Azpisarrerak (sarrerak) (54)
- hotz
- AITADER HOTZ (aitader)
- ALFER HOTZ (alfer)
- ASKARI HOTZ (1 askari)
- ATZE HOTZ GELDITU (2 atze)
- BARAU-HOTZ (barau)
- BATAIO HOTZ (bataio)
- BIHOTZ-HOTZ (bihotz)
- BIZKARREKO HOTZ (bizkar)
- BOTATZE HOTZ (botatze)
- BUSTI-HOTZ (busti)
- EPEL HOTZ (epel)
- EZ HOTZ ETA EZ BERO (hotz)
- GERRA HOTZ (gerra)
- GERRIETAKO HOTZ (gerri)
- HANKETAKO HOTZ (hanka)
- HAUR HOTZ (haur)
- HEGAZTI HOTZ (hegazti)
- HEZUR-HOTZ (hezur)
- HIL-HOTZ (1 hil)
- HIL HOTZ (hotz)
- HOTZ ARI IZAN (hotz)
- HOTZ-BEGI (hotz)
- HOTZ-BERO (hotz)
- hotz-bero
- HOTZ-BEROA EGIN (hotz-bero)
- HOTZ-BEROAN (hotz-bero)
- HOTZ-BEROAN ZAINDU (hotz-bero)
- hotz-beroka
- hotz-berokatu
- HOTZ-BEROTAN EGON (hotz-bero)
- HOTZ EGIN (hotz)
- HOTZ EGON (hotz)
- HOTZ-EGOSI (hotz)
- HOTZ-EGOSIAN (hotz)
- HOTZ EKARRI (hotz)
- HOTZ ETA MOTZ (hotz)
- HOTZ ETA MOTZ (motz)
- HOTZ-HORMATU (hotz)
- HOTZ-HOTZ (hotz)
- HOTZ-HOTZA (hotz)
- HOTZ HOTZEAN (hotz)
- HOTZ-HOTZIK (hotz)
- HOTZ IZAN (hotz)
- HOTZ-IZERDITAN (hotz)
- HOTZ MIN (hotz)
- HOTZ MINDU (hotz)
- HOTZ SAMAR (hotz)
- HOTZ SAMARREAN (hotz)
- ITURBURU-HOTZ BAT (iturburu)
- IZERDI HOTZ (izerdi)
- ODOL HOTZ (odol)
- SUKALDE HOTZ (sukalde)
- UMORE HOTZ (umore)
arrapiztu.
(BN, S; Lecl; -ph- S; Gèze, Dv (BN, S), H, A),
arrebiztu (Dv),
errepiztu
Ref.:
A;
Lrq (arraphitz)
.
Resucitar. " Arraphitztü, ressusciter" Gèze. Azkue, citando Ip Mt 27, 53, da la var. arrabiztu, pero lo que se lee en este pasaje es arraphiztü (q. v.). v. berpiztu.
Bazkoko Xirioak zer zeñharaten dü? --Jesüs-Krist arrapiztiak mündiala ekharten dütian argia eta boztarioa. Bp II 52. Jesüs-Kristek arrapiztürik begiratzen baikütü hilze bethierekotik. Ib. 56. Lazaro arraphiztiak / Aphezküpü kargia hartü. CantS 4187. Harek dütü gure egiteko ülhünenak argitzen, [...], okherrak xüxentzen ta hil direnak arrapizten. Egiat 211. Handik lurrera eroria, / egiten du hillarena, / fite errepitztuarena. "Le ressuscité" . Gy 308. Eta elkhirik hobietarik, arraphiztu zenian Jesus, jin ziren hiri saintiala. Ip Mt 27, 53 (He, Dv, Ker, IBk, IBe biztu, Echn, SalabBN, Leon, Or p(h)iztu, TB berriz piztu, Ol berpiztu). Hau ikhusirik ezta neke sinhestia arraphiztüko girela gü ere egün batez lehen beno ederrago. Ip Dial 8. Hura da Jüjamentü püblik bat Jesüs-Kristek mündiaren ürhentzian, Gizunak arraphiztürik eta algargana bildürik, emanen dian Jüjamentia. CatS 6. Hartakoz arra phiztüko düt azken egünian. EvS Io 6, 39 (Lç resuszitaturen dut, HeH phitz-araziko, Dv bitzaraziren ). Nahibada eztian Ebanjelioak aiphatzen Jesus arraphiztiaren agertzia Mariari. Ip Hil 178. Arrapiztüren gütüzü hiltzean eramaiten tügün ber arropareki. (S). A EY I 59.
Resucitar. " Arraphitztü, ressusciter" Gèze. Azkue, citando Ip Mt 27, 53, da la var. arrabiztu, pero lo que se lee en este pasaje es arraphiztü (q. v.). v. berpiztu.
Bazkoko Xirioak zer zeñharaten dü? --Jesüs-Krist arrapiztiak mündiala ekharten dütian argia eta boztarioa. Bp II 52. Jesüs-Kristek arrapiztürik begiratzen baikütü hilze bethierekotik. Ib. 56. Lazaro arraphiztiak / Aphezküpü kargia hartü. CantS 4187. Harek dütü gure egiteko ülhünenak argitzen, [...], okherrak xüxentzen ta hil direnak arrapizten. Egiat 211. Handik lurrera eroria, / egiten du hillarena, / fite errepitztuarena. "Le ressuscité" . Gy 308. Eta elkhirik hobietarik, arraphiztu zenian Jesus, jin ziren hiri saintiala. Ip Mt 27, 53 (He, Dv, Ker, IBk, IBe biztu, Echn, SalabBN, Leon, Or p(h)iztu, TB berriz piztu, Ol berpiztu). Hau ikhusirik ezta neke sinhestia arraphiztüko girela gü ere egün batez lehen beno ederrago. Ip Dial 8. Hura da Jüjamentü püblik bat Jesüs-Kristek mündiaren ürhentzian, Gizunak arraphiztürik eta algargana bildürik, emanen dian Jüjamentia. CatS 6. Hartakoz arra phiztüko düt azken egünian. EvS Io 6, 39 (Lç resuszitaturen dut, HeH phitz-araziko, Dv bitzaraziren ). Nahibada eztian Ebanjelioak aiphatzen Jesus arraphiztiaren agertzia Mariari. Ip Hil 178. Arrapiztüren gütüzü hiltzean eramaiten tügün ber arropareki. (S). A EY I 59.
(BN, S; Gèze; -ph- S)
Ref.:
A;
Lrq
.
Volver a encender(se); reanimar(se). "Encender" A. "Ranimer ou rallumer (le feu, la discorde, etc.)" Lrq.
Urthiek ere dereie süiari emeki emeki hur hotz ixurten, lehenik garra gero ilhintiak, azkenekoz inkhatzak itzalten, hiltzen dereitzona; sü hau ezta errekeitüz arrapitz daitekiana. Egiat 189. Ama gaiza hek ezagüt'eta engoixatürik zen erori ta arrapiztü bezain sarri [...]. Ib. 173. Horra nola ekharria izan nizan duela lau urthe izan ziren nahaskeriek galtzera utz arazi zaukuten misione horren arraphiztera. Prop 1889, 196. Bazkaria... oho! Aiphatzeak berak arraphizten zaut gormandizkeria. Herr 26-10-1961 (ap. DRA ).
Volver a encender(se); reanimar(se). "Encender" A. "Ranimer ou rallumer (le feu, la discorde, etc.)" Lrq.
Urthiek ere dereie süiari emeki emeki hur hotz ixurten, lehenik garra gero ilhintiak, azkenekoz inkhatzak itzalten, hiltzen dereitzona; sü hau ezta errekeitüz arrapitz daitekiana. Egiat 189. Ama gaiza hek ezagüt'eta engoixatürik zen erori ta arrapiztü bezain sarri [...]. Ib. 173. Horra nola ekharria izan nizan duela lau urthe izan ziren nahaskeriek galtzera utz arazi zaukuten misione horren arraphiztera. Prop 1889, 196. Bazkaria... oho! Aiphatzeak berak arraphizten zaut gormandizkeria. Herr 26-10-1961 (ap. DRA ).
ARRAPIZTUXE.
"Arraphiztüxe (S-saug). 1. commencer à se rallumer (feu). 2. commencer à revivre" Lh. "Arraphiztüxetan (S-saug), en train de se ranimer" Ib.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
