Harremana

    OEH - Bilaketa

    2973 emaitza odol bilaketarentzat

    Sarrera buruan (129)


    Sarrera osoan (500)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    basurde.
    sense-1
    (gral.; Lcc, Mic, SP, Urt II 160, Ht VocGr , Lecl, Arch VocGr , Dv, H, A DBols , Zam Voc ); basurda (V-gip, G-nav); basaurde (V, G; Urt II 324, Ht VocGr 421, Lar, Añ, H); basaorde ( VP 92v); basaurda Ref.: Bon-Ond 142; VocPir 401; A (basurde, basaurde); Lrq; EAEL 90 y 91; Iz ArOñ (basaurde), Als (basurda), Ulz ; Etxba Eib (basurdia); CEEN 1971, 326; Elexp Berg (basurda).
    Jabalí. "Jabalí puerco" y "puerco jabalí" Lcc. "Jabalí <jaueli>" Mic. "Porc sanglier" SP. "Aper" Urt II 160. v. basatxerri. Tr. Documentado tanto al Norte como al Sur. La forma basaurde es más usada por los meridionales, y domina hasta mediados del s. XIX; a partir de dicha época su uso disminuye.
    Nola basurdeek hortzak hortzez igurtzen baitituzte eta garbitzen. SP Phil 180 (He 182 bas-urdek). Ale galduak dijoaz ganadu belzen ortzetara ta anima gaistoak infernuko basurde gogorretara. Mb IArg I 205. Artu bear dira ta ill azeri txikitxo animako maasti ederra gutxika galtzen duteenak, ez da asko basaurde zatarrak iltzea. Mg CC 234. Eizari edo kazadore batek jarraituten deutsa basaurdiari. Mg CO 45. Basaurde, eper, edo ollagorren eizara. Mg PAb 105. Basaurdia, basoko urde edo txarrija, ta izurdia, itxasokua . Ib. 175. Bere mastian kalteok egiten baditu infernuko basaurde onek. Añ MisE 105. Adiñ andiak dakar / indarren galtzea, / basurde ori berriz / da guztiz gaztea. It Fab 155. Basaurdeak ugari dira txit Gipuzkoako baso ta mendietan. Izt C 194. Lehoiñaren ihizia / Ezta ez hegastin ttikia; / Baiñan edo basurdea / edo orkatz har edo emea. Gy 108. Beren tronpetak basoan jo, zakurrak bota, eta zenbait basurde edo basauntz eraiki zituzten. Arr GB 101. Kara iguala du aurrian ta atzian, / basurdia dirudi zutik jartzian. Xe 297. Nik diot diborza lege bat balin bada, ez dela ona giristinoentzat, bainan izaitekotz dela basa urde eta urdesentzat. Elsb Fram 159. Onek basaurdak legez / erri guztietan / arto-gariak daukaz / inon soloetan. Azc PB 112. Koba-zuluetatik urteniko basaurdeak. Itz Azald 6. Basurdeentzat etzan lekua makala. Ag AL 23.
    ( s. XX) Bazkari hartan baginuen basa-urdekia, ez bezperan edo bezperagoan hila izatu zen basa-urde batetik. Prop 1903, 152. Hotarik [otsoetarik] ikusten diuk zenbeit bakar, hor ziek basurdiak bezala, edo gehixago. JE Bur 121s. Bai, goialdeko basurdeak baño geiagotan agertzen dira baserrietara urietako zakur amorratuak. Ag G 65. Hartz, azeri, basurde, otso, basa behor, / Gorde dira guziak, haundi eta kozkor. Ox 130. Garai artako aien abarkak / ziran basurde-larruak. Tx B II 113. Arbolaren azpian / basurde bat gaitza. Etcham 146. Basa-urdearekin / eginik gudua. Ib. 148. Sasitik aizatzen den basurdea alaxe dabil muñoz muño Olimpo beltzean. Or Mi 53. Basurdearen antzera zittuzan agiñak. Otx 11. Eiztariak basurde-zantzua du joa, / erritik etor daiten laguntza aundigoa. Or Eus 131. Baña Gatzaga aldian eta Aizkorriko basuetan otsuak, basurdak eta bestelango priztiok urritu ziranian, nora-ezian gelditu ziran. SM Zirik 86. Gorbean euken txarria artuta, / basurdia ei zan beraren aita. BEnb NereA 46. Basurde anker eta okerrenak ere iges egin bear izaten din eiztari on baten ondotik. Eston Iz 50. Igo ñuan aritz baten gaiñera eta ikusi nittuan bi basurde nere aldera etozela. And AUzta 93. Eta zaurittutako basurda asarre bat bezela, aindu zan Saloi nausira bene-benetako kulpadunaren billa. Etxba Ibilt 489. Basurde bat hiltzea ote da hoin gaitza? Xa Odol 256. Basa-urdiak gozatze'ituzte / ederki beren ezpaiñak. Uzt Sas 287. Badiagü basurde eta hartz, / basahüntz eta orkhatz franko. Casve SGrazi 58. Basurdeak bañatzen ziran loidi batean. AZink 159. Txakur laster eta basurde sendoaren arteko borrokari begira. MEIG I 177.
    v. tbn. Zab Gabon 85. Noe 115. Lh Yol 22. Arzdi LEItz 85. Zub 82. MendaroTx 212. Anab Usauri 116. JMB ELG 49. Arti MaldanB 196. BasoM 82. Basaurde: VMg 17. Zav Fab RIEV 1909, 29. NEtx LBB 92.
    azpiadiera-1.1
    basaurde (A).
    (Aplicado a personas). "(V, Añ), montaraz" A (pero no lo encontramos en el dic. de Añibarro). Cf. Etxba Eib: "Gure mendixetan gastau ziran basurdak, baña ez kalian".
    Zozolistuak euren basurdekin naste, / noz eingo ete yuek beste onenbeste? Enb 147. Are, fuera hemendik, basurdeak ez bertzeak! Lf Murtuts 8.
    azpisarrera-1
    BASURDE-AZPI. "(S), cuissot de sanglier" Lh.
    azpisarrera-2
    BASURDE EME. "Jabalina, basaurde emea" Lar.
    azpisarrera-3
    BASURDEKAN. "(S-saug), à la chasse du sanglier" Lh. v. infra BASURDETAN.
    azpisarrera-4
    BASURDE-LEKU. Lugar lleno de jabalíes.
    Ezker aldean, goitian, leenago basurdeleku izaniko Otaio mendia, Izpazter elizateazko mugarri izugarria. Erkiag Arran 11.
    azpisarrera-5
    BASURDE-SALDO. "(S-saug), troupe de sangliers" Lh.
    azpisarrera-6
    BASURDETAN. A la caza del jabalí.
    Eta, zu basurdetan / zabiltzan artean, / bakarrik banaukazu / sareen aldean. It Fab 194. Euskalerriko basauritarrak oraindik otsotan eta basurdetan, aztu gabe, darabilkite. JMB ELG 41s. Joan giñan lenengo beste mendi batera, nere semea-ta basa-urdetan an izaten zirala-ta. Uzt Sas 347. Oiek basurdetan eta basauntzetan ibiltzen ziran. BasoM 82.
    azpisarrera-7
    BASURDETARA. A la caza del jabalí.
    Aldian basurdetara, aldian perira edo amorrai arrapatzera. JAzpiroz 81.

    basurde

    basurde
    << basur 0 / 0 bataiarri >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper