crudo, riguroso, pleno invierno.
"
Negu gorrian bezain hotz da
"
SP.
"
Negu gorrian [...], au cœur de l'hiver"
Dv.
"
Udazkenian egurra xeetu ezian negugorrixan izaten die kontuak
"
Elexp Berg.
v. NEGU MIN.
Eguzkiaren suaz kiskalduta udaran, / negu gorrian otzez dardaraz ganbaran.
Jaukol Biozk 95.
Negu gorrijan billoxik dagon / zugatzak nai dau orrilla.
Enb 67 (tbn. en BEnb NereA 71).
Lau mâts-adar soil negu gorrian / egurrik ez sutarako.
"Riguroso invierno"
.
Or Eus 384.
Agintari ta enpleauen alde legokez eta negu gorria nai gosetea etorri arren be, eurak beti nagusi.
Eguzk GizAuz 110.
Ormatxoriak negu gorrian / ez du atsegin elurra.
NEtx LBB 327.
Lizardik [...] neguan hasi zuen udazkenean burutuko zuen ibilaldia, ez negu gorrian gainera, udaberriaren zantzu garbiak nabarmen zirenean baizik.
MIH 301.
v. tbn. Etxde JJ 55. BEnb NereA 226. MEIG I 68.
NEGU-HIL.
a)
(
AN-arce ap. EI
319
, VocCB
s.v. lotasill
negil Dv,
Foix).
Diciembre.
Neguril: argi asko itzak berak dionez, lenengoa da-ta.
EgutAr (ap. DRA
).
Otaloreak negu illean / nolatan zaitzen duan / elurtea ikusteko.
NEtx LBB 263 (de interpr. no segura).
Heldu denean neguila, ken sagar ondoari mihula.
EZBB I 91.
"Avent"
Lh.
b)
(negu-hile BN-mix; Foix (ap. Lh
)).
"Corazón del invierno"
A.
NEGU-JOARE.
"Tos continua y repetitiva (AN-ulz). Elizen denak eztulke ta sekuleko arrabotsa sortzeutela, oi da negu-garea
"
Izeta BHizt2.
NEGUKO.
a)
(SP, Lar, Añ, Dv, H) .
(Adnom.).
De invierno, invernal.
"
Neguko horma
"
SP.
"Brumal, invernizo, negutarra, negukoa
"
Lar.
"Invernizo"
Añ.
"
Neguko hotzak, les froids de l'hiver. Udako arropak eta negukoak
"
Dv.
Orduko desira on hek, nahikunde hek neguko loreak dira, denbora gaitzekoak, sasoiñetik kanpokoak.
Ax 211 (V 141).
Neguko gau luzeetan.
Cap pró.
Neguko gaurik otzenean.
Mb IArg I 105.
Neguko hotz handietan jaikitzea.
Dh 48.
Neguko denporaan.
JJMg BasEsc 120.
Harbia, neguko garagarra, faruxa eraitea.
Dv Lab 208.
Neguko arrats batez / senhar emazteak / nakhaizturik zaduzkan / xardina jateak.
Zby RIEV
1908, 772.
Uririk egiten ez zuen neguko egunetan.
Elsb Fram 141.
Jende aberatsa, neguko soinekoez beroki jauntzirik.
Arb Igand 84.
Neguko festak.
Iraola 104.
Neguko irribarre bat zerakuskion uda-egun horretan.
Mde HaurB 95.
Zugaitz gorriak, neguko aizez.
Gand Elorri 199.
Neguko aize-zurrumillo beltzak galtzuak bira-biraka daramazkin.
Ibiñ
Virgil
76.
Ardiak ere tristetzen ditu / neguko busti ta otzak.
Uzt Sas 61.
Ez baitzen goizik jiten ahal belarra, neguko alhatze balios guzien ondotik.
Larre ArtzainE 42.
VMg 78. AA II 81. Astar II 144. Echag 135. Izt C 247. Gy 161. Arr GB 147. Zab Gabon 59. Ag Kr 213. Urruz Zer 14. Barb Sup 185. Muj PAm 20. Ox 27. Altuna 89. Jaukol Biozk 65. Kk Ab II 160. Etcham 72. JE Ber 17. Ldi UO 26. Or Eus 214. Iratz 71. Munita 94. Zerb Azk 97. Etxde JJ 238. Txill Let 32. Anab Poli 110. Akes Ipiñ 22. Izeta DirG 65. Ardoy SFran 186. NEtx LBB 250. Alzola Atalak 95. Mattin 112. Xa Odol 21. Berron Kijote 146.
b)
(Adverbal).
Para el invierno.
iltzen du artho, ogi, bai belhar neguko.
Hb Esk 92.
Orai gizon guziuak gaude neguko argi eta egurren sartan.
Mdg 129.
NEGUKO TXORI.
"
Neguko txorixa, se dice del solitario y alicaído. Neguko txorixa dirudi, otzak kukulduta
"
Etxba Eib.
Cf. NEGU-TXORI.
NEGU-KULIXKA (L),
NEGUKO KULISKA (G-bet)
Ref.:
Lh;
Arzdi Aves
.
"(GH), corlieu, petit couris (ois[eau])"
Lh.
"(Numenius phaeopus), neguko kuliska (Donostia), iyuntxori, zarapito"
Arzdi Aves 16.
NEGU-LAN.
"(gral.), trabajos de invierno"
A.
NEGU-LEHEN.
a)
(AN, L-ain ap. A
; negu-lein Sal, R ap. A
).
"Comienzo del invierno"
A.
b)
"
Negulen (G-to), otoño"
A Apend.
NEGU-LIHO (-liño B)
Ref.:
A;
Izeta BHizt2
.
Lino bayal.
"
Gure etxean negu-liño ederrak
"
Izeta BHizt2.
NEGU-MADARI.
a)
"Pera de invierno. Negu-madarixak Gabonak paiño lenao eltzen die
"
Elexp Berg.
v. NEGU-UDARE.
Artu eban bein mandazaiñ batek urruneko bakartegi edo monkategi batera negu-madari eder batzuk eroateko agindua.
Ezale 1898, 5.
b)
"Guardia civil. Aurten be Senpererakuan an zittuan mugan negu-madarixak
"
Elexp Berg.
NEGU MIN (L-ain, B, Sal, R ap. A
; Dv).
Pleno invierno, crudo invierno, riguroso invierno.
"
Negu minean, au cœur de l'hiver"
Dv (s.v. min
).
Tenpra digu negu minian bikain otz.
Mdg 152.
Negu minean sarthuak gituk.
JE Bur 113.
Negu minean igortzen dituzte ardiak.
Zub 55.
Negu mina eta negu beltza!
"Cœur de l'hiver rigoureux!"
.
Ardoy SFran 125.
Asto-idiak arnaska, [...] / berotzan alegin. / Aurrari nai diote / gozatu negu min.
NEtx LBB 304.
Ez ninduten [...] kilometra hek lotsatzen, bereziki negu minaz kanpo.
Larre ArtzainE 153.
Negu-mineko hotzikara.
MIH 318.
v. tbn. Or Eus 358.
Negiaren minian eta gaiherditan.
CatS 96.
Zai-bageko iriña / balitz, pasa geneza neguaren miña.
"
Crudo invierno"
.
Or Eus 130.
NEGU-MUGA (Lar (
H
), Lar, Añ, Hb).
"Solsticio [...] hiemal, negumuga
"
Lar,
Añ.
NEGU-MUTIL (V-m-gip, G)
Ref.:
A;
Iz
ArOñ
;
Elexp Berg
.
"Muchachos que sólo en invierno sirven de criados, por andar ausentes el verano"
A.
"
Negu-mutill, mozo que en invierno salía a trabajar"
Iz
ArOñ
.
NEGU-NEGUAN.
"
Negu-neguen, en lo crudo del invierno"
Iz Ulz.
NEGU-HONDAR (L-ain, B ap. A
).
Fin del invierno.
Xerthatzen dira negu ondarrean, izerdia abiatzen denean.
Dv Lab 382.
Biluzik zan basoa / negu-ondarrean.
Ldi BB 58.
NEGU-PARTE.
Invierno.
Negu partian, udaan ez.
fB Ic I app., 23.
Negu partian nik gauak beti / ezteramazkat barurik.
Mattin 112.
Negu-partean ez genizkin nolanaiko lanak egin.
Ataño
TxanKan
28.
Negu-partean egun onak ere pasatzen genituan.
BAyerbe 21.
Udara partean ordubi ta erdietarako, ta negu partean ordubietarako.
JAzpiroz 129.
Iluna goizago sartzen zen, bereziki negu partean.
Larre ArtzainE 38.
NEGU-PASA JOAN.
"Invernar. Negu-pasa joaten dira egazti oiek emendik
"
Gketx Loiola (s.v. pasa
).
NEGUPE .
(En casos locales de decl. sing.).
Bajo el invierno.
Eskual-Herria! Zu negupean / ez othe zira bada jarriko?
Ox 174.
NEGU-PINZANA.
"(Fringilla monti-fringilla), negu pinzana (Donostia), catachín, gorrión de monte"
Arzdi Aves 164.
NEGU-SAGAR.
a)
(B, Sal, S, R)
Ref.:
A;
Lrq
.
"Manzanas conservadas; litm., manzanas de invierno"
A.
"
Negü-sagar, pommes qui se mangent en hiver"
Lrq.
b)
"Membrillo, en Vergara"
Garate BAP
1949, 362.
NEGU-TOKI (L ap. Lh
; BeraLzM).
"Endroit où l'on passe l'hiver"
Lh.
"Invernadero"
BeraLzM.
NEGU-TXORI (G-nav ap. A
; Izt C 199; -xori Urt V 361, Hb, H (L)).
"Bergeronnette"
Hb.
"Pinson, oiseau d'hiver"
H.
"Un pajarito que pasa el invierno en nuestro clima"
A.
"
Negu-xoria, pinson (le)"
Dass-Eliss GH
1923, 759.
Orai negu-txoriak bezala isilik, maitea zergatik?
A CPV 128.
Primaderan, umeekin delarik, mamutxa hainitz jaten du negu-xoriak.
Dass-Eliss GH
1923, 759.
NEGU-UDARE,
NEGUKO UDARE.
a)
"Imperial de invierno, árbol fértil de fruto grueso [...] negu-udaria, neguko-udaria, [...] equivale a peral de invierno"
Lcq 83s.
b)
(negudare G, B ap. A
).
Pera de invierno.
"
Negudare (G-to), membrillo"
A.
NEGU-ZIZA (negu-zuza V-gip ap. Elexp Berg
),
NEGUKO ZIZA (neguko susa V-gip ap. Etxba Eib
).
"Seta pratense en la entrada del invierno. Neguko susak, lenago ez ziran batzen
"
Etxba Eib.
"(Hydnum repandum), ziza zuria, gamuza"
Elexp Berg.