Harremana

    OEH - Bilaketa

    376 emaitza hotz bilaketarentzat

    Sarrera buruan (54)


    Sarrera osoan (322)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    1 maiz.
    etimologikoa
    Etim. De lat. magis; para la fricativa final v. FLV 1974, 197.
    sense-1
    1. (G, AN, L, B, BN; SP, Urt I 23, Ht VocGr, VP 61v, Lar, Añ (G, AN), Izt 27v, VocBN , Dv, H, Zam Voc) Ref.: Bon-Ond 171; A; Izeta BHizt; Gte Erd 270.
     (Adv.). A menudo, frecuentemente. "Maizago, plus souvent. Maizegi, trop souvent" Dv. "Olako kasuak gero ta maizago pasatzen dire (AN-5vill)" Gte Erd 270. v. 2 ardura, sarri, usu, ASKOTAN. Tr. General entre los escritores guipuzcoanos, alto-navarros y labortanos. En textos vizcaínos sólo se encuentra en Añibarro (un solo ej.), Erkiaga y B. Enbeita. No se documenta en la tradición suletina, y entre los autores bajo-navarros parece ser empleado por los de influencia labortana (no aparece, por ej., en Dechepare). En DFrec hay 109 ejs.
    Ioanesen diszipuluék barur egiten dute maiz eta othoitz egiten. Lç Lc 5, 33 (TB, Brunet, Ol, Leon, IBk maiz; Dv usu, Ker sarritan, IBe ugari). Urtara maiz dijoan jarroa laster da autsia. RIs 85. Ez ain maiz nola arrazio ballizate. Ber Trat 89v. Ezen maiz nauk bortxatua aithorzera egia. EZ Man I 52. Maiz behar da kofesatu. Ax 546 (V 351). Ohean ere ni banaiz / maiz zutzaz orhoituko. Hm 89. Ordea arranoak, usoak, enadak, maiz, laster eta gora hegaldatzen dira. SP Phil 4. Hitz hainitz den lekhuan, maiz da eskasia. ES 184. Orhoit gaitezin maiz Jainko bat badela. CatLav 28 (V 21). Pizten ez badegu maiz Jainkoarekiko bear degun amantza. Lar SAgust 16. Ikhas azu zuk ere orobat maiz zure baitan sartzen. He Gudu 93. Zoazkio, bada, maiz eta usu Jangoikoari. Mb IArg I 337. Davitek baino maizago Jainkoaren lege saindua hautsi dutenak. Lg I 308. Maiz jan gabe eta osasun gabe ezin iñor bizi diteke. Ub 203. Ez balitu prudenziak / Gure oinak gidatzen, / Maiz gintezke eroriak. Monho 96. Errepasátus alá maiz. LE Urt (ms.) 35r. Maiz ta sarritan garbietan dozuezan legez eskuak. Añ LoraS 36. Ezin izan diteke maiz orditzea bat, ta ez orditzea bere naiez, ta zer egiten duan dakiala. AA III 371. Eskas bat maizegi baizen kausitzen eztena. Dh 70. Asko da [...] maiz bustitzea agudo sendatzeko. It Dial 78 (Dv maiz; Ur sarri, Ip ardüra). Bere ikusiak txit maiz ematen ziezten. Lard 61. Nagikeriaz uzten ditu abere azpiak aski maiz atheratu gabe. Dv Lab 152s. Maiz juaten zan Santiagoren obira. Bv AsL 128. Erhoska batzu zirela zuten maiz eta sobera frogatu. Elsb Fram 96. Badabiltza maiz kobesatzen. Prop 1902, 258. Ontasuntzat ez dutelarik maiz beren amodioa baizik. JE Bur 103. Uste dan baino maizago, sarriago. A EEs 1916, 305. Elizan hain maiz kantatzen ere zuelakotz. Barb Sup 2. Nahi baino maizago / hastio den lana. Etcham 180. Kulparik gabe juezetara / deitutzen nazu maiz eta. Tx B I 244. Zerga-biltzaleak maiz aipatzen dira Ebanjelioetan. Ir YKBiz 41n. Ene gorputza maiz morroi biurtuz. Or Aitork 280. Geroz ta maizago entzuten ziran bion karrasiak. Txill Let 105. Ameriketan ibili gizon batzuekin maiz gurutzatuz. Larz Iru 9. Pertsu idatzietan ere agertzen da maiz huts hori. Xa Odol 59. Hemen / maiz / hiltzen / naiz. Arti HetaH (1.a ed.) 172. Gizona ere perira maiz joango zan. BAyerbe 50. Maizago gertatzen dena. Larre ArtzainE 289. Gizon helduarentzat bizia ez da maiz aski ihespiderik gabeko zoko galdua baizik. MEIG IX 91.
    v. tbn. (para textos vizcaínos) Erkiag Arran 70. BEnb NereA 126.
    sense-2
    2. (Lar, H).
    (Adj.). Frecuente. "Maizena [...] il se prend [...] comme adj. superl. de maiz" H. "Zure eskea maiza da, maizegi" Ib.
    Eztala [zortzikua] uste bezin maiza ta ezta ere askotan uste dan bezin antsiñakua. LzM EEs 1912, 106. Ango euri maizak. Or Eus 91. "Iesus" atera zitzaidan oiurik maizena. Or QA 175.
    sense-3
    3. (V, G-azp-to; Zam Voc); maix (V-gip); max; maes (V-m) Ref.: A (maiz, maes); A Ezale 1897, 150b; Iz UrrAnz; Elexp Berg.
     (Adj.). "Ajado" A. "Lo deslucido (el color)" Iz UrrAnz. "Erropia oso maixa, maiza zeukan arek" Elexp Berg.
    Soñeko max ta latzakaz estaldurik. Ur Apoc (V) 11, 3 (Ur zakuz). Edo itzi egiguzu guri soñeko maxok erabiltten, edo barrijak egin gura badeuskuzuz ez eiskuzuz egin ez urredunik ez zikirijozkorik. Otx 122s. Soiñeko erropa onak ariñak-arin erantzi, maizago batzuk jantzi. Erkiag Arran 130.
    azpiadiera-3.1
    "Vestido de faena, maxa jantzita" (V-ger, comunicación personal).
    azpisarrera-1
    MAIZAGOKO.
    azpisarrerakoSense-1.1
    a) (El) más frecuente, que tiene la mayor frecuencia. v. MAIZENEKO.
    Maizagoko tentazioneen kontrako abisu premiazkoak dadutzana. SP Phil 425 (He 429 maizenik gerthatzen diren).
    azpisarrerakoSense-1.2
    b) Más frecuente.
    Maizagokoak izan ziran, orduezkero, mutillarekiko ikusaldiak. TAg Uzt 69.
    azpisarrera-2
    MAIZ ASKI.
    Bastante a menudo. "Maiz aski, muy a menudo" Iz Ulz. "Maizazki ortziraletan etortzen da (AN-5vill, B)" Gte Erd 181.
    Egun oro ta maiz aski ekusten dugu onzen dirala bekatu larri ezagunak egiten dituzten anitz eta asko. Mb IArg I 85. Zeña Kondairatzalleak aipatu izan duten maiz aski. Izt C 87. Elizetan baitire kantari maiz aski. Hb Esk 172. Bertzalde, nehorri ere maiz aski tokiz aldaratu naiz. Barb Sup 153. Maiz aski, Crauko yendea agotzetara Sampura datorrenean, gurdia zamatu bitartean, Crauko nesketaz dugu yarduna. 'Plus d'une fois'. Or Mi 46. Bañan maizeski [...] / etorri oi zait. "Bastantes veces". TP EuskOl 1931, 66 (la -e- es debida a razones fonéticas). Burrukatzarren batean [...] maiz-aski gertatzen dana. Berron Kijote 117. Ez baitakigu, maiz aski, nik behinik behin, non berezi behar diren. MIH 102.
    v. tbn. Inza Azalp 90. Etcham 136. Ataño TxanKan 23.
    azpisarrera-3
    MAIZ ASKO.
    Bastante a menudo; muy a menudo.
    Maiz asko sortzen dira guduak eta ihardukitzak adiskideen eta burjesen, fraideen eta deboten artean. "Satis frequenter". SP Imit I 14, 2. Hire bizia begira zak / Heriotze supitutik, / Maiz asko ethortzen duk, bada, / Nork uste eztuelarik. Gç 153. Mikela-Iñaxi eranian pasatzen dala maiz asko. Moc Damu 29. Ez da maiz asko ekusten edaleetan au? AA III 381. Mataderiya non dan badaki, / maiz asko juango da ara. Tx B II 96. Maiz asko arrotasunez beterik aitortu oi zun apaiz zala eta il artean izango zela. Etxde JJ 21. Sukaldariari maiz asko egiten zioten odol txarra. Anab Poli 60. Maiz asko aipatzen digute euskarak aurrekoen ahoan eta lumetan hartu zuen igortzia, gantzua, arnasea eta lurrina. MIH 140.
    azpisarrera-4
    MAIZ ASKOTAN.
    Muy a menudo.
    Neronek ere, baserritarra naizen onek, [arrainak] artu izan ditut maiz askotan. A Ardi 3.
    azpisarrera-5
    MAIZ BAINO MAIZAGO.
    Muy a menudo.
    Maiz baino maizago entzuna dute horren izena. MEIG III 146.
    azpisarrera-6
    MAIZEGIKO.
    Demasiado habitual.
    Gutxitan mintzen baitu ahoa maizegiko goxoak. MEIG I 195. Maizegiko hotzaldiak eta ilunarteak. MIH 212.
    azpisarrera-7
    MAIZENA.
    azpisarrerakoSense-7.1
    a) (Con ahalik, ahal den, etc.). Lo más frecuentemente posible.
    Ahalik maizena. Harb 41. Hartan sar zaite ahalik maizena. SP Phil 309. Alik maizena begira dagokizun Jaunagana jaso bear dezu zure biotza. AA III 320. Jainkoaz ahalik eta maizena orhoitzeko. Dh 47. Elkarrengana biltzen giñaden / al gendezaken maizena. Tx B I 209. Al dan maizena erreza zagun. Ib. 204. Zure alderat inguratzen naiz / ahalik eta maizena. Xa Odol 83.
    v. tbn. Jnn SBi 14. Etcham 106. Anab Usauri 145.
    azpisarrerakoSense-7.2
    b) (Lar, H).
    "(Por lo) regular" Lar.
    azpisarrera-8
    MAIZENEAN (Lar, Dv, H).
    "(Por lo) regular" Lar. "e plus souvent" Dv.
    Maizenean bere lurrak ezin estal detzazke. Dv Lab 139. Maizenean deituko ninduten ni bezain ontsa ziren gizonto batzuen ikhusterat. Prop 1897, 245. Euskaldunak ez du / oi, maizenean. Ldi UO 39. Etxeruntz izkutatu ere oi dira erromesak maizenean. SMitx Aranz 188n. Zeren ez baitziren maizenean gorputz-eritasunenak. Mde Pr 312. Hala-nola, baginen, euskaldunak maizenean, bilo-mozleak. Larre ArtzainE 159.
    azpisarrera-9
    MAIZENEKO.
    "Qui est le plus fréquent" Dv.
    Ardien eritarzün maizenekuak. Arch Gram 122.
    azpisarrera-10
    MAIZENEZ.
    Generalmente.
    Gelditu behar izan zuten, maizenez gertatu ohi denez. MEIG IX 26.
    azpisarrera-11
    MAIZENIK (AN, L ap. A ; Dv, H).
    Generalmente, lo más frecuentemente.
    Othoitz perfet jeneral maizenik ahoan behar direnak. EZ Man II 28. Hori frogatzen dugu maizenik, denbora luzezko solhaskerietan. SP Imit I 20, 2. Eritarzun suerte hori arribatzen zaio idiari maizenik negian. Mong 591. Aingeruekiñ desira zazu maizenik izatea. Ch I 8, 1. Nor dire manamendu hunen kontra maizenik bekhatu egiten dutenak? CatLav 118 (V 65). Zeiñ okasionetan maizenik aurkhitzen zaren. He Gudu 105. Hauk ziren maizenik ahoan zituen hitzak. Lg II 96. Debruek bezala dute egiten gaizkia, maizenik izilka, zenbait aldiz agerian. Elsb Fram 179. Haren gogoa maizenik eta goxokienik gutarteko jendearekin zen. HU Aurp 116. Hek dire maizenik biziaren irabazteko egiten diren esku-lanak. CatJauf 79. Auxe maizenik egiten zenidatela. A Ardi VI. Bi hitz entzuten nituen maizenik. StPierre 13. --Eta zoin [hitz] zabilkan maizenik? --"Ihurtzuria". Zerb Artho 382. Agur Mariaren ondotik Andre Mariari maizenik edo sarritanago Elizak egitten dion otoitza. Inza Azalp 157. Gizaldi naigabetuak Zu maizenik agoan. Or Poem 546. Bizikien eta maizenik agertzen zaizkionak [ereduak] jasotzen ditu. Mde Pr 321. Maizenik eta komunzki dena dabil berez bezala. Vill Jaink 175. Eta kalapitak, edariaren ondorioak baitire maizenik. Larz Senper 58. Mutxurdinak zer salatzen dio / maizenik konfesorrari. Xa (in Mattin 70). Euskaraz eman diot maizenik hari solasa. Larre ArtzainE 151. Neurtitzetan, berriz, hotz agertzen zaigu maizenik. MEIG IV 116.
    v. tbn. Jaur 120. Hb Esk 186. Dv Lab 252. Atheka 19. Zby RIEV 1908, 88. Lap 13 (V 8). Arb Igand 45. JE Bur 111. FIr 166. Ldi IL 28. EA OlBe 36. Zait Sof 174. Xa Odol 51.
    azpisarrera-12
    MAIZ ETA ARDURA (Dv, H).
    Con frecuencia, a menudo. "Pris comme adverbe de temps, ardura se joint par fois à maiz 'souvent'. C'est un pleonasme reçu. Gizonak maiz eta ardura ekhartzen dautzaten errespetu eskasa (JesBih 243 [pero no lo encontramos])" Dv. "Ardura. Souvent, ordinairement. Syn. maiz, maiz eta ardura, sarritan" H.
    Zeren letra guztien artean ezbaitira kausitzen bertze bia hain maiz eta ardura bata bertzearen lekhuan dabiltzanak nola hauk [B y V] . ES 161. Maiz eta ardura atakatzen ez gaituzten etsaiez. He Gudu 170. Mundu galduaren iru gauz oriek kontuz, maiz ta ardura ekustea. Mb IArg I 60. Gogoz jauts bitez, bizi direno, maiz eta ardura thormentazko leze hetarat. Dh 168. Maiz eta ardura abereak erdi-goseak dagode alhapidetan. Dv Lab 132.
    azpisarrera-13
    MAIZETAKO (Lar ( H), Añ (G, AN)).
    "Ordinario" Lar, Añ.
    azpisarrera-14
    MAIZ ETA MAIZ.
    Muy frecuentemente.
    Iainkozko sakramendu hartan maiz eta maiz adoratuz eta ianez. SP Phil 171. Batzuek diote hazia maiz eta maiz aldatu nahi dela. Dv Lab 46.
    azpisarrera-15
    MAIZETAN (Lar, Añ (G, AN), H).
    "Ordinariamente" Lar, Añ.
    azpisarrera-16
    MAIZKO (AN-gip ap. BU Arano ; SP (sin trad.), Lar, Añ (G, AN), Dv, H; maizeko Dv ( A)).
    "Ordinario" Lar, Añ.
    Maizko orazionez. SP Imit IV 3, 2 (Ol y Pi sarritako). Tentazione xehez eta maizkoez. SP Phil 456.
    v. tbn. Mb OtGai 9, 214.
    azpisarrera-17
    MAIZ-MAIZ.
    Muy a menudo.
    Maiz-maiz konfesa-komulgatzea. Mb IArg I 197. Ezbear auek [...] maiz-maiz gertatzen ote diran. Berron Kijote 169.
    azpisarrerakoSense-17.1
    Oroi zaitez maiz, maiz, maiz Jaunaren aurrean arkitzen zerala. AA III 315.
    azpisarrera-18
    MAIZ-MAIZA.
    Très souvent. Dv.
    Hek abiatu zitzaizkon maiz-maiza etxean. Prop 1892, 248. Maiz maiza elgarri izkiriatuz. Larz Iru 14.
    azpisarrera-19
    MAIZ-MAIZ EGIN v. maiztu.
    azpisarrera-20
    MAIZ-MAIZENIK.
    Generalmente.
    Maiz-maizenik [koplak] aoan zekarzkiten mojak. Gazt MusIx 167.
    azpisarrera-21
    MAIZ-MAIZIK.
    "Très souvent" Dv.
    Tentamenduko orduan, maiz-maizik har zazu kontseilu. Dv Imit I 13, 4 (SP maiz).
    azpisarrera-22
    MAIZTXE (Dv ( A)); MAIZXE (Dv).
    "Un peu trop souvent. Maizxe ikhusten zaituztet elkharrekin" Dv.
    azpisarrera-23
    MAIZTXEAGO.
    Un poco más a menudo.
    Zure gogamenaren ale mardulak artuko genituzke pozik, maiztxeago. Ldi IL 88.

    maiz

    maiz
    << mafrundigarri 0 / 0 mingar >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper