OEH - Bilaketa

2974 emaitza odol bilaketarentzat

Sarrera buruan (129)


Sarrera osoan (500)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
baltsamu.
sense-1
1. (Ht VocGr 438, Arch VocGr, Hb, Dv; -ls- SP, Lar, , Foix), baltsamo (-ls- Lcc, Lar, Lecl, -lts- Hb), balzamo.
Bálsamo. "Bálsamo, licor" Lar. "Opobálsamo, bálsamo puro, nastebageko balsamoa " Ib. " Balsamua, bálsamo" Izt C 42. " Baltsamua, l'onguent" Arch VocGr. "Aromate, parfum" Dv. "Baume" Foix.
Balsamu urriñ ona. EZ Man II 198. Ezta musketaz, balsamoz eta halako bertze usain onez usainzturik ibili behar. Zeren hala ibiltzeak eztu usain ona. Ax 414 (V 269). Kanela eta balsamo gozoa legez. Hm app., 144. Zeren debozioneko balsamu gozoa iarieten da bataren bihotzetik bertzearen bihotzera. SP Phil 294. Egiazko ontasuna ezagutzen da egiazko balsamua bezala: balsamua enseiatzen eta frogatzen da urera isuriz. Ib. 200. Etzen gozatu Haurtto hau / Balsamo urrin gozoez, / Ezta berregiñdu ere / Handien ponpa ederrez. 70. Zer erakusten dü balsamoaren ürrin honak? Bp I 65. Olibazko olioa baltsamoarekin nahastua. CatLav 232. (V 118) Eraman diozozue personaia hari present bat, zerbeit baltsamu guti, eta zerbeit ezti guti. Urt Gen 43, 11. Ixur ziñezake orazionean errezibitu dukezun balsamu zerutikakoa. He Phil 112 (Echve Dev 136 balsamo). Balsamo edo ungendu prezi(os) eta urriñ anditekoatzuk . OrorbSerm 98. Zure odol preziosoaren Jainkozko balsamo orren tanta bat nere gañera betor, Jauna. Cb Eg II 30. Zer signifikatzen dü balsamiak? CatLan 129. Ganzutzen ditu guzien bekokiak, olioz ta balsamoz eginikako Krismarekin. Ub 197.
( s. XIX) Dezogün büria mutz / mutz jaunak eramaiteko / biduan dian balsamana / Zureki eramaiteko // Zure blesürak oro / balsamanaz hunk itzazü / memento berian gero / Sendotüren zütü. Xarlem 539s. (tal vez por <balsamoua>; el editor señala en nota que en el segundo caso lee <balsamona>, sin marca de instrumental) Ardo ta oliozko unguento edo balsamo biguñarekin. Mg CC 135. Jausi balsamuan ta bertan ill ta usteldu dan euliak galduten deutsan legez usaiñ ona. LoraS 111. Aplikabezada bere bálsamo dibinoa; Altxabenáza bere llagaen bárnean. LE Ong 50v. Gainzutu zinduan olio ta balsamoarekin, erregeen eran. AA III 262. Mirraren balsamua, / gure goiko Jauna, / borondatez beterik / dakart zuregana. Echag 57. Zuk olioarekin ez didazu burua igortzi; baña onek oñak balsamuz egin dizkit. Lard 397. Jesus nere jauna, hala nola Nikodemek et[a] Joseph Arimathiarrak baltsamuztatu baitzuten zure gorphutz sakratua, nik ere nahi dut berthuteen baltsamuaz aphaindu nere gorphutz bekhatorosoa. Dv LEd 17. Eta hekien kameluak, baltsamuak, arraxina eta mirra zaramazkitenak Egiptora. Dv Gen 37, 25 (Bibl baltsamu; Ur usaigozo). Zu nere miñarentzat / zera balsamua. Bil 101. Zer erran nahi dü oliuareki nahasirik den balzamuak? CatS 116. Ikusirik atsoak zuen jaiera aundia edarigozo, balsamo arrigarri eta ugentuak egiteko. Otag EE 1882c, 449. Azkenik, agertzen badira karranpa edo kalanbreak, igortziko da gaixoa baltsamu gozagarriarekin. EE 1885a, 134. --Andrea, usai onen ederreko zer ukendu edo balsamuz sendatzen diozkatzu aur oni bere llagak? --Karidadearen balsamuaz. Arr May 137. Betor iluna laster, / Ama loarena; / Zeruko baltsamua / pena guztiena. Azc PB 335. Krisma Santua, oriyo eta balsamua nastauta egiten dana. Itz Azald 131.

( s. XX) Balsamoak, bere usain onaz, markatzen du giristino konfirmatuak bizitze saindu baten usain ona Lagunari zor diola. CatJauf 110. Jaunak, ni sagarduen esklabua naiz Jaunari graziyak, baña or diyoten bezela, nere balsamu au ez badute merkatzen... Iraola 58. Egin izan balu nik Manilatik ekarri nuen balsamo milagrosuakin, etzikan arraskatu biarrik. Ib. 100. Miren eder hori zen nire baltsamoa: / Esku legunekin ukiturik ahoa, / zer den bake narea erakutsi zidan. Arti MaldanB 205. Oso sinisturik gelditu zan aako Fierabrasen baltsamoa asmatu zuala. Berron Kijote 188. Eta bere burua aiñ larri ta aittua ikusiaz, madarikatzen zion baltsamoari eta bere eskuetan jarri zuan lapurrari. Ib. 189. Zaurientzat, berak egindako baltsamoa eukiten eban poto andi baten. Etxabu Kontu 94.
sense-2
2. "Bálsamo, árbol, balsamua " Lar. "Alerce balsámico del Canadá (Abies balsamica), balsamu (Lar)" Lcq 156.
azpisarrera-1
BALTSAMU-BELAR (balsamo belar AN-5vill). "Caléndula oficinal (Calendula officinalis), en esta comarca unos le llaman balsamo belarra [...] y otros ebaki belarra" Lcq 108.
azpisarrera-2
BALTSAMU-ONDO (Urt III 253). Árbol que produce bálsamo. v. supra (2).
baltsamu
<< baliotsu 0 / 0 bana >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper