Tr. Documentado casi exclusivamente en textos meridionales; al Norte, sólo se encuentra un ej. de Etcheberri de Ziburu, y otro en el libro de cuentas del herrero de Valcarlos (cf. tbn. infra HeH Voc ); tbn. en algunos autores modernos como Mirande o Xalbador. En DFrec hay 58 ejs., dos de ellos septentrionales.
(V, G, AN, B; Lcc, VP 7v, Lar, Añ, Hb, Dv, H, ADBols, ZamVoc)
Ref.:
A;
EI 198;
SatrVocP;
IzArOñ;
IzTo;
IzAls;
EtxbaEib;
HolmerApuntV;
GteErd 247;
ElexpBerg. Bosque; monte, terreno salvaje, no cultivado."Bosque de árboles, basoa"Lcc.
"Monte, basoa"Ib."Montaña, basoak, montañea"Ib."Emboscarse, basoan barruan sartua"Ib."Basoak, arboledas o robledales"IC II 240.
"Bosque","montazgo, los montes","monte de árboles","floresta","selva"Lar.
"Basoa, mortua, bortua, eremua"HeHVoc.
"(V, G), forêt; montagne à Dorrau (Torrano)"Dv(la información sobre Torrano está tomada de Orreaga 41).
"Bois, forêt (V); montagne (Lar, Ast)"Ib."Désert"H.
"Arbolado próximo a un pueblo, en contraposición a mendi, que es la sierra"SatrVocP.
"Baso utsean bizi da (V-arr, G-azp, AN-gip, B), baso batean bizi da (G-azp) [...] baso itsu baten erdian jaioa da (G-nav)"GteErd 247.
Cf. DRA: "Basabil, monte redondo. Crónica de Ibargüen, Cuaderno 115 (Lezama Legizamón, 4)".En muchos puntos correspondientes al tipo acentual I o central-occidental (v. FHV 565 ss. , y ASJU 1972, 110-120), baso 'bosque' posee una modalidad de acento normal o no marcada (basuá), distinta de la de baso 'vaso' [= 2 baso], anómala o marcada (basuà). v. oihan; basamortu. Basoan neurau bakarrik nago. Lazarraga 1172r.
Ez geiago nik egin ez dot / zure basoan egurrik. Ib. 1195r.
Basoa ta ibaia auzo / au ez daben etsea gaso. "Monte y río vecino, casa que esto no tiene perversa".RS 6.
Andra eskondua basoan ostatua. "En el monte".Ib. 110.
Etxera orduan basora. RG A, 1.
Arrañak ere iauzi / ziren paguz urean: / abreak basoan eta / egaztiñak airean. EZNoel 54.
Errazago da kontatzea eguzkiaz dakusgun lausoa, zeruko izardia, ondarreko are xea, basoetako ostoak, ezen ez eskola oietako argi andi eta azken-gabekoa. LarSAgust 9s.
Beti bigar, beti bigar ezten onela bizi bear: gere zaiñak egin dira, basoan zotzak bezein igar. Aq(pág.) 48.
Basoan arkitu zuen agaien batez baliatzen zela. MbIArg I 535.
Au esatearekin orra non sei lapur basotik irten, da zuena kendu, ta loturik basoan utzi zuten. CbJust 69.
Ibar ta madura lau, baso ta txara / atozte, atozte ni gana zeranak. GavS 18.
Urliaren basotik egurrak ostuteko. CrIc 66.
rten zuten alkarrekin basora. MgCC 132.
Otso gose danak urten darua basoti ardi billa. MgCO 50.
Orain esan biar deutsudaz, baso onetan dagozan abe, abetxu edo arbola ta arbolatxuben izenak. MgPAb 187.
Baagoz inguruban usa edo erri-basuak, baña aristijak batzuk, bestiak artaadijak, ta ezin leje oneetan kalterik. Ib. 110.
Baso batean zeuden alkarren ondoan pagoa ta kañaberea. VMg 79.
Joan zan basoan ardiak zaitzen zegoan mutill bategana. Ib. 52.
Arkitu zuen gizon bat basoan egurra egiten. AA II 44.
Basoan galdu ei dau / bere espadina. FrantzesB I 125.
Erromedija batzuk egiten dira Errijetako Eleiseetara. Baina geijeenak basoko edo mendiren bateko Ermitara. fBOlg 106.
Ta goisago amaituten zitubeen solo ta basuetako biarrak. JJMgBasEsc 95.
Otsoa dabil basoetan / basterrak guztiak galduten. ZavFabRIEV 1907, 533.
Sarri ez geatzik bat bakarrika / basoan utziko zutik. ItFab 144.
Baso aetan arkitu zituen zuaitz eldutakoakin bakarrik egin zitezkeala zortzi eun ontzi andienetakoak. IztC 136.
Bere seieun gizonekin baso batera irten zan. Lard 172.
Basherria, basoan edo aldaratua den herria. HeHVoc.
Denbora artan baso aietan ugari oi ziran basurde, basauntz, otso eta artzak hilltzera. ArrGB 101.
Irrutira agiri dira sugar aundiyak, basotan. (G-nav). Orreaga 41 (hay mendi en todas las demas versiones, menos en Aria (Ae), donde se emplea oianenartean).
Antxinako denboretan txit zan baso itxia mendi onetan. ZabGabon 85.
Baña norbera badago / Baso baten bakarrik, / Samurtzen da arimea, / Gaba dala jakiñik. ABAmaE 384.
Irten zan Santua gabaz etxe inguruko basora. BvAsL 153.
Eta bigar egun sentirako Lakiola basoan daukaten txendorrean egon nai nikek. Apaol 102.
Basoko eiarako bi partadera pare kloskeruaindako. HerVal 230.
Baso guztiz itzal bat / begien aurrean / egoan, landuteko / guztion artean. AzcPB 316.
Neure burua zan lengo urtean / ule baltzezko basoa. Ib. 349.
( s. XX)Batzuk baso zugaztitsuen barruan, beste batzuk mendien egaletan. AgKr 6.
Eguzkia, odeiak, basoetako txoriak, eta lurreko pixtiak meza entzuten. Goñi 113.
Baso, mendi ta solo, etxetik legua laurengo ingurua, beria eban Darik. EchtaJos 308.
Ta otsoari jarraika artzaiaren zakurra, zaunka ta zaunka, basoetako oiarzunari jaiki eraziaz. AgG 155.
Ta erosi zituben Errezillen, Erdoiztako aldamenian, Jainkuak daki zenbat zelai, mendi ta baso. AlzBern 51.
Canada ta Euskalerriko mendi-basoen antza. AArdi 58.
Oian edo baso sarratu zabal andijak egozan. KkAb I 114.
Zorrak garbitzeagatik edo, moztu zetuztean nonbait basoak. Mok 14.
Emetik urrun eztagon oian (baso) baten iru txinddi edo diru dagoz. Altuna 105.
Otsoak baso baltzara... / azeri zarrak lexara... / Guk maite daigun Euzkera, / geure Asaben izkera. Enb 146.
Laister, laister, maite, ez nauk beiñere atzemanen: baso ospelean aritz ni biurturen. OrMi 39.
Izpi-zurbillak dizdiz dagije baso erdijan, / Ilargi orrek eztau itxartu artzain-zolija. LauxBBa 38.
Txikotez besubetatik lotuta baso andi batera eruan eben. Otx 91.
Bazter beraietan baziran zenbait artzain, gauaz basoan beren artalden zai zeudenak. IrYKBiz 21.
Burni-Gurutze gora, Atako zelaia: / baso artan badago egur ta zurgaia. OrEus 249.
Argi-lanbro zerbelean bilduta agertzen ziran illargipean mendi ta basoak. TAgUzt 250s.
Zaingoaren mendetik azke izango da basoa. EAEg 25-4-1937, 1560.
Corcegako nekazariak beren lurrak iñaurkiñez ondu-bearrik ez izateko, oso asmaketa jasoa dute. Basoari su eman, eta bapo!NEtxAntz 135.
Alemaniko "Oian beltz" deritzan baso ikaragarrian debekatua dago zigarroa piztutzea. Munita 139.
Geienak soillak dira Andesetan, larru gorrin azaltzen dira, bañan kapea duten mendik baso ederrez jantzita, zugaitzpean kapea madul azi dediñ. JAIrazBizia 80.
Ankapian artzen zittun erri ta lurrak, baso ta uztak errez ta kiskalduz. EtxdeAlosT 38.
Haien jaurerriak bere muga badu ordea; baso ahaltsu, oihan indartsu, beldurgarri ilunak egiten duen muga. MdePr 117.
Egiarako bidea argitzeko argizagi bat daukagu; eta baso itoa ta piztiduna da igaro bear dugun oiana. TxillLet 133.
Julitxo ta Libetxo baso sakon-sakonean, bakartade bildurgarrian, dakusguz barriz be. BilbaoIpuiB 213.
Auzotegiko ogetamazortzi etzagunek arkalen artean eukiezan basoai esaten yakien kofradi-basoak. AkesIpiñ 25.
Basoan gauean hartu dugun ihiza. ArtiMaldanB 196.
Baso galduen erdian. GandElorri 38.
An palmera-baso arrigarria dago, milloi bat palmera baño geiago. AnabAprika 43.
Mendiko baso ainubean txirristaka darion iturburura io arte. ZaitPlat 25.
Arrizko basoa dirudian [uri] orren inguru batean, ibai naikoa urtsua doa. ErkiagBatB 119.
Belaze eta sagasti kaxkarrak; txarik edo basorik ere ez. Salav 10.
Arkaitz eta baso durunditsuak barna nabillela dirudit dagoneko. IbiñVirgil 63.
Lotan zegoen baso itzala / txori soiñuz esnatzean. NEtxLBB 338.
Aspertu ezin ango / baso bikañetan, / exerita jarriak / paguan zañetan. UztSas 356.
Ahots hau galduko zen mendi basoetan. XaOdol 317.
Bere gorputzari basoan lur-emateko agindu omen du testamentuan. "En el campo".BerronKijote 133.
Baso bikañak bazeudek oraindik. AtañoTxanKan 137.
Ikus, su txiki batek nola sutan ipintzen duen baso haundi bat!IBkIac 3, 5 (Lç egurtze, TB egur, Dv, IBe oihan, Ol oian, Ker basotzar).
Bai oletan eta bai basoan oletarako ikatz egiteko, jende asko bear.JAzpiroz 12.
Baso bat botatzen zutenean. Ostolaiz 28.
Mallabiko erri-basuak garbitu eta piñu sartzen ibili giñan. Gerrika 41.
Peru jatorra, Basarteko Unibersitatean ikasia, mendiak hazi eta basoak hezia. MIH 168.
v. tbn. Astar II 158. Añ EL2 151. Urruz Urz 21. Itz Azald 105. Lh Yol 33. GMant Goi 21. Inza Azalp 32. Jaukol Biozk 69. Aitzol in Laux BBa X. Ldi BB 26. Eguzk GizAuz 122. EA OlBe 24. Erkiag Arran 10. SM Zirik 86. BEnb NereA 99. Basarri 75. And AUzta 74. Osk Kurl 147. Vill Jaink 35. MAtx Gazt 39. Gazt MusIx 181. Etxba Ibilt 461. Alzola Atalak 48. Azurm HitzB 39.
azpiadiera-1.1
Desierto árido, yermo.v. basamortu. Israeldar guziekin eremuz-eremu ta basoz-baso Jangoikoak berezi zien bazter on baterako bidean zebillela. MbIArg I 389.
Nor dela uste dezue [...], bere basotik etorri ta Jordango bazter orietan sermoi ta prediku hari den gizon hau?Ib. 69.
--Non bizi oi zan [San Juan Bautista] ? --Eremu ta basoetan, bere gorputza lazki nekatzen zuala. Ub 75.
Jainkoaren amorez nekezko biziera bat egitera mendietara ta basoetara baztertzen ziranai. Ib. 46s.
Aren soñekoa zan gameluaren illezko zamarra bat: janaria basoko langostoak, eta aitzetan arkitzen zuan eztia.AA III 535.
Agar Ber-Sabee basoan alderrai ibilli zan. OlGen 21, 14 (Dv mortuan, Ker, Bibl basamortuan).
Israel erriak ere basoan aragia irrikatu zulako ez-baiña Iainkoaz marmari egin zulako gaiztetsi zun Iainkoak. OrAitork 282.
azpisarrera-1
BASOA EGIN.
azpisarrerakoSense-1.1
a)"Basu/a eiñ, talar el bosque"IzArOñ.
azpisarrerakoSense-1.2
b)Plantar un bosque.
Basoa egitera zoazenean, ondo egiteari begiratu lenengo; ez asko egiteari. Ondo basotu badezu [...]. Munita 136.
BASO-AZTERLARI. Montero.
Ori baño geijago ezpadakardazu, ni nas arotza, argiña, itzaña, atxurlarija, baso-azterlarija, ta errazago ikasten dira zure biarginzak niriak baño. MgPAb 48.
azpisarrera-7
BASO-BASOAN. En medio del bosque.
"Baso basoan bizi da (V-gip)"GteErd 247.
Baso-basuan jaioriko andratxu bat baño enozu ni, ta baso-basuan azirikua, eta eztakit, beraz, zer gauza berezirik aurkittu ixan dozun nigan bakaldun-leku onetan bixi ixaten ni ona ekarteko. Otx 130.
Urretxindor kantaria, / baso-basoan gordia... / gau eta egun ospatzen da ari / maiteñoa ta kabia. SMitxAranz 189.
BASO-BIZITZA. Vida silvestre.
Alan umildu eban Manases [...] ta Nabukodonosor [...], bata katibu Babiloniara eroanik ta bestea abere baten anztera baso-bizitza egitera ekarririk. AñNekeA 225.
azpisarrera-11
BASO-EPAIKETA (Lar, Hb). "Desmonte, baso epaiketa"Lar.
azpisarrera-12
BASO-GAI.
Lur jabeak Basogairako lanoletan eskatu besterik ez daukate."Oficinas del servicio forestal".(1919)ForuAG 313.
azpisarrera-13
BASO-GIZONv. basagizon.
azpisarrera-14
BASO-GUDARIv. basagudari.
azpisarrera-15
BASO INAUSI (V-ger-m-gip ap. A
; basinusiVc ap. A). "Bosque talado"A.
azpisarrera-16
BASO-JABE. Propietario forestal.
Baso jaube batzuk, ta monteru esaten jakuen baso-jaole batzuk, txito dira estubak. fBIc II 156.
Baso-jabiak erri-gobernadoriari jakin-eragingo dautso zelan dagon eginda zugatzen ebaitia. ForuAB 141.
Zugaitz-ebaketa egin nai duan baso-jabeak. EAEg 6-3-1937, 1216.
Baso-jabeak diru-egarri dira; larrutu dituzte mendi ta basoak. Munita 22.
Baso-jabiak, entzun zazute, / ez gera brometan ari.Auspoa 39, 39.
azpisarrera-17
BASO-JAGOLE. Montero.
v. basozain. Baso jaube batzuk, ta monteru esaten jakuen baso-jaole batzuk, txito dira estubak. fBIc II 156.
Alako baso-jaube, ta baso-jaolak bijotz gogorra ta kodizija sikuba aituten emoten dabeela. Ib. 157.
azpisarrera-18
BASOKO.
azpisarrerakoSense-18.1
a)Silvestre.
(Sólo incluimos aquí los ejs. más adjetivados) Sagu bi zelai baten / Egozan gauzak esaten; / Bata zan basokua, / Bestia etxekua. MgPAb 96.
Sagutxu basokua. Ib. 99.
Irten zuenean Katuak, biurtu zan Etxekoa Basokoaren billa. VMg 12.
Katu Eizari basokoa. Mg(inVMg 107).
Landarak izateko ereiten diran aziak, batzuetan basokoak izaten dira, makatzak, gizonak landu gabekoak. EEs 1916, 282.
Nekazaritzako landareak lurra jan egiten dute ta ongarriak eskatzen dituzte. Zuaitzak batez ere basokoak, mendikoak, aberastu egiten dute. Munita 139.
azpisarrerakoSense-18.2
b)Falso, ilegítimo.
v. sasiko(4),sasi(II), 1 basa(3); cf. basaerrege, basamediku, etc. Basoko erregea, / Karlos bizar gorri, / Majestade aundia, / gaur agur zerorri: / Isabelen tronuan / nai badezu jarri, / Madrilla joan oi zera / ametsetan sarri. Echag 161.
azpisarrera-19
BASO-KOIPETSU. "Domingo de Febrero siguiente a Santa Agueda, en que en el Duranguesado se va al monte a comer tocino, chorizo, etc."GarateContRIEV 1935, 349.
Baso-koipetsu Euzkadiko oitura zarra da. Aratoste-aurreko lenengo igandian baserrijetako neska-mutillak oittuten dabe mendi tontorretara juatia [...]. Bertan suba egin eta azkarija gertuten dabe, danok alkarregaz azkaltzeko. Euzk 1931, 557.
azpisarrera-20
BASO-KONEJUv. basakoneju.
azpisarrera-21
BASO-LAN (G-to, AN-larr; basalanV, G, AN)
Ref.:
A(basalan, basolan);
AspLeiz2(zurra). Trabajo que se realiza en el monte.
"Yten da en data 36 reales de vellón pagados por el jornal de 6 oficiales carpinteros que se ocuparon en el derribo y corte de pie de la referida partida de material de madero y basalan, esto es de poner en estado para su conducción"(1770; Libro de Cuentas de Fábrica, fol. 136v; Archivo Parroquial de Lasarte)"Basalan (Vc, G, AN, Añ), 1.º desbaste de árboles cortados en la selva. 2.º confeción de carbón"A(pero no lo encontramos en Añ).
"Basolana bezelakorik ez da yendea zurratzeko"AspLeiz2.
Baso-lanean bezain nagusi, soroko jardunean ere; aizkoran bezain trebe, laiaketan eta goldea erabiltzen. TAgUzt 158.
Neurri auek baso-lanetan eta neurketan oituta daudenak eman dizkidate. Munita 81.
Soloetan arazorik ez eukienetan, gizonezkoak baso-lanari egiten eutsien, batzuek artzaintzan, ikezginen besteak, beste batzuek barriz iketza oletara ekarten. AkesIpiñ 22.
Soloko bearraz ganera baso-lan batzuk be ein bear zituzen Gergoriok. Ib. 33.
Entzuten dan garaian / ontzen kantu-otsa, / baso-lanetarako / ez da aproposa.Insausti 185.
Baso-lana zegoan: mendiak garbitu eta piñua aldatu. Albeniz 53.
azpisarrerakoSense-21.1
(Fig.). Badira gizon batzuek añ landugabeak, edo zuek esan oi dezuen bezala, baso lana ere artu bageak. AA II 98 (parece querer decir 'sin desbastar'; v. supra).
azpisarrera-22
BASO-LAPURv. basalapur.
azpisarrera-23
BASO-LARRUTZE. Tala de bosque.
Las Hurdes-etako jendeen erbesteratzea baso-larrutzeak ekarri zuan. Munita 138.
azpisarrera-24
BASO-LOREv. basalore.
azpisarrera-25
BASO-MENDI.
azpisarrerakoSense-25.1
a)BASAMENDI. (Pl.).Bosques y montes.
Orregaitiño bere / ez dago bildurrik / basamendi onêtan / ondo atondurik. ZavFabRIEV 1907, 93 (tal vez 'montes despoblados').
Agaitik dabez Lekobidenak / Beti kantetan, / Garaitzak baso mendi tontor-ta / Atxen gañetan. ABAmaE 45.
Zoragarriro, apain jantzirik / Ibar-zelaiak, baso-mendijak. Enb 61.
Itsasora dioazten ibaiek baso-mendietako lurrak eta arkoskoak eraman-ala eramaten dituzte. ZaitPlat 37.
Bizi berria lotatik esna zaiguk baso-mendietan. NEtxLBB 263.
Pertsonak eta etxek / maiz ditu kixkali, / eta baso mendiak / auts beltzez estali. Insausti 298.
Hain zuzen ere, Urre-aro delako harekin zebiltzan ametsetan ordukoak, baso-mendi eta artzai txistulariekin. MEIG I 76.
azpisarrerakoSense-25.2
b)BASAMENDI. Monte arbolado.
Emeretzi bat etxalde zitun / gutxienez gastatuak, / basamendiko arbolak eta / baratza edo ortuak. Ayesta 103.
Baña ez zituan [aixe gogorrak] bakarrik baso-mendietan [kalteak] egin. Gerrika 118.
azpisarrera-26
BASO MOTZ. "Basomotz (G-to), bosque talado"A.
azpisarrera-27
BASO-MUTIL.
azpisarrerakoSense-27.1
a)Guerrillero.
Artu zuben [gizon gazte orrek] armia Bizkaian [...] realista guk basomutillak esaten giñozanakin. (1823). Ulib 16.
Egon leitela bakean / baso-mutilen artean / Aita ibili zan / Lartaunen gisan / beti guztien aurreti, / zauri barik baina ez beti. AzcPB 194.
azpisarrerakoSense-27.2
b)Persona que trabaja en el monte (leñador, carbonero, etc.).
"Trabajador forestal, leñador. Baso-mutill napar batzuk ibilli die gure piñuixa botatzen"ElexpBerg.
"Basoan egur lanean diharduen gizonezkoa. Itzaiak ta basomutillak danak juntau giñan, da han hartu gendun eundoko beteka"ZestErret.
v. basagizon (2). Lasturretan dira lanean Berraondo, Zepadi ta Leunda baso-mutillak. TAgUzt 293.
Baso-mutil edo artzai ari nai dunari nekez paltatzen zaio lanik. EtxdeJJ 225.
Beti, basora joaten zanean, zatokada bat ardo eramango omen zuan baso-mutillentzat. Ib. 337.
Baso-mutillen bizitza / eramaten oso gaitza, / trabies edo tabloi egiten / pagoa ta aritza. UztSas 69.
Makiña bat erri baziran, baso mutil oiek agertzen ziranean, beren izate paketsuari agur egin bearrean gertatzen ziranak. GarmEskL I 74.
Lengo baso-mutillen lana erreza zala pentsatuko dute askok. Etzan oso erreza. Ikazkiñen gertaera argitaratuko det aurrena, ta gero zerrariena. BasoM 59.
Eta baso-mutil da / artzaiak mendira. Insausti 351.
v. tbn. TxGarm BordaB 167. JAzpiroz 99.
azpisarrera-28
BASO-NAGUSI. Propietario forestal.
Bere bizian baso-nagusi / baten mendean egona. OrEus 195.
azpisarrera-29
BASO-NESKATXA. Ninfa de los bosques.
Hamadiridak, ots, baso-neskatxak. IbiñVirgil 64.
azpisarrera-30
BASO-NEURLE. Tasador de montes.
Saltzen deutsa gizon batek bestiari, edo errijak olajaunari baso bat ikatza egiteko, dei egiten deutse gizon on, edo basoneurliari esan daijan zenbat ikatz egon leitekian gitxi bat gora bera. Astar II 162s.
Iminteko eskola maisuben eta peritu baso neurleen eskola normal bat. "Peritos agrimensores".(1864)BBatzarN 199.
azpisarrera-31
BASO-OIHANv. basoihan.
azpisarrera-32
BASO-PINU. Pino silvestre.
Baso-piñu edo silbestrea baño lenago erabilliko nuke nik luma-piñu au; baso-piñua ez da txarragoa goragokoetan.Munita 79.
Altura aundikoa ta lur gosea bada, baso-piñua oso ona bertarako. Ib. 80.
azpisarrera-33
BASORIK BASO. por terreno despoblado; por bosque.
Eta basorik baso eldu giñan erri txiki batera.Apaol 58.
Or ibillten ziran aldra andiak, oiuka, deadarka, garrasika, mendirik-mendi, ibarrik-ibar, basorik-baso, euritan da edurretan. AgAL 12.
Basorik-baso bidiak asko laburtuaz [...], artu eban Arribil-aldera. KkAb 44.
Basorik-baso ibillijaren andiz gogait egiñik. Otx 91.
Adarrik-adar, basorik-baso, / gaur egora, biar ipar, / pagausoa bezela dabil / Iparragirre lur-zear.NEtxLBB 286.
v. tbn. Echta Jos 33. Enb 166. Basarri 75.
azpisarrera-34
BASO-SAGARv. basasagar.
azpisarrera-35
BASO-SAGUv. basasagu.
azpisarrera-36
BASO-SAIL. "Porción de monte. Munikolako baserrixak, baso-sail aundixak zittuan"EtxbaEib.
Toki askotan gertatua da: baso-sail aundiak atera, gorritu-ta garia ereiteko edo mastiak jartzeko, irabazi geiago duala-ta. Munita 16.
Baso-sail aundiak ziran: bi milla ta berreun ektarea inguru.JAzpiroz 67.
Mendira joan da baso-saillari / begira egon naiz gaur. Insausti 53.
azpisarrera-37
BASO-TUNTUN. Tamboril rústico.
Gurdi bidetik bera zijoazen, baso-tuntuna aurretik zutela, neskamutill pilla batzuek. AgG 42.
azpisarrera-38
BASO-TXAKURv. basatxakur.
azpisarrera-39
BASO-TXORIv. basatxori.
azpisarrera-40
BASO-USAINEKO. Salvaje, brutal.
Bijotz gogorraren, baso usainekuaren ta galdubaren señalia. fBOlg 18.
azpisarrera-41
BASO-ZAINDARI. Guarda forestal.
Alkatiok, baso-zaindarijak, poralak-eta ardura andija artuko dabe. (1918). ForuAB 125.
Bizkaiako Aldundiaren mende jardun oi dan Basozaindari Zuzendaritza. EAEg 17-10-1936, 70.
azpisarrera-42
BASO-ZAINTZAILE;
BASO-ZAINLE. Guarda forestal.
Baso zainlak edo monteru norbaitek eginiko kaltiak ezkutuban gordeten ditubenak. CrIc 82.
Basa-zaintzale bat an / egon armaturik. Ayesta 31.
azpisarrera-43
BASOZ BASO. Por terreno despoblado; por bosque.
Egiptotik atera ta bere israeldar guziekin eremuz-eremu ta basoz-baso Jangoikoak berezi zien bazter on baterako bidean zebillela. MbIArg I 387.
Urteetan zerbait sartu ziranean, Esau osotoro eizeari eman zitzaion, eta basoz-baso zebillen. Lard 30.
Mendiz mendi ta basoz baso dijoa arek egin dun oiuaren oiartzuna.TAgUzt 78.
Etxerik gabeko urrutietan, basoz-baso, sukalde-mutillik gabe, ibiltzen zirala. BerronKijote 121.
azpisarrera-44
BASO-ZUHAITZv. basazuhaitz.
azpisarrera-45
BAXO. (Forma con palat. expresiva). Ogi koxkor bat jan baxo ardoarekin.AZink 43.
azpisarrera-46
BEHEKO BASO. "Beko basoa (G-nav), monte bajo"Eusk 1988, 652.