Harremana

    OEH - Bilaketa

    2973 emaitza odol bilaketarentzat

    Sarrera buruan (129)


    Sarrera osoan (500)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    behargabe.
    sense-1
    1. bearbage.
    Inocente. Cf. behar (I, 3).
    Odol bearbagea, agirtuko da egia eurea. "Sangre sin ser necesaria [traducción incorrecta por 'sin culpa'] descubrir se ha la tu verdad". RS 208.
    sense-2
    2. (S ap. Lrq ; Hb, Dv).
    Innecesario. "Behar-gabe, sans besoin" Lrq s.v. behar.
    Etzitiala, ene semia, izan jakin behar hetarik, eztezazüla ükhen arranküra behar gaberik. Mst III 24, 1 (Ip behar gabezko arrankürarik). Zeren tristezia bano batez zure osagarria mendretzen düzü, eta arranküra behar gabez eñhetzen zira? Ib. 27,2.
    azpiadiera-2.1
    Inútil.
    Behar deraie ihes egin gizonekilako solastatze premia gabei [...]; zeren behar gabeak direnaz gero, bethiere gaitz hurreti izan baititezke. "Inutiles". Birjin 333.
    azpiadiera-2.2
    Indebido, inconveniente.
    Abertitüren dü Jaun Direktorra, konfrai eta konfraisen hartian [sic] aperzebitüren edo ikhusiren dütian laxükeriez edo egin bide behar gabez. Mercy 38.
    sense-3
    3. (Gèze, Dv, H (S)).
    Desgracia. "Malheur, malencontre" Géze. "(S), accident fâcheux" H. "Behargabe batian erortzia, tomber en un malheur" Ib. v. ezbehar.
    Mündü huntan agitzen diren behargabe gehienak ezaxolkeriatik jiten dira. Ip Dial 91 (It ezbear, Ur zorigaistotasun, Dv gaizki-heltze). Bere kantuetan ixilik dauka Goyhenex-ekilako behar-gabea. Lf ELit 174.
    sense-4
    4. Demonio. "Behargabeki dena (S; Foix), celui qui est possédé" Lh. (Parece ser un eufemismo).
    Debrü saldo bat sarthü ziren haren khorpitzian [...]. Erran arazi zian arrosarioa ikhusler, eta heretikoa izan zen behargabetarik libratürik. Ip Hil 217s.
    azpiadiera-4.1
    (Gèze, H, A).
    "(Adj.), possédé" Gèze. "(S?), endemoniado" A. Lh cita a Const, pero lo que hallamos en éste es behargabedün. v. behargabedun.
    azpisarrera-1
    BEHARGABEKO (Urt II 17, Dv). Innecesario, inútil. "Ambages, solas luzea, [...] behargabeko solásak" Urt II 17. "Inutile" Dv. "Hor egiten duzu ene gatik behargabeko gastu bat, une dépénse superflue" Ib. "Zeren gatik behargabeko ahalke hori?Pour quoi cette fausse honte?" Ib.
    Nola dagoke luzero bakean bertzeren egitekoez behar gabeko arthak hartzen dituena, kanporat spiritua barraiatzen duena? Ch I 11, 1. Arnegatzen dut zuetaz, adiskidetasun falsoak eta desleialak, zerbitzu galduak eta zorigaitzezkoak, emaitza esker gabekoak, konplesenzia nekhagarriak eta behar gabekoak. He Phil 37. Izerdi ithurriak bilhatzeko dire / behar gabeko moda sorrarazietan, / hala nola yateko sobraniozkotan. Hb Esk 164. San Simeonen bizitzeaz orhoituz, bederen utz dezagun hartu gabe hainbertze jan-edan, pausaldi eta aisia behar-gabeko. Jnn SBi 89. Ahuleziarik ez zuen nahi; bainan ez behar gabeko gerlarik ere. HU Aurp 114. Hoinbertze sos eta diru ez-deuskerian eta behar-gabeko gauzetan xahutzeko? HU Zez 66s. Behar gabeko pidaiarik ez da gehiago neretzat izanen. Banagoke nere xokoan. Barb Sup 28. Zenbat behargabeko urhats ez dugu hola egin haste hartan! Zerb Ipuinak 40. Ziberotarrak jazarri baitziren Frantziako gobernuaren kontra, ez nahiz behar gabeko zergarik. Lf Murtuts 111. Azkenean egia nausitu zen, bainan zortzi ilabetez zer behargabeko kalapita! "¡Quelle tempête sans raison!". Ardoy SFran 138. Beti bezala elhea xuhur, behar gabeko zinkurinarik gabe. "Sans plainte inutile". Ib. 224. Behargabeko mindulinkeria guti ginuen guk amarekin. Larre ArtzainE 88.
    azpisarrerakoSense-1.1
    Indebido, inconveniente. "Behargabeko hitz batek phiztu du eskatima handia, une parole déplacée" Dv. "Ez dire ederresteko behargabeko solasak neskatzeri ematen dituzten gizonak, qui tiennent des propos inconvenants aux jeunes filles" Ib.
    Ezpedi athera zure ahotik hitz behar gabekorik, eta flakoak skandala detzakenik. Ch III 57, 2. Neskatx onek [...] egin zuen bere anaiarekin lan behargabeko gaisto bat. Mb IArg I 245. Ez degu egiten behar-gabeko hondra edo andi-naiak [...] eta aragizko atsegin-gurak eragiten ez digun gaitzik. Ub 180s. Dantzariak, beargabeko zerbaiten berria bazabilela oarturik, osteka bazetozten. Lh Yol 39.
    azpisarrera-2
    BEHARGABETARIK. "Sans besoin" Hb.
    Nahiago hite ikusi eta haztatu, oinhazerik minenak behar gabetarik jasanikan ere. Erabilzkik beraz aztaparrak! (Consejos de un médico viejo a uno joven). JE Bur 124.
    azpisarrera-3
    BEHARGABEZKO. Innecesario.
    Ene semia, ez izan jakinbehartsu; eta behar gabezko arrankürarik ez har. Ip Imit III 24, 1 (Mst arranküra behar gaberik). Zertako behargabezko akhodiñetan einhetzen zira? Ib. 27,2.

    behargabe

    behargabe
    << beharbada 0 / 0 behari >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper