(G-azp, AN-5vill, L; -kh-BN, S; VocBN, Dv, H)
Ref.:
A;
GteErd 10, 40. De uno en uno; separadamente, individualmente."Un à un"VocBN.
"Bakharka ez da bertze baten beldur, tête à tête, il n'en craint pas un autre"Dv.
"Bakharka jar zaitezte, isolez vous les uns des autres"Ib."Bakharka, seul à seul; id. un à un. Syn. bat banazka"H.
Nihon ez dute etxek bakharka dretxorik. HbEsk 192.
Bakharka ez dukete egin ahal bardin, / Emanez beraz balsan ungiko nahia, / Bilha bezate orok zorion bahia. Ib. 176.
Betako jujamendu horrek hautsiko othe du lehen bakharka egin jujamendua?DihGirLeg(ed. 1897) 36.
Kantatu dire, ez maizenik bakharka, Gernikako arbola, Uso xuria, Kaiku esnea, eta zer ez?LanderRIEV 1909, 654.
Bainan, bakarka eta multzo ttipitan daudenak bazterrerat utziz, erran dezakegu Ameriketako leihorrak deramala arrotzerat doan Eskualdun keta guzia. JEBur 206.
Elizaren gizonak utzi zituen irakasle, beren gain, bakarka; ez multzoka. Ib. 43.
Bakharka gozatu ditut [nere atseginak] eta guziak gogoan baterat bilduak dauzkat. Prop 1911, 16.
(ap. DRA)Aldunak bakarka ta nekez datoz, txita aseak ore-ondakiñetara bezela. LdiIL 21.
Biek erdira juezarekin / irutan zotz egitera. / Ingure, maillu, sega ta arloa / bakarka, nork dun aukera. "A echar triple suerte: sobre los útiles de afilar [...] y sobre los lotes, para elegirlos luego".OrEus 304.
Amar gerala, bakarka gerala, eztegu arpegirik gorde oñaztarren aurrean. NEtxAntz 27.
Ontara deitzen gaituzu guziok erabat agerian, bildurgarriro goraintziz, ez dezagula [Zure egia] bakarka ukan nai, artaz gabetu nai ez badugu. "Ut eam nolimus habere privatam".OrAitork 367.
Lagunik gabe nehork ez du egiten ahal lan handirik: ar baltsan, ez bakarka. Herr 9-10-1958 (ap. DRA).
Batzu beren ohetan etzanik zauden [...]. Ixilik eta triste zauden, bakarka. Hantxet berriz bizpalau gazte ohe baten inguruan bilduak ziren.JEtchep 103.
Ezagututzen dute bakarka / errez galdu ditezkela, / Aurreruntz ere lagun zaiezu / oraiñartean bezela. Basarri 13.
Ez bai dira [guardiazibil] oiek beñere bakarka ibiltzen. UgaldeIltz 32.
Neurtitzez neurtitz eta ahapaldiz ahapaldi, bakarka artu ezkero, Luis ez da irixten Donibaneren ondora. "Tomados individualmente".Or(inGaztMusIx 32).
Olako olerti-giroan, Zortzikotegikoan bezalatsu, bakarka ta alkarren artean ere gerta oi zan koplaketa. GaztMusIx 163.
Jainkoak gizonezkoari emakumearenganako zaletasuna erantsi zion sortu zuanean eta emakumeari gizonezkoarengana. Ordu ezkeroztik bi anima oiek alkarri deika daude, bakarka aspertu egiten dira. MAtxGazt 28.
Baziran "solistak" edo bakarka kantatzen zutenak ere. Salav 106.
Bakarka, saioetan. (In XaOdol 339).
Ator neregana, bat bakarra nauk-eta, irekin bakarka bere indarrak neurtu nai dituana. BerronKijote 201.
Gela onek, denpora normalian, bakarka egotekoak dira; baña bakotxian bost sartzen ginduezan. Gerrika 98.
Bakarka jarri alde banatan eta bakoitzak bere korrika egin bear. Albeniz 141.
Eta heldu ez direnak [liburuak] edota bakarka heldu direnak mordotxoa dira.MEIG IV 61.
Izan ere gerrateko kalteak bildurgarriak baziren ere, are txarrago izan da guretzat, taldeka eta bakarka, ondotik etorri zen triskantza. MEIG VI 39.
Urkixok atera zuen argitara, sarrera-lan eder batekin, 1933ko RIEVen, fac-simile eran, eta bakarka, liburu gisan, Lopez Mendizabalenean. MIH 283.
v. tbn. Lasa Poem 104. Etxabu Kontu 191. Ataño TxanKan 195. BBarand 120. Insausti 61.
azpiadiera-1.1
En soledad."Mortuko ermitauak bakharka bizitzen ziren, les ermites du désert vivaient isolément (un à un)"Dv.
Bakarka edo lagunekin, algara lasaia egiteko besteren farremurritzaren bizkarretik. MIH 367.
azpiadiera-1.2
A solas (más de una persona). Bildur baitzan bere anaiak basakeriren [bat] egingo zula bere emaztearekin bakarka utzi ezkero. EtxdeJJ 125.
Etxean nekez sortzen zitzaien abagunerik neba-arrebari bakarka egoiteko.Ib. 32.
Baña oraingoz ezi zazu zure biotza, gaztegi baizera mutil batekin bakarka asteko. MAtxGazt 32.
Bear bada ortaz bakarka itzegitea naiko duzu. LabSuEm 188.
Bukatutakoan, dei-egin zion bentariari eta onekin bakarka zaltegian belaunikatu zitzaion aurrez-aurre. BerronKijote 49.
azpisarrera-1
BAKAR-BAKARKA.
Intens. de bakarka. "Eta arroltziak ere dozenaka lurrian, guardátuik, gure ama zenak bakar bakarka parátuik idukitzen zittuen eta dénak saltzéko" Iz Ulz 438.
azpisarrera-2
BAKARKA-BAKARKA.
Intens. de bakarka. Bakarka-bakarka, txindurriak txindurritegi-bidean bezelatsu, baña ez ain arazoturik, badatoz aldun geiago. LdiIL 21.
azpisarrera-3
BAKARKAKO.
a) Individual; de uno solo, sin compañía. Baña banakako beste berezte bat egin behar du Jangoiko berak [...]. Berezte bakarkako onetan ekusiko ditu Jesus juezak ongi bizitu diranak egin dituzten gauz onak eta gaistoen gaistoak. MbIArg I 202.
Otoitza izan ditteke bakarkakoa ta lagunartekoa. Bakarkakoa da batek bakarrik bere edo besteren onerako egitten duana. InzaAzalp 120.
Bapore txikia, gasoliñeroa, arraste baporea (bakarkakoa ta biñakakoa). ElizdoEEs 1925, 213.
Beraz, sena lege nagusi dutelarik, bakarkako asmo berexiak ere, badu, txindurri-artean bere zeregiña. LdiY 1933, 86.
Urrena, abesak du berriro aldi... Bakarkako batzuk ere badira: oietarik bat, yakiña, gure Arregi egokia, abotsa pitzatzen asia ba-du ere. LdiIL 46.
Bakarkako abeslariak. EtxabuKontu 177.
Bakarkako bizitza / zenduala obe, / ezkontzeko aterik / iñoiz jo gabe. Zendoia 50.
Bakarkako ganbara xumeak. LarreArtzainE 315.
Gaiak naiko xelebreak banituan ere, bakarkako gaia, iru bertsotarako, arratoia. Insausti 237.
Gizartean lotzen eta askatzen gaitu hizkuntzak, hizkuntza honek nahiz horrek, bakarkako amets gogoetetan baino areago. MIH 386.
Horrelako pentsabideak hartuz gero, badirudi ez dugula beti, han bezain hemen, giza-lan den kultura bere luze-labur betean hartu beharrik, haren bakarkako agerpen edo itxura berezi bat aztertzeko egokiera eskuetan dugunez gero.MEIG VIII 63.
Madrilen, Galería Clan-en bakarkako bere lehenengo erakusketa antolatzen du. MEIG IX 142 (en colab. con NEtx).
v. tbn. BBarand 120.
Suelto, aislado. Gidari hartu ditut hori erabakitzeko esaerak, ez bakarkako hitzak. MEIG VII 62. b) Íntimo, privado. Maitaleen bakarkako hizketa. MEIG I 154.