441 emaitza mu bilaketarentzat - [401 - 441] bistaratzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | EHL | 2023-07-04 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Azpisarrera gisa jasotzekoa da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau91 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-01-23 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
-ka.
muturreko sarrerari dagokion azpisarrera.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | EHL | 2021-11-23 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Azpisarrera egitea proposatu da, Lgart. markarekin. Senak eskuak aurreratzera bultzatu du, eta horri eskerrak saihestu ahal izan du muturrez aurrera eta luze-luze erortzea adibidea hemen jaso.
Azpisarrera gisa jasotzekoa mutur, aurrera eta erori sarreretan.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | EHL | 2021-11-23 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Azpisarrera egitea proposatu da, Lgart. markarekin. Komeni da adibideren bat gehitzea.
Azpisarrera gisa jasotzekoa mutur, aurrera eta jausi sarreretan.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | EHL | 2021-11-23 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Azpisarrera egitea proposatu da, Lgart. markarekin eta erori definitzailearekin. Oreka galdu, muturrez aurrera joan, eta berogailuaren kontra egundoko kopetakoa hartu zuen adibidea hemen jaso.
Azpisarrera gisa jasotzekoa mutur, aurrera eta joan sarreretan.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11:EHL | 2022-02-15 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
MUTUR-ILUN De cara sombría, triste. Cf. infra MUTUR ILUN. * Faboratzen baute, alégre zóro; kóntra badire, bérla mutúr ilún. LE Urt (ms.) 89v
LB: 0, EPG: 1, ETC: 2
Elhuyar: 0; Adorez: 0; Labayru: 0.
mutur 3 iz. (Hitz elkartuetan, lehen osagai gisa, izenondoak edo adizlagunak eratuz). Gazte mutur-handi bat. Etxera itzuli ziren hirurak, isilik eta mutur-ilun.
Adjektiboa jasotzekoa da eta, ohi bezala, marratxoduna azpisarrera gisa eta lotuta sarrera gisa proposatu da. mutur 3 ezabatzekoa da.
Azpisarrera gisa jasotzekoa da mutur-ilun forma eta sarrera gisa muturrilun forma.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | EArau186 | 2018-05-15 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
OEH: MUTUR-OKER a) Ceñudo, hosco. "Rostrituerto" Lar. b) De extremo torcido. Iru ixkiñakuak [arditak] eta, laukuak eta, koxkadunak eta, mutur okerrak eta... Alz STFer 129. c) Vil, ruin. Nere aurka ari diranak beeko jende mutur-okerrak dirala. "Canalla y gente baja". Berron Kijote 98. d) (V-gip ap. Elexp Berg). De morro torcido // MUTTUR-OKER. a) "(G-bet), licor que se toma en ayunas. Se usa sin artículo. Krak krak egin dio muttur-okerrek" A. "Aguardiente" A EY III 242. Tolosako mugatik gertu bizi zeratenok Muttur-oker ta Ttotta ta Juju maite omen dituzute. A Ardi 36; b) "Copa para licor" Gketx Loiola
mutur-oker 3: Deia (enegarren aldiz bota duenak mutur-okerrak jaso ditu), Consumer (Aliketarik soilenak 15 eurotan daude salgai baina era guztietakoak daude, horiez gainera: mutur okerrekoa, ebakitzekoa, kableak zuritzekoa, laua, mutur biribildukoa, konikoduna, etab.), Berria (Militar baten alaba zela esan zidan anaiak behin mutur okerrarekin, baina nik ez nion bere aitari sekula uniformerik ikusi); ez dugu aurkitu muturroker, muturoker formarik.
mutur-oker 5: Jon Arretxe (luze baten atzealdeko txokoa betez, musikariak zeuden: zoro begiradako soinu-jole antiojodun marmarti bat; zoriontsu itxurako biolin-jole irribarretsu bi, neska eta mutila; denbora guztian akorde berdintsuak jotzen zituen gitarra-jole erdi lokartu zozo bat; eta panderoa erritmotik kanpo astintzen zuen gizon ilehori mutur-oker bat), Antton Olano (Benetan? - esaten du Llumek, ogia plater gainean utzi eta mutur-oker so egiten diola), Xabier Mendiguren Elizegi (Mutur okerra...), Jose Morales (Tatariar zapata mutur-okerrak zeramatzan, eta urrezko argi-koroa buruaren inguruan.), Gotzon Garate (Indian zerriak eskuarki iletsuak, mutur-okerrak, beltzak dira); ez dugu aurkitu muturroker, muturoker formarik.
186. araua: Boleslao III.a edo Boleslao Mutur-okerra
Adierazle egokia eta erabilia. Halakoak bikoiztuta ematen ditugu (mutur-oker eta muturroker).
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau91 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-01-23 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
muturtu, mutur(tu), muturtzen. da/du ad.
muturtu, mutur(tu), muturtzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11:EHL | 2022-02-15 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
MUTUR-ZABAL a) (AN-5vill ap. Lcq 86 A). Campandoja, variedad de manzana. b) (V, G-to, AN ap. A). De cara ancha. -- M.-TXABAL. De punta ancha, de extremo ancho. * Ezur-langintzako tresnetan aipagarriak dira ezten-pitzatuak, ezten-burudunak, makil-zulatuak, arpiko edo zulakaitz mutur-txabalak. JMB ELG 30s.
LB: 0, EPG: 0, ETC: 3
Elhuyar: 0; Adorez: 0; Labayru: 0.
mutur 6 iz. (Hitz elkartuetan, lehen osagai gisa, izenondoak eratuz). Kapela mutur-zorrotz bat buruan zuela. Bota mutur-zabaletan pausatu zen haren begirada.
Adjektiboa jasotzekoa da eta, ohi bezala, marratxoduna azpisarrera gisa eta lotuta sarrera gisa proposatu da. mutur 3 ezabatzekoa da.
Azpisarrera gisa jasotzekoa da mutur-zabal forma eta sarrera gisa muturzabal forma.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z9:OEH:AS | 2019-02-12 | Adibide gisa onartzekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11:EHL | 2022-02-15 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
OEH: MUTUR-ZORROTZ (V, G, L, BN, S). Ref.: A; Lh (muthur-). a) "Irascible, de mal carácter" A. "Susceptible" Lh. Sartzen ikusi zuaneko [...], krisaillua eskuan eta mutur-zorrotz. "Con una muy mala cara". Berron Kijote 187. Atrevido, osado. Mandeuli mutur-zorrotza. "Atrevidas". Or Eus 318. b) De extremo puntiagudo. Ostoa zerbait mutur-zorrotz edo arantzaduna dauka. Munita 44. M.-TXORROTX. Tertziopelo beltzezko txapel mutur-txorrotx bat buruan. NEtx Antz 140.
def: azeri 1 iz. Txakurraren familiako ugaztun haragijalea, otsoa baino txikiagoa, buru-zabala eta mutur-zorrotza, buztana zuzena eta iletsua duena, ardiei, oiloei eta kidekoei maltzurkeriaz erasotzen diena eta guztiz aintzat hartzen den larru iletsua duena (Vulpes vulpes). Ik. luki. Azeri arra, emea. Azeria beti azeri. Azeriaren zaunka. Azeri zuloa. Sartu zen zango punten gainean, azeria oilategian bezala. || Esr. zah.: Orik ez den lekuan, azeria errege. Azeriari larrua edeki, baina azturak ez. // harmailu iz. Harginek harria lantzeko erabiltzen duten mailu mutur-zorrotza. Harmailuz jo. Harmailuaz landu. // kizki1 2 iz. Kako mutur-zorrotza, gauzei heltzeko erabiltzen dena. // adib: mutur 5 iz. Zerbait amaitzen den zatia; ertzeko zatia. Ik. buru 5; punta. Hari muturra. Hatz muturrean. Mihi muturraren bitartez. Paper mutur batean idatzia. Oin muturra lurrean, orpoa, berriz, airean (Ik. eskumutur). Lerroaren azken muturrean. Muturra moztu. Kapela mutur-zorrotz bat buruan zuela. || Lukainka mutur bana jan. || Irud. Hipotesia azken muturreraino eraman.
mutur zorrotz 14: Consumer 8 (Gorde itzazu mutur zorrotzena behera daudela, barne-egitura endeka ez dadin eta hobeki kontserbatuko direla bermatzeko), Elkar 2 (Andereñok, armairuko tiradera ireki, eta haurrek min har ez dezaten erabili ohi diren artazi bereziak banatu ditu ikasgelakoen artean, mutur zorrotzik gabeko horietakoak), Berria 2 (Egun, Zurriolari Kontranaturak sartu dizkion mutur zorrotza eta ondulinezko terroi gazi-mikatz erdi-eroriaren ondoan, krisiak jotako donostiar-oldeak pasioan, astegunean ere. Hortxe, surflariak; haraxeago, txipiroi-txalupak, pazientziaz. Oraingo eta lehenagoko asko atzematen dira), EiTB (Gero beste lanabes batzuk ere badaude, oso interesgarriak; informazio handia ematen digute: hegaztien hezurrez eginak dira, beti forma berdina dute eta oso mutur zorrotza), Erlea (lagunak izutzeko mutur zorrotzez). // LB: 2, EPG: 3, ETC: 7.
mutur(-)zorrotz 13: Joxerra Garzia 5 (Ziri luzexka batek eta mutur zorrotz batek osatzen dute, berez, gezia), Jose Morales 3 (Kapitela - gailurreko ebaki oker mutur-zorrotza alegia - ilun nabarmentzen zen enborraren zuritasun elurkaran, txapela edo txori beltza zirudiela), Urtzi Urrutikoetxea (Berak zenbait eztarri-hots lagunkoi egin zituen, bere belarri hotz eta bibotearen mutur zorrotzez lepoa eta bularra haztatu zizkidan, arnasa sakon hartzeko eta eztul egiteko adierazi zidan), Xabier Montoia (Haien mutur zorrotzak jasaten ditu Pantxikak, alabattoa ebatsi zioten egunetik.), Edorta Jimenez (Hartan, kutxa zabalduan itsasorratza ikusi nuen, bere mutur zorrotz biekin, eta hura ikustean damu izan nuen liburua ahoan hartu izana.), Fernando Rey (Sudur mutur-zorrotza zuen eta kokotsa luxea, muskerraren kolore berdexka pixka bat beti, eta bibotea tente eta zaila), Monika Etxebarria (sudurraren bi aldeetan haren bibotearen bi mutur zorrotzak ikusten ditu; ez dut pentsatzen, beraz bibote bat naiz).
Elhuyar:0 ; Adorez: 0; Labayru: muturzorrotz 1 adj. irascible, de mal carácter.
Definitzaile eta adibidea da, eta horrekin aski da. Aipatu da komeni dela mutur sarreran beste adiera bat gehitzea mutur-handi bezalakoak aipatu ahal izateko.
Adjektiboa jasotzekoa da eta, ohi bezala, marratxoduna azpisarrera gisa eta lotuta sarrera gisa proposatu da. mutur 3 ezabatzekoa da.
Adibide gisa mantentzekoa
Azpisarrera gisa jasotzekoa da mutur-zorrotz forma eta sarrera gisa muturzorrotz forma.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | EArau H | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2009-04-07 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
muturzuri: Elhuyar (Bada bertako beste ardi-arraza bat ere Karrantzan; ardirik gehienak muturzuriak dira, eta ugari samarrak dira, gazta egiteko erabiltzen baitira; muturbeltzak urriagoak dira, ordea, eta galtzeko arriskuan daude). // Ez dugu aurkitu ap. EPG.
Ez dugu aurkitu OEH-EEBS corpusetan, ez ap. LurE-Harluxet, ez ap. NekHizt.
Ez dirudi arraza jakin baten izendatzailea.
Arrazak
- Erabakia: Osoko bilkura (2015-07-17): Isildua.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau91 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-01-23 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau91 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-01-23 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
mututu, mutu(tu), mututzen. da/du ad. / AS: mututurik.
mututu, mutu(tu), mututzen.
mututurik.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau91 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-01-23 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
AS
-ik.
mututu sarrerari dagokion azpisarrera.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau91 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-01-23 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ipar.
Ipar.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau91 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-01-23 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ipar.
Ipar.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau91 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-01-23 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau91 |
(dantza-mota).
- [E109]: 'Falta'.
- Erabakia: BAgiria (1998-10-30): 'sartzea onartu da, dantza mota bat dela esanaz'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau91 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-01-23 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
mutxitu, mutxi(tu), mutxitzen. Ipar. da/du ad.
mutxitu, mutxi(tu), mutxitzen.
Ipar.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau91 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-01-23 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
-urdin.
- [E208]: 'Hitz honi lagunartekoa dela erantsi beharko litzaiokeela uste dut, 'neskazahar' gisa azalduz'.
- [E210]: 1- Peioratiboa (Pei.) erabilera-marka eman.
- Erabakia: BAgiria (1998-10-30): 'lagunartekoa delako oharra ezartzea ez da onartu. Dagoen bezala utzi da, hortaz'.
- Erabakia: (H2.2 / 2010-07-12): Bere horretan utziko da oraingoz lehen itzulian erabakia.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau91 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-01-23 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Diplodus sp.
(ik. Izendegia): Diplodus sp.
- [E302]: "Egia da Diplodus generoko arrainak muxar izena dutela (zehatzago esanda, generako horretakoak dira, baita ere, buztanbeltza (Diplodus annularis) eta sarboa (Diplodus sargus) baina, ez ahaztu, muxar izena dutela (mixar, katamixar, katamuxar…) lehorreko beste animalia batzuk ere. Horietan ezagunena muxar grisa da (Glis glis), lo asko egitearen ospea duena, eta garai batean erreuma-gaitza sendatzeko ehizatzen zena. Bada baita ere soro-muxarra (Eliomys quercinus) eta muxar txikia (Muscardinus avellanarius)" (2008-09-19)
- Erabakia: EH-HB bateratzea (2015-09-07): muxar 1 iz. (arraina) Diplodus sp. muxar 2 iz. (ugaztuna) Fam. Gliridae.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau91 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-01-23 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Diplodus sp.
(ik. Izendegia): Diplodus sp.
- [E302]: "Egia da Diplodus generoko arrainak muxar izena dutela (zehatzago esanda, generako horretakoak dira, baita ere, buztanbeltza (Diplodus annularis) eta sarboa (Diplodus sargus) baina, ez ahaztu, muxar izena dutela (mixar, katamixar, katamuxar…) lehorreko beste animalia batzuk ere. Horietan ezagunena muxar grisa da (Glis glis), lo asko egitearen ospea duena, eta garai batean erreuma-gaitza sendatzeko ehizatzen zena. Bada baita ere soro-muxarra (Eliomys quercinus) eta muxar txikia (Muscardinus avellanarius)" (2008-09-19)
- Erabakia: EH-HB bateratzea (2015-09-07): muxar 1 iz. (arraina) Diplodus sp. muxar 2 iz. (ugaztuna) Fam. Gliridae.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:HBL | 2002-06-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
iz.
Teknol.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:40 | 2002-06-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu musarratu, muxarratu, muskarratu, musarradura, eta muxarradura formarik aurkitu corpusean // Ik. OEH argitaratuan: muskarratu 1, Eskual 1916, 'esquilar' adierakoa ("Artzain batek elikezü arres behar handirik ez balinbalütü behar kliski klaska adretki edo moldegaizki muskarratu") eta testu-lekukotasunik gabeko musarradura .
muxarratu 5: M. Lorda 3 ("Txapelaren pean orri fino eta hestuak, adnatu edo hankaren ondoan zertxobait muxarratuak", "Txapelaren pean orri txit lodi eta bakanak agertzen dira, sabeldu eta sendoki muxarratuak", "Orri lodi eta hala hola hestuak, horizontalak, muxarratu edo hortz batez dekurrenteak"), Historia eta Artea/DBH ("Bolumen imajinarioak lantzen saiatu zen eta horretarako soslai muxarratuak eta hutsuneetan sortutako itzalen plano handiak erabili zituen"), EkonHazk ("Mendebaldea muxarratuagoa da, handik MHM norabidea duten Kantabriar mendikatearen lerrokatze zeiharrak igarotzen baitira eta bertan, lurbarneratze flandienseak itsasadarrak sortu zituen: Gernikakoa, Plentziakoa...").
muxarradura : HiztEn (1 gainazal edo ertz batean agertzen den V-formako koska; 2 armadurek, besoak mugitu ahal izateko, besapean duten irekidura), Euskalterm 4 ('escotadura', 'escote', 'recorte' adierekin); muxarratu : AB38 1 (recortar), HiztEn (bere ertzean edo puntan muxarradura bat edo gehiago dituena), Euskalterm 6 ('recortar' adierakoak; eta muxarratzeko zerra 'sierra de recortar', muxarrakin 'recorte') // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50, LurE.
muxarradura : ElhHizt (escotadura, abertura, sisa), HiruMila (escotadura), Lh DBF (échancrure), DRA (escotadura), PMuj DVC (escotadura, escote, recortadura); muxarratu : ElhHizt (Bot. escotado), HiruMila (desbarbar, recortar, escotar), Lh DBF (ébarber, rogner), DRA (desbarbar, recortar), PMuj DVC (1 desbarbar, recortar, escotar; 2 desmochar, cercenar; 3 repelar, cortar las puntas a la hierba; 4 escasear, escatimar, regatear); mutxarratu : Lh DBF (ébrancher), PMuj DVC (desmochar, desramar, desvastigar, chapodar, escamondar); musarradura : DRA (escotadura), PMuj DVC (sisa, segadura, escotadura, escote, recorte, recortadura), musarratu : DRA (desbarbar, recortar), PMuj DVC (escotar, recortar, cercenar, desbarbar) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
tradizio idatziko oinarririk gabea da; baina onartzekoa iruditzen zaio lantaldeari, horren (eta muxarradura izenaren) premia dagoelakoan.
muxarra(tu), muxarratzen.
du ad.
Teknol.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau91 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-01-23 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
- [K201]: "eta mertxika, melokotoi: badago zerbait zehazterik?" (1996-05-20)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 2001-03-07 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HitzIrud: "muxikondoa = melocotonero" / NekHizt: Ik. mertxikondo.
-a+o-.
-ondo.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:34 | 2005-06-07 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ik. Izendegia: muxila; txirla: Veneracea (ord.) + Mactracea (ord.) + Scrobiculariidae (fam.).
Ik. OEH argitaratuan muxila sarrera: Echta Jos ("Lapa, lanperna, mangoliño, muxilla ta arripeko karramarroak", "Bein lapatan, bestean moxillatan").
muxila 4: Echta Jos 2 (OEHko agerraldiak), Larrak ("Nongo txerren areriok iminiazo eustan bakaldunarentzako pardelean nire ixilkizunik, nire muxilik andien au?"), EHAA 1988 ("Hazteko baimentzen diren espezieak hauexek dira: Muxila, Ruditapes decussatus").
muxila : AB38 1, HiztEn, LurE (ik. txirla), Euskalterm 1 (txirla sinonimoarekin) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50.
muxila : ElhHizt, HiruMila, EskolaHE (ik. txirla), DRA (muxil[l]a) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, Lur EG/CE eta EF/FE, HaizeG BF, Casve EF, PMuj DVC.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: ik. txirla / ElhHizt: + / EskolaHE: ik. txirla
iz.
Ord. Veneracea, Ord. Mactracea, Fam. Scrobiculariidae.
- Erabakia: (H2.2 / 2011-06-28): Arautua dago: muxila: iz. Ord. Veneracea, Ord. Mactracea, Fam. Scrobiculariidae.
- Bidalketa: ik. oh. s.u. almeja.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 2001-03-07 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: +
iz.
Adkor.
musua.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z9:OEH:AS | 2019-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
OEH: MUXUKA (Forma con palat. expr.). Bata besteari muxuka ziharduten gelditu gabe. Mde Pr 142. Ixraelek laztandu zitun muxuka. Ol Gen 48, 10. Txiki-jendea laister genikek besarka eta muxuka. Alkain 147. Milla olatu or datozkio / muxuka edo xaplaka. Zendoia 114; (Fig.). Aritz da urritz, lizar, elorri, / txillar, ote ta garuak, / alkar muxuka zebilkin pil-pil / ego-aizetxo arruak. MendaroTx 111.
muxuka 128: EiTB 118, Elkar 5, Berria 3, DiarioVasco, Argia.
muxuka 12: Berria, Xabier Mendiguren Elizegi, Arantxa Iturbe, Pablo Sastre, Mikel Hernandez Abaitua
Erabilia eta sarrera gisa jasotzekoa Adkor. markarekin.
Adkor.
musuka.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 2001-03-07 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
iz.
Zeus faber.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau91 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-01-23 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau91 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-01-23 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
AS: muzin egin.
muzin egin, muzinka.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau91 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-01-23 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
AS
egin.
muzin sarrerari dagokion azpisarrera.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau91 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-01-23 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
-aldi.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau91 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-01-23 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
muzindu, muzin(du), muzintzen. da/du ad.
muzindu, muzin(du), muzintzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau91 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-01-23 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
-ka.
muzin sarrerari dagokion azpisarrera.
- [E109]: falta da.
- Erabakia: BAgiria (1998-10-30): sartzea onartu da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau91 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-01-23 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau91 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1996-01-23 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
" beruin : (...) 1. Vendimia: "Beruna [posible errata por beruña], bendaña edo mahats biltzea" Alth in Lander RIEV 1911 (...). 2 (H), berun (H), beruña (Lh). Mosto. "Moût de vin. Mahats ondu gabeak beruin guti, raisin non mûr, peut de moût [...] Beruinak egitea, atheratzea, décuver le moût, faire le vin" H." / " beruinari . "Beruñari (S; Chaho ms.), vendimiador" A. / beruinatu (...) Vendimiar. Leiçarraga (...) da berunatzia como equivalente suletino de mendematzea. v. mendematu. Beruinatu zuen lurreko mahastia. TB Apoc 14,19 (Lç mendema zezan, He ebakirik, Dv, Ur (G), IBk bildu, Ip bildü, Echn mendimiatu, Ur (V) mindemiñau)". / " beruinzale (SP — Dv) beruinatzale (T-L). Vendimiador. "<-salea>" vendangeur" SP.Nihor arintzen eta konsolatzen duen pena da, eta ogi ephailleek edo beruinzaleek duten bezaleko pena da: ezen hek eztira nihoiz ere heuregiago, lan eta karga handirik daramatenean diren baino. SP Phil e 3r (He XI bihi billtzaillen eta mendeña egillearen parekoak)"; mustio 'zuku' 5: B 1 (Or), G 4 (Or 3; Ibiñ Virgil); muztio 'zuku' G 2 (TAg Uzt).
mustio 'zuku' 2: G 1 (J.M. Lekuona, "Betlehem" in Euzko Gogoa 1956.), EB 1 (Saioka 8. Natur arloa, 1981); muztiotsu 'mudurri' EB 1 (X. Mendiguren, Gabon kanta bat).
AB38: mosto 1; muztio 6 ('mahats-zuku'); muztio-egiteko 'aparato para hacer zumo' 1; mustio ('mahats-zuku') 1; Euskalterm: muztio ('mahats-zuku') 9; mosto 1; LurE: beruinatu: ('mendematu'). Beruinatze. Muztio ('mahats-zuku'); HiztEn: beruinatu ('mendematu'); muztiatu ('Mahatsa zapaldu' // 'Mahatsa irakin'); muztio ('fruta-zuku'); HLEH: beruinatu ('mendematu'); muztiatu ('mahatsa zapaldu' // 'mahatsa irakin'); muztio ('mahats-zuku'); Kintana: Muztio: mosto; DRA: Beruin: Mosto // Vendimia; Beruinatu: Vendimiar; Beruinzale: Vendimiador; Musti AN, Gc: mosto // Sidra hecha de sola manzana, sin mezcla de agua; Muzti: mosto. Muztiatu: fermentar // Embarrilar el mosto; Mujika: Beruina LS: vendimia; Beruinari S: vendimiador, ra; Beruinatu S: Vendimiar, cosechar la uva; Mustio 1. B zumo de la manzana.2. ANG sidra pura, sin mezcla de agua. 3. mosto; Mustio-egosle, mustio-egoslari: cocedor de un mosto; Muztiadura: cociembre, fermentación del vino; Muztiatu: fermentar (el vino); Muztio AN: mosto. AN muztioz zikindu; Muztio-aoa izan: remostar, saber a mosto; Muztio-ontzi: trujaleta; Muztiodura: remosto; Muztioezin: infermentable; Muztiogarri: fermentable; Muztiopen: fermentación; Muztiotu: echar mosto, enmostar.; Muztioztu: enmostar; Lhande: Muzti (Hb.) moût; Muztio: (Hb). moût; Muztiatu: fermenter // fouler le raisin // entonner le moût; Beruin: "L. (H. V.-E) — 1º syn. de beruña, moût de vin. (...) SYN. arno ezti (H.), fardiloa (H.) (...) — 2º L. (V.-E.). vendange. V. beruña, beuña; -atu, -tze L. (H.) vendanger"; Lopez Mendizabal: muztio: mosto; Casenave-Harigile: Beruinatü: Vendanger; Beruinari: Vendangeur; Beruin: moût.
muztio, beruin.
-s-/-z-.
Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.