OEH - Bilaketa

377 emaitza hotz bilaketarentzat

Sarrera buruan (54)


Sarrera osoan (323)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
nagitu.
sense-1
(gral.; SP (sin trad.), Urt V 410, Ht VocGr 416, Lar, Añ, Lecl, VocBN , Dv, H, Zam Voc ) Ref.: A; Iz ArOñ; Elexp Berg (nagittu) .
"Emperezar" , "perecear" Lar. "Apoltronarse" . "Poltronizarse" Lar, . "Relâcher" Ht VocGr. " Begiak logalez nagituak eta naretuak, [...] appesantis, languissants et comme noyés" H. Tr. Documentado desde Leiçarraga en autores de todas las épocas y dialectos.
Zeren enzutera nagitu izan baitzarete. He 5, 11 (He herabe izan, TB alfer egin ). Halakotz, ez gara nagitzen. 2 Cor 4, 16 (He ez gare gogo urritzen ). Begirautzue orduan zabartzetik, nagitzetik eta ezansiatzetik. Ax 188 (V 127). Eztuela nagitu behar othoitz egitera. SP Imit IV 5, 3 (v. tbn. III 35, 1). Zenbatenaz nagitzenago baita nihor haren khentzera hanbatenaz [...]. SP Imit I 13, 5 (Ch zenbatenaz berantzenago baitugu hari kontra egiterat). Etzaiteala aurrerako nagitu ez alpertu. Lar Carta a Gandara 162. Komulgatzen ziran zortzi egunetik zortzi egunera [...]. Nagitu ziran gerora kristauak pakearekin. Mg CC 207. Bildurrak ez dau nagituten ta bai bizkortu. Mg CO 86. Zenbat eta geiago nagitzen dan persona tentazioai kontra egiteko. Echve Imit I 13. Alanbere ez zan nagitu ez otzitu arimako lanetan. Ur MarIl 95. Orregaitik egozan uritar egiñik, / eta baserriari iguiña arturik; / garbiro esateko erdi nagiturik. AB AmaE 416. Bekhatuak desmasia frango badarabiltza gure gizon gazte nagituen artean. Arb Igand 44. Ari ledin nagitü gabe Ebanjelioaren azi saintiaren barreiatzen. Ip Hil 190. Alabainan thoildu edo nagitu da populu hunen bihotza. DvHtoy Mt 13, 15 (He loditu, TB pizatu, Dv thoildu). Jendeak berak nagituak eta ahuletsiak badaude. Prop 1906, 166. [Erresuma] nagituko, gemenik gabe jarriko [dela] . JE Bur 55. Mainak guritzen duela gaztea eta nagitzen. Ib. 208. Hotz ikarak nagitzen eta uzkurtzen gitu. Zub 122. Alper-erdoiak jota nagitutako gizona. Anab Usauri 7. Dago nagitua, / eziñ mugitua [...] / asto malditua. Yanzi 47. Nagitu ez baiña laister egin zun. "Tardavit" . Or Aitork 91. Aiekiko nabastarreak [...] besterik billatzeko nagitzen nindun. Ib. 117s. [Kilkerrak] erdi isildurik zetzaten [...] ordurako nagituta nonbait. Erkiag Arran 10. Ez baitzaio biderik eman behar are gehiago nagitzeko eta axolakabetzeko. MEIG III 77.
v. tbn. Zuzaeta 104. Añ LoraS 180. AzpPr 111. EusJok 141. And AUzta 142. Basarri Auspoa 112, 64.
azpiadiera-1.1
(Ref. a cosas, acciones, etc.).
[Gorputzetik separatuz geroz spiritua] mianbro guztiak dire gogorturik gelditzen, / bai halaber podoreak obretarik nagitzen. EZ Man I 46. Pausua nagitu, / ezin da mugitu, / zaldi orrek ditu, / zazpi espiritu. Bil 42. Gauaz beraz ohartu zen kapitaina untzia nagituz zohala [...] ez zaitekeela nahi zen alderat eraman. Prop 1898, 33s. Arrotz-izkuntzak ikastean, gerena zapuztutzeraño ez padatoz ere, onen erabilkera aztu ezpada, nagitu egiten zaielako ez ote da? Inza ( in Jaukol Biozk VI ). --Nere ustez, orain, zuk, agin ta ortzak nagitu bear dituzu. --Nagitu? Mediku gazteak biotzerrea sendatzeko bizpairu sendakai eman dizkit. Lab EEguna 63. Urtien kargarekiñ / gorputza nagitzen. MendaroTx 278. [Idiei] ibillia aldizka nagitzen zitzaienean [...] akulluz zartatzen zitun. TAg Uzt 264. Goi Muetalari Batzordea izendatzea nagiturik dago. "Han retrasado el funcionamiento" . EAEg 13-12-1936, 533. [Dirua] gordeta eukitzeak erabiltzea nagitu egiten duala. Ib. 7-2-1937, 1003. Dijestiua nagitu egiten da eta biotza moteldu. Oñatibia Baserria 18. Arraunlaria urrutiratzen asia, txalupa berriz nagitzen asia. Anab Poli 36. Noizbait mingañak lotu ta oiñak nagituko [dituen ardoa] . Ibiñ Virgil 84.
azpiadiera-1.2
Arriturik, ikararik / dagoz yenteak entzuten, / ta barriak itanduten. / Besteari ez nagitu: / t'alkarren atzean ditu / berbak irabiotuten. Zav Fab RIEV 1907, 535.
azpiadiera-1.3
"Zestoarrez, alferrarekin baino gehiago dago lotuta makaltze, mantsotze edo gerri-gogortzearekin. Dana nagittu in naiz; dana goortu! " ZestErret.
nagitu
<< 1 nagi 0 / 0 nahi izan >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper